Το Ολοκαύτωμα, η πιο μαύρη περίοδος της ανθρώπινης ιστορίας, έχει μετατραπεί με την πάροδο των χρόνων σε μια αστείρευτη πηγή έμπνευσης, προσφέροντάς μας σπουδαία έργα τέχνης, τα οποία προσπαθούν με τον δικό τους τρόπο να διατηρήσουν τη μνήμη ζωντανή και την ανθρωπότητα αφυπνισμένη. Οι μαρτυρίες που έχουν καταγραφεί είναι πολλές, γι' αυτό θεωρώ πως το μέλλον επιφυλάσσει ακόμη περισσότερα βιβλία και κινηματογραφικά διαμάντια πάνω σ' αυτό το κομμάτι της ιστορίας. Ένα απ' αυτά είναι τα "Μαθήματα Περσικών", μια διεθνούς παραγωγής ταινία (Γαλλία, Γερμανία και Ρωσία), η οποία όμως συγκαταλέγεται ως κινηματογραφικό έργο της Λευκορωσίας, κάτι που της προσδίδει περισσότερο ενδιαφέρον.
Η ιστορία μας ταξιδεύει στην κατεχόμενη Γαλλία, όπου ένα καμιόνι διασχίζει ένα πυκνό δάσος μεταφέροντας Εβραίους από Γαλλία και Βέλγιο. Στοιβαγμένος μαζί με άλλους συλληφθέντες, ο πρωταγωνιστής συστήνεται με έναν άλλον Εβραίο, όπου εκεί μαθαίνουμε ένα κομμάτι της ιστορίας του. Η εξέλιξη της κουβέντας θα αποδειχτεί στην πορεία σωτήρια για τον νεαρό, οδηγώντας τον σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης όπου θα τεθεί κάτω από την προστασία του διοικητή των μαγειρείων. Ο λόγος που ο ίδιος γλιτώνει από βέβαιο θάνατο, είναι η απεγνωσμένη προσπάθειά του να πείσει τους στρατιώτες-εκτελεστές πως είναι Πέρσης κι όχι Εβραίος. Η κίνησή του αυτή θα τον φέρει κοντά σε έναν διοικητή μαγειρείων ενός στρατοπέδου συγκέντρωσης, ο οποίος αναζητά έναν Πέρση για να του κάνει μαθήματα φαρσί.
Οι στρατιώτες θα παρουσιάσουν ως λάφυρο τον νεαρό στο γραφείο του διοικητή, όπου εκεί ο πρωταγωνιστής θα συνειδητοποιήσει πως η σωτηρία του από το θάνατο, δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα εισιτήριο για την επίγεια κόλαση των Γερμανών ναζί, καθώς είναι υποχρεωμένος σε καθημερινή βάση να υποδύεται τον Πέρση και να επινοεί ψεύτικες λέξεις για τα μαθήματα φαρσί που κάνει στον διοικητή των μαγειρείων, εμπνεόμενος από τα ονόματα των υπολοίπων Εβραίων κρατουμένων. Όμως η προσπάθεια αυτή δεν είναι εύκολη μ' αποτέλεσμα να πέφτει σε λάθη, τα οποία θα θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή του ενώ παράλληλα θα αρχίσουν να δημιουργούν αμφιβολίες στους υπόλοιπους διοικητές και στρατιώτες του στρατοπέδου. Παρ' όλα αυτά, το ένστικτο της επιβίωσης θα τον πεισμώσει, συνεχίζοντας με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση τον ρόλο του Πέρση ενώ παράλληλα θα εκμεταλλευτεί την εμπιστοσύνη του διοικητή για να βοηθήσει κάποιους συγκρατούμενούς του νιώθοντας ενοχικά για την ευνοϊκή του θέση μες στο στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Όταν διαπιστώνεται πως έρχεται το τέλος της μαρτυρικής ζωής τόσο της δικής του όσο και των υπολοίπων συγκρατουμένων του, καθώς οι Αμερικανοί έχουν ήδη αρχίσει να επελαύνουν προς την ανατολή, ο ίδιος θα επιλέξει να εξοντωθεί μαζί με τους υπολοίπους. Όμως για μια ακόμη φορά, η τύχη θα σταθεί με το μέρος του κι η σωτηρία του δε θα διασώσει μόνο τη δική του ύπαρξη αλλά και την μνήμη 2.840 συγκρατουμένων του που βρήκαν φρικτό θάνατο στα ναζιστικά κολαστήρια. Δηλαδή των ονομάτων που χρησιμοποίησε για να δημιουργήσει δικές του λέξεις φαρσί.
Έχω την αίσθηση πως κάθε χρόνο βγαίνει στους κινηματογράφους κι από μια ταινία που έχει σχέση με το Ολοκαύτωμα. Επίσης έχω παρατηρήσει πως τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες χώρες δίνουν περισσότερη βαρύτητα στο γεγονός αυτό, παρουσιάζοντάς το κάθε φορά κι από μια διαφορετική οπτική γωνιά. Το ίδιο συνέβη και με τα "Μαθήματα Περσικών".
Ο νεαρός πρωταγωνιστής Ναουέλ Πέρες Μπισκαγιάρ προσφέρει μια εξαιρετική ερμηνεία στο ρόλο του Εβραίου που προσποιείται πως είναι Πέρσης για να γλιτώσει. Η σπιρτάδα του τον βοηθάει να ελίσσεται σε κάθε κίνδυνο που ελλοχεύει αλλά παράλληλα τον συνθλίβει εσωτερικά. Κάθε μέρα ζωής που κερδίζει μέσα στο κολαστήριο, μεγαλώνει ένα απροσδιόριστο βάρος που κουβαλάει εντός του. Βλέπει συνανθρώπους του να εκτελούνται μπροστά του ή να ταξιδεύουν στα κολαστήρια της Πολωνίας για να εξοντωθούν. Αυτό έχεις ως συνέπεια, η τύχη που έχει στραφεί με το μέρος του να μετατρέπεται σε κατάρα, ωθώντας τον στην αυτοθυσία για να εξιλεωθεί για τα δεινά που περνάει ο λαός του. Κατά κάποιον τρόπο, ζει ένα ψυχολογικό μαρτύριο που του τρώει κάθε μέρα τα σωθικά. Δεν είναι τυχαίο που σε κάποια στιγμή εκμυστηρεύεται στον διοικητή των μαγειρείων πως θέλει να πεθάνει διότι κουράστηκε να φοβάται. Αυτός ο αφόρητος φόβος θεωρεί πως είναι πιο τρομερός κι από τους ίδιους τους ναζί.
Από την άλλη, έχουμε τον Λαρς Άιντινγκερ στο ρόλο του διοικητή των μαγειρείων. Ένας σκληρός κι απρόσιτος άνθρωπος που διατηρεί αυτό το ύφος για να καλύψει τις δικές του ανασφάλειες και τους δικούς του φόβους, οι οποίοι γίνονται φανεροί στις συναντήσεις του με τον διοικητή του στρατοπέδου συγκέντρωσης. Ωστόσο σε κάθε ευκαιρία φανερώνει μια ευαίσθητη πλευρά, η οποία δυστυχώς έχει υποταχθεί στην ιδεολογία του ναζισμού. Βρήκα εξαιρετικές τις μεμονωμένες στιγμές ανθρωπιάς του, που ξεπετάγονται μόνο όταν είναι μαζί με τον Εβραίο προστατευόμενό του, ειδικά όταν του απαγγέλει ένα ποίημα στα υποτιθέμενα φαρσί που του μαθαίνει ο νεαρός αλλά κι όταν τον ρωτάει αν έχει ως ναζί την δυνατότητα να ερωτευτεί κάποια στιγμή στη ζωή του. Επίσης βρήκα πολύ ενδιαφέρουσα τη συζήτηση που είχε με τον νεαρό σχετικά με την απόφασή του να καταταχτεί στο ναζιστικό κόμμα, όπου εκεί αποκαλύπτεται η αδύναμη φύση του αλλά κι ο κρυφός ενθουσιασμός που είχε για τον αδελφό του, ο οποίος εγκατέλειψε την ναζιστική Γερμανία και κατέφυγε σε Ελλάδα κι έπειτα στην Τεχεράνη για να αποφύγει το φασιστικό τέρας που απλωνόταν στη χώρα του αλλά και στην υπόλοιπη Γηραιά Ήπειρο.
Η πρώτη του αποφυγή από το θάνατο, η απόδρασή του για την οποία τελικά μετανιώνει κι επιστρέφει στο στρατόπεδο, η υποψία του διοικητή πως ο νεαρός κρατούμενος τον κοροϊδεύει κι η τιμωρία που του ασκεί στέλνοντάς τον στα νταμάρια αλλά κι η έλευση ενός άλλου αιχμαλώτου Πέρση που τον φέρνει σε μια άκρως επικίνδυνη θέση στο να αποκαλυφθεί το μυστικό του, είναι γεγονότα που κρατούν την ένταση της ιστορίας στα ύψη μετατρέποντάς την από δράμα σε θρίλερ. Έπειτα, είναι κάποιες μικρές στιγμές μαύρου χιούμορ που δημιουργούν στιγμιαία διαλείμματα ανάσας στη συνεχόμενη ένταση της εξέλιξης. Επιλέγοντας αυτόν τον τρόπο, ο σκηνοθέτης Βαντίμ Πέρελμαν προσφέρει ένα κλασικό κινηματογραφικό διαμάντι, το οποίο πατάει στη συνηθισμένη γραμμή των ταινιών αυτού του είδους, χαρίζοντας του μια βέβαιη διαχρονικότητα.
Τα "Μαθήματα Περσικών" είναι μια ιδιαίτερη ιστορία από τις μαρτυρίες των στρατοπέδων συγκέντρωσης όπου ο αντιήρωας πρωταγωνιστής μετατρέπεται σε απόλυτο προστάτη διαφύλαξης της μνήμης αρκετών θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Επίσης είναι μια σπουδή στην ατέρμονη προσπάθεια των ανθρώπων και στα σκαρφίσματά τους για επιβίωση. Μια αέναη δύναμη που προσπαθεί συνεχώς να μας κρατά μακριά από το θάνατο.
Βαθμολογία: 7/10
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου