Τρίτη 2 Ιουλίου 2019

Βρυξέλλες, η δεύτερη όψη μιας πρωτεύουσας



Να λοιπόν που ήρθε η στιγμή να επισκεφθώ μια πόλη του εξωτερικού για δεύτερη φορά. Κι ο κλήρος έλαχε για την πόλη των Βρυξελλών. Η επιλογή αυτού του προορισμού δεν μου κακοφάνηκε διότι η πρώτη μου επίσκεψη στη βελγική πρωτεύουσα ήταν σύντομη με τον περισσότερο χρόνο να τον αφιερώνω σε υποχρεώσεις ενός ευρωπαϊκού διαδικτυακού περιοδικού που συμμετείχα εκείνα τα χρόνια, μ' αποτέλεσμα να μην προλάβω να δω τα περισσότερα αξιοθέατα και κάποια από τα μουσεία. Οπότε είχα να κλείσω αρκετά μέτωπα που είχαν μείνει ανοιχτά. Στην πρώτη φωτογραφική βόλτα θα αναφερθώ στα μέρη της πόλης που αφιέρωσα το περισσότερό μου χρόνο σε επισκέψεις και περιπλανήσεις.
Πρώτα απ' όλα θα αναφερθώ στην Ιερή Καρδιά των Βρυξελλών. Η συγκεκριμένη εντυπωσιακή βασιλική μου είχε τραβήξει την προσοχή στην πρώτη μου επίσκεψη στη βελγική πρωτεύουσα. Για πρώτη φορά την αντίκρισα από τον προαύλιο χώρο του δικαστικού μεγάρου. Περπατώντας στην διπλανή υπερυψωμένη πλατεία όπου στέκει το μνημείο των πεσόντων της χώρας απ' τους δυο παγκόσμιους πολέμους, διέκρινα στο βάθος των δυτικών προαστίων έναν θεόρατο τρούλο. Την αντίκρισα ξανά από μακριά καθώς επέστρεφα από το διάσημο αλλά πληκτικό Atomium. Επιστρέφοντας τότε στην Αθήνα, μετάνιωσα που δεν αφιέρωσα λίγο χρόνο σ' αυτό το τόσο εντυπωσιακό οικοδόμημα.
Στις πρόσφατες περιπλανήσεις μου βρέθηκε στη κορυφή της λίστας των σημείων της πόλης που ήθελα να επισκεφθώ.  Ο συγκεκριμένος ναός που έχει εμπνευστεί από την ομώνυμη βασιλική του Παρισιού, άρχισε να κατασκευάζεται από την εποχή του βασιλιά Λεοπόλδου Β΄, ο οποίος συμβολικά έβαλε την πρώτη πέτρα το 1905 κατά την διάρκεια των εορτασμών για τα 75 χρόνια της ανεξαρτησίας του Βελγίου. Η κατασκευή πάγωσε δύο φορές κατά την διάρκεια των παγκοσμίων πολέμων για να ολοκληρωθεί τελικά το 1969. Σήμερα το συγκεκριμένο μνημείο θεωρείται ως το μεγαλύτερο Art Deco κτίριο στον κόσμο, με 89 μέτρα ύψος και 165 μέτρα πλάτος.
Βγαίνοντας απ'το σταθμό του μετρό συναντήσαμε μία άκρως ενδιαφέρουσα πολυπολιτισμικότητα στους επιβάτες που μπαινόβγαιναν από τους συρμούς καθώς η συγκεκριμένη γραμμή εξυπηρετούσε ένα από τα προάστια όπου έμεναν κυρίως οικονομικοί μετανάστες. Στα πρόσωπά τους διέκρινε κανείς την ίδια θλίψη, της μη κοινωνικής αποδοχής. Με διακριτικότητα γίναμε κι εμείς κομμάτι αυτού του πολύχρωμου μωσαϊκού καθώς βγαίναμε στο δρόμο.
Η εκκλησία έστεκε στο βάθος ενός μακρόστενου πάρκου. Όσο την προσεγγίζαμε τόσο εκείνη όρθωνε το επιβλητικό της ανάστημα. Τα δυο της καμπαναριά ήταν πρωτοποριακά και μοναδικά. Οι εντυπωσιακές τους γραμμές κι η λιτή τους γραμμή πρόσθεταν επιπλέον κύρος στην εκκλησία. Δεν γνωρίζω αν ο αρχιτέκτονας προσπάθησε να διατηρήσει μια λιτή γραμμή αλλά το τελικό αποτέλεσμα δείχνει άκρως δυναμικό. Η επιβλητική όψη του ναού συνεχιζόταν και στο εσωτερικό του. Η πρωτοποριακή γραμμή στη διακόσμηση των βιτρό, η αισθητή έλλειψη γλυπτών, τα αρχιτεκτονικά στοιχεία ενός ναού χωρητικότητας δυο χιλιάδων πιστών άφηναν ένα απόκοσμο αίσθημα γαλήνης. Φύγαμε από τον ναό άκρως ικανοποιημένοι, τοποθετώντας το συγκεκριμένο οικοδόμημα ως ένα από τα σημαντικότερα αλλά δυστυχώς λιγότερο γνωστά αξιοθέατα της πόλης.
Το δεύτερο μέρος που ήθελα πολύ να επισκεφθώ ξανά και να θαυμάσω ήταν το ογκώδες δικαστικό μέγαρο που στέκει πάνω από τις μποέμ γειτονιές των Βρυξελλών. Οι σκαλωσιές που είχα συναντήσει πριν πέντε χρόνια και κάλυπταν τον επίχρυσο θόλο του εξακολουθούσαν να κρύβουν την μεγαλειώδης όψη του κτιρίου. Αυτή τη φορά το επισκέφθηκα αρκετές φορές κι αναζήτησα τις λεπτομέρειες που είχαν εντυπωσιάσει έναν απ'τους αγαπημένους μου συγγραφείς, τον Βίνφριντ Γκέοργκ Ζέμπαλντ (ο οποίος είχε αναφερθεί και για τον Σιδηροδρομικό Σταθμό της Αμβέρσα). Περιφερόμουν περιμετρικά του κτιρίου και θαύμαζα για ώρα τα θεόρατα παράθυρα με τα στιβαρά υπέρθυρά τους, τις πολυάριθμες χοντρές κολώνες που κάλυπταν ένα μεγάλο μέρος των όψεων του, τα διάφορα γλυπτά ανάγλυφα που διακοσμούσαν με περίεργους συμβολισμούς τους τοίχους, τις ξεχασμένες του γωνίες που έδειχναν τόσο μικρές καθώς ήταν κρυμμένες στη σκιά του θεόρατου χτίσματος και τις μορφές των λιονταριών κάτω από τα αετώματα. Δεν προλάβαινα να κάνω λίγα βήματα κι αμέσως σταματούσα για να παρατηρήσω κάτι καινούργιο. Μου κακοφάνηκε από την μια που ένα μεγάλο τμήμα του προαύλιου χώρου είχε μετατραπεί σε χώρο στάθμευσης. Αντιθέτως απολάμβανα τη ζωντάνια που πρόσθετα οι παρέες οι οποίες ήταν μαζεμένες σε διάφορα σημεία του δικαστικού μεγάρου.
Η βόλτα συνεχίστηκε στην πλατεία με το μνημείο για τους πεσόντες των δυο μεγάλων πολέμων. Ένα εκπληκτικό γλυπτών σύμπλεγμα έδειχνε τη θεά Νίκη να σκεπάζει με τα φτερά της τους στρατιώτες και των ζωντανών που συμμετείχαν στις μάχες ενώ στο υπόγειο χώρο της επιτύμβιας στήλης βρισκόταν ένα ακόμη γλυπτό που αναπαριστούσε το άψυχο σώμα ενός πεσόντα. Ένα νεκρό κορμί καλυμμένο με ένα σεντόνι, αφήνοντας ακάλυπτα τα πόδια και τα δυο του χέρια. Ίσα που φαινόταν η κόμη του νεκρού καθώς το σεντόνι σταματούσε στο μέτωπό του. Το δάπεδο όπου βρισκόταν το γλυπτό ήταν γεμάτο σπασμένα μπουκάλια και διάφορα άλλα σκουπίδια. Ακόμα και σε κείνη τη μικρή γωνιά της πόλης, ήταν φανερή η αστική παρακμή των Βρυξελλών. Δε ξαφνιάστηκα με την κατάντια αυτή καθώς απ' την πρώτη στιγμή της δεύτερης επίσκεψής μου παρατήρησα μια έντονη κοινωνική παρακμή στους δρόμους της.
Κατηφορίζοντας προς το βασιλικό ανάκτορο, έκανα μια στάση σε μια πλατεία που μου είχε αρέσει στην πρώτη μου επίσκεψη. Αναφέρομαι στην πλατεία Petit Sablon, η οποία είναι γεμάτη δέντρα, πολύχρωμα λουλούδια και με μια μικρή λιμνούλα στο τελείωμά της. Η έκταση αυτή λειτουργούσε κάποτε ως νεκροταφείο ενός γειτονικού νοσοκομείου. Από το 1890 μετατράπηκε σε ένα καλαίσθητο κήπο αναψυχής ενώ τα αγάλματα που είναι παρατεταγμένα στη σειρά παρουσιάζουν 48 ιστορικά επαγγέλματα που ευδοκίμησαν στην πόλη των Βρυξελλών.
Επίσης αυτή τη φορά επισκέφθηκα και το μουσείο του Ρενέ Μαγκριτ, το οποίο δεν είχα προλάβει να τιμήσω την προηγούμενη φορά. Κάθε όροφος κι από μια περίοδος του διάσημου και πολυαγαπημένου Βέλγου σουρεαλιστή. Δυστυχώς οι διασημότεροι πίνακές του βρίσκονται σε άλλες συλλογές και μουσεία. Παρ' όλα αυτά συνάντησα αρκετά από τα γνωστά του έργα καθώς κι ένα πλήθος αναφορών, άρθρων κι άλλων δραστηριοτήτων στις οποίες είχε πάρει μέρος ο σπουδαίος αυτός δημιουργός.
Κλείνοντας αυτήν την φωτογραφική βόλτα, θα θελα πολύ να αναφερθώ στην τέχνη του δρόμου. Όσο οι Βρυξέλλες έδειχναν πιο παρηκμασμένες από την τελευταία φορά που τις επισκέφθηκα (το 2014) τόσο πιο πολλές ήταν οι καλλιτεχνικές πινελιές με τις οποίες οι διάφοροι δημιουργοί προσπάθησαν να δώσουν χρώμα και ζωή σε μια πόλη που πνίγεται δεκαετίες τώρα στη γραφειοκρατεία του Ευρωκοινοβουλίου και στα golden boys της νεοφιλελεύθερης Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χαρίζοντάς μου λοιπόν αυτοί οι νέοι μία παλέτα χρωμάτων στις βρυξελλιώτικες περιπλανήσεις μου, σκέφτηκα κι εγώ να τους τιμήσω παρουσιάζοντας διάφορα από τα εφήμερα έργα που φωτογράφισα τις μέρες που βρισκόμουν εκεί. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου