Όταν ανακάλυψα τον σκηνοθέτη Ερίκ Ρομέρ μέσα από την αριστουργηματική του ταινία "Μια Νύχτα με την Μόντ", ανοίχτηκε μπροστά μου ένα νέο κινηματογραφικό κεφάλαιο με εξαιρετικό δοκιμιακό λόγο και με μια αρκετά ενδιαφέρουσα θεματολογία πάνω στη σεξουαλικότητα και τα αδιέξοδα των ανθρώπινων σχέσεων. Με το συγκεκριμένο έργο έμαθα για την περίφημη σειρά ταινιών του Γάλλου δημιουργού με την ονομασία "Μύθοι περί Ηθικής" (μα πόσο υπέροχος θεματικός τίτλος) με το "Γόνατο της Κλαίρης" να είναι η πέμπτη ταινία αυτής της τόσο ενδιαφέρουσας σειράς κι ίσως η πιο αναγνωρισμένη.
Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από τις τελευταίες μέρες της μοναχικής ζωής του Ζερόκ, ενός αμετανόητου εργένη που αποφασίζει να παντρευτεί αφήνοντας πίσω του μια ανέμελη ζωή γεμάτη εφήμερους έρωτες. Πριν όμως φύγει για Σουηδία όπου θα ζήσει με τη μέλλουσα σύζυγό του, επιστρέφει στην πόλη του με σκοπό να πουλήσει το πατρικό του σπίτι. Εκεί συναντά την Ορόρα, η οποία είναι μια παλιά του φίλη και φιλόδοξη συγγραφέα.
Στις μεταξύ τους συζητήσεις θα μαθαίνουμε το ιστορικό των δυο προσώπων καθώς και τον επικείμενο γάμο του πρωταγωνιστή. Ωστόσο η συνάντηση αυτή θα προκαλέσει έναν έντονο προβληματισμό στο Ζερόκ για τις αποφάσεις που έχει πάρει, καθώς μέσω της Ορόρα θα γνωρίσει δύο αισθησιακές κοπέλες, τη Λόρα και την Κλαίρη. Κι ενώ προκύπτει ένα ερωτικό ειδύλλιο μεταξύ του Ζερόκ και της Λόρα, εκείνος τελικά θα θαμπωθεί από την ομορφιά της μεγαλύτερης αδελφή της, την δεκαεξάχρονη Κλαίρη. Το ιδιαίτερο ερωτικό ειδύλλιο που προκύπτει μεταξύ των τριών αυτών προσώπων, παρουσιάζεται με μορφή ημερολογίου και διαρκεί έναν ολόκληρο μήνα με τους πρωταγωνιστές να περιφέρονται και να φιλοσοφούν σε ένα άκρως ειδυλλιακό τοπίο κάπου ανάμεσα στα σύνορα Γαλλίας και Ελβετίας.
Για τη συγκεκριμένη ταινία, ο Ερίκ Ρομέρ σχολιάστηκε αρνητικά καθώς επικεντρώνεται σ' ένα κομμάτι της μεγαλοαστικής γαλλικής μπουρζουαζίας, η οποία έχοντας λύσει τα οικονομικά της προβλήματα, ασχολείται με αμπελοφιλοσοφίες σκοτώνοντας μ' αυτόν τον τρόπο τον άπλετο χρόνο της. Δε θα διαφωνήσω στους συγκεκριμένους σχολιασμούς αλλά ούτε θα σταθώ και σ' αυτούς καθώς πιστεύω πως η ουσία της ταινία είναι η θεματολογία των συζητήσεων η οποία αφορά όλα τα κοινωνικά στρώματα.
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης ιστορίας είναι πως όλα τα πρόσωπα κεντρίζουν την προσοχή των θεατών και μας προκαλούν να τα ψυχαναλύσουμε εμπειρικά κάθε φορά που ξεδιπλώνουν κάποια πτυχή της προσωπικότητά τους.
Κυρίαρχο ρόλο στην ιστορία έχει ο Ζερόκ που τον ερμηνεύει εκπληκτικά ο Ζαν Κλοντ Μπριαλί, ένας καλλιεργημένος αλλά αρκετά ανασφαλής άνδρας που προσπαθεί να κρύψει τα εσωτερικά του σκοτάδια πίσω από το μελαγχολικό του χαμόγελο. Η όψη του αλλά και το ιστορικό που μας παρουσιάζει, μπορούν να θεωρηθούν ως χαρακτηριστικά ενός πετυχημένου άνδρα. Όμως πίσω από την πλασματική του υπερηφάνεια, κρύβεται ένας ευαίσθητος και εύθραυστος άνθρωπος. Διανύοντας την τέταρτη δεκαετία της ζωής του, γνωρίζει πως η πολυπόθητη νιότη αρχίζει σιγά-σιγά να τον εγκαταλείπει. Ίσως αυτός να είναι κι ο λόγος που αποφασίζει να "ενηλικιωθεί" συναισθηματικά. Οι δηλώσεις του πως επιτέλους σοβαρεύει και παντρεύεται, περισσότερο μαρτυρούν πως η επιλογή του αυτή είναι ένα αναγκαίο κακό παρά μια ειλικρινής επιθυμία. Κατά κάποιον τρόπο προσπαθεί να πείσει τον εαυτό του παρά τους γύρω του. Κι όπως φαίνεται δεν πείθει κανέναν. Όταν αισθάνεται το φλερτ της Λόρας ενδίδει όχι επειδή είναι κι εκείνος ερωτευμένος μαζί της αλλά επειδή το βλέπει ως ένα κύκνειο άσμα της ερωτικής του ζωής.
Από την άλλη η Λόρα που την ερμηνεύει εκπληκτικά η πιτσιρίκα Μπεατρίς Ρομάν, γνωρίζοντας πως θα βρίσκεται πάντα στη σκιά της όμορφης αδελφής της, εισχωρεί σε έναν πιο πνευματικό χώρο. Διαβασμένη, πανέξυπνη και με δυναμισμό καταφέρνει να κερδίσει τις εντυπώσεις σβήνοντας πολλές φορές την εξωτερική ομορφιά της Κλαίρης. Έπειτα, ξέροντας πως έχει όλη τη ζωή μπροστά της, δε κάνει βεβιασμένες κινήσεις οπότε απολαμβάνει τις προσπάθειες προσέγγισης που κάνει ο Ζερόκ γι' αυτήν. Μάλιστα γίνεται φανερό πως όσο τον φρενάρει τόσο παίρνει τα πάνω της.
Στη συγκεκριμένη ιστορία έχουμε δυο σημαντικές και τελείως διαφορετικές αντιλήψεις. Από την μια ο Ζερόκ γνωρίζει πως αρχίζει η πτώση της ερωτικής του λίμπιντο οπότε βιάζεται να ζήσει την κάθε στιγμή σε σημείο που γίνεται φορτικός και γλοιώδης ενώ από την άλλη η Λόρα πιο άγουρη ερωτικά αναζητά τις ευνοϊκές για εκείνην συνθήκες, οι οποίες όμως δεν συγχρονίζονται με τις επιθυμίες του Ζερόκ. Μπορεί ερωτικά τα δυο αυτά πρόσωπα να αποτυγχάνουν αλλά προσφέρουν μια ποικιλία υπέροχων συζητήσεων που σίγουρα γίνονται αφορμή για πολύωρες αναλύσεις μετά την προβολή.
Σε αντίθεση με την Λόρα, η Κλαίρη που ερμηνεύει η Λόρενς ντε Μοναγάν με ένα αινιγματικό αλλά άκρως ερωτικό παίξιμο, δεν μας αποκαλύπτει την προσωπικότητά της. Πιθανόν να μην έχει κάποια αξιόλογη προσωπικότητα να μας επιδείξει καθώς γνωρίζει πως είναι όμορφη κι αρκείται σ' αυτό. Παρ' όλα αυτά σε μια δύσκολη στιγμή αποδεικνύεται πολύ πιο εύθραυστη κι ανασφαλής από την μικρότερη αδελφή της. Ο Ζερόκ από την μια θαυμάζει το καλλίγραμμο σώμα και το υπέροχο πρόσωπο της Κλαίρης αλλά παράλληλα την θεωρεί ευκολότερο στόχο. Αρχίζει να ασχολείται μαζί της μόνο όταν συνειδητοποιεί πως το φλερτ του με την Λόρα οδηγείται σε ναυάγιο. Μ' αυτόν τον τρόπο παρουσιάζεται με έναν άκρως κωμικοτραγικό τρόπο, ο ρόλος του άνδρα κυνηγού.
Σημαντικό παρασκηνιακό ρόλο στην όλη ιστορία έχει η Ορόρα που ερμηνεύεται από την Ορόρα Κορνού, η οποία λειτουργεί ως ένας από μηχανής θεός που κινεί αθόρυβα τα νήματα της ιστορίας. Κατά μια έννοια, η Ορόρα εκφράζει τους προβληματισμούς του ίδιου του Γάλλου σκηνοθέτη, καθώς στην ταινία μας συστήνεται ως συγγραφέας, άρα δημιουργός. Η ίδια παρακολουθεί με μία διακριτική ηδονή το ερωτικό τρίγωνο που δημιουργείται, σαν να προσπαθεί να βρει έμπνευση για τους χαρακτήρες ενός μελλοντικού της βιβλίου. Ακούει προσεκτικά τους προβληματισμούς του Ζερόκ όπως άκουγε πρωτύτερα τον ενθουσιασμό του και προσπαθεί με διάφορες συμβουλές όχι μόνο να τον βοηθήσει αλλά και να οδηγήσει την ιστορία εκεί που η ίδια θέλει. Κατά κάποιο τρόπο τους βλέπει όλους ως άβουλα κι ανασφαλή πιόνια και τον εαυτό της ως έναν κατασταλαγμένο άνθρωπο που οφείλει να επιβάλλει την ηθική σε έναν κόσμο σαθρό και ψεύτικο.
Κινηματογραφικά η ταινία πέρα από τις εξαιρετικές ερμηνείες των ηθοποιών, με εντυπωσίασε με τους ακατάπαυστους διάλογους και τα εκπληκτικά φωτογραφικά κάδρα του Νέστορ Αλμέντρος. Χαμένοι μέσα σε ειδυλλιακά τοπία οι ήρωες αδυνατούν να απολαύσουν τη μαγεία της φύσης καθώς βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα προσωπικά τους αδιέξοδα. Με την αντίθεση αυτή δίνεται περισσότερη ένταση στο δράμα ενώ παράλληλα προσφέρει απλόχερα πικρά χαμόγελα στους θεατές με το κυνικό της χιούμορ.
Για μια ακόμη φορά ο Ερίκ Ρομέρ καταφέρνει να αγγίξει ένα ευαίσθητο κομμάτι των ερωτικών σχέσεων και της ανθρώπινης ανασφάλειας, Με ειλικρινής και σκληρή γλώσσα δε χαρίζεται σε κανέναν πετυχαίνοντας μια εντυπωσιακή συσχέτιση των παθών που έχουν οι ήρωες με τα δικά μας πάθη.
Το "Γόνατο της Κλαίρης" είναι ένα εξαιρετικό κινηματογραφικό διαμαντάκι που αφήνει μια πλούσια τροφή για σκέψη σε μετέπειτα συζητήσεις τόσο για το κινηματογραφικό όσο και για το θεματολογικό του κομμάτι.
Βαθμολογία: 8/10
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου