Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2020

Βερσαλλίες, το ανάκτορο κι οι κήποι του βασιλιά Ήλιου



Δεν είμαι ιδιαίτερα θαυμαστής των παλατιών. Εξάλλου ποτέ δεν γοητευόμουν από τα λούσα και την χλιδή των λίγων. Δεν είναι τυχαίο που στην πρώτη μου επίσκεψη στο Παρίσι δε καταδέχτηκα να πάω στο φημισμένο παλάτι και στους απέραντους κήπους των Βερσαλλιών. Όμως αυτή τη φορά κατάφερα να χωρέσω στο πρόγραμμά μου μια πρωινή βόλτα νοτιοδυτικά του Παρισιού.
Φτάνοντας αρκετά νωρίς στις Βερσαλλίες, βρήκα την πόλη να ξυπνάει εκείνη ακριβώς τη στιγμή. Ο τερματικός του προαστιακού ήταν γεμάτος εργαζόμενους που βαριεστημένοι ορμούσαν προς τα βαγόνια για το Παρίσι, αφήνοντας έρημους τους δρόμους της άλλοτε παλιάς αριστοκρατικής πρωτεύουσας της Γαλλίας. Αυτό με χαροποίησε ιδιαίτερα διότι είχα την αίσθηση πως θα βολτάρω μόνος μου στους άδειους δρόμους των Βερσαλλιών αλλά και στις πολυτελείς αίθουσες του παλατιού.
Ανηφορίζοντας προς το παλάτι, συνάντησα μια υποτυπώδης ουρά να περιμένει στην είσοδό του. Την προσπέρασα και συνέχισα τη βόλτα μου προς τους κήπους, καθώς αυτοί με ενδιέφεραν περισσότερο. Περπατώντας πια στην πίσω μεριά του παλατιού, έμεινα έκθαμβος μόλις αντιλήφθηκα την έκταση των κήπων και τον γλυπτό τους διάκοσμο. Μπροστά μου είχα έναν από τους μεγαλύτερους κήπους της Ευρώπης με συνολική έκταση γύρω στα 800 εκτάρια γεμάτη συντριβάνια κι αγάλματα που τα περισσότερα είναι βασισμένα στην ελληνική μυθολογία.
Παρατηρώντας καλύτερα το τοπίο, διαπίστωσα πως ο συνολικός κήπος των Βερσαλλιών απλώνεται σε τρία επίπεδα πίσω από το παλάτι, κι εν μέρει είναι η συνέχιση της κομψής αρχιτεκτονικής του. Όπως και το ανάκτορο, έτσι και οι κήποι στήθηκαν με σκοπό να τιμήσουν τον βασιλιά και την Γαλλία.
Όπως στην Αρχαία Ελλάδα έτσι και στη Γαλλία, τα μεγάλα ποτάμια της χώρας αντιπροσωπεύονται ως αγάλματα. Στο βάθος απλώνεται το Μεγάλο Κανάλι, ένα τεράστιο κανάλι σε σχήμα σταυρού με επιφάνεια 24 εκταρίων. Για την κατασκευή του πέθαναν χιλιάδες εργάτες, είτε από ατυχήματα είτε από την ελονοσία. Όσο για την παροχή νερού τόσο για το Μεγάλο Κανάλι όσο και για τα συνολικά 55 συντριβάνια χρειάζονταν ένα καλό αρδευτικό σύστημα. Η μηχανή του Μαρλί ήταν ένα τεχνολογικό θαύμα για την εποχή, καθώς διοχέτευε τα νερά του ποταμού Σηκουάνα στους κήπους των Βερσαλλιών. Μπροστά από το Μεγάλο Κανάλι ξεχωρίζει το συντριβάνι του Απόλλωνα, το πιο μεγαλοπρεπές από όλα τα συντριβάνια των Βερσαλλιών.
Εκείνο το πρωί αποφάσισα να χαθώ στα πάρκα που απλωνόντουσαν γύρω από τους κήπους και το Μεγάλο Κανάλι. Ο χώρος δεν είχε γεμίσει ακόμα επισκέπτες, οπότε ήταν ιδανικός για πρωινές μοναχικές βόλτες στις οποίες κάθε τόσο συναντούσα κάποιους από τους εργαζομένους του μνημείου που καθάριζαν το δάσος. Η πρόσχαρη όψη τους που διέκρινα στα πρόσωπά τους φανέρωνε την τύχη που είχαν να δουλεύουν στην ύπαιθρο αλλά να βρίσκονται συνάμα κοντά και σε μια από τις ομορφότερες πρωτεύουσες του κόσμου.
Τελικά οι περιπλανήσεις μου στους κήπους των Βερσαλλιών ήταν απλώς μια μικρή ανάπαυλα στις παριζιάνικες περιπλανήσεις μου. Προτιμούσα να επιστρέψω στην γαλλική πρωτεύουσα καθώς ήθελα να θυμηθώ τις παλιές μου βόλτες εκεί για να επισκεφθώ ξανά τα αγαπημένα μου σημεία αλλά και να ανακαλύψω μέρη της πόλης που δεν είχα προλάβει την προηγούμενη φορά. Εξάλλου δεν είναι λίγα τα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν μεταξύ των δυο μου επισκέψεων στο Παρίσι.
Η επιθυμία μου να χαθώ στην γαλλική πρωτεύουσα με 'καναν να γυρίσω πίσω προς στο σταθμό, περνώντας για μια ακόμη φορά έξω από το παλάτι. Αυτή τη φορά η ουρά ήταν ατελείωτη οπότε ακόμη κι αν είχα διάθεση να μπω μες στο ανάκτορο θα το απέφευγα καθώς θα τρωγα όλη τη μέρα μου εκεί περιμένοντας. Παρόλα αυτά κοντοστάθηκα στο μπροστινό προαύλιο χώρο του παλατιού κι έριξα μια ακόμη ματιά στην εκλεπτυσμένη διακόσμησή του κι αμέσως αναλογίστηκα την ιστορία του που από καταφύγιο κυνηγιού μετατράπηκε σε ένα από τα λαμπρότερα ανάκτορα της Ευρώπης.
Οι πρώτες εργασίες διαπλάτυνσης του άρχισαν το 1661 ενώ μέχρι το 1685 είχε τελειώσει το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών με τη σημερινή του μορφή να σχηματίζεται στα τέλη του 18ου αι. Κατά την διάρκεια της οικοδόμησής του εργάστηκαν πάνω από 20.000 εργάτες αλλά όταν τελείωσαν οι εξωτερικές εργασίες, ο αριθμός των απασχολούμενων διατηρήθηκε υψηλός καθώς πραγματοποιούνταν συνεχώς εσωτερικές αλλαγές, κυρίως στον 18ο αιώνα, όπως αλλαγές δωματίων και διακόσμησης.
Μετά την Γαλλική Επανάσταση το βασιλικό καθεστώς ανατράπηκε κι οι Βερσαλλίες έπαψαν να είναι βασιλική κατοικία και πρωτεύουσα της Γαλλίας, μ' αποτέλεσμα το παλάτι μόλις και μετά βίας να συντηρείται. Η ιστορία του όμως δεν έληξε τότε καθώς το 1871 εκεί ανακηρύχτηκε η Δεύτερη Γερμανική Αυτοκρατορία, ενώ το 1919 υπογράφηκε η συνθήκη με την οποία τελείωσε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος
Στις μέρες μας, το ανάκτορο των Βερσαλλίων  έχει χαρακτηριστεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco και δέχεται εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. Είναι βέβαιο πως πολλοί ενθουσιάζονται με τις χρυσές του διακοσμήσεις, τις εντυπωσιακές του αίθουσες και τους θεόρατους κήπους αλλά εμένα τίποτα απ' όλα αυτά δε με άγγιξε. Το μόνο που θα κρατήσω από κει είναι οι υπέροχοι πρωινοί περίπατοι μες στη μοναχική γαλήνη των θεόρατων κήπων. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου