Η "Γνωριμία της Σάρκας" είναι ένα αριστούργημα που ωριμάζει ανάλογα με την ηλικία που βλέπει κανείς τη συγκεκριμένη ταινία. Την πρώτη φορά που την παρακολούθησα, μου φάνηκε ως μια ενδιαφέρουσα ερωτική ιστορία. Την δεύτερη φορά ενθουσιάστηκα για την ειλικρίνειά της στους σεξουαλικούς προβληματισμούς των ανδρών και για τις εκπληκτικές ερμηνείες των πρωταγωνιστών. Την τρίτη φορά που την απόλαυσα σε ένα από τα θερινά σινεμά της Αθήνας, σε αυτές τις όμορφες στιγμές που μπορεί να σου προσφέρει αυτή η πόλη, παραδέχτηκα πως η συγκεκριμένη ταινία είναι η υπέρτατη ερωτική βίβλος αλλά κι ο καλύτερος ψυχαναλυτής των συναισθηματικών αδιεξόδων που εγκλωβίζονται πολλά ζευγάρια σήμερα, κάνοντας τη "Γνωριμία της Σάρκας" να ξεπερνάει τα κινηματογραφικά όρια και να γίνεται ένα ιδιαίτερο μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης κι ανθρωπίνων σχέσεων.
Η ταινία σε κερδίζει από την πρώτη στιγμή καθώς στους τίτλους αρχής με τα κόκκινα γράμματα των συντελεστών να εναλλάσονται σε μαύρο φόντο υπό τις μελωδίες του μαγευτικού Moonlight Serenade, ακούμε τον απολαυστικό διάλογο δυο εφήβων να μιλούν για τον έρωτα και την ονειρική σύντροφο που επιθυμούσε ο καθένας. Ο πιο ντροπαλός θέλει μια γυναίκα με κατανόηση, ένα κορίτσι με το οποίο «να ξεκινούν μαζί τις ίδιες προτάσεις» ενώ ο άλλος που είναι πιο κυνικός προτιμάει τα μεγάλα βυζιά. Ο ένας θέλει να κάνει για πρώτη φορά σεξ με μια επίσης παρθένα ενώ ο άλλος θα επιθυμούσε μια πιο έμπειρη γυναίκα, αρκεί να μην είναι τέρας. Οι προσδοκίες, τα πειράγματα, οι κρυφές επιθυμίες κι η άγνοια στα θέλω του άλλου φύλου δημιουργούν ένα κλίμα οικειότητας μεταξύ πρωταγωνιστών και θεατή. Συζητήσεις που όλοι μας έχουμε κάνει και στιγμές που έχουμε γελάσει αμήχανα. Σκέψεις που καταλήγουν με έναν αναστεναγμό και μια σιωπηλή ευχή να πραγματοποιηθούν κάποιες από τις προσδοκίες που έχουμε καλλιεργήσει εντός μας.
Πρώτο πλάνο κι αμέσως συναντάμε τα δυο πρόσωπα που συζητούσαν για τον ιδανικό έρωτα. Βαριεστημένοι σε ένα φοιτητικό πάρτι, παρατηρούν μια πανέμορφη κοπέλα που περιφέρεται μόνη της στο χώρο. Την προσπάθεια γνωριμίας την κάνει ο πιο ντροπαλός κι ανασφαλής που τον υποδύεται ο εξαιρετικός Αρτ Γκαρφάνκελ. Παρά τις ανεπιτυχείς του προσεγγίσεις και το άτσαλο φλερτ, θα καταφέρει τελικά να ξεκινήσει μια σχέση μαζί της. Η θετική εξέλιξη του ντροπαλού της παρέας θα τσιγκλίσει τον άλλον που τον υποδύεται ένας εκπληκτικός Τζακ Νίκολσον, ο οποίος με ύπουλες κινήσεις θα διεκδικήσει την σύντροφο του κολλητού του. Στη πρώτη τους κρυφή συνάντηση γινόμαστε μάρτυρες ενός άκρως απολαυστικού διαλόγου όπου ο Τζακ Νίκολσον αναλύει ένα σημαντικό λάθος που συμβαίνει σε συναντήσεις ανδρών με γυναικών, καθώς σε δύσκολες κι άβολες καταστάσεις οι άνθρωποι άλλα λένε κι άλλα εννοούν. Να προσθέσω πως είχε προηγηθεί ένας ακόμη απολαυστικός διάλογος μεταξύ του Αρτ Γκαρφάνκελ και της κοπέλας, όπου εκείνη με μια έξυπνη επιχειρηματολογία του αποδεικνύει πως όλοι οι άνθρωποι υποκρίνονται ανάλογα με τις καταστάσεις που βρίσκονται και με τους ανθρώπους που συναναστρέφονται. Εξαιρετικές κι οι δυο αυτές στιγμές στα πρώτα κιόλας λεπτά της ταινίας.
Το ερωτικό τρίγωνο που δημιουργείται φέρνει υπόγειες προστριβές και διαλόγους με υποσυνείδητα νοήματα που οδηγούν στη φθορά των σχέσεων καθώς κυριαρχεί η ζήλια κι ο φθόνος. Σ' αυτή τη κατάσταση παρακολουθούμε δυο διαφορετικές καταστάσεις. Από τη μια έχουμε τον ρομαντικό άνδρα που θέλει να χτίσει μια σχέση με μέλλον κι από την άλλη τον άνδρα-αρπακτικό που απλώς διεκδικεί αυτό που δεν δικαιούται να χει. Μια ξεκάθαρα εγωιστική στάση γεμάτη κενότητα κι ανασφάλεια. "Γιατί δεν μου μιλάς όπως μιλάς σ' εκείνον" ή "γιατί δεν μένεις μαζί μου αφού κι εγώ σ' αγαπώ". Φράσεις που κραυγάζουν απελπισία. Δύο σχέσεις που οδηγούνται απ' την αρχή στη καταστροφή.
Το πρώτο κεφάλαιο κλείνει με την λήξη αυτού του άβολου ερωτικού τριγώνου με το δεύτερο κεφάλαιο να ανοίγει με τη συνάντηση των δυο φίλων σε ένα πάρκο, αρκετά χρόνια μετά όπου συζητάνε τα ίδια θέματα με μια τελείως διαφορετική ματιά πια. Ο Τζακ Νίκολσον επιμένει στη μποέμικη ζωή, έχοντας σκοπό να πάει με όσο το δυνατόν περισσότερες γυναίκες ενώ ο Αρτ Γκαρφάνκελ έχει διατηρήσει την ίδια (και μοναδική) σχέση από το κολέγιο μ' αποτέλεσμα να χει εγκλωβιστεί σε μια βαρετή και στάσιμη καθημερινότητα. Ο Τζακ Νίκολσον προθυμοποιείται να τον βοηθήσει χωρίς να γίνονται ξεκάθαρα τα κίνητρά του, στον αν το κάνει αυτό επειδή νοιάζεται για το φίλο του ή επειδή εξακολουθεί να ζηλεύει για τη σχέση που διατήρησε εκείνος με τη συγκεκριμένη κοπέλα.
Από κείνο το σημείο και μετά, οι δύο φίλοι μπαίνουν σε μια νέα ερωτική φάση της ζωής τους. Ο Τζακ Νίκολσον γνωρίζει μια πανέμορφη γυναίκα με την οποία συζούν ενώ ο Αρτ Γκαρφάνκελ βγαίνει με μια άκρως απαιτητική και ψυχρή γυναίκα. Τα δυο ζευγάρια εγκλωβίζονται ξανά σε δύσκολες καταστάσεις. Ο Τζακ Νίκολσον αρχίζει να πνίγεται στη σχέση αυτή, κάτι που τον οδηγεί σε απανωτές εκρήξεις θυμού. Σ' αυτές τις σκηνές, ο Τζακ Νίκολσον ξετυλίγει το μοναδικό του ταλέντο δίνοντας ένα εκπληκτικό ρεσιτάλ υποδυόμενος τον τριαντάρη που δε ξέρει που πατά και που πηγαίνει. Είναι φανερό πως δεν αντέχει πια τη συμβίωση με τη σύντροφό του αλλά δεν έχει και τα κότσια να τη διώξει καθώς αποδεικνύεται σαν χαρακτήρας αρκετά αδύναμος παρ' όλο που προσπαθεί να δείχνει μια άλλη εικόνα. Και τα τέσσερα πρόσωπα βρίσκονται σε μια δεινή και σχεδόν αυτοκαταστροφική θέση. Η σκέψη ανταλλαγής συντρόφων θα αποτύχει παταγωδώς κι ένα δυσάρεστο γεγονός θα οδηγήσει τον Τζακ Νίκολσον σε μια βεβιασμένη απόφαση που θα του στοιχίσει.
Το τρίτο κεφάλαιο της ιστορίας συνοδεύεται με έναν ευφάνταστο τίτλο καθώς οι δύο φίλοι, στην ηλικία των σαράντα πια, μαζεύονται στο σπίτι του Τζακ Νίκολσον όπου εκείνος παρουσιάζει σε σλάιντς όλες τις γυναίκες που πέρασαν από τη ζωή του. Κυνικός, συναισθηματικά νεκρός, εγωιστής και σε κάποιες στιγμές μισογύνης απέναντι στα πρόσωπα που παρουσιάζει. Όμως μέσα στις κοπέλες εμφανίζεται το μήλον της έριδος των φοιτητικών χρόνων. Όσο αστραπιαία κι αν προσπαθεί να την προσπεράσει ο Τζακ Νίκολσον, δε καταφέρνει να περαστεί απαρατήρητη από τον φίλο του, προσφέροντας μια από τις πιο λυρικές στιγμές του αμερικανικού κινηματογράφου.
Η ταινία βαίνει προς το τέλος της δίνοντας ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Στη μάχη των δυο φύλων κανείς δε βγαίνει νικητής.
Όταν η "Γνωριμία της Σάρκας" είχε βγει στους κινηματογράφους, είχε προκαλέσει αρκετές αντιδράσεις σε μια κοινωνία συντηρητική που προσπαθούσε να αντεπεξέλθει σε μια εποχή σαρωτικών αλλαγών και με τον Πόλεμο του Βιετνάμ να οδηγεί μια υπερδύναμη σε ένα ανεπανόρθωτο πλήγμα. Μάλιστα η ταινία αυτή έφτασε μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών, το οποίο με μια ιστορική απόφαση έκρινε πως δεν είναι πορνογράφημα, ακυρώνοντας την αντίθετη κρίση των αρχών της πολιτείας της Τζόρτζια, που είχε συλλάβει έναν αιθουσάρχη επειδή τόλμησε να προβάλει την ταινία.
Αυτό που εντυπωσιάζει στην ταινία είναι η διεισδυτικότητα της ματιάς του Μάικ Νίκολς και η ακρίβεια της ανάλυσης που πραγματοποιεί για το αδιέξοδο των διαπροσωπικών σχέσεων μέσα από την ιστορία των δυο φίλων και των σχέσεων τους με τις γυναίκες. Μια ματια που προσφέρει στη ταινία μια έντονη διαχρονικότητα η οποία γίνεται εμφανής ανάλογα με τα βιώματα του κάθε θεατή.
Επίσης κάτι ακόμα που μου έκανε εντύπωση είναι οι θεατρικές καταβολές του έργου, οι οποίες φαίνονται στους διαλόγους αλλά και στο χωρισμό της ταινίας σε τρία κεφάλαια-πράξεις. Η στατικότητα των πλάνων δίνει τη δυνατότητα στο σκηνοθέτη να ζουμάρει στα πρόσωπα των ηρώων προσπαθώντας να ανιχνεύσει τις σκέψεις που δεν ξεστομίζουν, τις εσωτερικές αντιφάσεις τους και τα αδιέξοδα συναισθήματά τους. Για να πετύχει όμως αυτό, βοήθησαν αρκετά οι εξαιρετικές ερμηνείες τις οποίες ο δημιουργός κατάφερε να αποσπάσει από το ολιγομελές του καστ. Ο ρόλος του Τζόναθαν έδεσε τρομερά στον Τζακ Νίκολσον καθώς του ταίριαζε απόλυτα η περσόνα του άνδρα που δείχνει δυναμικός και πετυχημένος μόνο και μόνο για να κρύψει την πνιγερή του ανασφάλεια ενώ για τον πολυαγαπημένο τραγουδιστή Αρτ Γκαρφάνκελ έδενε γάντι ο ρόλος του εσωστρεφή και ντροπαλού Σάντι. Μπορώ όμως να ομολογήσω πως η Αν Μάργκρετ είναι η προσωπικότητα που γέμισε την οθόνη με την εκπληκτική της ερμηνεία (εξάλλου είναι η μόνη που προτάθηκε για όσκαρ), η οποία με άψογο τρόπο εξελίσσεται από σεξοβόμβα σε ανυπεράσπιστη γυναίκα που ζητάει απεγνωσμένα τον γάμο.
Η «Γνωριμία της Σάρκας» με την μοναδική της ειλικρίνεια στα θέματα που θίγει, παρέμεινε αγέραστη στο χρόνο. Κι αυτό διότι η ανθρώπινη ανάγκη για επαφή βασανίζει όλα τα φύλα εδώ και δεκαετίες, σε μια ανελέητη μάχη ανάμεσα στη λογική και το συναίσθημα. Μια μάχη όπου όλοι βγαίνουν χαμένοι.
Βαθμολογία: 9/10
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου