Το ΔΝΤ και η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας

Διαβάζοντας τις κυριακάτικες εφημερίδες μου (μία ιεροτελεστία που κρατάει από το 1997), έπεσε το μάτι μου στην σχέση του Τόμσεν με το ισχυρό τότε κράτος της Γιουγκοσλαβίας. 

Το ΔΝΤ και η σχολή του Σικάγο και κυρίως του Φρίντμαν δεν κατέστρεψαν μόνο την Λατινική Αμερική αλλά κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Πολωνία, η Ρωσία αλλά και η Γιουγκοσλαβία στην οποία θα αναφερθώ σήμερα.

Η Γιουγκοσλαβία ήταν η πρώτη ενασχόληση του Τόμσεν, η οποία είχε μετατραπεί στο τέλος της θητείας του, σε πεδίο μαχών, σφαγών, γενοκτονίας και "ανθρωπιστικών" βομβαρδισμών. Ήταν 1987 όταν ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς αναδείχθηκε στην προεδρία του σερβικού Κ.Κ.

Η παρουσία του ΔΝΤ στη Γιουγκοσλαβία είχε νομιμοποιηθεί από τότε που η βαλκανική χώρα ζήτησε δάνεια κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, εν μέσω κρίσης και πάλι. 

Πέρα απ' την εξασφάλιση ρευστότητας, οι προσδοκίες απ' τη στροφή προς το ΔΝΤ αφορούσαν και στην τιθάσευση του πληθωρισμού δια της άρσης των εμπορικών φραγμών εκ μέρους της Δύσης (η Γιουγκοσλαβία ήταν αποκλεισμένη και απ' τις χώρες του "υπαρκτού").

Το 1981 το εξωτερικό χρέος της Γιουγκοσλαβίας είχε αγγίξει τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια. Από το 1982, σε συνεργασία με την Λέσχη των Παρισιών, τους επίσημους δανειστές της Γιουγκοσλαβίας, τ ΔΝΤ ανέλαβε τη στενή επιτήρηση της χώρας, έως ότου αυτή οδηγήθηκε στη διάσπαση.

Μεταξύ 1990 και 1991, μέχρι το ξέσπασμα του γιουγκοσλαβικού εμφυλίου δηλαδή, ο Τόμσεν διετέλεσε επικεφαλής της μόνιμης αντιπροσωπίας του Ταμείου στο Βελιγράδι. Στην πρώτη του μεγάλη αποστολή, ο Δανός ανέλαβε να ολοκληρώσει ένα προμελετημένο έγκλημα, την αποσταθεροποίηση της Γιουγκοσλαβίας. 

Το ΔΝΤ στη Γιουγκοσλαβία απαίτησε "δομικές μεταρρυθμίσεις". Οι επιπτώσεις ήταν άμεσες. Ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης που μεταξύ 1966-79 ήταν 7,1% έπεσε στο 2,8% μεταξύ 1980-87. Στη χρονιά του Τόμσεν μάλιστα ο ρυθμός ανάπτυξης μηδενίστηκε το 1987-88. Το 1989 ζητήθηκαν νέα μέτρα λιτότητας, τα οποία δέχτηκε η κυβέρνηση. Η οικονομία κατακρημνίστηκε - το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 10,6% το 1990 -  ενώ η ανεργία έφτασε το 20% (μήπως σας φαίνονται οικεία αυτά τα νούμερα;). Οι απεργίες συντάραξαν όλη τη χώρα με τα συνδικάτα ενωμένα πέρα από εθνικές διαφοροποιήσεις. Η κυβέρνηση σε μία ολομετωπική εκστρατεία προπαγάνδας, "έσπειρε" φήμες που δηλητηρίασαν το κλίμα μεταξύ των διαφόρων εθνοτήτων και τελικά έκαμψαν τις διεκδικήσεις. Αρπάζοντας την ευκαιρία στα τέλη του 1990 αρκετές χώρες, όπως η Γερμανία και οι ΗΠΑ, αρνήθηκαν τη μεταφορά πόρων της Παγκόσμιας Τράπεζας, του ΔΝΤ και άλλων οργανισμών προς τη χώρα και αποφάσισαν να διαθέτουν κονδύλια απευθείας στις κυβερνήσεις των ομόσπονδων κρατιδίων απαιτώντας να διεξαχθούν σ' αυτά εκλογές. 

Ήταν το φιτίλι του πολέμου και η απαρχή μετατροπής του Μιλόσεβιτς από χαϊδεμένο παιδί σε παρία της διεθνούς κοινότητας...

Μήπως σας τρομάζει η εξέλιξη που είχε η Γιουγκοσλαβία;