του Πάνου Τριγάζη
Τίποτα δεν διδάχτηκαν οι ηγεσίες της Δύσης από την άκρως επικίνδυνη για τη διεθνή ειρήνη και την ευρωπαϊκή ασφάλεια, ουκρανική κρίση.
Αλλιώς δεν εξηγείται το γεγονός ότι η πρόσφατη σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ αποφάσισε την εμμονή της Συμμαχίας στην προς Ανατολάς επέκτασή της ώς τα σύνορα της Ρωσίας. Απόφαση που αναπαράγει την ένταση στις σχέσεις Ρωσίας-Δύσης και αποτελεί νέο πλήγμα στη βαρύτατα τραυματισμένη υπόθεση της ενοποίησης της Ευρώπης. Δυστυχώς, συναινεί και η κυβέρνηση της Ελλάδας στις άκρως επικίνδυνες αυτές αποφάσεις του ΝΑΤΟ, ενώ η χώρα μας έχει κάθε λόγο να εργάζεται υπέρ ενός νέου συστήματος πανευρωπαϊκής ασφάλειας και υπέρ νέων ισότιμων και ειρηνικών σχέσεων της Ε.Ε. με τη Ρωσία.
Οι πρόσφατες τραγικές εξελίξεις στην Ουκρανία επανέφεραν στο προσκήνιο τον ΟΑΣΕ και την αναγκαιότητα της ενίσχυσης και της αναβάθμισής του. Επιβεβαίωσαν την αλήθεια ότι η ευρωπαϊκή ασφάλεια δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τη Ρωσία και πολύ περισσότερο εναντίον της. Αντιθέτως, το ΝΑΤΟ αποτελεί κατάλοιπο του ψυχρού πολέμου και «μακρύ χέρι» των ΗΠΑ στην Ευρώπη.
Εν αντιθέσει προς το ΝΑΤΟ, ο ΟΑΣΕ είναι θεσμός ειρήνης, ανεξάρτητα αν ή κατά πόσο έχει ανταποκριθεί στο ρόλο του. Δεν είναι στρατιωτικός οργανισμός, όπως το ΝΑΤΟ. Αποτελεί μετεξέλιξη της ΔΑΣΕ, που ξεκίνησε το 1975 με τη Διάσκεψη του Ελσίνκι έχοντας ως στόχο την υπέρβαση της ψυχροπολεμικής διαίρεσης της Ευρώπης, την ύφεση και την πανευρωπαϊκή συνεργασία.
Ο ΟΑΣΕ στηρίζεται στις αρχές της τελικής πράξης του Ελσίνκι, τις οποίες επικαλούμαστε για την ειρηνική επίλυση των προβλημάτων στα Βαλκάνια και για την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Ας υπενθυμίσουμε ότι από το 1994, που η Σύνοδος Κορυφής στη Βουδαπέστη αποφάσισε τη μετονομασία της ΔΑΣΕ σε ΟΑΣΕ, τονιζόταν στο τελικό ντοκουμέντο ότι «αρχίζει συζήτηση για το μοντέλο κοινής και καθολικής ασφάλειας για την περιοχή μας για τον 21ο αιώνα με βάση τις αρχές και τις δεσμεύσεις της ΔΑΣΕ».
Παρά τα πλήγματα που έχει δεχθεί ο ΟΑΣΕ, μπορεί να αποτελέσει το βάθρο για την οικοδόμηση ενός νέου μοντέλου για την ευρωπαϊκή ασφάλεια στον 21ο αιώνα. Η θέση αυτή της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στηρίζεται σε δύο λόγους:
Ο πρώτος είναι ότι ο ΟΑΣΕ ενσαρκώνει την αντίληψη της καθολικής ασφάλειας: δημοκρατία, αφοπλισμός, οικονομική συνεργασία, οικολογική ασφάλεια, ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα.
Ο δεύτερος είναι ο πανευρωπαϊκός του χαρακτήρας. Ο ΟΑΣΕ είναι ο μόνος οργανισμός ασφάλειας που έχει στους κόλπους του όλες τις χώρες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της Ρωσίας.
Σε μια περίοδο που η αμφισβήτηση της ηγεμονίας των ΗΠΑ στον κόσμο φέρνει πιο έντονα στο προσκήνιο το ζήτημα της δημοκρατικής αναδιοργάνωσης και της αποκεντρωμένης λειτουργίας του διεθνούς συστήματος, προβάλλει πιο επιτακτική η ανάγκη της αναβάθμισης του ρόλου του ΟΑΣΕ.
Οι προτάσεις του φιλειρηνικού κινήματος και της Ευρωπαϊκής Αριστεράς είναι οι ακόλουθες:
1. Η δημιουργία ενός Πανευρωπαϊκού Συστήματος Ασφάλειας, που να προκύψει από τον ΟΑΣΕ, να έχει νομική υπόσταση με βάση ένα «Διεθνές Σύμφωνο» και οι αποφάσεις του δεσμευτικό χαρακτήρα. 2. Στο πλαίσιο της αναβάθμισης του ΟΑΣΕ έχει προταθεί Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας, εξοπλισμένο με μηχανισμούς έγκαιρης προειδοποίησης και πρόληψης συγκρούσεων.
3. Ο ΟΑΣΕ να διασυνδεθεί με τον ΟΗΕ ως «περιφερειακός οργανισμός ασφάλειας» (άρθρο 52 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ). Να αποκτήσει αρμοδιότητα και την πρακτική ικανότητα διευθέτησης των συγκρούσεων στο χώρο ευθύνης του.
4. Η ανάδειξη της Μεσογειακής διάστασης του ΟΑΣΕ έχει ιδιαίτερη αξία σήμερα και ενδιαφέρει άμεσα τη χώρα μας και την Κύπρο.
5. Η ενότητα και η πολυμορφία του ευρωπαϊκού χώρου επιβάλλει το πανευρωπαϊκό σύστημα ασφάλειας να έχει τα υποσυστήματά του. Ειδικότερα στη Βαλκανική χρειάζεται να δρομολογηθεί μια διαδικασία «τύπου Ελσίνκι».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου