Στην οδό Αλβέρτου Ναρ

του Πέτρου Κατσάκου

“Είμαι τόσο γέρος, που δεν ξέρω τι θα γίνει αύριο. Αλλά νιώθω τόσο γερός για να φωνάξω σε όλους: Αποκαταστήστε την αλήθεια. Τιμήστε εκείνους που προσέφεραν στην πόλη μας. Προσπεράστε ό,τι διχαστικό. Ξαναγράψτε την Ιστορία με αλήθειες. Όχι τις δικές μου αλήθειες, αλλά τις αλήθειες του κόσμου”.
Αυτή η φράση από την επιστολή του Ρόμπυ Βαρσάνο προς τον Γιάννη Μπουτάρη, λίγες μόλις ώρες πριν ο υπέργηρος επιζών του Άουσβιτς αφήσει την τελευταία του πνοή στην αγαπημένη του Θεσσαλονίκη, είναι μια ανεξίτηλη παρακαταθήκη που θα μας σημαδεύει όπως κάποιοι σημάδεψαν κάποτε το χέρι του με το νούμερο 115365. Ο Ρόμπυ Βαρσάνο, από τους ελάχιστους επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος μέχρι τις μέρες μας Εβραίους της Θεσσαλονίκης, έφυγε από τη ζωή στα 91 χρόνια του. Μόλις τέσσερις μέρες πριν από τον θάνατό του ο Ρόμπυ Βαρσάνο έγραψε μια επιστολή με την οποία ευχαρίστησε το δημοτικό συμβούλιο Θεσσαλονίκης για τη μετονομασία της οδού Χρυσοχόου (επιτελάρχης του δωσίλογου πρωθυπουργού Τσολάκογλου) σε οδό Αλβέρτου Ναρ (συγγραφέας). Η ιστορική αυτή απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης, που “αποκαθήλωσε” έναν συνεργάτη των ναζί, ήταν μια ελάχιστη απόδοση δικαιοσύνης σε μια πόλη που παραχάραξε με τον πιο αντιφατικό τρόπο την ιστορική της μνήμη.
Το μήνυμα του Ρόμπυ Βαρσάνο και η παρακαταθήκη του για τις επόμενες γενιές ήταν σαφή. “Εκείνες οι ιδεολογίες που αιματοκύλησαν την ανθρωπότητα, που εξόντωσαν εκατομμύρια στο όνομα της δήθεν υπεροχής δεν έχουν θέση εδώ σ' αυτή την πόλη” έγραψε λίγες μέρες πριν από τον θάνατό του, στιγματίζοντας το μετεμφυλιακό κράτος και τους συνεχιστές του, που όχι μόνο αμνήστευσαν αλλά και τίμησαν τους συνεργάτες των ναζί, βεβηλώνοντας μέχρι σήμερα τη μνήμη των χιλιάδων Ελλήνων που δολοφονήθηκαν στα χρόνια της γερμανικής κατοχής. “Η πατρίς ευγνωμονούσα τους άφησε ατιμώρητους, τους έδωσε αξιώματα, τους έκανε δρόμους...” έγραψε στην επιστολή του ο Ρόμπυ Βαρσάνο για τον χασάπη της Θεσσαλονίκης Μαξ Μέρτεν και τους Έλληνες συνεργάτες του.
Αυτή η “πατρίς” λοιπόν, που για δεκαετίες άφησε κάποιους “νικητές” να γράψουν την ιστορία τους εις βάρος των “ηττημένων”, είναι η πατρίδα του Ρόμπυ Βαρσάνο και της γενιάς του, που υποχρεώθηκε να περπατήσει ώς το τέλος στους δρόμους της προδοσίας και της κίβδηλης μνήμης. Τουλάχιστον αυτός ήταν τυχερός που έκανε τα τελευταία βήματα της ζωής του στην οδό Αλβέρτου Ναρ...

 Πηγή: Αυγή