Δευτέρα 11 Αυγούστου 2014

Η ειρήνη σε τεντωμένο σχοινί



Αλλά τα κράτη δεν έχουν μόνον εσωτερικό. Μετέχουν στη γεωπολιτική σκηνή διαμορφώνοντας τους συναφείς συσχετισμούς. Σε αυτό το πλαίσιο η στρατηγική κάθε κράτους είναι υποχρεωτικά 'εγωιστική'. Ακόμη και οι σχέσεις μεταξύ συμμάχων υπόκεινται σε αντιτιθέμενα συμφέροντα. Για παράδειγμα, η πρόσφατη ένταση μεταξύ Γερμανίας και ΗΠΑ ίσως σχετίζεται με το ότι η εξάρτηση της πρώτης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας δεν της επιτρέπει να ενστερνίζεται άνευ ετέρου την κλιμακούμενη αντιρωσική εκστρατεία που προωθούν οι δεύτερες.
Τέτοια ζητήματα δεν φαίνεται να μας απασχολούν. Σαν να έχουμε αποδεχθεί άβουλα ότι το ελληνικό κράτος αδυνατεί να ασκήσει "εγωιστική" εξωτερική πολιτική, ότι η μοίρα το προορίζει να υπακούει τυφλά. Το κενό αναπληρώνει η φλυαρία περί "προαιώνιων εχθρών" και "ανάδελφου έθνους", ένας εθνικισμός της κακιάς ώρας ή και ένας αστόχαστος "αντιιμπεριαλισμός" που δεν διακρίνει τις αντιθέσεις μεταξύ των ισχυρών και τα περιθώρια κίνησης που αυτές διανοίγουν.
Πρόκειται για ζητήματα σήμερα καθοριστικά, γιατί το γεωπολιτικό πλαίσιο μεταβάλλεται ραγδαία. 
Απαριθμώ:
1. Η ακατονόμαστη επίδειξη ισχύος του Ισραήλ στη Γάζα. Η προέλαση του μέχρι χθες άγνωστου Χαλιφάτου του Ισλάμ. Το μόνιμα ανειρήνευτο Αφγανιστάν. Η στήριξη της παραπαίουσας κυβέρνησης του Ιράκ από το Ιράν και η έκλειψη από το προσκήνιο του πυρηνικού του προγράμματος. Οι νέες παράμετροι του Κουρδικού. Οι τύχες του εμφυλίου στη Συρία και ο ρόλος εκεί Ρωσίας και Τουρκίας. Η εντεινόμενη καταστολή στην Αίγυπτο και η νέα της υποτέλεια. Η επισφαλής κατάσταση στη Λιβύη. Οι εκρήξεις που σοβούν σε όλες τις χώρες της Μέσης Ανατολής και η τάση ρευστοποίησης όλων των συνόρων.
2. Το Κυπριακό. Με νέες παραμέτρους την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, τους δρόμους του ρωσικού φυσικού αερίου, την εμπλοκή του Ισραήλ και τις τριβές του τελευταίου με την Τουρκία.
3. Η διφορούμενη αποσταθεροποίηση του Ερντογάν. Οι ρευστές σχέσεις της Τουρκίας με τα γειτονικά της κράτη. Η απομάκρυνση των προοπτικών σύνδεσής της με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
4. Οι φυγόκεντρες τάσεις που αναπτύσσονται στην Ευρώπη σε συνάρτηση με την άτεγκτη γερμανική στρατηγική.
5. Οι εξελίξεις στην Ουκρανία και η επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς σε συνδυασμό με την παροχή αμερικανικής προστασίας στις χώρες που περικυκλώνουν την Κίνα ως αφετηρία νέου ψυχρού πολέμου. Όπου η συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Κίνας ως προς το φυσικό αέριο προδιαγράφει τον Ανατολικό πόλο, ενώ οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας και η εντεινόμενη ρητορική εναντίον της τον Δυτικό. Η πύκνωση των σχέσεων μεταξύ των BRICS σε σχέση με το νέο πλαίσιο. Οι τριβές μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας ή Κίνας και Βιετνάμ και το μόνιμα "πρόβλημα" που συνιστά η Βόρειος Κορέα.
Αν προσθέσουμε ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση μάλλον βαθαίνει και ότι ο πόλεμος προξενεί την καταστροφή κεφαλαίου, που ούτως ή άλλως προϋποθέτει μια κερδοφόρος έξοδος από την κρίση, συνάγεται ότι το γεωπολιτικό πλαίσιο εξελίσσεται με εξαιρετικά επικίνδυνους τρόπους.
Επείγει να επικεντρώσουμε εκεί μεγάλο μέρος της προσοχής μας.

Πηγή: left.gr
Σχέδιο: Βαγγέλης Παπαβασιλείου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου