Τη μέρα που επιλέξαμε να επισκεφθούμε τα νησιά Μπουράνο και Μουράνο, κλείσαμε το ημερήσιο εισιτήριο (Venetian Pass), το οποίο μας έδινε πρόσβαση σε όλα τα πλωτά μέσα της Βενετίας αλλά και στα συμβατικά τραίνα της Trenitalia που συνδέουν τη Γαληνοτάτη με το Μέστρε. Αφού πρώτα επισκεφθήκαμε την εντυπωσιακή Βασιλική του Αγίου Μάρκου ευελπιστώντας πως νωρίς το πρωί θα συναντήσουμε μικρή ουρά επισκεπτών στην είσοδό της, ανηφορίσαμε προς τη βόρεια προβλήτα της ήρεμης συνοικίας του Καναρέτζιο, απ' όπου ξεκινούν τα καραβάκια που συνδέουν την πόλη με τα νησιά Μπουράνο και Μουράνο. Εκεί σκεφτήκαμε να ξεκινήσουν οι περιπλανήσεις μας από το πιο μακρινό νησί.
Όσο περιμέναμε το βαπορέτο για Μπουράνο, στεκόμασταν στην προβλήτα και θαυμάζαμε τα τείχη του πλωτού νεκροταφείου της Βενετίας, το οποίο βρίσκεται στο μικρό νησάκι του San Michele ή το "Νησί των Νεκρών". Μέχρι να μετατραπεί το νησί του San Michele σε νεκροταφείο, οι κάτοικοι της Βενετίας έκαιγαν τους νεκρούς τους στην πόλη ή τους έθαβαν σε εκκλησίες, ιδιωτικούς κήπους, κελάρια παλατιών ή όπου αλλού ήταν δυνατόν. Αρχικά, στο νησί ιδρύθηκε ένα μοναστήρι, η κατασκευή του οποίου ολοκληρώθηκε το 1469. Απομεινάρια του συγκεκριμένου μοναστηριού βρίσκονται στο βορειοδυτικό σημείου του νησιού όπου στέκει η εκκλησία του San Michele in Isola. Στα μέσα του 17ου αιώνα κι έπειτα το φρούριο που υπήρχε στο νησί μετατράπηκε σε βενετική φυλακή κι από το 1807 μετά από διάταγμα του Ναπολέοντα άρχισε να λειτουργεί ως νεκροταφείο, στο οποίο δε θάβονται μόνο Βενετσιάνοι αλλά κι επιφανείς άνθρωποι απ' όλο τον κόσμο.
Για το Μπουράνο αναχωρήσαμε νωρίς το μεσημέρι. Η διαδρομή μας κράτησε γύρω στα 45 λεπτά καθώς το νησί απέχει 7 χλμ. από την Βενετία και βρίσκεται στο βορειότερο άκρο της λιμνοθάλασσας, δίπλα στο νησί Τορτσέλλο. Αρχικά το Μπουράνο ήταν ένα σύμπλεγμα πέντε μικρών νησιών τα οποία χωρίζονταν με κανάλια. Αργότερα τα κανάλια επιχωματώθηκαν δημιουργώντας έναν ενιαίο οικισμό με 2.800 κατοίκους. Μόνο το νησί Ματσόρμπο δεν ενώθηκε με τα υπόλοιπα, αλλά συνδέεται με το Μπουράνο μέσω μιας γέφυρας. Οι ονομασίες των πέντε προαστίων του νησιού, υπενθυμίζουν τη ύπαρξη των παλιότερων νησιών που υπήρχαν εκεί.
Το νησί κατοικήθηκε για πρώτη φορά τον 6ο αιώνα από Ρωμαίους που ήρθαν από την περιοχή του Αλτίνο στην κεντρική Ιταλία. Όσο για την προέλευση του ονόματός του υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη αναφέρει πως οι πρώτοι έποικοι του νησιού ήταν η οικογένεια Μπουράνο ενώ η δεύτερη λέει πως οι πρώτοι έποικοι που έφτασαν εκεί προέρχονταν από το μικρό νησί Μπουρανέλλο, το οποίο βρίσκεται 8 χλμ. νοτιότερα.
Αρχικά το νησί ήταν ένα ψαροχώρι που κυβερνιόταν από το γειτονικό νησί Τορτσέλλο, χωρίς να κατέχει κανένα από τα προνόμια των υπολοίπων νησιών της λιμνοθάλασσας. Όμως, η ανάπτυξή του ήρθε τον 16ο αιώνα, όταν οι γυναίκες του νησιού άρχισαν να ασχολούνται με την παραγωγή της δαντέλας, με βελόνες που εισήχθησαν από την Βενετοκρατούμενη Κύπρο. Το εμπόριο κι η οικονομική άνθηση αναπτύχθηκαν μέχρι τον 18ο αιώνα κι η πρόοδος στην πόλη ξεκίνησε από το 1872 όταν άνοιξε σχολή δαντελοποιίας. Η δαντελοποιία επανήλθε ξανά τον 20ο αιώνα αλλά όχι με τον παραδοσιακό τρόπο παραγωγής που ήταν πολύ δαπανηρός και χρονοβόρος.
Φτάνοντας στο Μπουράνο διακρίναμε τα πρώτα πολύχρωμα σπιτάκια. Η πρώτη εντύπωση που σχημάτισα βλέποντας αυτό το μοναδικό θέαμα, ήταν η σκέψη πως ως εκ θαύματος έγιναν πραγματικότητα όλα τα πολύχρωμα σπιτάκια που ζωγράφιζα παιδί στο νηπιαγωγείο αλλά και στο σχολείο. Χρώματα έντονα που έδιναν την αίσθηση πως ξεπετάχτηκαν από γιγάντιους μαρκαδόρους, δημιουργώντας την απόλυτη παιχνιδιάρικη διάθεση στις μικρές μας πολύχρωμες και δαντελένιες περιπλανήσεις. Ένα ακόμη στοιχείο που μου έκανε μεγάλη εντύπωση είναι πως όλη αυτή η πανδαισία χρωμάτων πρόσφερε απλόχερα χαμόγελα στους επισκέπτες του νησιού. Όπως ακριβώς συνέβη και σε μας.
Αυτή η πολύχρωμη και παιχνιδιάρικη μοναδικότητα του Μπουράνο, έχει τις ρίζες της στη «χρυσή εποχή της Ιταλίας». Εικάζεται πως το συγκεκριμένο έθιμο ξεκίνησε από τους ψαράδες, οι οποίοι έβαφαν τα σπίτια τους στο χρώμα της αρεσκείας τους για να τα βλέπουν το βράδυ που επέστρεφαν από το ψάρεμά τους. Στις μέρες μας εξακολουθούν να διατηρήσουν αυτό το έθιμο, παρόλο που δεν είναι απλή υπόθεση η επιλογή του χρώματος με το οποίο βάφεται το κάθε σπίτι. Αν κάποιος ιδιοκτήτης θέλει να βάψει το σπίτι του πρέπει να κάνει αίτηση στην κυβέρνηση και να περιμένει μία λίστα με τα χρώματα που είναι διαθέσιμα, ανάλογα με την περιοχή στην οποία βρίσκεται η κατοικία του. Το μοναδικό αξιοθέατο του νησιού που προσεγγίσαμε και θαυμάσαμε για την αισθητή και λίγο επικίνδυνη κλίση του καμπαναριού του, ήταν η εκκλησία του Σαν Μαρτίνο. Στο νησί υπάρχουν άλλα δύο αξιοθέατα, το Ορατόριο της Σάντα Μπάρμπαρα καθώς και το Μουσείο και Σχολή Δαντελοποιίας, τα οποία δεν επισκεφθήκαμε διότι προτιμήσαμε να περιπλανηθούμε κι άλλο στις πολύχρωμες συνοικίες και στα λιλιπούτια κανάλια του νησιού.
Κατά το απόγευμα πήραμε το βαπορέτο για να κατηφορίσουμε προς το Μουράνο, το οποίο μας άφησε δίπλα στο μεγάλο φάρο του κρυστάλινου νησιού. Όπως και το Μπουράνο, έτσι και το Μουράνο αποτελείται από μια συστάδα νησίδων που χωρίζονται από μικρά κανάλια και συνδέονται μεταξύ τους με γέφυρες. Το Μουράνο απέχει από την Βενετία μόλις 1,5 χλμ., γεγονός που του προσφέρει έναν εκπληκτικό νότιο ορίζοντα, πάνω στον οποίον πλέει η Γαληνοτάτη με τα πανύψηλα και γερμένα της καμπαναριά.
Το Μουράνο κατοικήθηκε για πρώτη φορά τον 6ο αιώνα, αρχικώς από τους Ρωμαίους κι αργότερα από μέτοικους από το Άλτινουμ και το Οντέρζο. Στην αρχή το νησί ευδοκίμησε ως ψαροχώρι κι από την παραγωγή αλατιού. Από τον 11ο αιώνα άρχισε να παρακμάζει και οι κάτοικοί του μετοίκησαν στο Ντορσοντούρο. Λίγο μετά το 1000 μ.Χ. ερημίτες του τάγματος των Camaldolese, αναζητώντας ένα μοναχικό μέρος, εγκαταστάθηκαν σε ένα από τα νησιά του, ιδρύοντας τη Μονή του Αγίου Μιχαήλ (S. Michele di Murano), που με την πάροδο των χρόνων έγινε μεγάλο κέντρο μορφώσεως κι εκδόσεων. Ο διάσημος χαρτογράφος Φρα Μάουρο, του οποίου οι χάρτες υπήρξαν τόσο σημαντικοί για την εξερεύνηση του κόσμου από τους Ευρωπαίους, ήταν μοναχός αυτού του κοινόβιου. Η μονή διαλύθηκε βίαια το 1810 από τις γαλλικές δυνάμεις κατοχής του Μεγάλου Ναπολέοντα.
Στις μέρες μας, το Μουράνο είναι διάσημο για την υαλουργία του και ιδιαίτερα για τις λάμπες και τα κομψοτεχνήματα που χαρακτηρίζονται «Κρύσταλλα Μουράνο». Η φήμη του νησιού ως κέντρου υαλουργίας ξεκίνησε από το 1291, όταν όλοι οι υαλουργοί της Βενετίας διατάχθηκαν να μεταφέρουν τα εργαστήριά τους στο Μουράνο για να αποφευχθεί ο κίνδυνος πυρκαγιάς. Τον επόμενο αιώνα άρχισαν οι εξαγωγές και το Μουράνο έγινε διάσημο, αρχικώς για τις γυάλινες χάντρες και τους καθρέφτες του.
Τα αξιοθέατα του Μουράνο περιλαμβάνουν τον ναό της Παναγίας και του Αγίου Δονάτου (Santa Maria e San Donato), γνωστό για το ψηφιδωτό δάπεδο βυζαντινής τεχνοτροπίας, που λέγεται ότι στεγάζει τα κόκκαλα του δράκοντα που σκότωσε ο Άγιος Δονάτος. Επίσης, υπάρχει κι ο ναός του Αγίου Πέτρου (San Pietro Martire) με το παρεκκλήσιο της οικογένειας Ballarin που κτίσθηκε το 1506 και κοσμείται με έργα τέχνης του Τζιοβάννι Μπελλίνι, καθώς και το Παλάτσο ντα Μούλα. Τέλος, αξίζει μια επίσκεψη στα περισσότερα υαλουργεία, κάποια από τα οποία είναι ηλικίας πολλών αιώνων κι είναι ανοικτά στο ευρύ κοινό, όπως και το Μουσείο Γυαλιού του Μουράνο, που στεγάζεται στο Παλάτσο Τζιουστινιάν.
Ωστόσο, σε αντίθεση με το Μπουράνο, το Μουράνο μας φάνηκε αρκετά μίζερο κι αδιάφορο. Έλειπε η ζωντάνια που κυριαρχούσε στο άλλο νησί ενώ το χρώμα περιοριζόταν μόνο σε υπαίθρια κρύσταλλα Μουράνο που συναντούσαμε στις μικρές μας περιπλανήσεις στα στενά του κανάλια, κάτι που μας έκανε να αναχωρήσουμε νωρίτερα για τη Βενετία. Κατά την επιστροφή μας στην πόλη, ανακαλύψαμε ένα καλά κρυμμένο σημείο με λίγο κόσμο που είχε αράξει δίπλα στους απαλούς παφλασμούς της λιμνοθάλασσας για να απολαύσει το βενετσιάνικο ηλιοβασίλεμα. Ευτυχώς είχαμε το χρονικό περιθώριο να φτάσουμε εγκαίρως στο σημείο εκείνο και να μαγευτούμε με τα έντονα χρώματα του κοκκινωπού ορίζοντα. Ένα σημείο ιδιαίτερο, διακριτικό και μαγικό που επιθυμώ να κρατήσω κρυφό...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου