Στα σύνορα Μαυροβουνίου-Κροατίας, ένας αστυνομικός μας ρώτησε παρατηρώντας τα διαβατήριά μας, αν πηγαίνουμε προς Ντουμπρόβνικ. Και οι τρεις απαντήσαμε ταυτοχρόνως με ένα "ναι". Χαμογελώντας μας έδωσε πίσω τα έγγραφα, ευχόμενος καλή διασκέδαση.
Απόγευμα Κυριακής αρχίσαμε να διασχίζουμε μία μικρή λωρίδα γης που ανήκει στην Κροατία. Στην οθόνη του GPS βλέπαμε την χιλιομετρική απόσταση να μειώνεται λεπτό προς λεπτό. Αφού περάσαμε και το αεροδρόμιο, ξεκίνησε η κάθοδος του δρόμου προς την θάλασσα. Οι στροφές ακολουθούσαν την ακτογραμμή της περιοχής. Ο ήλιος είχε αρχίσει να δύει στην Αδριατική, προσφέροντάς μας ένα υπέροχο δειλινό. Υπολειπόντουσαν λίγα λεπτά για την άφιξή μας. Στο ηχοσύστημα του αυτοκινήτου βάλαμε να παίζει μουσική από το Game of Thones.
Επικές μελωδίες γέμισαν το εσωτερικό του οχήματος καθώς κατεβαίναμε όλο και πιο χαμηλά στην θάλασσα. Και πάνω στην κορύφωση του εναρκτήριου μουσικού κομματιού, εμφανίστηκαν ξαφνικά τα θεόρατα τείχη της παλιάς πόλης του Ντουμπρόβνικ. Σαστίσαμε. Το τιμόνι προς στιγμή μας έφυγε από τα χέρια. Οδηγούσαμε στην απέναντι πλαγιά και θαυμάζαμε το μεγαλείο της καστρούπολης. Ο φωτισμός έδινε περισσότερο όγκο στα γιγάντια τείχη και τα εξύψωνε ακόμα περισσότερο στον ουρανό.
Ο δρόμος μας έβγαλε στην τάφρο του κάστρου. Μας έπιασε ένα δέος καθώς συλλογιζόμασταν πως ακριβώς από πάνω μας στέκεται ο ανατολικός πύργος με τις πολεμίστρες και τις δυο σειρές οχυρωματικών έργων. Κάποτε αυτά κρατούσαν τους εχθρούς μακριά από την πόλη. Σήμερα όμως με καμάρι μας αποδεικνύουν τα μυστικά που για τόσους αιώνες η πόλη παρέμενε άτρωτη. Μέχρι τον Πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας...
Το Ντουμπρόβνικ ήταν το δεύτερο σημαντικό λιμάνι των Βενετών (μετά την Βενετία) όμως η ιστορία του ξεκινά πολλούς αιώνες πριν. Ιστορικά την πόλη την κατατάσσουν στον 7ο αι., υποστηρίζοντας πως χτίστηκε από πρόσφυγες που έφυγαν από την κοντινή πόλη Επίδαυρο. Όμως νέα ευρήματα σε ανασκαφές αποδεικνύουν πως η πόλη ιδρύθηκε από Έλληνες ναυτικούς, μιας και το Ντουμπρόβνικ βρίσκεται στη μέση δύο αρχαιοελληνικών λιμανιών (της Μπούντβα και Κόρτσουλα). Εκείνη την περίοδο τα καράβια ταξίδευαν καθημερινά 90 χιλιόμετρα. Τόσο χρειάζονταν για να ανεφοδιαστούν με νερό και τρόφιμα. Το Ντουμπρόβνικ βρίσκεται στο μέσο μίας διαδρομής 178 χιλιομέτρων (τόσο απέχουν τα δυο παραπάνω λιμάνια) ενώ φημίζεται για τις πηγές που έχει.
Η πόλη πέρασε από πολλές κυριαρχίες. Λιμάνι της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας για χρόνια, για να περάσει μετά από λίγο ξανά κάτω από τον έλεγχο της Βενετίας, μέχρι που το κυριάρχησαν οι Οθωμανοί μέχρι το 1808. Έπειτα έγινε λιμάνι της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας και το 1918 πέρασε στο βασίλειο της Σερβίας. Το 1944, η πόλη απελευθερώθηκε από τον στρατό του Τίτο. Την ίδια μέρα, οι παρτιζάνοι του γιουγκοσλαβικού στρατού, εκτέλεσαν 78 σημαίνοντες πολίτες που συνεργάστηκαν με τους ναζί (μέσα σ' αυτούς υπήρχαν αρκετοί ιερείς).
Το 1991, η Κροατία μαζί με την Σλοβενία, ανακήρυξαν την ανεξαρτησία τους από την υπόλοιπη Γιουγκοσλαβία. Το Ντουμπρόβνικ είχε από το 1970 αποστρατικοποιηθεί για να μην εμπλακεί ποτέ σε πόλεμο. Εκείνη τη χρονιά όμως, το Μαυροβούνιο δήλωσε πως το Ντουμπρόβνικ είναι αναπόσπαστο κομμάτι του, και πρέπει να παραμείνει δικό του, γι' αυτό κι αρνήθηκε να δοθεί στην Κροατία. Μαζί με τους Σέρβους ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 1991, την πολιορκία της πόλης, η οποία κράτησε 7 μήνες. Από τους βομβαρδισμούς καταστράφηκε το 55% των κτιρίων της παλιάς πόλης με αρκετούς νεκρούς (μέσα σ' αυτούς κι ο διάσημος ποιητής Μίλαν Μίλισιτς). Ο κροατικός στρατός διέκοψε την πολιορκία κι αμέσως άρχισε η ανοικοδόμηση της παλιάς πόλη όπως ακριβώς ήταν, υπό τις βλέψεις της Unesco. Παρατηρώντας σήμερα την πόλη, μπορεί ο καθένας εύκολα να καταλάβει που έχουν γίνει επεμβάσεις κι αναστηλώσεις. Οι νέοι δρόμοι είναι πιο γυαλιστεροί από τους παλιούς και οι νέες στέγες λιγότερο ξεθωριασμένες από τις παλιές.
Τις πρώτες εντυπώσεις τις κλέβουν τα Τείχη. Χτίστηκαν τον 13ο αι. κι εκσυγχρονίστηκαν το 1660. Με μήκος 1.940 μέτρα και με το ύψος τους να ξεπερνάει τα 25 μέτρα σε διάφορα σημεία, το μεγάλο αυτό οχυρωματικό έργο αποτελείται από έξι πύργους, τρία φρούρια, έξι προμαχώνες, δύο γωνιακά οχυρώματα, τρία προχώματα με σειρές πυργίσκων, τρεις τάφρους, δύο πλάγια φρούρια, έναν κυματοθραύστη και δύο κρεμαστές γέφυρες. Ένας περίπατος πάνω στα τείχη είναι ότι πρέπει για να δει κανείς την πόλη από ψηλά. Υψηλότερο επίπεδο των τειχών (και της πόλης) είναι ο πύργος Minčeta.
Σημείο αναφοράς της πόλης είναι η οδός Stradun. Ένας μεγάλος ανοιχτός δρόμος που διασχίζει όλη την πόλη και την χωρίζει σε βόρειο και νότιο κομμάτι. Από εκεί ξεκινάνε όλα τα μονοπάτια που σε οδηγούν στις γύρω γειτονιές και στα οχυρωματικά έργα. Ο δρόμος αυτός μήκους 300 μέτρων ήταν κάποτε σημείο συναλλαγών κι εμπορίου, μεταξύ του μικτού ελληνικού και ρωμαϊκού λαού με τον σλαβικό πληθυσμό της πόλης. Ο δρόμος λιθοστρώθηκε το 1468 όταν οι συνοικίες ενώθηκαν σε μία πόλη μέσα στα τείχη. Το μεγαλύτερο μέρος του βομβαρδίστηκε στον πόλεμο και ξαναχτίστηκε από την αρχή. Ανατολικά της πόλης βρίσκεται το φρούριο Revelin, μπροστά από την πύλη Ploče. Χτίστηκε το 1463 για να προστατευθεί η πόλη από τις εισβολές των Οθωμανών. Από την άλλη πλευρά στέκεται το φρούριο του Αγίου Λαυρεντίου, χτισμένο πάνω σε έναν βράχο αντικριστά της πόλης. Θαυμασμό επίσης προκαλεί ο Καθεδρικός Ναός, με τον τρούλο του να δεσπόζει πάνω από τις στέγες απ' όποια μεριά κι αν τον κοιτάξει κανείς.
Η παλιά πόλη του Ντουμπρόβνικ είναι πλούσια σε ναούς και παλιά κτίσματα. Όσο πιο πολύ χώνεται κάποιος στα στενά της σοκάκια, τόσο περισσότερες εικόνες αντικρίζει. Στα πιο απόμερα σημεία της εξακολουθούν να κατοικούν ακόμα άνθρωποι, κάτι που σπάει το τουριστικό χαρακτήρα της πόλης. Οι μικρές γειτονιές δίνουν μία ζεστασιά στην πόλη, η οποία δυστυχώς έχει μετατραπεί σε διεθνές θέρετρο χρήματος.
Σε έναν από τους παράδρομους της παλιάς πόλης βρίσκεται και η ελληνοορθόδοξη εκκλησία. Δίπλα ακριβώς σ' αυτήν, στέκεται ανακαινισμένο ένα γωνιακό σπίτι γεμάτο φωτογραφίες από την πολιορκία της πόλης, ενώ ένας χάρτης δείχνει σε ποια σημεία έσκασαν οι βόμβες και πόσα σπίτια ισοπεδώθηκαν και καταστράφηκαν. Με αυτόν τον τρόπο, οι Κροάτες κρατούν τη μνήμη ζωντανή και το μίσος για τους Σέρβους άσβεστο.
Το Ντουμπρόβνικ είναι μία από τις πιο γνωστές γωνίες της βαλκανικής χερσονήσου. Αν κι όμορφη πόλη, είναι ένα τρανό παράδειγμα, όπου η αυθεντικότητα του τόπου, αλλοιώνεται και θυσιάζεται στο βωμό της τουριστικής ανάπτυξης και του γρήγορου χρήματος. Μία ύπουλη πληγή ιστορικών πόλεων που οι περισσότεροι δεν μπορούν να κατανοήσουν. Γι' αυτό αξίζει να θαυμάσει κανείς την συγκεκριμένη πόλη από ψηλά (πύργος Minčeta) ή από κάποια απόσταση (φρούριο Αγίου Λαυρεντίου), διότι στους δρόμους της όλη αυτή η μαγεία χάνεται πίσω από τα φώτα των εστιατορίων, των μπαρ και των καταστημάτων με τα αναμνηστικά...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου