Συνέντευξη από τον φίλο μου τον Τάκη Γιαννούτσο

Ο Γιώργος Χατζελένης με το δεύτερο βιβλίο του μας ταξιδεύει στην Ευρώπη του.
Ήταν δυο χρόνια πίσω, ένα πρωινό του 2012, που φτάνει στον Red 96,3 το βιβλίο ενός φίλου. Και ακροατή.
Πιστού και ορκισμένου ακροατή!!!
Η "Καθημερανοητότητα" του Γιώργου Χατζελένη. Η ιστορία ενός νέου ανθρώπου, που μέσα σε μία βδομάδα αποφασίζει να αλλάξει τη ζωή του. Το διάβασα σε ένα δίωρο. Αλλιώς διαβάζεις το βιβλίο ενός φίλου και αλλιώς ενός αγνώστου σε σένα.
Πέρασε λίγος καιρός, δυο χρόνια για την ακρίβεια, και να 'τος πάλι ο φάκελος των Εκδόσεων Γαβριηλίδη, στην αλληλογραφία μας στον Red 96,3. Αυτή τη φορά ο ήρωας του Γιώργου ταξιδεύει, "Βαλκανεύοντας". Και επειδή ξεκινάει από Αθήνα, πάει Στρασβούργο, από εκεί Μιλάνο, Βουδαπέστη, Βελιγράδι και Θεσσαλονίκη, μου πήρε μιάμιση μέρα να το διαβάσω. Πρωί Δευτέρας, με βράδυ Τρίτης.
Δεν θα σας πω τίποτα για τα βιβλία του γιατί πολύ απλά πρέπει να τα διαβάσετε. Το επιβάλει η εποχή και η διαρκής ανάγκη να ταξιδεύουμε είτε πραγματικά, είτε στα όνειρά μας.
Για να γνωρίσετε τον Γιώργο Χατζελένη υπάρχουν τρεις τρόποι:
1. Μέσα από τα βιβλία του.
2. Μέσα από τη συνέντευξη που μας παραχώρησε.
3. Στην παρουσίαση του βιβλίου του που θα κάνουμε εγώ και ο Θοδωρής, τιμώντας μας με την πρότασή του, την επόμενη Παρασκευή 27 Ιούνη, περίπου στις 19.30 το βράδυ, στην Πλατεία Καρύτση, έξω από το βιβλιοπωλείο "Μωβ Σκίουρο".

 9 + 1 ερωτήσεις στον Γιώργο Χατζελένη

1. Τι σε θλίβει/πικραίνει σ’ αυτή τη χώρα;

Για μένα, δύο είναι οι κυριότερες πληγές της νεοελληνικής κοινωνίας/χώρας. Η έλλειψη παιδείας είναι η πρώτη. Η κοινωνική μας συμπεριφορά είναι τριτοκοσμική. Από την μία ζηλεύουμε τους πεζόδρομους και τα πάρκα άλλων ευρωπαϊκών πόλεων όταν εμείς οι ίδιοι έχουμε μετατρέψει την Μακρυγιάννη (πεζόδρομος) σε διπλής κατεύθυνσης δρόμο. Η έλλειψη παιδείας μπορεί φαίνεται από τις πιο απλές πράξεις, όπως το να πετάξουμε ένα σβησμένο τσιγάρο στο δρόμο μέχρι τις πιο απάνθρωπες όπως το να παρκάρουμε πάνω σε διάβαση τυφλών ή σε ράμπα αναπήρων. Η άλλη πληγή αυτής της χώρας είναι η άγνοια της Ιστορίας. Οι Έλληνες επαναπαύονται στην προπαγανδιστική ιστορία που μας προσφέρει το σχολείο, με συνέπεια την πόλωση των άκρων (κυρίως του ακροδεξιού και ναζιστικού). Η ιστορική αμάθεια έχει ως αποτέλεσμα την κυκλική και κωμικοτραγική επανάληψη των γεγονότων. Από την δεκαετία του ’50 και μετά παίζεται το ίδιο έργο με παρόμοιες κυβερνήσεις και παρακρατικά όργανα, (π.χ. κατοχική κυβέρνηση με γερμανοτσολιάδες, εμφύλιος με χίτες, ταραγμένη πολιτική σκηνή της δεκαετίας του ’60 με το παρακράτος που δολοφόνησε τον Λαμπράκη, δικτατορία με βασανιστές της ΕΑΤ – ΕΣΑ, η ακροδεξιά κυβέρνηση του Σαμαρά με την Χρυσή Αυγή). Μέσα από την έλλειψη παιδείας και ιστορικής άγνοιας πηγάζει η σημερινή κοινωνική παρακμή αλλά και η απάθεια της πλειοψηφίας του κόσμου απέναντι στη διαφθορά και στην αδικία. Αυτός ο εσωτερικός θάνατος που κρυβόταν όλα αυτά τα χρόνια πίσω από ακριβά αυτοκίνητα και φανταχτερά ρούχα έχει βγει προς τα έξω. Ευελπιστώ πως κάποια στιγμή θα γίνει η αφορμή της αφύπνισης του ελληνικού λαού.

2. Πότε έβρισες έντονα τελευταία φορά, με ποιες φράσεις και για ποιο λόγο;


Τελευταία φορά που έβρισα έντονα ήταν στις διαδηλώσεις του Φλεβάρη το 2012 με αποδέκτες τους ματατζήδες. Ήταν και η τελευταία μεγάλη διαδήλωση στο κέντρο της πόλης. Οι δολοφονικές τάσεις των οργάνων καταστολής προκάλεσαν το σοκ που επιθυμούσε η κυβέρνηση στην ελληνική κοινωνία. Η αρχή έγινε όταν μπροστά μου οι ματατζήδες ψέκασαν με χημικά δύο σπουδαίες προσωπικότητες της νεοελληνικής ιστορίας, τον Μανώλη Γλέζο και τον Μίκη Θεοδωράκη. Κι ενώ είχαμε φτιάξει αλυσίδα για να μπορέσουν οι δυο τους να κινηθούν άνετα προς την Βουλή, τραγουδούσαμε το «θα σημάνουν οι καμπάνες». Δε περιμέναμε ποτέ πως τα όργανα καταστολής θα συμπεριφέρονταν έτσι σε δύο ηλικιωμένους ανθρώπου, ακόμα κι αν δεν γνώριζαν ποιοι είναι. Εκείνη τη στιγμή έπεσαν οι πρώτες βρισιές. Όμως το βράδυ εκείνης της Κυριακής εμφανίστηκε ο πραγματικός φόβος με το κυνηγητό που ακολούθησε από τη πλατεία Συντάγματος στη Σταδίου κι από κει στο Κολωνάκι. Είχαμε αποκλειστεί στη Σόλωνος. Από κάτω (Ακαδημίας) μας περίμεναν ματατζήδες να μας δείρουν κι από πάνω (στον περιφερειακό Λυκαβηττού) ήταν η ομάδα ΔΙΑΣ που συλλάμβανε τον οποιοδήποτε. Όλη αυτή η κατάσταση με ώθησε να ξεσπάσω σε βρισιές προς κάθε ένστολο που με απειλούσε. Οι βρισιές που ξεστόμισα ήταν οι γνωστές που ακούγονται συνήθως στις πορείες σε κατάσταση πανικού κι οργής. Δε θυμάμαι συγκεκριμένα τι είχα πει. Μπορώ όμως να θυμηθώ τη μοναδική λέξη (αν κι ξεστόμισα μία και καλή) που ξεστόμισα πρόσφατα σε ένα αντιπαθητικό πολιτικό πρόσωπο. Πριν από λίγους μήνες έτυχε να βρίσκομαι στην ίδια παράσταση με τον πρώην υπουργό υγείας Άδωνη Γεωργιάδη. Η οργή μου ήταν μεγάλη. Τα πόδια μου έτρεμαν. Όταν πέρασε από δίπλα μου μετά την παράσταση, τον αποκάλεσα «φασιστάκο». Δεν αντέδρασε.

3. Ποια προσωπικότητα θα ήθελες να γοητευτεί από τα βιβλία σου;

Θα με ικανοποιούσε αφάνταστα αν μάθαινα πως το βιβλίο μου διαβάστηκε από συγγραφείς εν ζωή που με έκαναν να αγαπήσω τη λογοτεχνία, όπως ο Περικλής Κοροβέσης, ο Βασίλης Αλεξάκης κι ο Βασίλης Βασιλικός.

4. Ποιος είναι ο πρώτος που διαβάζει ένα βιβλίο σου;

Το πρώτο μου βιβλίο το κράτησα κρυφό μέχρι τη στιγμή που βγήκε στα ράφια, οπότε δεν είμαι σίγουρος για το ποιος το διάβασε πρώτος. Το δεύτερο το εμπιστεύτηκα σε μία φίλη διότι της ζήτησα να μου γράψει την περίληψη του.

5. Αν κάποιος έμπειρος και πετυχημένος συγγραφέας σου προτείνει κάποιες αλλαγές ώστε η δουλειά σου να «πουλήσει», θα τις έκανες;

Όχι. Η συγγραφή για μένα είναι ένα είδος ψυχανάλυσης κι όχι κέρδους. Την έχω ανάγκη επειδή είναι η μοναδική μου διέξοδος από τη μιζέρια και τα προβλήματα της καθημερινότητας. Κανένα από τα βιβλία μου δε γράφτηκε με σκοπό το χρήμα. Οπότε δεν έχω ανάγκη για καμία χείρα βοηθείας από κάποιον πετυχημένο συγγραφέα με σκοπό να πουλήσω παραπάνω αντίτυπα. Ωστόσο είμαι ανοιχτός σε συμβουλές από έμπειρους συγγραφείς (κι όχι οικονομικά πετυχημένους), οι οποίες θα με βοηθούσαν να διευρύνω τους ορίζοντές μου και να εμπλουτίσω-αναπτύξω τους προβληματισμούς μου.

6. Όταν κλείνεις τα μάτια σου τι ονειρεύεσαι για σένα;

Κλείνω τα μάτια όταν θέλω να ταξιδέψω. Να γυρίσω πίσω σε μέρη που έχω πάει ή να φανταστώ τη μορφή μου σε πόλεις που θέλω να επισκεφθώ. Επίσης κλείνοντας τα μάτια γυρίζω το χρόνο πίσω, διότι θέλω να ξαναζώ όμορφες στιγμές που δε θέλω να ξεχάσω αλλά και για να θυμηθώ λάθη που δε θέλω να επαναλάβω. Τα όνειρά μου, ικανοποιούν τις τάσεις φυγής που έχω ως άνθρωπος.

7. Έχεις ντραπεί για κάτι που έχεις κάνει στη ζωή σου;

Αρκετές φορές. Για να ντραπεί κάποιος σημαίνει πως αναγνωρίζει το λάθος του, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι παίρνοντας την ευθύνη των καταστάσεων και συνεπειών γινόμαστε ταυτόχρονα πιο δυναμικοί και δίκαιοι άνθρωποι. Η πιο άσχημη στιγμή που έχω ζήσει προέρχεται από τα μαθητικά μου χρόνια στο δημοτικό σχολείο. Σε ένα διαγώνισμα είχε γράψει ένας συμμαθητής μου άριστα. Το πέτυχε αντιγράφοντας. Θυμάμαι που ο δάσκαλος με χαρά του ανέφερε φωναχτά πως πήρε δέκα. Ο ανταγωνισμός όμως τότε ήταν μεγάλος. Αυτό με ώθησε να τον καρφώσω, λέγοντας μπροστά σε όλους πως το πέτυχε αντιγράφοντας μέσα από το βιβλίο. Η αίθουσα πάγωσε. Ακόμα θυμάμαι το άσχημο ύφος του δασκάλου το οποίο έπεφτε βαρύ πάνω μου καθώς ανακοίνωνε πως θα μηδενίσει την κόλλα του συμμαθητή μου. Ήταν η τελευταία φορά που «κάρφωνα» κάποιον. Το βλέμμα του δασκάλου ακόμα με στοιχειώνει για να μου υπενθυμίζει το συγκεκριμένο λάθος. 

8. Αν ανακαλύψεις ότι ένας πολιτικός από ένα ακροδεξιό κόμμα που μισείς, λατρεύει τα βιβλία σου, θα αλλάξεις γνώμη για το πρόσωπό του;

Όχι. Σίγουρα όμως θα μου προκαλούσε έκπληξη το γεγονός πως κάποιος ακροδεξιός λατρεύει τα βιβλία μου, ειδικά το δεύτερο, αλλά δε θα ανέβαινε στα μάτια μου. Πιθανόν να του πρότεινα μία λίστα βιβλίων για να τον βοηθήσω να βγει από τον πνευματικό και πολιτικό του λήθαργο. Αν την δεχόταν θα ήταν ένα πρώτο βήμα επικοινωνίας αλλά για να κερδίσει την εμπιστοσύνη μου θα χρειαστεί να κάνει μεγάλη και χρόνια προσπάθεια. 

9. Για ποιο πράγμα θα ήθελες να σε θυμούνται τα παιδιά σου;

Θα ήμουν ικανοποιημένος αν με θυμούνται στο μέλλον ως έναν άνθρωπο που είχε επίγνωση της κατάστασης των χρόνων που έζησε κι αγωνίστηκε για να πραγματοποιήσει τα όνειρα του και τα πετύχει στα σχέδιά του. Ως μία προσωπικότητα που πάλεψε για να διαφυλάξει το ήθος του και την αξιοπρέπειά του έχοντας ως τρόπο διαφυγής κι επικοινωνίας τη συγγραφή.

10. Δεδομένου ότι και στα δυο βιβλία σου ψάχνεις τη μεγάλη αλλαγή, τι θα άλλαζες στον εαυτό σου που σε ενοχλεί;

Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσουμε τις αδυναμίες μας και το δεύτερο είναι να τις διορθώσουμε. Έτσι πετυχαίνουμε την πρόοδο. Στη δικιά μου περίπτωση προσπαθώ να γίνω περισσότερο ενεργός πολίτης και λιγότερο αναποφάσιστος κι αδρανής. Και φυσικά να χω περισσότερη επιμονή και υπομονή.