Με τα χρόνια έχω γίνει αρκετά επιλεκτικός με την πρώτη ταινία του νέου έτους, έχοντας την αίσθηση πως μια καλή επιλογή σηματοδοτεί και μια πλούσια κινηματογραφική χρονιά. Για μια ακόμη φορά, θεωρώ πως έκανα ένα εξαιρετικά ελπιδοφόρο ξεκίνημα, επισκεπτόμενος τον κινηματογράφο Ατλαντίς για να παρακολουθήσω την πολωνική ταινία "Οι Χωρικοί" σε σκηνοθεσία του κινηματογραφιστικού ανδρόγυνου Ντορότα Κομπιέλα και Χιού Βέλχμαν. Στη συγκεκριμένη προβολή πήγα με μεγάλες προσδοκίες, τις οποίες όχι μόνο μου τις ικανοποίησε, αλλά μου πρόσφερε ακόμη περισσότερη κινηματογραφική μαγεία και συγκίνηση. Αυτό όμως που μου έκανε εντύπωση, ήταν πως η μικρή κινηματογραφική αίθουσα ήταν γεμάτη κόσμο, ο οποίος προσήλθε να απολαύσει αυτό το σπάνιο κινηματογραφικό διαμάντι, το οποίο δε διαφημίστηκε και δεν προωθήθηκε καθόλου, φανερώνοντας την επιθυμία του κινηματογραφόφιλου κοινού για αληθινό και ποιοτικό κινηματογράφο, τη στιγμή που στη μεγάλη αίθουσα του Ατλαντίς, η ουρά των επισκεπτών ήταν μεγάλη για το πολυδιαφημισμένο Poor Things του υπερεκτιμημένου Γιώργου Λάνθιμου.
Η ιστορία μας γυρνάει στα τέλη του 19ου αιώνα, στο χωριό Λόπσε της Πολωνίας. Σ' αυτό το απομακρυσμένο χωριό της υπαίθρου κυριαρχεί το συντηρητικό κλίμα της κλειστής κοινωνίας, όπου η προσωπική ζωή παύει να υφίσταται και τα πάθη των ανθρώπων καταπιέζονται και σβήνουν με το πέρασμα του χρόνου, καθώς κυρίαρχο στοιχείο των κατοίκων του μικρού αυτού οικισμού είναι η επιβίωση κι η επιβολή. Σ' αυτή τη σκληρή και δύσκολη πραγματικότητα προσπαθεί να ανθίσει η πρωταγωνίστρια της ιστορίας. Η νεαρή Γιάγκνα (υποδυόμενη από την πανέμορφη Καμίλα Ουρζεντόφσκα) προσπαθεί να ανταπεξέλθει στις πιέσεις της μάνας της για γάμο αλλά και στη ζήλεια των γυναικών του χωριού, οι οποίες δεν μπορούν να δεχτούν το πόσο ποθητή είναι από τους άντρες του χωριού. Ένας απ' αυτούς είναι ο Αντέκ (υποδυόμενος από τον εξαιρετικό Ρόμπερτ Γκούλατσικ), ένας παντρεμένος άξεστος αγρότης, ο οποίος είναι γείτονας με την Γιάγκνα.
Η Γιάγκνα τελικά θα υποκύψει στην πολιορκία του και θα τον ερωτευτεί. Όμως, η κατάσταση θα μπερδευτεί όταν ο πατέρας του Αντέκ, ο οποίος χήρεψε πρόσφατα, θα ζητήσει τη νεαρή κοπέλα σε γάμο, επηρεασμένος από τους συντοπίτες του, οι οποίοι του προτείνουν να ξαναπαντρευτεί για να ανέβει ξανά το κύρος του στην τοπική κοινωνία. Έχοντας ως δυνατά χαρτιά τον τίτλο του μεγαλύτερου και πλουσιότερου αγρότη του Λόπσε, ο Μπορίνα θα καταφέρει να πείσει τη μητέρα της Γιάγκνα γράφοντας στην μελλόνυμφη ένα εκλεκτό κι εκτεταμένο κομμάτι γης. ΄
Με την πράξη του αυτή θα προκαλέσει επικίνδυνες εντάσεις στις σχέσεις του με τους δυο του γιους, καθώς ο ένας έχει βλέψεις στα κληρονομικά κι ο άλλος στην ίδια την Γιάγκνα. Παρόλο που ο γάμος θα πραγματοποιηθεί, το κλίμα θα συνεχίσει να εντείνεται και το ερωτικό ειδύλλιο της Γιάγκνα με τον Αντέκ να συνεχιστεί, οδηγώντας πολλά πρόσωπα σε μια ανελέητη μάχη συμφερόντων. Κι όσο η ένταση φουντώνει στην κλειστή κοινωνία του Λόπσε, τόσο οι κάτοικοί του αποζητούν έναν αποδιοπομπαίο τράγο για να φορτώσουν όλα τα κρίματά τους πάνω του. Κι αυτός ο αποδιοπομπαίος τράγος δεν είναι άλλος από την πανέμορφη Γιάγκνα.
Για την ολοκλήρωση του συγκεκριμένου κινηματογραφικού κομψοτεχνήματος, το σκηνοθετικό ζεύγος χρησιμοποίησε την ίδια τεχνική που είχαν επιλέξει και στο ανεπανάληπτο αριστούργημα "Loving Vincent", μεταφέροντας με μεγάλη επιτυχία στη μεγάλη οθόνη το ομότιτλο μυθιστόρημα του βραβευμένου με νόμπελ Βλάντισλαβ Στάνισλαβ Ρέιμοντ, ο οποίος κατέγραψε την επαρχιακή μισαλλοδοξία, τα ιδιαίτερα ήθη της Πολωνίας και την καθολική ενοχή, και τα έκανε λογοτέχνημα τεσσάρων τόμων, με τον καθέναν να αναφέρεται σε μια εποχή του χρόνου. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα εκθαμβωτικό αριστούργημα που παντρεύει τη λογοτεχνία με τη ζωγραφική και τον κινηματογράφο, προσφέροντας ένα ξεχωριστό είδος animation.
Για να επιτευχθεί το συγκεκριμένο αριστούργημα, χρειάστηκαν περισσότεροι από εκατό ζωγράφοι από τέσσερις διαφορετικές χώρες, οι οποίοι σχεδίασαν στο χέρι το κάθε πλάνο της ταινίας, πολλά εκ των οποίων αναπλάθουν διάσημα έργα της ρομαντικής πολωνικής ζωγραφικής (Γιούζεφ Χεουμόνσκι, Φέρντιναντ Ρούστσιτς) . Όπως στο "Loving Vincent", έτσι κι εδώ, τα πλάνα γυρίστηκαν κανονικά και στη συνέχεια ανέλαβαν δράση οι καλλιτέχνες για τη μετατροπή της ταινίας σε animation. Για τη συγκεκριμένη ταινία χρειάστηκαν γύρω στις 40.000 ελαιογραφίες, οι οποίες μοιράστηκαν με σεβασμό στα τέσσερα κεφάλαια του βιβλίου του Βλάντισλαβ Στάνισλαβ Ρέιμοντ, τα οποία βασίστηκαν στην πολωνική βουκολική ζωή και των τεσσάρων εποχών του χρόνου.
Στη μαγεία της συγκεκριμένης ταινίας έρχεται να προστεθεί κι η εκπληκτική φολκλορική μουσική της Πολωνίας με τις ρυθμικές διασκευές της από τον συνθέτη (και ράπερ) Λούκας «Λουκ» Ροσκόφσκι δίνοντας σε αρκετά σημεία έναν έντονο ρυθμό και σε κάμποσα άλλα μια ονειρική χροιά με τη φωνητική ερμηνεία της πρωταγωνίστριας Καμίλα Ουρζεντόφσκα .
Οι "Χωρικοί" θα μπορούσαν να είναι ένα ακόμη φεμινιστικό έργο που ακολουθεί το ρεύμα των εποχών μας. Όμως, καταφέρνει να ξεχωρίσει κρατώντας μια ισορροπημένη κατάσταση στα πεπραγμένα εκείνης της περιόδου, χωρίς να κάνει την αβάσιμη και χαοτική σύγκριση με το παρόν. Οι δημιουργοί αναφέρονται στην κοινωνική αντίληψη της κατωτερότητας των γυναικών εκείνης της περιόδου και στη θυσία τους σε γάμους που αποσκοπούσαν περισσότερο σε οικονομικές δοσοληψίες κι εκτάσεις γης. Όμως δεν ηρωοποιούν την Γιάγκνα, όπως βλέπουμε να συμβαίνει σε άλλες ταινίες ίδιας θεματολογίας. Η πρωταγωνίστριά τους μπορεί να θυματοποιείται ως πέτρα του σκανδάλου στο μικρό χωριό λόγω της ομορφιά της, αλλά κι η ίδια δεν κάνει απολύτως τίποτα για να αντιμετωπίσει την όλη κατάσταση. Επίσης αδιαφορεί πλήρως για όλα όσα συμβαίνουν στο χωριό και κρατάει μια ψυχρή στάση απέναντι στους ανθρώπους γύρω της, μετατρεπόμενη σε ένα αμφιλεγόμενο πρόσωπο με το οποίο δυσκολεύεσαι να δεθείς ως θεατής. Η τελική της καταδίκη μοιάζει περισσότερο με ένα ξέσπασμα της ζήλειας των γυναικών του χωριού, παρά της αρρωστημένης πατριαρχίας.
Στην ταινία δέθηκα περισσότερο με τα πρόσωπα που έχουν δεύτερο ρόλο, όπως η απατημένη Χάνκα που προσπαθεί να εξασφαλίσει τροφή για τα παιδιά της καθώς ο σύζυγός της έχει το μυαλό του μόνο στη Γιάγκνα και στην κόντρα με τον πατέρα του, παρά στο πώς θα φροντίσει και θα προστατεύσει το ίδιο του το σπίτι. Όπως επίσης, μου φάνηκε περισσότερο συμπαθητικός και τίμιος ο ηλικιωμένος κι αρκετά αυστηρός Μπορίνα που απλώς ήθελε να ξαναπαντρευτεί για να αποκτήσει κύρος στο χωριό παρά το παράνομο ζευγάρι του Αντέκ και της Γιάγκνα. Η ύπαρξη κι η ανάδειξη των αντιηρώων, προσθέτουν στην ταινία μια ειλικρίνεια αλλά και μια αυθεντικότητα, στοιχεία που σπανίζουν στις ταινίες της εποχής μας.
Οι "Χωρικοί" δεν είναι μόνο μια ιστορία ενός απαγορευμένου ερωτικού πάθους που ανθίζει σε μια μικρή και συντηρητική κοινωνία, αλλά κι ένας ύμνος για τον αρχέγονο δεσμό του ανθρώπου με τη φύση και τον κύκλο της ζωής μέσα στις εναλλαγές των τεσσάρων εποχών. Είναι ένας φόρος τιμής στις παγανιστικές παραδόσεις που είναι τόσο κοινές στους ανθρώπους της υπαίθρου, οι οποίες δυστυχώς σβήνουν με το πέρασμα του χρόνου. Είναι μια αναφορά στις διαχρονικές οικογενειακές συγκρούσεις για τα κληρονομικά αλλά και στις ηθικές καταπιέσεις των κλειστών τόπων. Όμως πάνω απ' όλα, οι "Χωρικοί" είναι μια πλούσια κι ονειρική πανδαισία χρωμάτων και μελωδιών που μόνο ο κινηματογράφος μπορεί να προσφέρει.
Βαθμολογία: 9/10
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου