Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2013

Αρθρο στους Times υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα



«Τα Μάρμαρα πρέπει να επιστραφούν σπίτι, στην Αθήνα», είναι ο τίτλος της στήλης του συγγραφέα και αρθρογράφου των βρετανικών Times, Ολιβερ Καμ που δημοσιεύτηκε χθες. «Επισκέφθηκα το Βρετανικό Μουσείο και πέρασα από μία από τις μεγαλύτερες συλλογές του, τους θησαυρούς του Παρθενώνα. Αποτελούνται από μεγάλα τμήματα της ζωφόρου, που αρχικά περιέβαλε τον σηκό, 15 από τις 92 μετόπες, μορφές από τα αετώματα και άλλα γλυπτά.
Ολα αυτά είναι γνωστά ως Ελγίνεια επειδή τα πήρε τον 19ο αιώνα ο λόρδος Ελγιν, ο πρεσβευτής της Βρετανίας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τα πούλησε στη Βουλή, η οποία τα προσέφερε στο μουσείο. Το μουσείο συμφωνεί ότι το σκόρπισμα των θησαυρών του Παρθενώνα επιτρέπει να λέγονται διαφορετικές και συμπληρωματικές ιστορίες για τα γλυπτά που έχουν διασωθεί». Και επιχειρώντας ο αρθρογράφος να εξηγήσει στους Βρετανούς τι σημαίνει να βρίσκονται τα μισά Γλυπτά στην Ελλάδα και τα άλλα μισά στη Βρετανία γράφει: «Είναι σα να σκίσει κάποιος την έκδοση με το σύνολο των έργων του Σαίξπηρ και να μοιράσει μεμονωμένες σελίδες, ούτε καν ολόκληρα έργα ή σκηνές. Το Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα φέρνει τους σύγχρονους επισκέπτες όσο πιο κοντά γίνεται στο ενοποιημένο αριστούργημα. Τα Γλυπτά σίγουρα πρέπει να στεγαστούν εκεί».
Και εμμέσως πλην σαφώς συνδέει την υπόθεση των Γλυπτών του Παρθενώνα με την αρχαιοκαπηλία, καθώς μέσα στο ίδιο σημείωμα κάνει λόγο για την απόσυρση ασημένιου αγγείου από πρόσφατη δημοπρασία των Κρίστις καθώς υπήρχαν υποψίες ότι μπορεί να είχε εξαχθεί παράνομα από το Ιράν. «Τα εύσημα ανήκουν στον λόρδο Κόλιν Ρένφριου (σ.σ.: γνωστό καθηγητή Αρχαιολογίας που μάχεται κατά της αρχαιοκαπηλίας) που έσπειρε αμφιβολίες. Είναι μια πρόοδος για τον πολιτισμό το γεγονός ότι οι αρχαιότητες τώρα αντιμετωπίζονται περισσότερο ως πολιτιστικοί θησαυροί παρά ως εμπορικά λάφυρα και ελπίζω ότι θα είναι και κάτι περισσότερο από αυτό», καταλήγει ο Ολιβερ Καμ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το δημοσίευμα εκδόθηκε έναν μήνα μετά την ανακοίνωση της - ύστερα από ελληνική πρωτοβουλία - διαμεσολαβητικής δράσης που θα αναλάβει η UNESCO προς τη βρετανική πλευρά για το ζήτημα του επαναπατρισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Πηγή: Τα Νέα

Κυριακή 27 Οκτωβρίου 2013

Η νέα "No future" γενιά...



του Γιώργου Στάμκου

Σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό νότο, σ’ αυτή τη θλιβερή ακτογραμμή της μεσογειακής Ευρώπης που είναι βαριά χτυπημένη από την οικονομική ύφεση και τη μακροχρόνια ανεργία, αρχίζει να διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια μια νέα “No Future” γενιά. Μετά τη γενιά των «baby boomers», αλλά και τη λεγόμενη «Γενιά Χ» -που αποθέωσε το life style και τον υπερκαταναλωτισμό- η σημερινή μεσογειακή «γενιά Υ», που είναι μεταξύ 20 και 30 ετών, ζει στον ευρωπαϊκό νότο μια αργή κάθοδο προς την κόλαση....
Μπορεί οι γονείς τους να εργάστηκαν σκληρά, για να τους εξασφαλίσουν την υλική ευημερία και την αίσθηση της ασφάλειας, υποφέροντας ταυτόχρονα από σωρεία ψυχοσωματικών προβλημάτων, ωστόσο η μεσογειακή «γενιά Υ», αν και απίστευτα εκπαιδευμένη κι εξοικειωμένη με τις νέες τεχνολογίες σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές, είναι απελπισμένη σχετικά με το παρόν και το μέλλον της. Βασική αιτία αυτής της απόγνωσης είναι η μακροχρόνια ανεργία, η οποία στην Ελλάδα και στην Ισπανία ξεπερνά το 60%, ενώ στην Ιταλία και στην Πορτογαλία αγγίζει το 50%, ανάμεσα στους νέους μεταξύ 18 ως 24 ετών.
Η μακροχρόνια ανεργία σε συνδυασμό με την έλλειψη προοπτικών απασχόλησης, καθώς οι οικονομίες του ευρωπαϊκού νότου βρίσκονται σε χειμερία νάρκη, καθώς και το δυσβάσταχτο δημόσιο χρέος, που μεταφέρεται στους ώμους των επόμενων γενιών, αποτελούν ιδανικές συνθήκες επώασης μιας, ίσως και δύο, χαμένων γενιών στη μεσογειακή Ευρώπη. Αυτές οι γενιές, απελπισμένες από τις δυσκολίες εξεύρεσης εργασίας, τις δυσκολίες να νοικιάσουν σπίτι ώστε να “απογαλακτιστούν” απ’ τους γονείς τους, την αχρηστία των πτυχίων τους, τις τεράστιες ανισότητες, την έλλειψη κοινωνικής κινητικότητας – τα κοινωνικά ασανσέρ είναι πλέον κολλημένα στο ισόγειο- , την ανασφάλεια, την προσωρινότητα της όποιας κακοπληρωμένης εργασίας τους, την απειλή της φτώχειας, και το φόβο του μέλλοντος, είναι γενιές απελπισμένων. Οι απελπισμένοι εύκολα μετατρέπονται σε “Αγανακτισμένους” και οι αγανακτισμένοι σε εξεγερμένους, εφόσον δεν έχουν τίποτε πλέον να χάσουν και απορρίπτουν τα πάντα.

Αγανακτούμε άρα υπάρχουμε

Τι χαρακτηρίζει άλλωστε μια χαμένη γενιά πέρα από την πλήρη έλλειψη εμπιστοσύνης προς το μέλλον; Μέσα στις στάχτες των καταστροφικών πολιτικών της υπερ-λιτότητας στον ευρωπαϊκό νότο δεν υπάρχει πλέον προοπτική, δεν υπάρχει ορίζοντας, δεν υπάρχει μέλλον. Πως αντιδρά ή θα αντιδράσει όμως αυτή η χαμένη γενιά; Ένα τμήμα των νέων του ευρωπαϊκού νότου είναι ήδη νεομετανάστες στον ευρωπαϊκό βορρά, κυρίως στη Γερμανία, στη Βρετανία και στις Σκανδιναβικές χώρες, ή σκέφτονται να μεταναστεύσουν τα επόμενα χρόνια. Όσοι παραμένουν στις χώρες τους είτε αποσύρονται στο μικρόκοσμό τους, στη δική τους “εσωτερική έρημο”, είτε συναθροίζονται συλλογικά για να εκφράσουν την οργή τους απέναντι σε μια κοινωνία στατική και μια οικονομία συντετριμμένη. Η Πουέρτα Ντελ Σολ στη Μαδρίτη και η Πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα, έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σύμβολα της οργής και της κοινής δράσης των νέων, απέναντι σ’ ένα σύστημα που συνθλίβει το μέλλον τους. Δεν πρόκειται για απλά κινήματα διαμαρτυρίας, που στόχο έχουν μια ειρηνική διάθεση αλλαγής, αλλά πεδία εμφύτευσης σπόρων μιας μελλοντικής μαζικής εξέγερσης ή επανάστασης. Το αδιανόητο μπορεί να εισέλθει στο πραγματικό, αλλάζοντας καθοριστικά το ισοζύγιο ισχύος, όταν εκατομμύρια νέων ανθρώπων, γενιές ολόκληρες, δεν έχουν τίποτε πλέον να χάσουν.

Η σακατεμένη γενιά της Ελλάδας

Από τις σακατεμένες γενιές του ευρωπαϊκού νότου ξεχωρίζει η νέα γενιά “No future” της Ελλάδας, όπου σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία πάνω από έξι στους δέκα νέους δεν έχουν εργασία, αλλά ούτε και προοπτικές να βρουν κάτι στο άμεσο μέλλον. Η επιλογή της υπερ-λιτότητας είχε, βλέπετε, δραματικά καταστροφικές επιπτώσεις στην οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα της χώρας, ιδίως στους νέους. Ακόμη κι αν κάποιος νέος στην Ελλάδα βρει εργασία, συνήθως αυτή θα είναι με βασικό μισθό, δηλαδή γύρω στα 400 ευρώ, διότι τα εκρηκτικά επίπεδα της ανεργίας δεν τον τοποθετεί σε θέση ισχύος ώστε να διαπραγματευτεί τις απολαβές του. Ωστόσο με 400 ευρώ μισθό μπορεί να θεωρείσαι “ανταγωνιστικός” αλλά σε καμία περίπτωση δε θεωρείσαι φερέγγυος. Μ’ έναν τέτοιο σούπερ “ανταγωνιστικό” μισθό ούτε οι τράπεζες ελπίζουν να πάρουν πίσω αυτά που σου δάνεισαν, ούτε και το κράτος να εισπράξει φόρους από εσένα. Οι φωστήρες της υπε-λιτότητας -Τρόικα και υποτελής συγκυβέρνηση- υποτιμήσαν το ζήτημα της φερεγγυότητας, που θυσιάστηκε στο βωμό της “ανταγωνιστικότητας”. Αν είσαι ένας εργαζόμενος-φτωχός μπορεί να θεωρείσαι ανταγωνιστικός, αλλά σε καμιά περίπτωση δε θεωρείσαι φερέγγυος. Είσαι καταδικασμένος στη φτώχεια, που είναι μια από τις βασικότερες μορφές στέρησης της ελευθερίας.
Παρατηρώ γύρω μου τελευταία πολλούς νέους ανθρώπους να ξεψυχούν πριν την ώρα τους σαν εξοφλημένες αποδείξεις ταμείου, μέσα στην ψυχρή, γεωμετρική, θανατερά άκαμπτη παραφροσύνη της Κρίσης, των Μνημονίων και της Τρόικας. Βλέπω όμως και κάποιους άλλους νέους ανθρώπους, που δεν επηρεάζονται από τις εξωτερικές συνθήκες, αντιστέκονται δημιουργικά με τον τρόπο τους, λάμπουν ολόκληροι και η λάμψη τους φωτίζει το δρόμο τους. Οι πρώτοι πρέπει να έχουν τη συμπάθεια μας, αλλά οι δεύτεροι το θαυμασμό μας. Ακόμη και στις πιο σκοτεινές εποχές ο καθένας μας μπορεί να γίνει ένας αυτόφωτος αστέρας, που θα γίνει παράδειγμα και για τους άλλους.

Το μέλλον της Ευρώπης παίζεται στον ευρωπαϊκό νότο

Η Ελλάδα αλλά και η Ευρώπη δεν πρέπει να αποδεχθεί τη δημιουργία μιας νέας γενιάς “No Future” ως κάτι το φυσιολογικό. Η ευρωπαϊκή ήπειρος είναι μια δημογραφικά γερασμένη ήπειρος, όπου επικρατεί η γεροντοκρατία σε βάρος των δημογραφικά αποδυναμωμένων νεότερων γενεών. Είναι μία ήπειρος που ευνοεί τους ηλικιωμένους εισοδηματίες σε βάρος των νέων επιχειρηματιών, η οποία φορολογεί δυσβάστακτα την εργασία ενώ αφήνει σχεδόν στο απυρόβλητο τις προσόδους και τις ακίνητες περιουσίες. Ευνοεί τη συντήρηση και τη στατικότητα, εις βάρος του ρίσκου, της καινοτομίας, της προόδου και της εξέλιξης. Με άλλα λόγια ευνοεί τις ανισότητες αντί να προσφέρει ίσες ευκαιρίες σε όλους. Αυτό όμως είναι αυτοκαταστροφικό και πρέπει να αλλάξει, αν θέλουμε η Ευρώπη να είναι ένας σημαντικός παίκτης, ένα παγκόσμιο θετικό παράδειγμα αναπτυγμένης και βιώσιμης οικονομίας, με μια ανοικτή, πλουραλιστική και αλληλέγγυα κοινωνία.
Το μέλλον της Ευρώπης δεν παίζεται στη Γερμανία, όπως λανθασμένα πιστεύουν οι περισσότεροι, αλλά στον ευρωπαϊκό νότο. Όταν θα αποκτήσουν οι σημερινές “χαμένες” γενιές των νέων της νότιας Ευρώπης και πάλι την ελπίδα και εμπιστοσύνη τους στο μέλλον, τότε θα υπάρχει μέλλον και για την ενωμένη Ευρώπη. Αν όμως βιώσουν μια μαζική απόρριψη τότε το ευρωπαϊκό πείραμα θα εκτροχιαστεί με καταστροφικές συνέπειες για όλους. Γι’ αυτό είναι πλέον καιρός για συλλογική δράση διαφορετικά θα υποστούμε όλοι μας τις συνέπειες της αδράνειας μας.

Πηγή: http://strangejournal.wordpress.com

Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2013

Ο δεύτερος θάνατος της ΕΡΤ



Γράφει ο Χειλάς Νίκος

Έχουμε να πούμε πολλά. Για τον καιρό, το μνημόνιο, τους ξένους, τους ντόπιους, τα εσώψυχά μας. Και η όρεξη μας να μιλάμε αυξάνει, χάρη και στα νέα μέσα επικοινωνίας, από μέρα σε μέρα. Το σύμπαν της γλώσσας μας διαστέλλεται ταχύτερα από το φυσικό. Και αυτό οριοθετεί και τη συνολική μας ύπαρξη. «Τα όρια μας είναι τα όρια της γλώσσας μας» έλεγε ο Λούντβιχ Βιτγκενστάιν. Όσο περισσότερο διευρύνονται αυτά, άλλο τόσο κι εμείς.
Υπάρχουν μόνο δυο περιορισμοί σε αυτή τη διεύρυνση.
Ο ένας είναι γλωσσικός: Το ανείπωτο, αυτό που δεν μπορούμε (ακόμα) να εκφράσουμε με έννοιες. Γι αυτό ισχύει μια άλλη ρήση του Βιτγκενστάιν: «Για ότι δεν μπορούμε να μιλάμε, πρέπει να σωπαίνουμε».
Ο δεύτερος επικοινωνιακός - αφορά στο δημόσιο λόγο και συνίσταται στους γραφτούς και άγραφους νόμους που απαγορεύουν τη συκοφαντία και τη σπίλωση της τιμής των άλλων. Όλα τα άλλα επιτρέπονται, η λογοκρισία, ήτοι η απαγόρευση του λόγου των άλλων, είναι επίσης (ή θα έπρεπε να είναι) απαγορευμένη.
Αυτό το διαχρονικό ποτάμι του λόγου χωρίζεται, σύμφωνα με το μεγάλο θεωρητικό της επικοινωνίας Μάρσαλ Μακλούεν, σε τρεις εξελικτικές φάσεις που έχουν καταλήξει σήμερα στην τηλεόραση:
Η πρώτη είναι κυρίως ακουστική. Η επικοινωνία βασίζεται στον προφορικό λόγο με πρόμαχο την υψηλή ρητορική, και με φυσικά όργανα τη γλώσσα και το αυτί. Η φάση αυτή άρχισε στους προϊστορικούς χρόνους και κράτησε μέχρι και την Αναγέννηση.
Η δεύτερη φάση είναι κυρίως οπτική. Η επικοινωνία βασίζεται στο γραπτό λόγο, με φυσικό όργανο το μάτι. Η φάση αυτή εγκαινιάζεται το 1450 μ.Χ. με την ανακάλυψη της τυπογραφίας από τον Γιοχάνες Γκούτενμπεργκ και τη συνακόλουθη επανάσταση στην έκδοση βιβλίων.
Η τρίτη φάση είναι η οπτικοακουστική. Η επικοινωνία βασίζεται στη σύνθεση λόγου και εικόνας, με φυσικά όργανα το αυτί και το μάτι. Η φάση αυτή εγκαινιάστηκε στο Μεσοπόλεμο με την ανακάλυψη της τηλεόρασης και, χάρη στο ίντερνετ, φαίνεται πως θα συνεχιστεί για πολλές ακόμη δεκαετίες.
Ο πρώτος «θάνατος» της ΕΡΤ, τον Ιούνιο του 2013, αποτέλεσε έτσι μετωπική επίθεση και κατά της πιο εξελιγμένης σήμερα μορφής επικοινωνίας. Με το «μαύρο», η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά ήθελε να δείξει ότι μπορεί σε κάθε στιγμή να «τυφλώσει» το μάτι και να «κουφάνει» το αυτί του τηλεθεατή – τα φυσικά όργανα δηλαδή, που, ιστορικά μετεξελιγμένα, του επιτρέπουν να κάνει την πρώτη αποτίμησή των οπτικοακουστικών πληροφοριών.
Η αλήθεια είναι βέβαια, ότι στις πέντε σχεδόν δεκαετίες της ύπαρξής της, η ΕΡΤ δεν ανταποκρίθηκε ποτέ επαρκώς στον καθαυτό ρόλο μιας δημόσιας ραδιοτηλεόρασης: στην παραγωγή δηλαδή δημόσιων αξιών (public value), όπως τα ατομικά και συλλογικά δικαιώματα, η δημοκρατία, η αλληλεγγύη με τους πρόσφυγες και πάει λέγοντας. Στον τομέα ενημέρωσης ήταν υποχείριο της εκάστοτε κυβέρνησης (με λίγους βαθμούς και θύλακες ελευθερίας), ενώ στον πολιτιστικό τομέα, όπου έκανε συχνά καλή δουλειά, δεν ήταν πάντα απαλλαγμένη από σκοπιμότητες και δουλείες.
Αυτό άλλαξε μέσα σε μια νύχτα, με το κλείσιμο του σταθμού. Ξαφνικά, η ΕΡΤ έγινε αγνώριστη. Η απαλλαγή από τους κυβερνητικούς τοποτηρητές, και τις άχρηστες ιεραρχίες, της έδωσαν φτερά. Η εφαρμογή της συνταγής: Καλή τηλεόραση = αυτοδιαχείριση συν ελεύθερη έκφραση (έστω και μόνο στον τομέα της ενημέρωσης, οι άλλοι τομείς δεν είναι πλέον σε θέση να λειτουργήσουν) μεταμόρφωσε μαγικά και την ίδια. Οι ειδήσεις και τα πάνελ απέκτησαν μπρίο και ρυθμό. Οι εργαζόμενοι και στις πιο προηγμένες δημόσιες ραδιοτηλεοράσεις του δυτικού κόσμου την ζηλεύουν ήδη γι αυτό.
Γι αυτό και ο δεύτερος «θάνατος» της, που επήλθε την Πέμπτη, 24.10.2013, με τη διακοπή του προγράμματος της από το δορυφόρο Astra, είναι ίσως πιο επώδυνος από τον πρώτο. Η έξωση του από τις τηλεοπτικές οθόνες πλήττει σοβαρά και τις νέες ποιοτικές μορφές επικοινωνίας. Κι αυτό αφορά όχι μόνο τους άμεσους δέκτες του στην ελληνική επαρχία, αλλά και το σύνολο του ραδιοτηλεοπτικού κόσμου – στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η αρχή του τέλους; Η ΕΡΤ αποδεικνύεται ωστόσο εφτάψυχη και συνεχίζει να εκπέμπει μέσω του ίντερνετ. Το πόσο θα διαρκέσει αυτό παραμένει ανοικτό θέμα. Η κυβέρνηση δείχνει πάντως διατεθειμένη να κινήσει τις επόμενες ημέρες τις εισαγγελικές διαδικασίες για την εκκένωση των κτιρίων της από τους εργαζομένους τις επόμενες ημέρες. Αυτό, αν το κάνει, θα σημάνει τον τρίτο και τελευταίο θάνατο του σταθμού. Όχι όμως και τέλος εποχής στην ιδέα μιας πολιτικά ελεύθερης και οργανωτικά αυτοδιοικούμενης δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.

Πηγή: http://www.tovima.gr

Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2013

Νοσταλγώντας την υποκρισία




Γράφει ο Καρτέσιος

Όλες οι γενιές έχουν να πουν κάτι για «τα παλιά». «Η παλιά Αθήνα», «οι παλιές ανθρώπινες σχέσεις», «τα παλιά ταβερνάκια», «οι παλιοί έρωτες»… Η δική μου γενιά νιώθω ότι αναπολεί την παλιά υποκρισία των πολιτικών. Σε δούλευαν οι παλιοί πολιτικοί, αλλά σου έκλειναν και το μάτι. Έπαιζε ένα «Το ξέρεις ότι τώρα σε δουλεύω ε;». Κι εσύ όταν του έλεγες ότι θα τον ψηφίσεις, τον άφηνες να το καταλάβει ότι τον δουλεύεις. Υπήρχε μια σχέση, μια ειλικρίνεια σε όλο αυτό. Οξύμωρο, αλλά υπήρχε η ειλικρίνεια της αλληλοκατανόησης της υποκρισίας....
Δε λέω ότι ήταν καλό, αλλά έτσι και φορτωθείς εξουσία, η κοροϊδία λειτουργεί ως χωνευτικό της υποταγής. Αν δεν χωνέψεις την υποταγή σου, κάτι θα πρέπει να κάνεις για να σώσεις την αξιοπρέπειά σου. Να ξεσηκωθείς, ξέρω γω. Να βγεις στους δρόμους. Να παλέψεις. Διαφορετικά, είσαι ντιπ μαλάκας.
Ε, λοιπόν, αυτό το ντιπ μαλάκας μάς το πετάει τώρα στα μούτρα αυτή η κυβέρνηση. Βγαίνει ο Βορίδης, ας πούμε, μ’ εκείνη τη βελούδινη φωνή σαλιάρη ραδιοπειρατή των 80’s σε νυχτερινή εκπομπή με μπλουζ και σου λέει «Καλό το κοινωνικό κράτος, αλλά κοστίζει. Ποιος θα το πληρώσει; Ε; Θες να το πληρώσεις;» και σε δείχνει με το δάχτυλο και το φρύδι σηκωμένο. Εσύ εν τω μεταξύ έχεις πληρώσει τ’ άντερά σου σε φόρους και Ταμεία γι’ αυτό το γαμημένο κοινωνικό κράτος, αλλά νιώθεις τόσο ντιπ μαλάκας που κοκαλώνεις μπροστά σε τόσο κυνισμό.
Βγαίνει ο Άδωνις Γεωργιάδης και τσιρίζει «Εντάξει μωρέ, δεν έχουμε τη δυνατότητα να ελέγχουμε τα γενόσημα αλλά ποιος πέθανε από γενόσημα; Όλοι καλά γίνεστε με γενόσημα». Πας να του πεις «ναι, αλλά…» και σου πετάει ένα «Έλα μωρέ σε ξέρω, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΑΝΤΑΡΣΥΑ, του ΚΚΕ είσαι, ασ’τα αυτά», λες κι αν είσαι του ΣΥΡΙΖΑ, του ΑΝΤΑΡΣΥΑ, του ΚΚΕ δεν έχεις δικαίωμα στην αξιοπρεπή νοσηλεία και στην κατάλληλη θεραπεία. Λες κι αν είσαι του ΣΥΡΙΖΑ, του ΑΝΤΑΡΣΥΑ, του ΚΚΕ δεν έχεις πληρώσει μια ζωή εισφορές στα γαμωταμεία τους. Και τελικά νιώθεις πάλι τόσο ντιπ μαλάκας που πάλι δεν ξεσηκώνεσαι.
Βγαίνει ο Κυριακούλης του Μητσοτάκη σε κοιτάζει στα μάτια πεταρίζοντας τα βλέφαρά του, σου θολώνει το μυαλό και σου ψιθυρίζει «εντάξει, κάποιοι δημιούργησαν μια εσφαλμένη εντύπωση που επικρατεί ότι υπάρχουν στρατιές επίορκων υπαλλήλων στο Δημόσιο» και συνεχίζει «ε, δεν είπαμε και ποτέ ότι υπάρχουν χιλιάδες πλαστά πτυχία στο Δημόσιο». Λες, «καλά εσύ δεν έλεγες ότι και μόνο οι απολύσεις των επίορκων και των κατόχων πλαστών πτυχίων καλύπτουν τις απαιτήσεις της τρόικας;» και σου απαντά «δεν καταλαβαίνω το ύφος σας». Ξανανιώθεις ντιπ μαλάκας. Και ξανά και ξανά και ξανά…
Κι αυτοί συνεχίζουν. Δε θέλουν να χτυπήσουν τη μεγάλη φοροδιαφυγή, της οποίας μάλιστα τα υποτιθέμενα έσοδα τα έχουν χώσει στον προϋπολογισμό, οπότε στο λένε κατάμουτρα ότι εσύ θα πληρώσεις αυτά που λείπουν.
Δε θέλουν να χτυπήσουν τη μικρή φοροδιαφυγή, οπότε αποφασίζουν ότι όλοι φοροδιαφεύγουμε και μας βαράνε στο κεφάλι πρόστιμα τα οποία τα βαφτίζουν «έκτακτη φορολογία», έτσι για να μην τολμήσεις να ξανακλέψεις εσύ που δεν έχεις κλέψει. Προλαμβάνουν ρε παιδί μου κάποια κακή σκέψη που μπορεί να περάσει από το μυαλό σου.
Δε θέλουν να διορθώσουν το Δημόσιο, οπότε το κλείνουν και δίνουν τις υπηρεσίες του σε φίλους τους επιχειρηματίες. Αν τολμήσεις να πεις κουβέντα, να ψελλίσεις μια διαμαρτυρία, σε λένε κρατιστή. Μπορεί και εξτρεμιστή.
Δε θέλουν να διορθώσουν τη Δημόσια Υγεία και τη Δημόσια Παιδεία, οπότε τις αδειάζουν από προσωπικό, τις σαμποτάρουν στερώντας τους πόρους, τις διασύρουν ως πολυέξοδες και αποτυχημένες και σε στέλνουν αδιάβαστο στην κυριολεξία.
Δε θέλουν να καταπολεμήσουν το φακελάκι στα νοσοκομεία, οπότε το νομιμοποιούν, το κάνουν επίσημο και γίνονται συνέταιροι για να παίρνουν τα μισά. Όλα αυτά είναι λίγα, ελάχιστα από όσα κάνουν μπροστά στα μούτρα μας με απόλυτο κυνισμό και ηδονή που δεν κρύβουν.
Χαίρονται να μας λένε πόσο ντιπ μαλάκες είμαστε, πόσο κορόιδα, πόσο ανίκανοι να υπερασπιστούμε την αξιοπρέπειά μας. Σε κάθε ευκαιρία μας μουντζώνουν. Μας δείχνουν το μεσαίο τους δάχτυλο. Και γελάνε. Και αθωώνονται για τα σκάνδαλά τους. Και τρώνε. Και πίνουν. Και κυκλοφορούν με θωρακισμένα αυτοκίνητα των 750.000 ευρώ. Και πουλάνε μούρη. Και μας κάνουν μαθήματα ηθικής. Κι εμείς τους κοιτάμε. Ατάραχοι. Νοσταλγώντας τις παλιές καλές εποχές που μας κορόιδευαν. Που υποκρίνονταν.
Τόσο δουλοπρεπείς και ευτελισμένοι….

Πηγή: http://ostria-gr.blogspot.gr

Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2013

Για μία πατρίδα χαμένη...




Σαν σήμερα γεννήθηκε ένας από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες που πέρασαν απ' αυτόν τον κόσμο και κέρδισε επάξια τόσο τις καρδιές μας όσο και το δικαίωμα να αποκαλείται "Άνθρωπος" με το άλφα κεφαλαίο.
Μία προσωπικότητα που δεν ξέφυγε από την ελληνική πραγματικότητα, η οποία θέλει τους πολίτες χωρισμένους σε δύο στρατόπεδα. Οι πεποιθήσεις του τον είχαν εντάξει στο δεξιό πολιτικό χώρο κάτι που οδήγησε αρκετά "επαναστατικά" μυαλά του αριστερού χώρου να τον αποκαλούν φασίστα κι άλλους απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς.
Όμως αυτή η υπέροχη ψυχή κατάφερε να αποστομώνει όλα αυτά τα κολλημένα μυαλά, χρησιμοποιώντας την ουράνια μουσική του, τους εξαιρετικούς του στίχους και τον ιδιαίτερο λόγο που είχε για όλα τα κοινωνικά θέματα που τον αφορούσαν αλλά και για όλα όσα θα 'ρθουν στο μέλλον. Ήταν διορατικός. Έβλεπε τη σκοτεινή περίοδο που ερχόταν. Μιλούσε αλλά το κοινό που απευθυνόταν, ενδιαφερόταν για άλλα θέματα.
Σήμερα τον μνημονεύουμε μέσα από τα τραγούδια του και τον θαυμάζουμε για τις διορατικές του απόψεις.
Θα ήθελα να τιμήσω την σημερινή μέρα με το παραπάνω τραγούδι που μου το θύμισε μία ραδιοφωνική εκπομπή το πρωί κι ανατρίχιασα. Κι ενώ άκουγα ξανά τους στίχους, διαπίστωσα πως είχαν πλέον αποκτήσει μία διαφορετική ερμηνεία στο μυαλό μου.
Καθώς αλλάζουν οι καιροί, αλλάζουν και τα νοήματα αυτών των σπουδαίων τραγουδιών. Πόσο μάλιστα όταν μιλάνε για ανθρώπους που έχουν πάρει την απόφαση "να αγκαλιάσουν την ξενιτιά". Για ανθρώπους που πλέον βλέπουν την πατρίδα από μακριά, η οποία πλέον περικλείει τη χαρά του χαδιού και τον πόνο της πληγής, καθώς η νέες μέρες ξεκινούν σε άλλη γη.
Δυστυχώς η σημερινή κατάσταση μας δίνει ως μοναδική δίοδο ελευθερίας την ξενιτιά.
Μόνο τότε θα καταφέρουμε "να πετάξουμε για της ζωής το πανηγύρι και για της χαράς μας τη γιορτή".
Μόνο τότε θα μπορέσει να λάμψει η πραγματική μας αξία...
Σ' ευχαριστούμε αγαπημένε μας Μάνο για τη μουσική που μας χάρισες όλα αυτά τα χρόνια που έζησες σε τούτον αυτό το τόπο.

Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2013

Τρώνε ο ένας τον άλλο για να σωθούν!



του Γιώργου Δελαστίκ

«Απολαυστικός ήταν ο τρόπος που ο υπουργός Άμυνας, Δημήτρης Αβραμόπουλος, κατασπάραζε πολιτικά τον υπουργό Εξωτερικών και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Σαμαρά, Βαγγέλη Βενιζέλο. «Αν δεν είχαν λειτουργήσει κάποιοι κάποτε “υποβρυχίως”, δεν θα είχε προκύψει το πρόβλημα» δήλωσε στη Βουλή, όταν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας εξήγγειλε ότι θα ζητήσει τη συγκρότηση εξεταστικής επιτροπής του κοινοβουλίου για να ερευνήσει αν είναι όντως αμαρτωλή η σύμβαση για τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά που υπέγραψαν το 2010 ο Βενιζέλος και ο Παπακωνσταντίνου, επί κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου.... Με τη διατύπωση αυτή, ο Αβραμόπουλος άφησε έμμεσα ανοιχτό το ενδεχόμενο να πρόκειται περί σκανδάλου.
Άφρισε ο Βενιζέλος. Κατά κανένα τρόπο δεν θα ήθελε να βρεθεί κατηγορούμενος σε μια υπόθεση αβέβαιης δικαστικής έκβασης – ιδίως αν αυτή εκδικαστεί από τα δικαστήρια μετά τις εκλογές, με το ΠΑΣΟΚ σε κατάσταση προϊούσας διάλυσης και με κυβέρνηση που θα έχει πυρήνα τον ΣΥΡΙΖΑ. Έτσι, το πρώτο που έκανε στην αγόρευσή του ήταν να καταστήσει συνυπεύθυνους (ή συνένοχους, αν αποδειχθούν ποινικές ευθύνες στην υπόθεση) όλους τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που είχαν ψηφίσει τότε τη σύμβαση. «Δεν υπάρχει σύμβαση του 2010, υπάρχει νόμος ψηφισμένος από τη Βουλή», τόνισε με έμφαση. «Όλα έγιναν ενώπιον της Βουλής και κατ’ εντολήν της Βουλής» πρόσθεσε, εννοώντας έτσι ότι «όλοι όσοι ψηφίσαμε το νόμο αυτό είμαστε συνυπεύθυνοι». Ο Αβραμόπουλος είχε βγάλει εκτός κάδρου τη ΝΔ, υπογραμμίζοντας ότι «η κυβέρνηση δεν φοβάται καμία εξεταστική επιτροπή διότι είναι τόσο καθαρή η σχέση της με αυτή την υπόθεση, που κάθε άλλο παρά την φοβίζει». Ουσιαστικά μάλιστα ο Δ. Αβραμόπουλος …ενθάρρυνε τον ΣΥΡΙΖΑ να προχωρήσει την πρότασή του, επισημαίνοντας ότι «είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάθε κόμματος να το κάνει αυτό».
Ο Βενιζέλος επιτέθηκε με σφοδρότητα εναντίον του Αβραμόπουλου, ενώ κύκλοι του ΠΑΣΟΚ διοχέτευαν την πληροφορία ότι ο Βενιζέλος είχε συνεννοηθεί με τον Σαμαρά πως θα επικρίνει δημόσια τον υπουργό Άμυνας. «Ο πρωθυπουργός και εγώ, ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, έχουμε δώσει σαφείς και αυστηρές οδηγίες στους εμπλεκόμενους υπουργούς να δοθεί οριστική λύση και υπάρχει αδικαιολόγητη παράταση της εκκρεμότητας που είναι βλαπτική για τα συμφέροντα του Δημοσίου» δήλωσε ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και ξεκαρδίστηκαν στα γέλια όσοι τον άκουγαν ή τον είδαν στην τηλεόραση. «Οι υπουργοί δεν είναι για να κάνουν τον καλό στην αντιπολίτευση», δήλωσε έξω φρενών ο Βενιζέλος, επειδή συνειδητοποιούσε πόσο κακό του έκανε το γεγονός ότι ο Αβραμόπουλος τον άφησε ακάλυπτο πολιτικά. Τα Νέα ανέλαβαν να «αποκαλύψουν» τα κίνητρα του Αβραμόπουλου, αφιερώνοντας προχτές τις τέσσερις πρώτες σελίδες τους στο θέμα. «Πού το πάει ο Αβραμόπουλος – Τορπίλη για τον Βενιζέλο και φλερτ με τον Τσίπρα» ήταν ο πρωτοσέλιδος τίτλος τους. «Υποβρύχιο φλερτ με Τσίπρα» ήταν ο τίτλος της δεύτερης σελίδας τους. «Πυρά από Βενιζέλο μετά τα “γελάκια” – Αποδοκίμασε άγρια τον Δημήτρη Αβραμόπουλο από το βήμα της Βουλής» ήταν ο τίτλος στην τρίτη σελίδα. «Ο υπουργός είχε κλίση προς τον ΣΥΡΙΖΑ» ήταν ο τίτλος και της σελίδας 4!
Δεν θα ασχολούμασταν φυσικά με αυτή την υπόθεση, αν δεν εντασσόταν σε ένα πολύ σοβαρότερο πολιτικό πλαίσιο – πέρα από την αυτονόητη αυτοτέλειά της και το φόβο του Βενιζέλου μήπως μπλέξει δικαστικά υπό δυσμενείς πολιτικές συνθήκες. Παρατηρούμε το τελευταίο διάστημα υπουργούς και βουλευτές της ΝΔ όλο και συχνότερα να διαφοροποιούνται από κάποια πτυχή της κυβερνητικής πολιτικής. Πρωτοκλασάτα στελέχη όπως ο Πρ. Παυλόπουλος, ο Άρης Σπηλιωτόπουλος, η Ντόρα Μπακογιάννη, ο Δ. Αβραμόπουλος αποστασιοποιούνται π.χ. από τη θεωρία των «δύο άκρων». Βουλευτές της ΝΔ απαιτούν αλλαγή στάσης της κυβέρνησης π.χ. στο επίδομα θέρμανσης ή στα φωτοβολταϊκά. Αυτό σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει ότι θα καταψηφίσουν κάποιο νέο αντιλαϊκό μέτρο ούτε φυσικά ότι θα …ρίξουν την κυβέρνηση! Όταν όμως πληθαίνουν τα κορυφαία στελέχη, ακόμη και υπουργοί εν ενεργεία, οι οποίοι αποστασιοποιούνται από την πολιτική της κυβέρνησης του κόμματός τους, αυτό συνήθως εκλαμβάνεται –και σωστά– από τον κόσμο ως σαφής ένδειξη αλλαγής πολιτικού σκηνικού. Για να γίνουμε σαφέστεροι, η στάση των στελεχών της ΝΔ υποδηλώνει ότι εκτιμούν πως τελειώνει η εποχή του Σαμαρά και επιδιώκουν έτσι να πάρουν θέσεις στη «μετασαμαρική» ΝΔ – αυτή δηλαδή που εκτιμούν ότι θα προκύψει μετά τη διαγραφόμενη πιθανή ήττα της ΝΔ στις βουλευτικές εκλογές.
Αν όμως διατηρηθεί και επεκταθεί αυτό το κλίμα, όπου ουσιαστικά στελέχη της ΝΔ προεξοφλούν την ήττα του κόμματός τους, δεν είναι καθόλου απίθανο η ήττα της Δεξιάς να προσλάβει διαστάσεις μεγαλύτερες από τις αναμενόμενες στις βουλευτικές εκλογές, αν η ΝΔ εμφανιστεί να καταρρέει. Όλα αυτά όμως αφορούν το μέλλον – γιατί εκλογές τώρα, σε λίγους μήνες, αποκλείεται να κάνει ο Σαμαράς επειδή είναι βέβαιο ότι θα συντριβεί.

Πηγή: Εφημερίδα Πριν

Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013

Η βολή του αιώνιου θύματος



του Περικλή Δημητρολόπουλου

Δεν είναι η ιστορική ανωμαλία, όπως γράφει το Σπίγκελ, πρόκειται ασφαλώς για ιστορικό παράδοξο. Η σημασία του δεν είναι ότι φωτίζει ακόμη μία φορά τη ναζιστική θηριωδία στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά ότι αναδεικνύει την υποφωτισμένη συμβολή των Αρχών και των κατοίκων των χωρών που βρίσκονταν υπό κατοχή στο Ολοκαύτωμα. Υπενθυμίζει ότι οι Εβραίοι, οι Τσιγγάνοι, οι ομοφυλόφιλοι δεν έπεσαν θύματα μόνο του μίσους των Ναζί. Έπεσαν επίσης θύματα της αδιαφορίας αν όχι της επιδοκιμασίας απέναντι στη συστηματική δίωξή τους.
Αυτό το πολλαπλώς χρήσιμο παράδοξο είναι ο δανικός εξαιρετισμός: από τους 7.000 Εβραίους της Δανίας έχασαν τη ζωή τους οι 70, όταν στην Ολλανδία, στην Ουγγαρία, στην Ελλάδα, στη Λιθουανία, στη Λετονία και στην Πολωνία άφησαν την τελευταία τους πνοή στα ναζιστικά στρατόπεδα το 70% με 90% των εβραϊκών πληθυσμών τους. Η Εσθονία, το Βέλγιο, η Νορβηγία και η Ρουμανία έχασαν περίπου τους μισούς Εβραίους τους, το ένα πέμπτο των εβραϊκών κοινοτήτων τους έχασαν, η Γαλλία και η Ιταλία.
Ο Μπο Λιντεγκάαρντ, πρωην διπλωμάτης, πρωθυπουργικός σύμβουλος και διευθυντής της εφημερίδας Πολιτίκεν, περιγράφει στο βιβλίο του "Συμπατριώτες" πως μέσα σε μία νύχτα εγκατέλειψαν τα σπίτια τους χιλιάδες εβραϊκές οικογένειες με αυτοκίνητα, ποδήλατα, φορτηγά και τρένα για να βρουν καταφύγιο πρώτα στα δάση της Δανίας κι έπειτα στη Σουηδία. Σε αυτό το μακρύ ταξίδι φιλοξενήθηκαν σε σπίτια φίλων ή συνεταίρων, ξεκουράστηκαν σε άδειες εξοχικές κατοικίες, κοιμήθηκαν σε φάρμες αγροτών οι οποίοι δεν γνώριζαν καν τους νυκτερινούς επισκέπτες τους.
Η σκηνή μοιάζει πολύ ωραία για να είναι αληθινή. Σαν να είναι βγαλμένη από έναν κόσμο στον οποίο κυριαρχούν τα καλά συναισθήματα και βασιλεύουν οι καλές προθέσεις. Δεν ήταν τέτοιος, όμως. Ήταν ένας κόσμος που δεν μπορεί να περιγραφεί μανιχαϊστικά, που δεν χωράει στο απλουστευτικό σχήμα "καλοί-κακοί": έχοντας πείσει τους Γερμανούς να διατηρήσει μία σχετική αυτονομία, η Δανία αποτελούσε για το Βερολίνο το υπόδειγμα προτεκτοράτου σε μία μεταπολεμική Ευρώπη με νικήτριες τις Δυνάμεις του Άξονα. Προκειμένου να μη δυσφημηθεί το μεταπολεμικό μοντέλο του, το Βερολίνο έκανε κάπως τα στραβά μάτια. Το κάδρο συμπληρώνεται από δύο Γερμανούς αξιωματικούς που υπηρέτησαν στη Δανία και βοήθησαν στη σωτηρία των Εβραίων. Ο ένας δεν άντεχε τη ναζιστική θηριωδία. Ο δεύτερος κινήθηκε από απλό καιροσκοπισμό.
Οι 7.000 ψυχές δεν θα είχαν σωθεί χωρίς αυτό το μείγμα ρεαλπολιτίκ, διάφορων απίθανων συμπτώσεων και κάποιας ευτυχούς συγκυρίας. Αλλά δεν θα είχαν σωθεί ούτε αν οι Δανοί επαναπαύονταν στον βολικό ρόλο του αιώνιου θύματος. Σε αυτόν που δεν επιτρέπει καμία αναμέτρηση με το σκοτεινό παρελθόν.

Πηγή: Τα Νέα Σαββατοκύριακο 19-20/10/13

Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2013

Μια Ευρώπη, πολλές Ευρώπες



του Wergin Clemens

Ακόμη και στην εποχή μας του ίντερνετ και της αφθονίας, η κακή διακυβέρνηση μπορεί να καταστρέψει μια χώρα. Αλλωστε η παγκοσμιοποίηση λειτουργεί σαν μεγεθυντικός φακός που εκθέτει τα αδύνατα σημεία μιας κοινωνίας. Αυτό σημαίνει ότι μια χώρα που κυβερνάται άσχημα θα πληρώσει για τα λάθη της υψηλότερο τίμημα και πολύ γρηγορότερα απ' όσο στο παρελθόν.
Οσα υπέστη τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη είναι ίσως η αρχή ενός μακροχρόνιου κύκλου κρίσης. Και αν δεν διορθώσει τα προβλήματα διακυβέρνησης, θα υποστεί χειρότερα στο μέλλον.
Η Ευρώπη σήμερα αντιπροσωπεύει το 7% του παγκόσμιου πληθυσμού, παράγει το 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ και πληρώνει το 50% των συνολικών παγκοσμίως δαπανών για την κοινωνική πρόνοια. Χωρίς δραστικές πολιτικές ενέργειες, η ανισορροπία αυτή θα επιδεινωθεί.
Το πρόβλημα είναι δημογραφικό. Ως το 2015, οι θάνατοι στην Ευρώπη θα ξεπεράσουν τις γεννήσεις. Ο μέσος όρος ηλικίας των Ευρωπαίων θα αυξηθεί από τα 41,2 χρόνια σήμερα στα 47,6 το 2060. Η Ευρώπη θα μοιάζει με γηροκομείο με ένα όλο και μειούμενο εργατικό δυναμικό. Οι άνω των 65 ετών, δηλαδή οι συνταξιούχοι, θα αποτελούν το 30% του πληθυσμού το 2060.
Στις εξωτερικές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η Ευρώπη συγκαταλέγεται η αναταραχή στη Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή που θα διαρκέσει τουλάχιστον μια δεκαετία. Όπως είδαμε στην Αίγυπτο και στη Συρία, μια όλο και πιο απομονωτική Αμερική θα διστάζει όλο και περισσότερο να αναμειχθεί στην περιοχή. Χωρίς τις ΗΠΑ, η Ευρώπη θα αναγκαστεί να επέμβει διπλωματικά και στρατιωτικά, πράγμα που θα ζορίσει την ευαίσθητη πολιτική ενότητά της.
Όλα αυτά ακούγονται ίσως ζοφερά. Αλλά ό,τι ισχύει για τις ΗΠΑ ισχύει και για την Ευρώπη: η παρακμή είναι επιλογή και όχι αναπόφευκτη.
Μια πρόταση δημοφιλής ανάμεσα στις πολιτικές ελίτ είναι η εξής: πιο συγκεντρωτική Ευρώπη σημαίνει καλύτερη Ευρώπη.
Αλλά αυτή είναι η λάθος απάντηση, για δυο λόγους. Πρώτον, δεν θα γίνει πραγματικότητα. Οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν το επιθυμούν, αλλά κυρίως δεν θα λειτουργήσει.
Δεύτερον, οι πολυμερείς θεσμοί ευνοούν την συλλογική ανευθυνότητα: οι πολιτικοί που είναι υπόλογοι στους ψηφοφόρους τους ελπίζουν ότι κάποιος άλλος θα πληρώσει τον λογαριασμό ή θα λάβει τις δύσκολες αποφάσεις. Πολύ συχνά, «η Ευρώπη» ή «οι Γερμανοί» λειτουργούν σαν αποδιοπομπαίοι τράγοι. Τα ευρωομόλογα, οικονομικά εργαλεία με την υποστήριξη ολόκληρης της ευρωζώνης, επιτελούν παρόμοιο σκοπό: ενσαρκώνουν την ελπίδα ότι ο λογαριασμός για την κακή διακυβέρνηση μερικών χωρών θα πληρωθεί από άλλες.
Ενώ λοιπόν η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει ό,τι έχει πετύχει μέχρι σήμερα, η «περισσότερη Ευρώπη» δεν είναι ο τρόπος για να βελτιωθεί. Στο ορατό μέλλον, το έθνος-κράτος θα παραμείνει το πεδίο της δημοκρατικής λήψης αποφάσεων.
Η Ευρώπη ως σύνολο θα βελτιωθεί αν κάθε ευρωπαϊκό κράτος βελτιώσει τις επιδόσεις του σε πολλούς και διάφορους τομείς.
Οι Ελληνες πρέπει να οικοδομήσουν μια σφιχτή και λειτουργική γραφειοκρατία.
Οι Ισπανοί πρέπει να ξεκαθαρίσουν το τρίγωνο της διαφθοράς που συνδέει πολιτικούς, μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες και τράπεζες.
Οι Ιταλοί πρέπει να πάψουν να ψηφίζουν λαϊκιστές, όπως τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, και μια πολιτική τάξη που ασχολείται μονίμως με τον εαυτό της αντί να λύνει τα προβλήματα της χώρας.
Οι Γάλλοι πρέπει να σταματήσουν να προσποιούνται ότι θα συνεχίσουν να μπορούν να συνταξιοδοτούνται στα 62 τους χρόνια και να διατηρούν ξεχειλωμένες δημόσιες υπηρεσίες.
Και οι Γερμανοί πρέπει να σταματήσουν να κοροϊδεύουν τον εαυτό τους ότι το κλείσιμο των πυρηνικών τους εργοστασίων και η εκτίναξη των τιμών της ενέργειας που θα ακολουθήσει δεν θα πλήξουν την βιομηχανία και την οικονομία. Η Γερμανία οφείλει επίσης να συνειδητοποιήσει ότι οι εταίροι της είναι απηυδισμένοι με το ότι επικαλείται το ναζιστικό της παρελθόν ως δικαιολογία για να μην εκπληρώνει τις εξωτερικές της υποχρεώσεις.
Μόνο όταν οι ευρωπαϊκές χώρες αρχίσουν να εξετάζουν αυστηρά τον εαυτό τους, όταν η δημόσια συζήτηση σοβαρέψει για τις επιπτώσεις της γήρανσης της κοινωνίας και όταν θαρραλέοι πολιτικοί αρχίσουν να λαμβάνουν σκληρές αποφάσεις, η Ευρώπη θα έχει πιθανότητες να παραμείνει εύπορη, ασφαλής και σημαντικός παίκτης στα παγκόσμια ζητήματα.
Η Ευρώπη πρέπει να μεταρρυθμιστεί τοπικά για να μπορεί να δρα παγκόσμια.
Πρέπει να επανεπιβεβαιώσουμε την επιθυμία να είμαστε ενεργητικοί διαμορφωτές του πεπρωμένου μας. Διαφορετικά θα αναγκαστούμε να υποστούμε ένα πεπρωμένο επιλεγμένο από άλλους για μας.

Πηγή: http://www.tovima.gr

Πέμπτη 17 Οκτωβρίου 2013

Φυλακισμένοι... στη θρησκεία


Είχα καιρό να επιλέξω ένα θρίλερ για να απολαύσω στις κινηματογραφικές αίθουσες. Όμως το Prisoners μου τράβηξε το ενδιαφέρον από την πρώτη γνώμη που άκουσα στο ραδιόφωνο. Την αναζήτησα στο διαδίκτυο. Οι πληροφορίες που μάζεψα ήταν αρκετές για να με πείσουν. 
Πρώτα απ' όλα το όνομα του σκηνοθέτη. Η τελευταία ταινία του Denis Villeneuve, "Μέσα από τις φλόγες" (διάβαστε για την ταινία αυτή εδώ) με εντυπωσίασε αρκετά, βάζοντας τον σκηνοθέτη στη λίστα των δημιουργών που θα με ενδιαφέρει η πορεία τους. 
Από την άλλη ήταν η ομάδα ηθοποιών. Έχω ιδιαίτερη αδυναμία στον Χιού Τζάκμαν (μετά την ταινία "Η πηγή της ζωής" του Αρονόφσκι) και η αλήθεια είναι πως δεν με απογοήτευσε η ερμηνεία του. Οι εκφράσεις του βοηθούσαν τον θεατή να μπει στο κλίμα πανικού που κυριεύει έναν πατέρα όταν χάνει ξαφνικά τη κόρη του και την αναζητεί μέχρι την τελευταία στιγμή, έχοντας ισχυρή πίστη στο θεό.
Κι εδώ έρχεται να μπλέξει ο ρόλος της θρησκείας στις ανθρώπινες σχέσεις. Η αλήθεια είναι πως οι φανατικοί πιστοί απέχουν μία ανάσα από την λογική προς την τρέλα και από την φιλανθρωπία στο έγκλημα. Όταν περάσουν στην αντίπερα όχθη, μπορούν να μετατραπούν σε αιμοβόρα τέρατα που θέλουν να σκορπίσουν τον πόνο στους συνανθρώπους τους. 
Από κει και πέρα ως ταινία αυτού του είδους, δε καταφέρνει να αποφύγει τα συνηθισμένα κλισέ. Όμως αυτό δεν είναι και τόσο ενοχλητικό, ειδικά όταν σε κάθε λεπτό που περνάει, ο φόβος του θανάτου έρχεται πιο κοντά και ο ύποπτος αλλάζει συνεχώς πρόσωπα. 
Φυσικά το τέλος είναι εξαιρετικό. Και το θεωρώ εξαιρετικό διότι ο σκηνοθέτης δεν ήθελε να ολοκληρώσει την ταινία με τους τίτλους τέλους αλλά να την συνεχίσει με προβληματισμούς και συζητήσεις που ακολουθούν αμέσως μετά την προβολή. 
Ενδιαφέρουσα η ερμηνεία και από τον Jake Gyllenhan, ο οποίος παίζει εξαιρετικά τον εναλλακτικό αστυνομικό που επιδιώκει να ηρεμήσει την κατάσταση για να μπορέσει να την ελέγξει ώστε να ξετυλίξει πιο εύκολα το κουβάρι. Φοβερός και στην ερμηνεία του ο Paul Dano, για του οποίου την εμφάνιση, σίγουρα πήραν επιρροή από τον εθνικό μας σταρ.
Πολύ καλή επιλογή για την έναρξη της χειμερινής κινηματογραφικής περιόδου...

Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2013

Είναι τελικά όλες οι μορφές βίας καταδικαστέες;...



Ένα από τα ερωτήματα που πλανώνται τις τελευταίες βδομάδες είναι το παραπάνω που έχω χρησιμοποιήσει ως τίτλο στην ανάρτηση. Είναι τελικά όλες οι μορφές βίας καταδικαστέες;
Από το επιτελείο της Νέας Δημοκρατίας (και παράλληλα του ΠΑΣΟΚ) επικρατεί η άποψη πως δεν υπάρχει καλή ή κακή βία. Λογικό ακούγεται κι αρκετοί άνθρωποι, χωρίς δεύτερη σκέψη θα τρέξουν να ενστερνιστούν την άποψη αυτή. Η αλήθεια είναι πως κρύβει μία δόση αλήθειας. Είναι όμως;
Από την πλευρά του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ. και των λοιπών αριστερών παρατάξεων υπάρχει μία ουδετερότητα ως προς το ερώτημα αυτό. Πιστεύουν πως η βία δεν είναι λύση αλλά γνωρίζουν πως η φύση της διαφέρει ανάλογα με τα κίνητρα που ασκείται.
Ας πάρουμε την επιλογή της δεξιάς, η οποία με υποκριτικό (κατά τη γνώμη μου) ύφος καταδικάζει την βία απ' όπου προέρχεται...
Αν βάλουμε όλες τις μορφές βίας στο ίδιο σακί. Ας πιάσουμε κι ένα ευαίσθητο θέμα ως παράδειγμα. Με την λογική της δεξιάς, θα πρέπει να καταδικαστούν όλοι οι ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης. Ειδικά αν δώσουμε βάση και στο παρελθόν τους, συγκεκριμένα στους κλέφτες και στους αρματολούς, θα διαπιστώσουμε πως δεν υπάρχει κανένα ελαφρυντικό στη βία την οποία άσκησαν εκείνες τις μέρες.
Σίγουρα η άποψή μου αυτή θα προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις. Πολλοί θα με πείτε Ανθέλληνα και μαλάκα. Έχω ξαναζήσει αντίστοιχους διαλόγους. Θα σας ρωτήσω πρώτα ποιος ο λόγος που με βρίζετε και ποια είναι τα επιχειρήματά σας. Η απάντηση θα 'ναι η αναμενόμενη. "Μα αυτοί οι άνθρωποι πολέμησαν (δηλαδή άσκησαν βία) για να απελευθερώσουν τον τόπο τους, για να σώσουν την οικογένειά τους, για να διαφυλάξουν την περιουσία τους". Λόγοι κατανοητοί.
Θα επανέλθω στα επιχειρήματα με μία ακόμη ερώτηση. Και οι κάτοικοι της Ιερισσού και της Κερατέας παλιότερα δεν αντέδρασαν (άσκησαν βία με τα λεγόμενα της κυβέρνησης) για να προστατεύσουν τον τόπο τους από την οικολογική καταστροφή και για να σώσουν την υγεία την δικιά τους και των υπολοίπων δικών τους ανθρώπων και συμπολιτών από τα καρκινογόνα απόβλητα της Εταιρίας "Χρυσός";
Δεν νομίζω πως θα βρεθεί κάποιος να πει όχι στην ερώτησή μου αυτή.
Τότε για ποιον λόγο αυτοί οι άνθρωποι καταδικάζονται και μπαίνουν στην κατηγορία του εγκληματία και του τρομοκράτη; Γιατί το ελληνικό παρακράτος, έχοντας ως όργανα καταστολής τους ασφαλίτες και την αντιτρομοκρατική, αντιμετωπίζει με απάνθρωπο τρόπο τους της Χαλκιδικής (και της Κερατέας παλιότερα); Σε ανθρώπους που αγωνίζονται για το καλό του τόπου τους;
Μήπως είναι ο καιρός που πρέπει να ξεχωρίζουμε καλύτερα τους πραγματικούς τρομοκράτες και τους εγκληματίες σ' αυτόν τον τόπο; Η ελληνική κυβέρνηση με την βοήθεια των μέσων μαζικής ενημέρωσης έχουν μπερδέψει για τα καλά τον ελληνικό λαό. Του έχουν περάσει πλέον κι έναν φόβο πέρα από το άγχος με τα οικονομικά. Μας έχουν μετατρέψει σε καχύποπτα όντα απέναντι στους συμπολίτες μας. Μας έχουν στρέψει τη προσοχή προς λάθος κατευθύνσεις.
Παρ' όλα αυτά καταδικάζω τη βία από το άλλο άκρο (όχι το νεοναζιστικό), μόνο που αυτό το άκρο δεν έχει ουδεμία σχέση με τον αντιεξουσιαστικό χώρο και την Αριστερά, παρ' όλο που αυτοί αυτοαποκαλούνται ως αναρχικοί, επαναστάτες και αριστεροί. Είναι κι αυτοί ένα κομμάτι του συστήματος που έχει αποπροσανατολίσει τον κόσμο.
Οπότε εν κατακλείδι, θα ήθελα να εκφράσω την ταπεινή μου άποψη, πως δεν υπάρχει καλή η κακή βία. Υπάρχει η καταδικαστέα βία. Αυτή η οποία βασίζεται σε φυλετικά, εθνικιστικά κι απάνθρωπα κριτήρια. Στη βία του κράτους που έχει αφαιμάξει τον ελληνικό λαό. Στην απάνθρωπη βία του παρακράτους και των δυνάμεων καταστολής που σαπίζουν τους διαδηλωτές με τα γκλομπς και τους πνίγουν με τα δακρυγόνα, τη στιγμή που είναι ανεκτικοί στην εγκληματική δράση της Χρυσής Αυγής. Όμως υπάρχει και η βία, η οποία αναγκαστικά βγαίνει μέσα από τον οργισμένο λαό που διεκδικεί το κοινό συμφέρον (κι όχι το ατομικό). Αυτή η βία ξεσπά επειδή το ίδιο το κράτος δεν αφήνει άλλα περιθώρια στους πολίτες.
Καλό είναι λοιπόν, ο πρωθυπουργός της Ελλάδος και οι σύμβουλοί του, να μπορούν να ξεχωρίσουν δίκαια τις μορφές της βίας ώστε να μπορούν ορθά να ξεχωρίζουν ποιοι είναι πραγματικοί εγκληματίες και τρομοκράτες.
Δυστυχώς απαισιοδοξώ...

Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2013

Θέλουν αριστερούς στη φυλακή!



του Γιώργου Δελαστίκ,

Υπέρτατος πολιτικός στόχος του Αντώνη Σαμαρά είναι η παραμονή του στην πρωθυπουργία με κάθε μέσο. Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για τον Βαγγέλη Βενιζέλο – να παραμείνει υπουργός του Σαμαρά πάση θυσία. Η ΝΔ του Σαμαρά έχει πετύχει τα δύο χειρότερα αποτελέσματα της ιστορίας της. Το ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου βρίσκεται επίσης στο απόλυτο εκλογικό ναδίρ. Το 12,28% που πήρε στις εκλογές πέρυσι τον Ιούνιο είναι χειρότερο ακόμη και από το 13,58% που πήρε το ΠΑΣΟΚ πριν από …σαράντα χρόνια, όταν πρωτοεμφανίστηκε....
Η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου είναι δηλαδή η κυβέρνηση των ερειπίων του παλιού πολιτικού συστήματος, το οποίο διέλυσε ο λαός στις περυσινές εκλογές του Μαΐου και Ιουνίου. Συγκροτήθηκε όπως όπως με στόχο να δώσει το χρόνο στο σύστημα να ανασυγκροτήσει το πολιτικό του προσωπικό και να αναδιατάξει προς όφελός του το πολιτικό σκηνικό, στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό. Με δεδομένο ότι σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις αποκλείεται το ΠΑΣΟΚ στις επόμενες εκλογές να πιάσει το έστω και έσχατο προηγούμενο αποτέλεσμα του 12%, μοναδική ελπίδα παραμονής αυτού του μπλοκ στην εξουσία είναι η εκλογική ενίσχυση της ΝΔ. Λόγω της πολιτικής που ακολουθεί ο Σαμαράς, είναι αδύνατον να αυξηθούν οι ψήφοι της ΝΔ, αν οι εκλογές γίνουν υπό ομαλές συνθήκες, όπως δηλαδή τα τελευταία σαράντα χρόνια. Κρίνοντας το θέμα από τη στενή οπτική γωνία της σχετικής αυτοτέλειας των εκλογών και όχι από τη σκοπιά των συμφερόντων της επαναστατικής ανατροπής, ο κύριος αντίπαλος του Σαμαρά και του Βενιζέλου είναι ο Αλέξης Τσίπρας, γιατί αυτός και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι που θα τους εκδιώξουν από την εξουσία, αν τους κερδίσουν στις εκλογές. Τα πάντα λοιπόν για τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ θα κριθούν από το αν ο ΣΥΡΙΖΑ βγει πρώτο κόμμα. Αν όντως συμβεί αυτό, τότε ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος είναι οριστικά και αμετάκλητα «τελειωμένοι» πολιτικά.
Για να μπορεί η ΝΔ να βαυκαλίζεται έστω με αυταπάτες ότι έχει ελπίδες να βγει πρώτο κόμμα, πρέπει να υπερκεράσει το εκλογικό εμπόδιο της Χρυσής Αυγής. Αν το νεοναζιστικό αυτό κόμμα πάρει ποσοστό όσο και στις προηγούμενες εκλογές ή λίγο μεγαλύτερο, γύρω δηλαδή στο 7% με 10%, τότε είναι ακόμη και μαθηματικά αδύνατον να βγει η ΝΔ πρώτο κόμμα. Είναι ζωτικής εκλογικής σημασίας λοιπόν για τη ΝΔ να εξουδετερώσει τη Χρυσή Αυγή στις κάλπες, ανεξάρτητα από οποιαδήποτε πολιτική θεώρηση του ζητήματος – πέρα δηλαδή από τα σοβαρότατα ζητήματα της δημόσιας αμφισβήτησης της εξουσίας της Δεξιάς της ΝΔ από την ακροδεξιά της Χρυσής Αυγής στον Μελιγαλά, της διεκδίκησης πρακτικά της πρωτοκαθεδρίας στους ψηφοφόρους της Δεξιάς εκ μέρους της Χρυσής Αυγής κ.λπ., τα οποία έχουμε αναλύσει σε προηγούμενα άρθρα. Από εκλογική σκοπιά, το ονειρώδες για τον Σαμαρά και τον Βενιζέλο θα ήταν το 7% της Χρυσής Αυγής να επιστρέψει ολόκληρο στην πολιτική και ιδεολογική του μήτρα, τη ΝΔ. Το ελάχιστο θα ήταν αυτό το 7% να παραμείνει σπίτι του και να μην πάει να ψηφίσει, ώστε να μην επηρεάσει αρνητικά για τη ΝΔ το εκλογικό αποτέλεσμα. Τι θα κατορθώσει στην πράξη ο Σαμαράς, θα το δούμε. Έτσι κι αλλιώς, ο καθοριστικός αντίπαλος για τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, η εκλογική εξουδετέρωση της Χρυσής Αυγής είναι ενδιάμεσος, δευτερεύων στόχος για Σαμαρά και Βενιζέλο προκειμένου να υπηρετήσουν τον πρωτεύοντα.
Προκειμένου να παραμείνει πρωθυπουργός ο Σαμαράς πρέπει διαρκώς να εμφανίζει τον ΣΥΡΙΖΑ στην αστική τάξη ως …«εστία αριστερής τρομοκρατίας(!)» για να την φοβίζει ώστε να μην τον στηρίξει. Γι’ αυτό και ο Σαμαράς έβαλε το σύμβουλό του Χρύσανθο Λαζαρίδη να δηλώσει ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει εκτός συνταγματικού τόξου». Γέλασε όμως και το παρδαλό κατσίκι, ενώ οι ίδιοι οι κορυφαίοι επιχειρηματίες έβαλαν άγριο χέρι στην ανοησία των «δύο άκρων». Εδώ υπάρχει μια σοβαρή διάσταση συμφερόντων Σαμαρά και τμήματος των αστών. Ο Σαμαράς θα εξαφανιστεί αν βγει πρώτος ο Τσίπρας, οι αστοί όμως θα συνεχίσουν να υπάρχουν και θα είναι υποχρεωμένοι να συμβιβαστούν με τον ΣΥΡΙΖΑ, όσο και αν ακόμη δεν θέλουν πρωθυπουργό τον Τσίπρα. Εμείς ως αριστεροί ανησυχούμε όταν ο Τσίπρας υιοθετεί δεξιότερες θέσεις, αλλά ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος πανικοβάλλονται κυριολεκτικά, γιατί έτσι μπορεί να κριθεί «πρωθυπουργήσιμος» από τους αστούς, οπότε αυτοί τελείωσαν! Έχοντας αποτύχει παταγωδώς να πείσουν με τα λόγια την αστική τάξη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι …«αριστερή εγκληματική συμμορία» εκτός συνταγματικού πλαισίου, το μόνο που απομένει στην κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ είναι να προχωρήσει σε μεγάλης έκτασης προβοκάτσια εναντίον της Αριστεράς, στην οποία να εμπλέξει οπωσδήποτε τον ΣΥΡΙΖΑ με οποιοδήποτε τρόπο. Να εμφανίσει στελέχη του ότι υποκινούν «τρομοκρατικές πράξεις» λαϊκών κινημάτων, να τους εμφανίσει ως «συνομιλητές τρομοκρατών» και οτιδήποτε άλλο. Έχουν απόλυτο δίκιο ο ΣΥΡΙΖΑ και η Αυγή που κατήγγειλαν την Πέμπτη με κορυφαίο πρωτοσέλιδο ότι η κυβέρνηση στήνει προβοκάτσια κατά της Αριστεράς και των κινημάτων. Στο πλαίσιο αυτό, πρώτος στόχος της κυβέρνησης είναι και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
Είναι καθήκον όλης της Αριστεράς να μην επιτρέψει στον Σαμαρά και στον Βενιζέλο να ενορχηστρώσουν πολιτικό σκηνικό εκτροπής με θύμα την Αριστερά προκειμένου να παραμείνουν αυτοί στην εξουσία. Σωστά έκαναν και κατάγγειλαν τις παρακολουθήσεις των τηλεφώνων των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ από την ΕΥΠ και τις κρατικές υπηρεσίες. Η κυβέρνηση θέλει αριστερούς στη φυλακή, ελπίζοντας ότι ίσως έχει διασωθεί πολιτικά! Δεν πρέπει να της επιτρέψουμε να υλοποιήσει τα σχέδιά της.

Πηγή: Εφημερίδα Πριν

Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2013

Η Χαλκιδική του Σοκ



” Όπως πολλοί από εσάς γνωρίζετε, στις αρχές του καλοκαιριού πέρασα λίγο καιρό στην Ιερισσό, όπου έμαθα όσα περισσότερα μπορούσα για τον αγώνα σας ενάντια στην Eldorado Gold. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ισχυρές δυνάμεις, τόσο στη χώρα σας όσο και στη δική μου, κάνουν ότι περνάει από το χέρι τους για να σας φέρουν σε μια κατάσταση σοκ και φόβου, ακριβώς επειδή γνωρίζουν ότι υπό αυτές τις συνθήκες θα μπορέσουν να υπονομεύσουν τη δημοκρατική βούληση των πολιτών και να προωθήσουν τα σχέδιά τους....
Πράγματι, στην κοινότητά σας εισέβαλαν κυριολεκτικά τα στρατεύματα του σοκ, τρομοκρατώντας τα παιδιά σας και κλέβοντας τον ύπνο και την ασφάλεια από όλους εσάς. Αυτές οι αποτρόπαιες τακτικές συνεχίζουν μέχρι σήμερα.
Παρ’ όλα αυτά, αυτό που είναι αξιοθαύμαστο στην κοινότητά σας, και ο λόγος που εσείς έχετε γίνει ένα σύμβολο ελπίδας για τον υπόλοιπο κόσμο, είναι ότι αυτές οι τακτικές του σοκ δεν λειτούργησαν, αλλά έχουν φέρει μάλλον το αντίθετο αποτέλεσμα. Επανειλημμένα έχετε αποδείξει ότι είστε ανθεκτικοί στο σοκ. Όσο περισσότερο προσπαθούν να σας τρομάξουν, να σας αποπροσανατολίσουν, να σας τρομοκρατήσουν, τόσο περισσότερο εσείς συμπεριφέρεστε άφοβα.
Αρνείστε να κρυφτείτε στα σπίτια σας, αρνείστε να υποχωρήσετε. Αντίθετα, συγκεντρώνεστε δημόσια με όλο και περισσότερη δημιουργικότητα, αψηφώντας τις απειλές.
Αυτό που διηγείται το “Δόγμα του σοκ” είναι ότι οι πολυεθνικές εταιρείες και οι κυβερνήσεις που τις εκπροσωπούν έχουν πάντα έτοιμα σχέδιά και ιδέες και περιμένουν πότε θα χτυπήσουν οι κρίσεις. Το έργο μας σε αυτή την ιστορική στιγμή είναι να τους κερδίσουμε στο δικό τους παιχνίδι. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τις οικονομικές και οικολογικές κρίσεις που συγκλονίζουν τον κόσμο (και οι οποίες έχουν τις ρίζες τους στην ίδια λογική της αχαλίνωτης απληστίας) για να προτείνουμε και να θεσπίσουμε, με αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα, τις δικές μας οικονομικές και κοινωνικές εναλλακτικές, που θα βασίζονται σε μια πολύ διαφορετική λογική και σε πολύ διαφορετικές αξίες. Σε αντίθεση με τους αντιπάλους μας, πρέπει να το κάνουμε αυτό όχι με την κατάργηση της δημοκρατίας, αλλά με την εμβάθυνση της.
Μπορούμε να οικοδομήσουμε έναν νέο κόσμο πάνω στα ερείπια των δικών τους αποτυχιών. Με το γενναίο αγώνα σας – με τον τρόπο που εσείς όχι μόνο αντιταχθήκατε σε μια πολυεθνική εταιρεία, αλλά και αμφισβητήσατε τους ίδιους τους εαυτούς σας – δείχνετε ήδη τον δρόμο.

Σας ευχαριστώ που υπερασπίζεστε το νερό, τα δέντρα, τη γή, το μέλλον.

Με αγάπη, αλληλεγγύη και ευγνωμοσύνη, Ναόμι Κλάιν”

Πηγή: soshalkidiki

Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2013

Η άκρα δεξιά στην Ελλάδα της κρίσης



του Σπύρου Μαρκέτου

Η άκρα δεξιά έχει αρκετά μελετηθεί σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, από τον Μεσοπόλεμο και μετά, αλλά στη χώρα μας δεν έχει συγκεντρώσει το επιστημονικό ενδιαφέρον ως τώρα, και σπάνια αντιμετωπίζεται ως ενιαίο ιστορικό φαινόμενο στο πλαίσιο μιας ιστορικής και συγκριτικής προσέγγισης. Αυτό βεβαίως διευκόλυνε την πρόσφατη επανεμφάνιση εδώ του ναζισμού, καθώς «η ανάδειξη του παρελθόντος και η ιστορική μνήμη είναι ουσιώδη στοιχεία για την πολιτική νοηματοδότηση και δράση»...
Στις σημερινές συνθήκες οικονομικής κρίσης και πολιτισμικής αβεβαιότητας είναι πιο επίκαιρη από ποτέ η αναζωογόνηση της δημόσιας μνήμης, η συμπύκνωση των πορισμάτων της ιστορικής έρευνας και η παρουσίασή τους με τρόπο παραστατικό κι εύληπτο. Επείγει να παρουσιάσουμε την ιστορία της ελληνικής άκρας δεξιάς κριτικά και συγκριτικά, και κατεξοχήν να συνδέσουμε τις εξελίξεις στην Ελλάδα με αντίστοιχα φαινόμενα της Ευρώπης και των Βαλκανίων. Το κείμενο που ακολουθεί δεν μπορεί φυσικά να τα κάνει όλα αυτά, αλλά θέλει απλώς να συνοψίσει κάποια στοιχειώδη ιστορικά δεδομένα, για τις καταβολές της ελληνικής ακροδεξιάς από την εποχή της Εθνικής Εταιρείας ως τη χούντα των συνταγματαρχών, του 1967-1974, με την ελπίδα ότι θα μπορούσε να συμβάλει στον κριτικό στοχασμό και τη δράση για την αντιμετώπιση του φασισμού στη σημερινή Ελλάδα.
Ας πούμε εξαρχής πως τον περασμένο αιώνα η άκρα δεξιά διαδραμάτισε έναν κάθε άλλο παρά περιθωριακό ρόλο σ’ όλη την Ευρώπη, και ήταν μια από τις δυνάμεις που έπλασαν τον καπιταλισμό του εικοστού αιώνα. Στη χώρα μας επηρέασε καίρια την εθνική ιδεολογία και, στις δεκαετίες που κύλησαν από τον Ίωνα Δραγούμη ως τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, συχνά κατεύθυνε τις τύχες του κράτους. Στήριξε δικτατορίες και άλλα έκρυθμα καθεστώτα, οργάνωσε αναρίθμητα κινήματα και πραξικοπήματα, ρίζωσε στον κρατικό μηχανισμό, το στρατό, τη διανόηση και την εκκλησία, επηρέασε κατά καιρούς καθοριστικά τη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής, συνεργάστηκε με τον κατακτητή για να συντρίψει την κοινωνική αμφισβήτηση που έφερε η Κατοχή, απέκτησε μαζική βάση και οργάνωση τη δεκαετία του 1940, πρόσφερε κοινωνική άνοδο στα στελέχη και τους απλούς υποστηρικτές της και, τέλος, εξασφάλισε μακροπρόθεσμα νομιμοποίηση αναπτύσσοντας μια ισχυρή εκδοχή της εθνικοφροσύνης, που ήταν ο ηγεμονικός από τον Εμφύλιο ως το 1974 δημόσιος λόγος.
Με δυο λόγια, για παραπάνω από μισό αιώνα, χονδρικά από τον Διχασμό ως την πτώση της Χούντας το 1974, η άκρα δεξιά είτε πρωταγωνίστησε στην πολιτική ζωή της χώρας είτε έδρασε στο προσκήνιό της. Από την άλλη πλευρά σ’ όλο αυτό το διάστημα, και τούτες ήταν οι μεγάλες της αποτυχίες, ούτε πολιτική ή ιδεολογική ενότητα κατόρθωσε ποτέ να εξασφαλίσει ούτε ευρύτερη νομιμοποίηση. Αυτά οφείλονταν βέβαια στην άμεση σύνδεσή της με τις καταστροφές και τις τραγωδίες του 1897, του 1922, του 1941-49 και του 1974. Είναι αδύνατο να κατανοήσει κανείς τις δοκιμασίες που πέρασε η χώρα μας τον εικοστό αιώνα αν παραβλέψει τον ιδεολογικό και πολιτικό αυτό χώρο, ο οποίος σήμερα επέστρεψε πλέον στο πολιτικό προσκήνιο. Στις σελίδες που ακολουθούν θ’ ανιχνεύσουμε την ιστορία του και θα προσπαθήσουμε να δούμε με ποιούς τρόπους μπορούμε σήμερα να του αντιταχθούμε.

1. Το ιστορικό υπόβαθρο: ο Διχασμός

Στην Ελλάδα, όπως και στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη, η άκρα δεξιά συγκροτείται πολιτικά και ιδεολογικά στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα. Μετά την πτώση του Όθωνα το 1862, και καθώς σιγά σιγά ριζώνει ο κοινοβουλευτισμός, οι αντίπαλοι του εκδημοκρατισμού προσπαθούν, όπως έκαναν νωρίτερα και σ’ άλλες χώρες, με χαρακτηριστικό παράδειγμά τους τη Γαλλία, να αποκτήσουν και αυτοί μαζική επιρροή. Έτσι λοιπόν βαθμιαία, και με πολλές αντιφάσεις, οργανώνουν έναν αντιδημοκρατικό χώρο που εκδηλώνει ακραία εχθρότητα κατά της αριστεράς και των φιλελευθέρων.
Οι ρίζες του είναι πολλαπλές. Μπορούμε χονδρικά να διακρίνουμε πέντε διακριτές τάσεις του. Πρώτα πρώτα την απολυταρχική ακροδεξιά που συσπειρώνεται τότε γύρω από τον χαρισματικό διάδοχο Κωνσταντίνο· ομοϊδεάτη, φίλο και μιμητή του γερμανού κάιζερ Γουλιέλμου. Έπειτα τη μιλιταριστική ακροδεξιά, που σιγά σιγά συνέρχεται από τη γελοιοποίησή της στον πόλεμο του 1897· το 1909 νιώθει ανήμπορη να κυβερνήσει η ίδια, αλλά το 1922 επιβάλλει την πρώτη στρατιωτική κυβέρνηση της χώρας, την κυβέρνηση Πλαστήρα, κι έκτοτε μένει στο προσκήνιο ως το 1974. Τρίτον, τη σωβινιστική ακροδεξιά που ενισχύεται συστηματικά από το εκπαιδευτικό σύστημα και αναπτύσσει πολλαπλές εκδοχές ενός κοινωνικά υπερσυντηρητικού και επιθετικού εθνικισμού, συντονισμένου με ανάλογα ρεύματα που εξαπλώνονται τον ίδιο καιρό σ’ όλη την Ευρώπη. Τέταρτον, τη συντηρητική ακροδεξιά που τότε επιδιώκει κυρίως τον περιορισμό του εκλογικού δικαιώματος και αναθαρρεί μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Τέλος, τη φονταμενταλιστική ακροδεξιά που επικαλείται τα ιερά νάματα μιας υπερσυντηρητικής εκδοχής της Ορθοδοξίας.
Αυτές οι τάσεις συχνά συνεργάζονταν μεταξύ τους. Για παράδειγμα, ιδέες της απολυταρχικής, της σωβινιστικής και της φονταμενταλιστικής άκρας δεξιάς συναντούμε στο πιο συστηματικό εγχείρημα, αρχές του εικοστού αιώνα, να εμποτιστούν με ακροδεξιές ιδέες τα λαϊκά στρώματα, στα Πάτρια. Το εβδομαδιαίο αυτό φυλλάδιο ξεκίνησε, όπως και όλα σχεδόν τα παρόμοια σχέδια, από αστούς· στην πραγματικότητα, από ισχυρούς καπιταλιστές και στελέχη της βασιλικής αυλής που συγκρότησαν την Εταιρεία της υπέρ των Πατρίων Αμύνης, με έδρα στο κτήριο της Ακαδημίας. Διαφημίζονται την άνοιξη του 1902 με μια πανηγυρική τελετή στη μεγάλη αίθουσα τελετών του πανεπιστημίου, υπό τον επίτιμο πρόεδρό της Εταιρείας Πρίγκιπα Νικόλαο και με την παρουσία του μητροπολίτη –όχι ακόμη αρχιεπίσκοπου- Αθηνών, των περισσότερων μελών της κυβέρνησης, του πρύτανη, των συγκλητικών και των περισσότερων καθηγητών του πανεπιστημίου.
Ωστόσο οι μερίδες της άκρας δεξιάς απέτυχαν να ενωθούν πολιτικά εκείνη την περίοδο και άλλωστε, με εξαίρεση τη φονταμενταλιστική και τη σωβινιστική, μικρό λαϊκό έρεισμα είχαν. Συνυπήρχαν στον ίδιο αντιδημοκρατικό χώρο και συχνά αλληλεπικαλύπτονταν, κάποτε όμως είχαν μεταξύ τους σχέσεις χείριστες· για παράδειγμα, το κίνημα στο Γουδί θα μπορούσε να διαβαστεί και ως μια σύγκρουση μεταξύ μιλιταριστικής και απολυταρχικής άκρας δεξιάς.
Οι συνθήκες που θα επέτρεπαν ν’ απογειωθεί η επιρροή της άκρας δεξιάς, καταρχάς ανάμεσα στα αστικά και τα μικροαστικά στρώματα των πόλεων, δημιουργήθηκαν την πολεμική δεκαετία από το 1912 ως το 1922. Όσο επικρατούσε ομαλότητα, αντίθετα, δεν έβρισκε πολιτικό χώρο για ν’ αναπτυχθεί. Οι πολιτικές ιδέες και τα οργανωτικά μορφώματά της πλάστηκαν ψηλαφητά, μέσα από διαδικασίες δοκιμής και λάθους, και το έργο που είχε μπροστά της ήταν δύσκολο. Προκειμένου να εξαπλωθεί στην ελληνική δεξιά έπρεπε πρώτα πρώτα να εκτοπίσει ή να μετασχηματίσει τον κυρίαρχο συντηρητισμό, μια πολιτική στάση με δυσανάγνωστες ιδεολογικές αναφορές, που έδινε έμφαση στην κυρίαρχη παραδοσιοκρατική εκδοχή της Ορθοδοξίας, την προάσπιση της κατεστημένης εξουσίας και κατά κανόνα της μοναρχίας και, από τα μέσα του δέκατου ένατου αιώνα, στο θεσμό της ιδιοκτησίας κι έναν λιγότερο ή περισσότερο σωβινιστικό εθνικισμό.
Ο κορμός της συντηρητικής αυτής δεξιάς ήταν προσανατολισμένος στον κοινοβουλευτισμό και συνήθως στήριζε πολιτευτές παραδοσιακού τύπου. Ωστόσο κυριαρχούνταν από κοινωνικές κατηγορίες οι οποίες δυσκολεύονταν να παρακολουθήσουν τις οικονομικές και πολιτισμικές εξελίξεις όταν το σύστημα βρέθηκε σε κρίση μετά το 1908 και κατεξοχήν στην πολεμική δεκαετία. Αυτές τροφοδότησαν το πρώτο φασιστικού τύπου κίνημα στη χώρα, το κίνημα των Επιστράτων, τον καιρό του Διχασμού. Τότε εμφανίζονται επίσης ο πρώτος αξιόλογος πολιτικοποιημένος διανοούμενος αυτού του χώρου, ο Ίων Δραγούμης, και οι πρώτοι σημαντικοί πολιτικοί εκπρόσωποί του, ο Δημήτριος Γούναρης και ο Ιωάννης Μεταξάς. Σημείωσε βραχύβιες επιτυχίες αυτό το διάστημα (κυβερνήσεις Γούναρη το 1920-1922, στρατιωτικά κινήματα), και κατόπιν κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή τη δεκαετία του 1930, όταν η κρίση του καπιταλισμού δυσχέρανε την κοινοβουλευτική διακυβέρνηση και ο αντικομμουνισμός συσπείρωσε τους αστούς. Τη δεκαετία του 1940 έφτασε να περιλαμβάνει τον κορμό του Λαϊκού Κόμματος, τους επιγόνους του Μεταξά που κυριαρχούσαν στο στρατό και τις δυνάμεις ασφαλείας, και την Αυλή. Με την παγίωση, τότε, της εθνικοφροσύνης συντονίστηκαν ή και περιστασιακά ενώθηκαν πολιτικά οι πέντε τάσεις που αναφέραμε παραπάνω.
Άλλες όμως εξελίξεις της ίδιας περιόδου ωθούσαν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ενώ οι νέες συνθήκες ευνόησαν ιδίως τη μοναρχική και τη μιλιταριστική ακροδεξιά, η συντηρητική ακροδεξιά γνώρισε σημαντικές ήττες. Τέτοια ήταν η αναγνώριση του εκλογικού δικαιώματος στους «αλλογενείς» και τους πρόσφυγες, που οριστικοποιήθηκε το 1923. Επιπλέον ο Διχασμός διέσπασε την πολιτική έκφραση της άκρας δεξιάς, οδηγώντας άλλα στελέχη της στο αντιβενιζελικό στρατόπεδο και άλλα στο βενιζελικό. Το πιο σημαντικό πλήγμα όμως της κατάφερε η αγροτική μεταρρύθμιση, δηλαδή η διανομή των μεγάλων κτημάτων στους φτωχούς αγρότες, η πιο ριζοσπαστική σ’ όλη την Ευρώπη. Άμεσα κατέστρεψε μια ηγεμονική ομάδα της άκρας δεξιάς, τους γαιοκτήμονες, κι έμμεσα εκτόνωσε τις κοινωνικές πιέσεις που σ’ άλλες χώρες ευνόησαν την εξάπλωση της ριζοσπαστικής αριστεράς, η οποία με τη σειρά της συχνά διευκόλυνε την άνοδο της άκρας δεξιάς.
Ανάμεσα στους διανοούμενούς της άκρας δεξιάς τον Μεσοπόλεμο ξεχώριζαν, στους αντιβενιζελικούς, ο κοινοτιστής Κωστής Καραβίδας και οι πανεπιστημιακοί που συνδέονταν με το Αρχείον Φιλοσοφίας. Αυταρχικές τάσεις εξαπλώθηκαν και στον χώρο των αντιμοναρχικών βενιζελικών, που περιλάμβανε δίπλα σε ισχυρούς πολιτικούς και δημόσιους διανοούμενους που υπερασπίζονταν τον αυταρχισμό ή και τον ίδιο τον φασισμό (Νικόλαος Πλαστήρας, Γεώργιος Κονδύλης, Θεόδωρος Πάγκαλος, Στυλιανός Γονατάς, Γεώργιος Φραγκούδης, Σπύρος Μελάς, αρκετοί συνεργάτες του Αρχείου Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών) και φασιστικές μαζικές οργανώσεις· για παράδειγμα, η εθνικοσοσιαλιστική Εθνική Ένωσις Ελλάς με βενιζελικούς συνδεόταν κυρίως.
Μια σημαντική διαφορά μεταξύ του βενιζελικού και του αντιβενιζελικού χώρου ήταν ότι ο πρώτος στο σύνολό του υπερασπιζόταν τη βασική δημοκρατικής κατεύθυνσης αλλαγή εκείνης της εποχής, δηλαδή την αγροτική μεταρρύθμιση. Κάποιες αναλύσεις παρουσιάζουν ωστόσο τον Μεσοπόλεμο σαν να ήταν μια μάχη μεταξύ φωτός (το «εκσυγχρονιστικό» και αστικό Κόμμα Φιλελευθέρων) και σκότους (δηλαδή οι αντιεκσυγχρονιστές και κρατικοδίαιτοι μικροαστοί που θυμιάτιζαν τον αντιβενιζελισμό). Δεν αποδίδουν, νομίζω, την πραγματικότητα. Τα δυο πολιτικά στρατόπεδα του Διχασμού, διαμορφωμένα σε συγκυριακή βάση, δεν είχαν ούτε ιδεολογική συνοχή στο εσωτερικό τους ούτε σαφείς ιδεολογικές διαφορές μεταξύ τους. Και τα δυο περιλάμβαναν φιλελεύθερες, αυταρχικές και ακροδεξιές πτέρυγες, αν και άνισα μοιρασμένες. Για παράδειγμα, η βενιζελική παράταξη πρωτοστάτησε όχι μόνο στις ανεπαρκέστατες φιλολαϊκές μεταρρυθμίσεις, αλλά και στις επιθέσεις εναντίον των δημοκρατικών θεσμών· οργάνωσε τα επτά από τα οχτώ σημαντικά στρατιωτικά κινήματα ανάμεσα στην Επανάσταση του 1922 και το φιάσκο του Βενιζέλου και του Πλαστήρα το 1935. Η αυταρχική της ροπή όμως δεν αποτύπωνε κάποιες αχαλίνωτες εξουσιαστικές κλίσεις των Φιλελευθέρων, αλλ’ απλώς την κυριαρχία τους στο στράτευμα· τα ίδια έκαναν, με τη σειρά τους όταν επικράτησαν, και οι αντίπαλοί τους –πρώτα οι τέως βενιζελικοί Κονδύλης και Χατζηκυριάκος, κι έπειτα ο Γεώργιος και ο Μεταξάς. Όλοι αυτοί, καθώς και τα αστικά συμφέροντα τα οποία εξέφραζαν, με τις επιλογές τους εμπόδισαν την Ελλάδα να μπει στη μοιραία δεκαετία του 1940 μ’ έναν ανεκτό βαθμό πολιτικής νομιμοποίησης και κοινωνικής προόδου.
Η ευρωπαϊκή διάσταση της ανάπτυξης του ελληνικού φασισμού αποτυπώνεται σ’ ένα ζήτημα περιοδολόγησης. Συνήθως όταν μιλάμε για ακροδεξιά στον Μεσοπόλεμο αναφερόμαστε στον Μεταξά και στη δικτατορία της 4ης Αυγούστου του 1936. Ωστόσο η κρίσιμη χρονιά, στην οποία οι ακροδεξιοί και των δυο στρατοπέδων απέσπασαν την πρωτοβουλία κινήσεων από τους οπαδούς του κοινοβουλευτισμού, ήταν το 1933. Το πολιτικό σύστημα είχε αποσταθεροποιηθεί από την προηγούμενη χρονιά, με τη μεγάλη οικονομική κρίση που εκτροχίασε το αναπτυξιακό πρόγραμμα των Φιλελευθέρων. Κατόπιν η λαϊκή δυσφορία ενίσχυσε αφενός την αριστερά και αφετέρου τους αντιβενιζελικούς, με αποτέλεσμα να κυριαρχήσει στη βενιζελική παράταξη έντονος φόβος για την απώλεια της εξουσίας. Σύντομα επικράτησαν οι αυταρχικές της τάσεις, που εκφράζονταν από στρατιωτικούς όπως ο Γονατάς και ο Πλαστήρας, αλλά και από ισχυρούς πολιτικούς και διανοούμενους όπως ο Μαρής και ο Φραγκούδης. Το 1933 ο Βενιζέλος έδωσε αλλεπάλληλα δείγματα ωμού κυβερνητικού αυταρχισμού, και το βράδυ των εκλογών, μόλις αντιλήφθηκε πως θα τις έχανε, στήριξε ένα ανοργάνωτο πραξικόπημα του Πλαστήρα. Ακολούθησε η απόπειρα δολοφονίας του από μια δυναμική ομάδα ακροδεξιών αντιπάλων που είχαν την κάλυψη κυβερνητικών κέντρων.
Οι εξελίξεις αυτές διευκολύνθηκαν από την άνοδο του Χίτλερ στην Γερμανία το 1933 και την εξάπλωση σ’ ολόκληρη την Ευρώπη του φασισμού, ο οποίος έμοιαζε να δικαιώνει τους αστούς που ήθελαν δυναμική αντιμετώπιση της κοινωνικής αμφισβήτησης. Παρ’ όλη την αντικαπιταλιστική ρητορική τους, μια σταθερά των φασιστικών κινημάτων και καθεστώτων ήταν η πάταξη της αριστεράς, που συχνά συνοδευόταν από μέτρα για την ενσωμάτωση ενός μέρους των λαϊκών τάξεων. Στην Ιταλία η επικράτηση του φασισμού συνοδεύτηκε από την απαγόρευση της δράσης όλων των κομμάτων της αριστεράς, την απομάκρυνση των οπαδών της από τους κρατικούς θεσμούς και την καταστροφή του ανεξάρτητου συνδικαλισμού· αποτέλεσμα ήταν η ραγδαία πτώση του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων, και η κατάργηση των προηγούμενων συνδικαλιστικών κατακτήσεων, όπως ήταν το οκτάωρο. Στη Γερμανία ο Χίτλερ αμέσως μετά τις εκλογές του 1933 συνέλαβε σύσσωμη τη συνδικαλιστική ηγεσία, κατάργησε τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και απαγόρευσε τις απεργίες. Και τα δυο καθεστώτα έδωσαν στους επιχειρηματίες τα προνόμια που αυτοί απολάμβαναν προτού αρχίσει να εφαρμόζεται η προστατευτική εργατική νομοθεσία, με αποτέλεσμα να εξασφαλίσουν την υποστήριξη των συντηρητικών και των αστών, μολονότι τούς αφαίρεσαν την πολιτική εξουσία.
Στην Ελλάδα μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, το 1932, οι φασίζουσες μερίδες των δυο αστικών στρατοπέδων δυνάμωσαν, ώσπου η αντιβενιζελική προχώρησε στην κατάλυση της πολιτικής δημοκρατίας και την οικοδόμηση αυταρχικών καθεστώτων προσανατολισμένων στο πρότυπο του ιταλικού φασισμού, μολονότι δεν κατόρθωσαν πάντοτε να το μιμηθούν. Αυτό είχε αλυσιδωτές συνέπειες. Οι κυβερνήσεις του Κονδύλη το 1935 και του Μεταξά το 1936-1941 σήμαναν έναν θρίαμβο της ακροδεξιάς που οδήγησε κατευθείαν στην κοινωνική πόλωση και την κατάρρευση του κράτους τον καιρό της Κατοχής. Η μοναρχία παλινορθώθηκε. Το κοινοβούλιο περιθωριοποιήθηκε, γελοιοποιήθηκε και σύντομα καταργήθηκε. Ο στρατός, ο κυριότερος πλέον μηχανισμός εξουσίας, πέρασε στα χέρια της αντιβενιζελικής άκρας δεξιάς· το ίδιο συνέβη, αλλά με πιο αργούς ρυθμούς, με τη χωροφυλακή και την αστυνομία. Η δικαστική εξουσία, που μετά τις αντιβενιζελικές εκκαθαρίσεις του 1935 είχε και αυτή γίνει προπύργιο της δεξιάς, το 1939 πέρασε στον άμεσο έλεγχο του μεταξικού καθεστώτος. Ο αυταρχικός και καταπιεστικός κρατικός μηχανισμός της μεταξικής δικτατορίας διατηρήθηκε, με ελάχιστες αλλαγές στην κορυφή, τον καιρό της Κατοχής. Αλλά η άκρα δεξιά κυριάρχησε μεταξύ των αστών και ιδεολογικά. Ακόμη και στελέχη που αργότερα παρουσιάζονταν σαν φάροι της δημοκρατίας, όπως ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, εκείνη την εποχή ερωτοτροπούσαν μ’ έναν ακραίο αντιδημοκρατικό συντηρητισμό που πρακτικά επαγόταν ακροδεξιές προτάσεις. Οι μεσοπολεμικές κυβερνήσεις της άκρας δεξιάς, ακόμη και το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, δεν δημιούργησαν καμιά σχετικά ολοκληρωμένη μορφή φασισμού, επειδή δεν μπόρεσαν μάλλον παρά επειδή δεν το θέλησαν. Από την άλλη πλευρά όμως βοήθησαν να ριζώσει ο φασισμός μεταξύ των αστών τον Μεσοπόλεμο κι έπειτα να μετατραπεί σε μαζικό κίνημα τη δεκαετία του 1940, το οποίο άφησε τη σφραγίδα του με ποικίλους τρόπους και σε πολλά πεδία. Η κληρονομιά του μάλιστα εκφράστηκε ιδεολογικά με την περιβόητη εθνικοφροσύνη, κοινό δημιούργημα της συντηρητικής και της φασιστικής μερίδας της ελληνικής δεξιάς, που κυριάρχησε ως το 1974 κι εξακολουθεί ως σήμερα να επηρεάζει ιδίως τις βόρειες περιοχές της χώρας.

2. Η Κατοχή και ο Εμφύλιος

Στη δικτατορία της Τετάρτης Αυγούστου οι εσωτερικές ανακατατάξεις στην άκρα δεξιά συνεχίστηκαν. H αποτυχία του καθεστώτος να βελτιώσει τη δημόσια διοίκηση ή το βιοτικό επίπεδο των μαζών, καθώς και η αδυναμία του ν’ αντιμετωπίσει τις οικονομικές δυσκολίες της πολεμικής προσπάθειας το 1940-41, σήμαναν την κατάρρευση του φιλομοναρχικού παραδοσιακού συντηρητισμού, που ενίσχυσε την άνοδο του φασισμού. Στην ίδια κατεύθυνση ωθούσε και ο συναγερμός που κήρυξαν οι αστοί εναντίον της αριστεράς. Με τη δημιουργία της εθνικοφροσύνης, όπως είπαμε, συντονίστηκαν ή και ενώθηκαν πολιτικά οι πέντε ακροδεξιές τάσεις που αναφέραμε παραπάνω, οι οποίες ως το 1940 έμεναν χωριστές και περιστασιακά ανταγωνιστικές μεταξύ τους. Πολύ σχηματικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η κατάρρευση του παραδοσιακού συντηρητισμού μέσα στην κοινωνική πόλωση της Κατοχής βοήθησε την άνοδο του φασισμού.
Το αστικό στρατόπεδο, που τη δεκαετία του 1940 κάλυπτε όλο το χώρο από τους επιγόνους των Φιλελευθέρων ως την άκρα δεξιά, ήταν εντελώς ανομοιογενές. Οι μερίδες του είχαν συνταχθεί με αντίθετες πλευρές σε μια παγκόσμια σύρραξη με διακηρυγμένη και ισχυρή ιδεολογική διάσταση –φασισμός εναντίον δημοκρατίας. Έπειτα, συγκρούονταν και στο φλέγον εγχώριο πολιτειακό ζήτημα -μοναρχία εναντίον αβασίλευτης δημοκρατίας. Τέλος, διαφωνούσαν για τον τρόπο με τον οποίο θα έπρεπε να κατασταλεί η αριστερά, δηλαδή η απειλή που τις κρατούσε ενωμένες. Οι μόνες πάγιες κοινές αναφορές τους, που όσο ανεπαρκείς και αν ήταν τελικά στήριξαν μια κοινή ιδεολογική ταυτότητα, ήταν στον αστικό κόσμο, στο έθνος και την πατροπαράδοτη θρησκεία και στον πολυθρύλητο αντικομμουνισμό. Ο τελευταίος, βέβαια, στην πραγματικότητα σήμαινε γενικότερη εναντίωση στις μεταρρυθμίσεις που επαγγελλόταν το ΕΑΜ και πρακτικά στις συγκεκριμένες συνθήκες απέκλειε τη δημοκρατία.
Η άκρα δεξιά δεν είχε πρόβλημα να το παραδεχτεί αυτό, αλλά άλλες μερίδες του εθνικόφρονος στρατοπέδου είχαν, το ίδιο και οι ξένοι προστάτες του. Έτσι κυριάρχησε μεταπολεμικά σε μια διπλή λαθροχειρία, γενεσιουργός σύγχυσης. Από τη μια μεριά φιλελεύθερων καταβολών πολιτικοί, όπως ο Γεώργιος Παπανδρέου και ο Νικόλαος Πλαστήρας, καλλιεργούσαν ψευδαισθήσεις συναινετικών προθέσεων κι επικαλούνταν τις δημοκρατικές αξίες, ενώ συγχρόνως υπονόμευαν τη δημοκρατική προοπτική και μεθόδευαν την εσωτερική ρήξη· από την άλλη, φασίστες και συντηρητικοί ακροδεξιοί που είχαν στελεχώσει τα καθεστώτα του Μεταξά και των δωσιλόγων, από τον Κωνσταντίνο Μανιαδάκη ως τον Γεώργιο Γρίβα, και στη διάρκεια της Κατοχής οργανώθηκαν σε τοπικής εμβέλειας ομάδες, στην πρωτεύουσα όσο και στην επαρχία, επέμεναν στους προηγούμενους λόγους και πρακτικές τους. Πάνω απ’ όλα συνέχιζαν να καταδιώκουν απηνώς την αριστερά, προσέχοντας απλώς να προσαρμόζουν περιστασιακά την εικόνα τους στα νέα δεδομένα. Τη σύγχυση επέτειναν συντηρητικοί διανοούμενοι, όπως ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, που κατάγγελλε συλλήβδην τα «πολιτικά κινήματα βασισμένα στην οχλοκρατική ψύχωση που διείπε τον εθνικοσοσιαλισμό, τον φασισμό της Δεξιάς και τον φασισμό της Αριστεράς». Επιβάλλεται λοιπόν η αδιάκοπη αντιπαραβολή λόγων και έργων, ρητορείας και πρακτικής, πολιτικών δηλώσεων και πλαισίου αναφοράς τους, προκειμένου να χαρακτηριστούν σωστά οι δυνάμεις που συνέπηξαν το αστικό στρατόπεδο.
Σε μεγάλο βαθμό η συνοχή του αντιδραστικού στρατοπέδου εξασφαλίστηκε από το ιδεολόγημα της εθνικοφροσύνης. Ο εθνικισμός ήταν η κοινή ιδεολογική σταθερά των συντηρητικών και των φασιστών. Ήταν ιδεολόγημα με την έννοια ότι χρησιμοποιούνταν για να συσκοτίζει μάλλον παρά για να διαυγάζει την πραγματικότητα. Όπως εύστοχα επισημάνθηκε, “η αφηρημένη επίκληση του έθνους ταίριαζε με την προστασία τοπικών κοινωνικών ιεραρχιών και δομών στην ύπαιθρο και τις μικρές πόλεις, ακόμη και σε συνεργασία με τους κατακτητές και τα όργανά τους”. Φυσικά η σημασία του ιδεολογήματος αυτού υποβαθμίζεται από την «μεταναθεωρητική», όπως την χαρακτηρίζει ο Τάσος Κωστόπουλος, βιβλιογραφία, η οποία αποδίδει τη συνεργασία με τους κατακτητές σε ευκαιριακά αίτια και δέχεται εκ προοιμίου πως στην Ελλάδα δεν υπήρξε φασιστικό κίνημα. Ωστόσο αυτό το κίνημα υπήρξε, με κυριότερους φορείς την οργάνωση Χ του Γεώργιου Γρίβα, κάτι δηλαδή σαν τη Χρυσή Αυγή της Κατοχής, κι έπειτα τα διαβόητα Τάγματα Ασφαλείας. Βασικός λόγος για την ανάπτυξή του ήταν η παράλληλη άνοδος της αριστεράς, η οποία, σε συνδυασμό με τις νίκες του Κόκκινου Στρατού, δημιούργησε σε αστούς και μικροαστούς φόβους ανάλογους εκείνων που είχαν παλιότερα γεννήσει η ανάπτυξη των σοσιαλιστικών κινημάτων και η Ρωσική Επανάσταση. Η βραχύβια κυριαρχία του ΕΑΜ στις επαρχίες, αμέσως μετά την απελευθέρωση, πυροδότησε ακόμη πιο αντιδραστικές ψυχώσεις.
Η ιδεολογική ομοφωνία ανάμεσα στο πλέγμα εξουσίας και την κυρίαρχη μερίδα των ελλήνων αστών, με άξονα την εθνικοφροσύνη, δεν συνεπαγόταν όμως πως είχαν και κάποια κοινή στρατηγική για ν’ αντιμετωπίσουν την κρίση της δεκαετίας του 1940. Ταλαντεύτηκαν ανάμεσα σε δυο διαφορετικές στρατηγικές αποκατάστασης της απειλούμενης από το ΕΑΜ κυριαρχίας τους, τις οποίες μπορούμε συντομογραφικά να ονομάσουμε -η συντηρητική και η φασιστική. Και οι δυο αναγνώριζαν ότι στις νέες συνθήκες κοινωνικής πόλωσης και πολιτικής κινητοποίησης ήταν αδύνατο να νικήσουν την αριστερά με τα σχετικά απλά μέσα που είχαν χρησιμοποιήσει στο Μεσοπόλεμο, αλλά εκτιμούσαν διαφορετικά τους τρόπους με τους οποίους θα την αντιμετώπιζαν. Η συντηρητική στρατηγική επιδίωκε την αποκινητοποιηση του λαού κι έδινε προτεραιότητα στη σύμπλευση με τις αγγλοσαξωνικές δυνάμεις· στηριζόταν, χονδρικά, στην ξένη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια. Αντίθετα η φασιστική στρατηγική ήθελε να στηριχθεί κυρίως σ’ εγχώριες δυνάμεις και να κινητοποιήσει ενάντια στην αριστερά, προβάλλοντας συνθήματα για την προάσπιση της ιδιοκτησίας και τη Μεγάλη Ελλάδα, τα κοινωνικά στρώματα των προνομιούχων και όσων άλλων είχαν επωφεληθεί από την Κατοχή. Ο Παπάγος και ο Γρίβας ήταν οι εμβληματικές μορφές των δυο αυτών στρατηγικών. Εννοείται πως εκείνη που εκτίμησε πιο σωστά τις περιστάσεις, και τελικά επικράτησε, ήταν η πρώτη.
Αυτές οι δυο στρατηγικές ήταν συμπληρωματικές μεταξύ τους μάλλον παρά αντίπαλες. Η φασιστική τρομοκρατία, που εξαπέλυαν οι υποστηρικτές των Ταγμάτων Ασφαλείας και της Χ, λύση ανάγκης το 1944-1946, ήταν φτηνή και πρόχειρη, αλλά από την άλλη μεριά περιορισμένων προοπτικών· ριψοκίνδυνη, αβέβαιης έκβασης, ελάχιστες υποσχέσεις σταθερότητας έδινε, και η τρέχουσα Δυτική ρητορεία του αντιφασισμού δεν την ευνοούσε. Χρήσιμη στην αρχή μιας γενικής επίθεσης κατά της αριστεράς, ώστε να τσακίσει τις δυνάμεις της είτε να τις αναγκάσει να βγουν στην παρανομία, είχε μειωμένη αποδοτικότητα όσο πλησίαζε το τέλος της παρτίδας και το κυρίαρχο συγκρότημα εξασφάλιζε τους αμερικανικούς πόρους που δεν διαφαίνονταν στην αρχή. Γιατί ο άλλος δρόμος, να τσακιστεί η αριστερά από το συντεταγμένο κράτος, αφενός δεν έδινε λύση στο πρόβλημα του εξοβελισμού της από την εθνική πολιτική, που ήταν αναγκαία προκαταρκτική διαδικασία, και αφετέρου απαιτούσε ισχυρή και σταθερή εξωτερική υποστήριξη, που οι βρετανοί δεν μπορούσαν να δώσουν και τελικά εξασφαλίστηκε μόνο χάρη στις ευρύτερες στρατηγικές επιλογές της πανίσχυρης υπερατλαντικής αυτοκρατορίας.
Η πρώτη πραγματική μαζικοποίηση του φασισμού στην Ελλάδα σημειώθηκε το 1944, με τη δημιουργία των Ταγμάτων Ασφαλείας από τους γερμανούς και την κυβέρνηση Ράλλη. Μολονότι στον τρέχοντα πολιτικό ρόλο αυτά τα ημιάτακτα σώματα, διαβόητα για τις αγριότητές τους, συχνά χαρακτηρίζονταν φασιστικά, η σύγχρονη έρευνα συνήθως αποφεύγει να τα επιβαρύνει με τέτοια επίθετα. Για να σταθώ σε ένα μόνο παράδειγμα, σε περισσότερες από τετρακόσιες σελίδες ένας πρόσφατος μελετητής τους αποφεύγει να ερευνήσει συστηματικά την πολιτική φυσιογνωμία τους· αναφέρεται στην παρουσία «εθνικοσοσιαλιστών» στις τάξεις τους, αλλά περισσότερο τονίζει την ανομοιογενή προέλευση των μελών τους.
Ωστόσο το ερώτημα που πρέπει ν’ απαντηθεί όσον αφορά την πολιτική τους ταυτότητα δεν είναι το αν τα Τάγματα Ασφαλείας ήταν φασιστικά, αλλά το αν και γιατί ενδεχομένως θα μπορούσαν να μην ήταν φασιστικά. Πολύ απλά, το βάρος της απόδειξης δεν πέφτει σ’ αυτούς που δέχονται ότι ήταν πράγματι φασιστικές τούτες οι παραστρατιωτικές οργανώσεις –δημιουργημένες με πρότυπο τις φασιστικές ομάδες κρούσης, εξαρχής στρατευμένες στον αγώνα του ναζισμού, εξοπλισμένες από τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής και πάγιοι συνεργάτες τους στην εξόντωση των κοινών εχθρών, ομάδες δηλαδή που εφάρμοζαν τη φασιστική στρατηγική, δρούσαν με χαρακτηριστικούς τρόπους των φασιστικών ομάδων και, έχοντας υιοθετήσει τους συμβολισμούς και τη φρασεολογία του φασισμού, ως φασιστικές καταγγέλθηκαν τον καιρό της δόξας τους. Πέφτει μάλλον σ’ εκείνους που θέλουν να υποστηρίξουν ότι όλα αυτά ήταν απλώς παραπλανητικά επιφαινόμενα, τα οποία συγκάλυπταν μια διαφορετική ουσιαστική ταυτότητα των ταγματασφαλιτών.
Όσοι επιδιώκουν κάτι τέτοιο συνήθως χρησιμοποιούν ορισμούς του φασισμού εστιασμένους σε πολιτισμικά ή ουσιοκρατικά ή ιδεολογικά χαρακτηριστικά του, τα οποία δεν μπορούν άμεσα να συνδεθούν με το φαινόμενο του ταγματασφαλιτισμού, ή ανάγουν τη στράτευση των ταγματασφαλιτών κατεξοχήν σε συγκυριακά ή προσωπικά αίτια. Η πιο συνηθισμένη τακτική τους πάντως είναι να παρασιωπούν την πολιτική ταυτότητα αυτών των σχηματισμών, και να εστιάζουν την προσοχή τους σε ανθρώπινες πλευρές της ιστορίας τους.
Στην πραγματικότητα όμως τα αίτια της ακροδεξιάς βίας στην Κατοχή ήταν πολιτικά. Οι καπιταλιστές και οι ωφελημένοι της Κατοχής δρομολόγησαν τη ματαίωση του δημοκρατικού προγράμματος της αριστεράς μέσα από μια προληπτική αντεπανάσταση. Δεν διέθεταν όμως τη βασική δύναμη που θα μπορούσε να φέρει σε πέρας ένα τέτοιο έργο με τις μεθόδους των συντηρητικών καθεστώτων –τον τακτικό στρατό. Επομένως, ήταν μονόδρομος γι’ αυτούς η χρήση μεθόδων μαζικής κινητοποίησης που ήταν χαρακτηριστικές του φασισμού, και συχνά ακόμη και των ιδεολογημάτων του. Συνοπτικά, στο μέτρο που η δεξιά το 1943-44 αντιτασσόταν στην αποκατάσταση της δημοκρατίας δεν μπορούσε παρά να είναι άκρα δεξιά, και στο μέτρο που προσπαθούσε να το κάνει αυτό με μεθόδους όχι κρατικής επιβολής αλλά μαζικής κινητοποίησης δεν μπορούσε παρά να είναι φασιστική και όχι συντηρητική άκρα δεξιά. Ένα κομμάτι της δεν είχε δυσκολία να το παραδεχτεί αυτό. Όργανά τούτης της προληπτικής αντεπανάστασης έγιναν τελικά μαζικές οργανώσεις όπως τα Τάγματα Ασφαλείας και τα αντιεαμικά αντάρτικα σώματα του ΕΔΕΣ, καθώς και παραστρατιωτικές ομάδες όπως η Χ και η ΡΑΝ· η αντίσταση όλων αυτών στον κατακτητή, ακόμη και όταν διακηρυσσόταν, ήταν απλώς προσχηματική.
Τον καιρό της Κατοχής αναδιοργανώθηκε και η μιλιταριστική ακροδεξιά. Ο Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών (ΙΔΕΑ) ήταν η γνωστότερη μεταπολεμικά μυστική οργάνωση στρατιωτικών, αλλά δεν ήταν η πρώτη που φτιάχτηκε. Πρόδρομός του ήταν ο Σύνδεσμος Αξιωματικών Νέων (ΣΑΝ), ο οποίος είχε στηθεί στα στρατόπεδα της Μέσης Ανατολής από νεαρούς μοναρχικούς απόφοιτους της Σχολής Ευελπίδων. Μολονότι συνδεόταν με υψηλόβαθμους, διοικούνταν από μια επιτροπή παιδιών της Τετάρτης Αυγούστου η οποία λειτουργούσε συλλογικά. Η δράση του ήταν γνωστή στους βρετανούς, οι οποίοι άλλοτε την βοηθούσαν και άλλοτε απλώς την ανέχονταν. Μετά την απελευθέρωση, στελέχη του ΣΑΝ σχημάτισαν τον ΙΔΕΑ. Οι σκοποί του νέου μυστικού φορέα λίγο πολύ ταυτίζονταν με του ΣΑΝ, ενώ οι οργανωτικές μέθοδοί του έγιναν ακόμη πιο συνωμοτικές. Μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας προσχώρησαν σ’ αυτόν εκατοντάδες αξιωματικοί, και στήθηκαν «δέσμες» σ’ όλα σχεδόν τα στρατιωτικά συγκροτήματα που βρίσκονταν στην Αθήνα. Μετά τις εκλογές του 1946 ο ΙΔΕΑ έφτασε τα χίλια μέλη και η επιρροή του αυξήθηκε κατακόρυφα καθώς ο νέος υπουργός Στρατιωτικών, που συνδεόταν μαζί του, τοποθέτησε μέλη του σ’ όλες τις καίριες θέσεις του υπουργείου.
Οι ιδεολογικές και πολιτισμικές αξίες του ΣΑΝ και του ΙΔΕΑ γενικά δεν διέφεραν από εκείνες της υπόλοιπης ελληνικής ακροδεξιάς, πέρα από την αναμενόμενή τους έμφαση στις στρατιωτικές αρετές. Πατρίς, θρησκεία, οικογένεια, φυλή, αίμα και δόξα. Κεντρικό στοιχείο πάντως των αντιλήψεών τους ήταν η άρνηση της δημοκρατίας, η οποία πρακτικά μεταφραζόταν στην απόρριψη κάθε καθεστώτος που άφηνε έστω κι ελάχιστο χώρο στην αριστερά. Τα στελέχη του ΙΔΕΑ προετοιμάζονταν για τη σύγκρουση με το ΕΑΜ ήδη από τον καιρό της Κατοχής.
Όσο και αν φαίνεται περίεργο, αφού μιλάμε για την επαύριο της συντριπτικής ήττας του Άξονα, ισχυροί παράγοντες ευνοούσαν τότε στην Ελλάδα την άνοδο του φασισμού. Από τη σκοπιά των δεξιών πρώτα πρώτα, η συντηρητική στρατηγική για τη διατήρηση της κυριαρχίας τους, που επαγόταν τη στήριξη στους βρετανούς –και κατόπιν στις ΗΠΑ- είχε πρακτικά μειονεκτήματα: ματαίωση των αλυτρωτικών αξιώσεων στην Κύπρο, και περιορισμούς στον πόλεμο εξόντωσης της αριστεράς οι οποίοι αποτύπωναν την ανάγκη προστασίας της διεθνούς εικόνας της Δύσης. Η κατάσταση αυτή διευκόλυνε την ανάδυση πανίσχυρων πολιτικών παθών, τα οποία σύντομα κρυσταλλώθηκαν στην εθνικοφροσύνη κι έτρεφαν και αυτά με τη σειρά τους την άνοδο του φασισμού: μια γενική αίσθηση δυσφορίας γεννημένη από τα τραύματα που έπληξαν την εθνική υπερηφάνεια τη δεκαετία του 1940, με τη Μεγάλη Ιδέα πια εντελώς ανεδαφική, καθώς η Ελλάδα από επίδοξος πυρήνας μιας αυριανής αυτοκρατορίας.

Απόσπασμα από τα «Τετράδια ανυπόταχτης θεωρίας»

Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2013

Η κρυμμένη ομορφιά της Αθήνας...



Τετάρτη απόγευμα βρέθηκα για πρώτη φορά στην Πλατεία Βάθη. Όλες αυτές οι ιστορίες που άκουγα και οι εικόνες που έβλεπα μέσα από την τηλεόραση και το διαδίκτυο με κρατούσαν σε απόσταση απ' αυτή τη "βρώμικη" κι επικίνδυνη γειτονιά της Αθήνας.
Οι εκδηλώσεις όμως που πραγματοποιήθηκαν για την έναρξη του πολυφεστιβάλ του Μικρού Παρισιού, μίας διοργάνωσης που ανήκει στο Αθηναικό καλλιτεχνικό δίκτυο, με οδήγησαν στα πεζοδρόμια των οδών Μάρνης και Μαιζώνος.
Από τη στιγμή που έστριψα από την Πατησίων για να κατηφορίσω στους κακόφημους δρόμους της πρέζας, ένιωσα ένα μούδιασμα σ' όλο μου το σώμα. Το ένστικτο της ετοιμότητας για το οτιδήποτε, δεν με άφηνε να απολαύσω τη βόλτα. Όμως δύο στενά παρακάτω μου αποκαλύφθηκε η πλατεία. Εγκαταλελειμμένη και βρώμικη, έκρυβε ακόμα την αίγλη παλιότερων χρόνων κάτω από την σκόνη του καυσαερίου που είχε κολλήσει στις προσόψεις των κτιρίων. Και μέσα στο γκρίζο που έπνιγε την γειτονιά, συνάντησα ανθρώπους νέους με όρεξη κι όραμα. Ο καθένας απ' αυτούς προσπαθούσε με τον τρόπο του, να δώσει χρώμα στη πλατεία και μία νέα πνοή ζωής στην γύρω περιοχή.
Περπατήσαμε στο πεζόδρομο της Μαιζώνος. Σ' ένα υπαίθριο πάρκινγκ, ορισμένοι καλλιτέχνες κάλυψαν τους γυμνούς τοίχους με όμορφα γκράφιτι. Η τεράστια κότα με το αυγό κέρδισε το ενδιαφέρον μου. Το ίδιο έκανε και μία γυναικεία γυμνή μορφή η οποία διάβαζε τον "Ξένο" του Καμύ. Ένας νεαρός ήταν ακόμα ανεβασμένος σε μία σκαλωσιά και σχεδίαζε έναν μελαγχολικό άγγελο. Δύο πιτσιρίκια, πιθανότατα κάτοικοι αυτής της γειτονιάς τον παρατηρούσαν από μακριά. Από το νεαρό της ηλικίας τους, μ' έπεισαν πως ήταν η πρώτη τους επαφή με τέτοιου είδους δρώμενα. Το ένα κρατούσε ένα μισογεμάτο μπουκάλι πορτοκαλάδα. Πήρε φόρα και το εκσφενδόνισε προς την μεριά του καλλιτέχνη. Παρ' όλη τη μεγάλη απόσταση και το ύψος του "στόχου", το μπουκάλι έσκασε λίγα εκατοστά δίπλα του. Ο καλλιτέχνης γύρισε απορημένος προσπαθώντας να καταλάβει τι συνέβη κι από που του ήρθε το αντικείμενο. Τα πιτσιρίκια χάθηκαν, τρέχοντας στα γύρω στενά. Η επαφή με το άγνωστο σίγουρα τους δημιούργησε επιθετικές τάσεις.
Ανηφορίσαμε πάλι προς την πλατεία. Παρατηρούσα τα υπέροχα κτίρια που αν κι ερειπωμένα, διατηρούσαν ακόμα λίγη από την δόξα που απολάμβαναν μερικές δεκαετίες πριν. Ακριβώς απέναντι το "Μεγάλο Ξενοδοχείο Λωζάννη" έχει μετατραπεί σε κτίριο με δωμάτια ημιδιαμονής. Ένας περίεργος τύπος καθόταν σ' ένα παγκάκι και μοίραζε "διάφορα" σε περαστικούς που τον γνώριζαν κι έσκυβαν μπροστά του για να συνεννοηθούν καθώς ένα τσούρμο πιτσιρίκια έτρεχαν τριγύρω. Διακίνηση ναρκωτικών. Τόσο απλά. Τόσο ήρεμα.
Ένα παλικάρι κοντά στο ύψος μου, προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια του. Ίσα που τον κρατούσαν για να ξεπεράσει το ανάστημά του το ενάμισι μέτρο. Τρέκλιζε ανάμεσα στις λωρίδες του δρόμου, ζητώντας ελεημοσύνη.
Ο ήλιος έπεφτε. Οι καλλιτέχνες αναχωρούσαν για το εθνικό αρχαιολογικό μουσείο. Η πλατεία άρχισε να γεμίζει με περίεργες φάτσες. Έφυγα κι εγώ. Γύρισα τη πλάτη μου στην πραγματικότητα. Σε μία πραγματικότητα μίζερη κι άθλια. Σε μία πραγματικότητα που για λίγο, αρκετοί νεαροί με όραμα κι όρεξη, προσπάθησαν να της δώσουν μία άλλη αξία. Μία ζωντάνια. Μία αναγέννηση που έχει ανάγκη η υποβαθμισμένη πλευρά της Αθήνας.
Την Πέμπτη ήρθε η σειρά του Μεταξουργείου. Προχωρώντας προς την Δημοτική Πινακοθήκη, έπεσα πάνω σε περίεργες φιγούρες και σε λιπόθυμους ναρκομανείς. Ούρα μυρίζανε στις γωνίες υπέροχων νεοκλασικών κτιρίων. Παρ' όλη την παρακμή που οφειλόταν στην σημερινή ανθρώπινη δράση, η γειτονιά ήταν πανέμορφη, με τα ιδιαίτερα μοντέρνα loft διαμερίσματα, τα οποία έδεναν αρμονικά με τα νεοκλασικά κτίσματα. Η αλήθεια είναι πως ένα ολόκληρο ιστορικό διαμέρισμα της πόλης, όπως είναι αυτό του Μεταξουργείου, συντηρείται αποτελεσματικά από τους οίκους ανοχής και τους μετανάστες. Όμως ο αθηναϊκός λαός φοβάται να το απολαύσει εξαιτίας των περιστατικών εγκληματικότητας που οργιάζουν στα στενά αυτά. Πολύ κρίμα.
Ο φθινοπωρινός βροχερός ουρανός πρόσφερε μία χρυσαφή απόχρωση. Προσπαθούσε με κάθε τρόπο να αποστρέψει το βλέμμα μας από τη μιζέρια της καθημερινότητας.
Περπατώντας όμως αυτές τις μέρες στις υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας, διαπίστωσα πως η όμορφη πλευρά της πόλης, βρίσκεται σ' αυτούς τους δρόμους που δεν βρέθηκαν οι μπουλντόζες για να χτίσουν απρόσωπες πολυκατοικίες. Σ' αυτά τα στενά που πάντα έμενε η λαϊκή τάξη και οι φτωχοί της κοινωνίας. Σ' αυτές τις γειτονιές νιώθεις πλέον την αύρα των ελληνικών ταινιών του '60 που σε κάνουν να αναρωτιέσαι γιατί βρέθηκαν αρκετοί άνθρωποι που ήθελαν να εκσυγχρονίσουν την Αθήνα καταστρέφοντάς την.
Κι όπως είπε ένας κύριος τις μέρες αυτές, "στις φτωχές γειτονιές διατηρήθηκε η πραγματική εικόνα της όμορφης Αθήνας, διότι στις πλούσιες περιοχές όπως το Κολωνάκι, όλοι οι ιδιοκτήτες έδιναν τα υπέροχα κτίριά τους για να κτιστούν πολυκατοικίες. Αυτοί που είχαν τις γνωριμίες, κατέστρεψαν την εικόνα της πόλης".
Καιρός λοιπόν να δράσουμε ως πολίτες για να αναστήσουμε την όμορφη πλευρά της πρωτεύουσας....

Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2013

Οι υπερβολές δεν ταιριάζουν στη Δημοκρατία



Οι καθημερινές αποκαλύψεις για την εγκληματική δράση στελεχών και μελών της Χρυσής Αυγής, διαλύουν και όποια ψευδαίσθηση υπήρχε για το ρόλο του νεοναζιστικού μορφώματος.
Οι διωκτικές αρχές και η δικαιοσύνη, έστω και με καθυστέρηση επιτελούν το καθήκον τους, όπως το επιβάλλουν το Σύνταγμα και οι νόμοι.Τα απτά και συγκεκριμένα στοιχεία που έρχονται στο φως για την εγκληματική δράση είναι αρκετά για να στοιχειοθετήσουν την παράνομη δράση ηγετικών και μη στελεχών αλλά και μελών της οργάνωσης.
Γιατί είναι πλέον προφανές ότι δεν έχουμε να κάνουμε με ένα ακραίο πολιτικό κόμμα, που εχθρεύεται τη δημοκρατία,αλλά για μια οργάνωση που συνδυάζει την καθημερινή βία κατά πολιτικών αντιπάλων, με την εγκληματική δραστηριότητα.
Η δημοκρατία ευτυχώς, έχει κατακτήσει το δικαίωμα να επιτρέπει ακόμα και σε αυτούς που την αντιστρατεύονται ή και την μισούν, να εκφράζουν τις απόψεις τους, να διεκδικούν την ψήφο των πολιτών.
Με την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν θα παραβιάζουν καθημερινά το νόμο, ότι δεν θα προσπαθούν με βίαιο τρόπο να την υπονομεύσουν.
Και αυτή την κατάκτηση οφείλουμε να τη διαφυλάξουμε σεβόμενοι τα ατομικά και συλλογικά δικαιώματα όλων των πολιτών,οτιδήποτε κι αν πιστεύουν, οπουδήποτε κι αν ανήκουν.
Όσο απεχθείς κι αν είναι λοιπόν οι νεοναζιστές, όσο απαράδεκτη κι αν είναι η ιδεολογία τους οφείλουμε να τους αντιμετωπίσουμε στα πλαίσια του νόμου και του Συντάγματος.
Η δικαστική διερεύνηση πρέπει να φτάσει μέχρι το τέλος. Τα στοιχεία για την εγκληματική δράση τους είναι κάτι παραπάνω από αρκετά, ώστε να χρειάζονται νομικές ακροβασίες ή οριακές συνταγματικές ερμηνείες. Οι υπερβολές, μπορεί να δικαιολογούνται για τους πολιτικούς, αλλά δεν ταιριάζουν στη δημοκρατία.
Τα στοιχεία για την άρση της ασυλίας των τριών βουλευτών της Χρυσής Αυγής που συμπεριλαμβάνουν στο αίτημα τους οι δύο ανακριτές, είναι πολύ σοβαρά, για να χρειάζεται επιπλέον και η κατηγορία για απόπειρα κατάλυσης του πολιτεύματος.
Τέτοιου είδους κατηγορίες παραπέμπουν σε άλλες σκοτεινές εποχές και η εύκολη υιοθέτηση τους δεν προσφέρει υπηρεσία στη Δημοκρατία...

Πηγή: http://www.tovima.gr

Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2013

Το Μικρό Παρίσι είναι εδώ!



Γράφει η Μαρία Ξυπολοπούλου

Αθήνα μια πόλη που ξέρει καλά να κρύβει τα μυστικά και τις ομορφιές της. Η πόλη που παρ’ όλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει τον τελευταίο καιρό δεν παύει να αντιστέκεται και να μας εκπλήσσει ευχάριστα. Μια από τις πιο παλιές αλλά συγχρόνως και πιο γοητευτικές περιοχές της πόλης μας, το Μεταξουργείο, για περίπου μία βδομάδα θα μεταμορφωθεί σε μικρογραφία μιας όμορφης Ευρωπαϊκής καλλιτεχνικής πρωτεύουσας, σε ένα μικρό Παρίσι. Ουγκώ, Μαιζώνος, Πουκεβίλ, Μολιέρου, Μάρνη, Βεραντζέρου, Σατωβριάνδου, ονόματα οδών που καλύπτουν την περιοχή από την πλατεία Ομονοίας μέχρι και την Πλατεία Καραϊσκάκη και θα φιλοξενήσουν στους δρόμους τους δημιουργικούς καλλιτέχνες από διάφορους χώρους ( θέατρο, εικαστικά, μουσική, performance,γραφές), τα έργα τους και τις δράσεις τους. Στόχος είναι ο κόσμος να ξεπεράσει την ανασφάλεια και τον εγκλωβισμό, η περιοχή να αποκτήσει ξανά την αίγλη που είχε παλιά και να δοθεί ένα μεγάλο μήνυμα , αυτό της δύναμης της δημιουργίας και του πολιτισμού.
Για οκτώ ημέρες οκτακόσιοι καλλιτέχνες θα παρελάσουν από τη μικρή «παριζιάνικη» γειτονιά που στήνεται με πρωτοβουλία του Αθηναϊκού Καλλιτεχνικού δικτύου , τη στήριξη του Δήμου Αθηναίων και την βοήθεια περισσότερων από 100 εθελοντών. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο πολιτιστικό επιχείρημα που θα προσπαθήσει να διοχετεύσει την καλλιτεχνική ενέργεια όσων συμμετέχουν με σκοπό να αναζωογονήσει το υποβαθμισμένο από πολλούς κέντρο της Αθήνας. Κάπως έτσι μια παρακμασμένη συνοικία θα μετατραπεί σε τεχνόπολη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται στην Ελλάδα η οργάνωση ενός διεθνούς φεστιβάλ με άξονα τον τρόπο οργάνωσης αντίστοιχων εκδηλώσεων στο εξωτερικό. Το Μικρό Παρίσι όπως δήλωσε στην συνέντευξη τύπου ο εμπνευστής της ιδέας του και δημιουργός του καλλιτεχνικού δικτύου, Μάριος Στρόφαλης, ήρθε για να μείνει. Είναι εδώ για να εμβολιάσει με πολιτισμό και τέχνη μια από τις πιο αδικημένες περιοχές της Αθήνας. Μια σειρά από διήμερα αφιερώματα θα οργανώνονται κάθε δύο μήνες στην Αθήνα στα πλαίσια της ιδέας του Μικρού Παρισιού. Μέσα στα μελλοντικά σχέδια των υπευθύνων είναι το στήσιμο μικρών πόλεων του Παρισιού και σε άλλα μεσογειακά λιμάνια όπως στη Μασσαλία, στο Αλγέρι και στη Σμύρνη. Θεματικός πυρήνας του Φεστιβάλ πέρα από τη γαλλική πρωτεύουσα αποτελεί και ο Γάλλος υπαρξιστής images (13)φιλόσοφος και συγγραφέας Albert Camus όπου συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννησή του. Η Ελλάδα αποτέλεσε κοιτίδα ιδεών για τον Γάλλο φιλόσοφο και ως γόνος της Μεσογείου του άρεσε να την επισκέπτεται. Ο «ξένος» ένα από τα σημαντικότερα έργα του , βραβευμένο με Νόμπελ λογοτεχνίας, εξακολουθεί και πουλάει μεγάλο αριθμό αντιτύπων τόσο στη Γαλλία όσο και στη χώρα μας.
Όσον αφορά τα εικαστικά, το φεστιβάλ δείχνει να είναι πολλά υποσχόμενο παρουσιάζοντας ένα πρόγραμμα γεμάτο δράσεις, εργαστήρια και εκθέσεις. Πενήντα σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες εμπνέονται από τον Albert Camus, το Παρίσι και την περιοχή του Μεταξουργείου και δημιουργούν. Πρώτη ύλη της έμπνευσης αποτελεί η θεωρία του υπαρξισμού και η έννοια του παραλόγου όπως αυτή τίθεται από τον Camus και το έργο του καθώς δεν λείπουν και οι προβληματισμοί για την επικαιρότητά του.
Όλοι οι χώροι των εικαστικών και φωτογραφικών εκθέσεων του Μικρού Παρισιού των Αθηνών 2013 θα κοσμούνται από την αφίσα του Αλέκου Φασιανού, αφιερωμένη στον Γάλλο φιλόσοφο. Ιστορικής και ιδιαίτερης πολιτισμικής αξίας κτήρια όπως η Φίνος Φιλμ, η Νέα Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών, το Εθνικό Ωδείο και το θέατρο Άλμα θα φιλοξενήσουν ομαδικές εκθέσεις καλλιτεχνών καθ’ όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ. Όλες οι εκθέσεις θα είναι ανοιχτές για το κοινό κάθε μέρα 12.00-14.00 το πρωί και 17.00- 20.00 το απόγευμα. Από τις 12 έως και τις 14 Οκτώβριου στη Νέα Δημοτική Πινακοθήκη η Pierrette Planeille θα εκθέσει έργα που θα προβληματίσουν. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η συμμετοχή του Συνδέσμου Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Βορείου Ελλάδος ( Σ.Κ.Ε.Τ.Β.Ε.) με έργα από διάφορα μέλη του. Το φεστιβάλ δεν περιορίζεται όμως μόνο σε αυτά. Ο πήχης μπαίνει ψηλά από τους διοργανωτές. Το φιλόμουσο κοινό θα έχει λοιπόν την ευκαιρία να παρακολουθήσει και μια κινητή έκθεση φωτογραφίας σε λεωφορεία και τρόλεϊ ΟΣΥ καθώς και εικαστικές παρεμβάσεις σε βιτρίνες της ΕΡΓΟΣΕ και του ΟΣΣΚ. Παράλληλα έξω και μέσα από το κτήριο της Φίνος Φιλμ θα λάβουν χώρα διάφορες εικαστικές δράσεις όπως εργαστήρια ζωγραφικής και γλυπτικής από τους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές και τους αποφοίτους της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών υπό την επιμέλεια της Αιμιλίας Μπουρίτη αλλά και video performance.
Από τις ποικίλες δράσεις στον εικαστικό τομέα του φεστιβάλ ξεχωρίζει η προσπάθεια στησίματος μιας μικρής Μονμάρτης στην πλατεία Βάθης και στην οδό Μαιζώνος.Zωγράφοι και μουσικοί του δρόμου, ζογκλέρ και ακροβάτες καλούνται να μεταμορφώσουν έναν από τους πιο υποβαθμισμένους δρόμους της Αθήνας στην Μονμάρτη των καλλιτεχνών της Αθήνας.Το στοίχημα που βάζουν οι υπεύθυνοι της οργάνωσης του φεστιβάλ είναι μεγάλο. Η συγκυρία της κρίσης και της αυξημένης εγκληματικότητας στις περιοχές που θα στηθεί το εγχείρημα αυτό δεν βοηθούν ιδιαίτερα. Ωστόσο, μια μεγάλη γιορτή στο κέντρο της Αθήνας θα έρθει για να το ταρακουνήσει. Μια βδομάδα γεμάτη τέχνη, δημιουργία, θετική ενέργεια, κουβέντα και ιδέες έρχεται για να αλλάξει την γκρίζα και μουντή καθημερινότητα της τσιμεντούπολης. Ο κόσμος που θα βγει στο δρόμο να μοιραστεί όμορφες στιγμές, να ανταλλάξει απόψεις στο café de flore που θα λειτουργεί διάφορες ώρες μέσα στα πλαίσια του φεστιβάλ, θα κληθεί να γνωρίσει την πόλη του, να δει την όμορφη πλευρά της, να γίνει παρατηρητής μέσα σε αυτή και να καταλάβει την ανάγκη που υπάρχει για να την αλλάξει. Οπλισμένοι με χρώματα, ιδέες, ταλέντο αλλά πάνω απ όλα με όρεξη οι συμμετέχοντες βρίσκουν την λύση και προτείνουν έναν αισιόδοξο δρόμο’ αυτόν του πολιτισμού.
Στις εικαστικές εκθέσεις και δράσεις συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Arbit city group, Ζαχάρωφ Μαρίβα, Κουκουλάκη Στέλλα, Παπαγεωργίου Βασίλης, Σιούτη Μαρίνα, Σκιαδά Νάντια, Σεφερλή Νανά, Χασαλεύρη Έλενα, Βλαχόπουλος Κώστας, Κουτελιέρη Λία, Κοψίδου Σοφία, Λαμπρινός Νίκος, Μαντζούκα Αντωνία, Χατζηελευθερίου Γιώργος, Gent , Pierrette Planeille, Καλλιανίδης Νικόλας, Καλομοίρης Coupé Εμμανουήλ, Tαμβάκος Ευάγγελος, Χριστογεωργάκης Γιώργος, Χρυσικού Ελένη-Μαρία, Βαρδάκα Κέλλη, Γαϊτάνης Χρήστος, Μανικάκης Αλέξανδρος, Πανώριος Θόδωρος, Βαρβέρη Έρση, Ελένη Φουντουλάκη, Αιμιλία Μπουρίτη, Νίκη Ζαχαρή, Αντώνης Αντωνίου, Ιωάννα Μαθοπούλου, Μαρία Σμαργιαννάκη, Άντρη Λαζάρου, Νότα Πατεριμού, EllenA Pili, FREAK OUT, Θοδωρής Τράμπας, Μαρία Μεθημάκη, Κλείτορας, Ιάνθη Αγγελίογλου,Φίλιππος Βασιλείου,Beskida Kraja, Άντρη Λαζάρου, Γιώργος Παλαμάρης, Χριστίνα Τσακουμάκου, Ζέτα Ιακώβου, Ιάνθη Αγγελίογλου.
Και από το Σύνδεσμο Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Βορείου Ελλάδος- ΣΚΕΤΒΕ: Ασσάνη Ιωάννα, Βουτσάς Κώστας, Δελλατόλα Όλια, Κολοζώφ Σταύρος, Κομπατσιάρη Μαρία, Λιάμπας Δημήτρης, Λούστας Κώστας, Μονογυιός Γιάννης, Παλιάν Κωνσταντίνος, Παπαδάκη Χρυσούλα, Περδίκη Σοφία, Πολίτης Γιώργος, Σφήκας Νικόλας, Χαμιδιελή Φωτεινή.

Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2013

Προϋπολογισμός νέας επιδρομής εναντίον όλων των Ελλήνων



Του Γιώργου Δελαστίκ

Ακόμη περισσότεροι φόροι. Ακόμη χαμηλότεροι μισθοί.Νέες μειώσεις συντάξεων. Χειρότερη περίθαλψη. Χειρότερη παιδεία. Συνολικά δηλαδή περαιτέρω υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων. Αυτές όλες οι συμφορές στη γλώσσα της κυβέρνησης Σαμαρά Βενιζέλου ονομάζονται... «πρωτογενές πλεόνασμα» και «ανάπτυξη»!...
Έτσι τουλάχιστον αποτυπώνονται στο πραγματικά άνευ σημασίας προσχέδιο του προϋπολογισμού που θα κατατεθεί σήμερα στη Βουλή, καθώς θεωρείται εκ των προτέρων βέβαιη η επιδείνωση για τους πολίτες όλων των θεμελιωδών του μεγεθών. Αυτό μας υπαγορεύει η πείρα.
Από τότε που ο Γιώργος Παπανδρέου υπήγαγε την Ελλάδα σε καθεστώς Μνημονίου, κανένα προσχέδιο ελληνικού προϋπολογισμού δεν άντεξε πάνω από μήνα, πριν διορθωθεί επί τα χείρω! Τα ίδια θα γίνουν και φέτος με τον προϋπολογισμό για το 2014. Αξία έχει αυτό το προσχέδιο μόνο ενδεικτική για τις τάσεις της πολιτικής που εφαρμόζουν κυβέρνηση και ΕΕ, ΔΝΤ, ΕΚΤ. Οι πρωτογενείς δαπάνες της κυβέρνησης, αυτές δηλαδή που βελτιώνουν τη ζωή των πολιτών αφού αφορούν μισθούς, συντάξεις, κοινωνική περίθαλψη κ.λπ. θα μειωθούν κατά 3,2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Θα μειωθούν και οι δημόσιες επενδύσεις. Αντιθέτως, η Εφορία θα μας «γδάρει» όλους του χρόνου ακόμη περισσότερο! Με χαμηλότερα εισοδήματα θα κληθούν οι πολίτες να πληρώσουν... μεγαλύτερο φόρο εισοδήματος! Ο νέος φόρος στα ακίνητα, παρά τα παραμύθια που λένε κατά καιρούς διάφοροι κυβερνητικοί παράγοντες, θα είναι ακόμη βαρύτερος από το σημερινό «χαράτσι» που πληρώνουν μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
Θα πάθει σοκ ο κοσμάκης μόλις δει τους συνολικούς φόρους που θα του έρθουν για το διαμέρισμα που μένει, το πατρικό στο χωριό και κάποιο χωράφι, ακόμη κι αν είναι ακαλλιέργητο. Η κυβέρνηση υπολογίζει ότι τα έσοδά της θα αυξηθούν κατά 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ από τα νέα βαρύτερα χαράτσια στα ακίνητα και στον φόρο εισοδήματος, όπου πρακτικά πλέον δεν θα εκπίπτει καμία δαπάνη.
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων πάσης φύσεως θα κληθούν το 2014 να πληρώσουν συνολικά πάνω από 3,9 δισεκατομμύρια ευρώ έως και 4,2 δισεκατομμύρια, ποσό ιδιαιτέρως υψηλό: Με τέτοια εξοντωτικά για τον πληθυσμό μέτρα η κυβέρνηση σχεδιάζει να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα 2,8 δισ. ευρώ το 2014 και «ανάπτυξη» - δηλαδή αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,6%. Και μιας και μιλάμε για πρωτογενές πλεόνασμα, αλήθεια, το θυμάστε πριν από έναν μήνα το υπουργείο Οικονομικών που πανηγύριζε περί της ύπαρξης πρωτογενούς πλεονάσματος στο ύψος δήθεν των 2,9 δισεκατομμυρίων ευρώ για φέτος με τους πάντες σχεδόν να καταγγέλλουν λογιστική απάτη;
Ε, λοιπόν, στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού του 2014 η ίδια η κυβέρνηση έχει συμπεριλάβει την εκτίμηση ότι για την τρέχουσα χρονιά που λήγει, το 2013, το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι... δέκα (!) φορές μικρότερο από αυτό που μας έλεγε τον Αύγουστο, μόνο 0,3 δισεκατομμύρια και όχι 2,9!
Όσο για την «ανάπτυξη» που θα έρθει το 2014 κατά την κυβέρνηση, πέρα από το γεγονός ότι οι αρχικές «εκτιμήσεις» περί ανάπτυξης 1-1,5% για το 2014 στο προσχέδιο του προϋπολογισμού συρρικνώθηκαν ήδη στο 0,6% του ΑΕΠ, το χειρότερο είναι ότι δεν πείθονται ότι έχουμε πιάσει πάτο πλέον ούτε καν οι αμερικανικοί οίκοι αξιολόγησης. Ανάπτυξη 0,6% λέει η κυβέρνηση για το 2014, μείωση του ΑΕΠ της τάξης του 1% προβλέπει στην τελευταία έκθεσή του που δημοσιοποιήθηκε την Παρασκευή ο οίκος Standard & Poor's.
Φτάσαμε στο εξωφρενικό σημείο οι εκθέσεις αυτών των κερδοσκοπικών οίκων να φαντάζουν... «αριστερίστικες» (!) όταν αξιολογούν την πολιτική της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου, για την οποία ηStandard & Poor's εκτιμά ότι... «υπονομεύει την κοινωνική σταθερότητα»! Τα ύστερα του κόσμου!
«Εκτιμούμε ότι οι πτωτικές πιέσεις στους ονομαστικούς μισθούς θα ωθήσουν περαιτέρω την ανεργία στο 28,5% μέχρι τα τέλη του 2014 - πρόβλεψη που εξαρτάται εν μέρει από το πότε θα υλοποιηθούν οι απολύσεις στο Δημόσιο. Από το 2010, οι ονομαστικοί μισθοί στον ιδιωτικό τομέα έχουν μειωθεί στην Ελλάδα περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, συμπεριλαμβανομένων και τωνχωρών της Βαλτικής, εξέλιξη που κατά την άποψή μας υπονομεύει την κοινωνική σταθερότητα» αναφέρει επί λέξει η έκθεση.
Και μη χειρότερα

Πηγή: Εφημερίδα Έθνος, Δευτέρα 7 Οκτωβρίου 2013