Η αποενοχοποίηση του Ναζισμού

του Σπύρου Γκουτζάνη

Η ναζιστική ιδεολογία είναι φυλετική, στον πυρήνα της έχει το ιδεολόγημα περί ανώτερων και κατώτερων φυλών, των μη καθαρών, των μιαρών που προέκυψαν από τις επιμειξίες. Η ανώτερη Αρεία Φυλή, δηλ. η γερμανική και οι συγγενείς τους, έχουν φυσικό δικαίωμα όχι μόνο να εκμεταλλεύονται ή να καταπιέζουν ή να υποδουλώνουν τις κατώτερες αλλά να τις εξαφανίζουν από προσώπου γης. Σύμφωνα με τον Ντεριντά στο βιβλίο του περί Συγχώρεσης «για τον Γερμανό, το έγκλημα του Εβραίου είναι ανεξιλέωτο», δηλαδή απαράγραπτο. Το έγκλημά του συνίσταται στο γεγονός ότι απλώς και μόνο υπάρχει.
Το έγκλημα του ναζισμού δεν είναι μόνο ποσοστικό έτσι ώστε να συγκρίνεται με άλλα παρόμοια μαζικά εγκλήματα. Έχει ιδιαίτερο απεχθή χαρακτήρα. Ο ναζισμός έχοντας σαν ιδεολογικό υπόβαθρο τον φυλετισμό, εκμεταλλεύτηκε τις τεχνολογικές και επιστημονικές εξελίξεις, και δημιούργησε όχι απλώς στρατόπεδα συγκέντρωσης ή εργασίας, αλλά βιομηχανία θανάτου, μία βιομηχανία που έβαζε μέσα ανθρώπους και έβγαζε σε ορισμένες περιπτώσεις σαπούνι ή καπνοσακούλες από ανθρώπινο δέρμα. Και φυσικά χρησιμοποιούσε τους ανθρώπους για πειράματα προκειμένου να εξελίξει την τεχνολογία της εποχής. Γι αυτό και ο Τζώρτζ Στάινερ στο βιβλίο του «ο Πύργος του Κυανοπώγωνα», λέει ότι ο δυτικός πολιτισμός δεν θα μπορέσει ποτέ να ξεπλύνει το άγος και όνειδος του ναζισμού. 
Τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως μετά την κατάρρευση του σοβιετικού μπλοκ, γίνονται προσπάθειες αποενοχοποίησης του ναζισμού μέσα από την σύγκρισή του με τον σταλινισμό ή χειρότερα με τον κομμουνισμό. Φυσικά ο κομμουνισμός ακόμη και στην σταλινική εκδοχή του δεν έχει καμία σχέση με το ναζισμό, τον οποίο πολέμησε και νίκησε με βαρύ τίμημα αίματος, λυτρώνοντας τον κόσμο από την κτηνωδία. Η τοποθέτηση των δύο στο ίδιο κάδρο, έστω και αν αναγνωρίζονται οι ιδεολογικές διαφορές τους είναι μία προσπάθεια αφενός να ενοχοποιηθεί ο κομμουνισμός σαν ιδεολογία και πρακτική και μαζί όλη η κουλτούρα των δικαιωμάτων και της ταξικής πάλης και να απενοχοποιηθεί ο ναζισμός. Συμπίπτει αυτή η προσπάθεια αποενοχοποίησης με την άνοδο ξανά της Γερμανίας στο ευρωπαϊκό και διεθνές προσκήνιο. Στο βιβλίο του «Ναζισμός και Γερμανικός χαρακτήρας», - ένας άλλος μεγάλος διανοούμενος του 20ου αιώνα ο Νόρμπερτ Ελίας - υποστηρίζει ότι ο ναζισμός μπόρεσε να αναπτυχθεί στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του γερμανικού εθνικού χαρακτήρα - κυρίως στην προσήλωσή του λαού στην εκάστοτε ηγεσία του. Γιατί ο ναζισμός δεν είναι απλώς μία μορφή φασισμού. Ίσως με το μόνο που μπορεί να συγκριθεί είναι με τα καπιταλιστικά καθεστώτα της Λατινικής Αμερικής, όπως του Πινοσέτ στην Χιλή -νεοφιλελεύθερο ως προς την οικονομική του πολιτική μετά την συνεργασία του με την σχολή του Σικάγο του Μίλτον Φρίντμαν- που εφάρμοσαν μαζικές τακτικές εξαφάνισης αντιφρονούντων. Πώς θα ένιωθαν άραγε οι φιλελεύθεροι αν η ΕΕ καθιέρωνε ημέρα μνήμης για τα θύματα του καπιταλισμού ή του φιλελευθερισμού - όχι των δικτατορικών ή απολυταρχικών καθεστώτων.
Μέσα σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο προκαλεί εντύπωση η αντίδραση της αντιπολίτευσης στην άρνηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ να συμμετάσχει στην «Ημέρα μνήμης των εγκλημάτων του ναζισμού και του κομμουνισμού», που διοργάνωσε η Εσθονική προεδρία της ΕΕ. Για την ιστορία στο πολύ καλό άρθρο του στον «Ημεροδρόμο», ο δημοσιογράφος Νίκος Μπογιόπουλος, παρέθεσε πληθώρα στοιχείων για το πως στην χώρα αυτή της Βαλτικής τιμώνται ακόμη μέχρι σήμερα τα εσθονικά τάγματα των SS που έδρασαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των αντίστοιχων γερμανικών. Φυσικά και δεν συνιστά διεθνή απομόνωση η υπεράσπιση των αρχών και αξιών της χώρας, έναντι μάλιστα της Εσθονίας. Ακόμη μεγαλύτερη εντύπωση προκαλεί ότι ΝΔ και ΠΑΣΟΚ μετέβαλαν την στάση τους, σε σχέση με την θέση τους το 2009 όταν είχαν αρνηθεί να ψηφίσουν σχετικό ψήφισμα του ευρωκοινοβουλίου που είχε φέρει το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, που όλως τυχαίως ελέγχεται και τότε και τώρα από τα γερμανικά συντηρητικά κόμματα.
Έχει ενδιαφέρον η σύγκριση της θέσης που είχε πάρει τότε ο Ευάγγελος Βενιζέλος και αυτή που πήρε πριν από μερικές ημέρες για το ίδιο θέμα. Τι άλλαξε άραγε; Όπως και η θέση που είχε πάρει ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής σε σχέση με την τωρινή του Κυριάκου Μητσοτάκη. 
Προφανώς για ορισμένους η αντιπολίτευση κατά του ΣΥΡΙΖΑ νομιμοποιεί κάθε μέσο και κάθε κριτική. Όχι όμως και να φθάνει μέχρι την αποενοχοποίηση του ναζισμού και την απαξίωση του διεθνούς αριστερού κινήματος. Τότε εκτρέπεται σε πόλεμο δίχως κανένα πλαίσιο αρχών και αξιών. Και όπως είχε πει και ο Μάνος Χατζηδάκις, όταν το πρόσωπο του κτήνους δεν μας τρομάζει έχουμε αρχίσει να του μοιάζουμε.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ