Η γέννηση ενός κράτους

Του Περικλή Κοροβέση

Με τη σφαγή στη Λωρίδα της Γάζας και τον ακήρυχτο πόλεμο στην Ουκρανία, στην ουσία μεταξύ Δύσης-Ρωσίας μαζί με τους στρατιωτικούς συμμάχους (Λευκορωσία, Τατζικιστάν, Κιργιστάν, Αρμενία και Καζακστάν), η κρίση από την περιφέρεια της Ευρώπης περνάει στο κέντρο της. Το πανίσχυρο λόμπι των γερακιών του πολέμου στην Ουάσινγκτον, που θέλει τις ΗΠΑ παγκόσμια αυτοκρατορία και τον 21ο αιώνα αμερικανικό, επιθυμεί τον πόλεμο τώρα για να ξοφλάμε μια ώρα γρηγορότερα. Παρά τις τεράστιες στρατιωτικές δαπάνες των ΗΠΑ, εξαπλάσιες από αυτές της Κίνας, δεν είναι σε θέση να ανοίξουν πολλά μέτωπα ταυτόχρονα. Η στρατιωτική δύναμή τους βρίσκεται μειωμένη. Και για να ακριβολογήσουμε: ποτέ δεν ήταν τόσο άσχημα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Γι’ αυτό τα μάζεψαν από το Ιράκ και ετοιμάζονται να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν. Η προσοχή είναι στραμμένη στην Κίνα που βρίσκεται κυκλωμένη από εννιά στρατιωτικές βάσεις και δύο στόλους. Τον τρίτο και τον έβδομο. Και αναμένεται περαιτέρω ενίσχυση της στρατιωτικής πολιορκίας.
Σε αυτόν τον ορυμαγδό, πέρασε σχεδόν απαρατήρητη η δημιουργία ενός κράτους μεγαλύτερου σε έκταση από τη Μεγάλη Βρετανία. Πρόκειται για την επανίδρυση του χαλιφάτου του 7ου και 8ου αιώνα που εξαπλώθηκε ραγδαία στο μεγαλύτερο μέρος της νοτιοδυτικής Ασίας, της βόρειας Αφρικής και της Ισπανίας. Το νέο χαλιφάτο προς το παρόν αρκείται στο ένα τρίτο του Ιράκ και τη Βόρεια Συρία. Στη Συρία είναι η πρώτη σε δύναμη ένοπλη αντιπολίτευση, με έναν σύγχρονο, βαριά εξοπλισμένο στρατό. Η δύναμή της υπολογίζεται από τους ειδικούς της Μέσης Ανατολής εκατονταπλάσια της Αλ Κάιντα. Πού τα βρήκαν όλα αυτά τα χρήματα και τα όπλα;
Κύριοι χρηματοδότες ήταν η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ. Αργότερα οι μοναρχίες του Κόλπου και η Τουρκία. Τα υπερσύγχρονα όπλα τα πήραν από τους Αμερικανούς μέσω του ιρακινού στρατού. Μετά την κατάληψη της Μοσούλης βρήκαν ό,τι ήθελαν από στρατιωτικό υλικό. Οπως βέβαια και πετρελαιοπηγές. Και αυτό σημαίνει πως η νέα χώρα θα είναι πλούσια. Το σχέδιο να τριχοτομηθεί το Ιράκ ήταν παλιό. Κούρδοι, σιίτες και σουνίτες. Αλλά τα πράγματα δεν βγαίνουν πάντοτε όπως σχεδιάζονται. Το Ισλαμικό Κράτος, έτσι ονομάζεται το χαλιφάτο, πολύ πιθανό να επεκταθεί από τη Μεσόγειο μέχρι το Ιράν. Πώς ήταν δυνατόν σχεδόν με περίπατο οι τζιχαντιστές να πάρουν μια τόσο μεγάλη έκταση;
Η εξήγηση είναι απλή και κλασική. Κενό εξουσίας. Το καθεστώς Μαλίκι ήταν το υπηρετικό προσωπικό των ΗΠΑ. Παρ’ όλο που είχε έναν στρατό 350.000 ανδρών και 650.000 αστυνομικούς, δεν μπόρεσε να αντισταθεί. Το καθεσστώς ήταν βουτηγμένο στη διαφθορά. Το Ιράκ είχε αγοράσει τελευταία 140 ελικόπτερα. Στο Τικρίτ, όπου ο κυβερνητικός στρατός έπαθε πανωλεθρία και χρειαζόταν άμεσα ενισχύσεις, πήρε μόνον ένα ελικόπτερο. Τι απέγιναν τα άλλα 139; Δεν αγοράστηκαν ποτέ γιατί τα χρήματα είχαν κλαπεί.
Το Ισλαμικό Κράτος είναι εξαιρετικά βίαιο και διεκδικεί τη μοναδική σωστή ερμηνεία του Κορανίου. Και δεν είναι τυχαία η ανακήρυξη του Μπαγκντάντι σε χαλίφη. Στα αραβικά αυτή η λέξη σημαίνει διάδοχος του Μωάμεθ. Με άλλα λόγια, συνεχίζει το έργο του προφήτη και ο προφήτης δεν έχει ποτέ άδικο. Εξ ου και η ευκολία να κόβει κεφάλια. Το σύνθημα είναι ή δέχεσαι τη θρησκεία μας ή χάνεις το κεφάλι σου. Το παράξενο είναι πως έχουν έρθει χιλιάδες εθελοντές κυρίως από την Ευρώπη, συχνά με πανεπιστημιακή μόρφωση, έτοιμοι να διαπράξουν οποιοδήποτε έγκλημα. Και ήδη από τώρα η χώρα εκκαθαρίζεται από χριστιανούς, σιίτες ή ακόμα και μετριοπαθείς σουνίτες που θεωρούνται εχθροί του χαλιφάτου.
Μπορεί αυτή τη στιγμή το χαλιφάτο να είναι απομονωμένο, αλλά αν επεκταθεί με την ίδια ταχύτητα προς Δύση και Ανατολή και γίνει μια από τις μεγαλύτερες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες του κόσμου, τότε σημαίνει πως ο γεωπολιτικός χώρος στη Μέση Ανατολή άλλαξε. Και τα δύο κράτη που διαλύονται, Συρία και Ιράκ, δεν φαίνεται να έχουν τη δυνατότητα να αναχαιτίσουν αυτόν τον κίνδυνο. Τότε, ποιος μπορεί; Προς το παρόν, κανείς.

Πηγή: Η Εφημερίδα των Συντακτών

Ο Μοντεμπούρ δεν είναι λύση

΄

Του Γιώργους Χ. Παπασωτηρίου

Αναταραχή στη δεύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, τη Γαλλία. Η κυβέρνηση υποχρεώνεται σε παραίτηση από τον πρόεδρο Ολάντ και ο τέως υπουργός Οικονομίας Αρνό Μοντεμπούρ ανακηρύσσεται σε «ήρωα της Αριστεράς», μετά την επίθεσή του στην καταστροφική πολιτική λιτότητας που επιβάλλει στην Ευρώπη η Γερμανία.
Ομως, ο Μοντεμπούρ εκφράζει την Αριστερά όσο την εκφράζει και το ΔΝΤ, που έκανε λόγο από το τέλος του 2013 για λάθη στις εφαρμοζόμενες περιοριστικές πολιτικές. Εσχάτως, ακόμη και τα εργαλεία εφαρμογής του νεοφιλελεύθερου προτύπου, όπως ο περίφημος οίκος αξιολόγησης Standard & Poor's, επικρίνουν την υπερσυσσώρευση πλούτου και τις τεράστιες εισοδηματικές ανισότητες, γιατί «μπλοκάρουν την ανάπτυξη»! Σε έκθεση της Standard & Poor's αναφέρεται ότι το πρόβλημα της εισοδηματικής ανισότητας στις ΗΠΑ έχει συνέπεια οι πλουσιότεροι να δαπανούν μόνο ένα μικρό μέρος του πλούτου τους, ενώ ασκούν ισχυρή πίεση στους πολιτικούς για να μειώσουν τους φόρους τους. Στο κοινωνικοπολιτικό πεδίο, «αν εξακολουθήσει να διευρύνεται η εισοδηματική ανισότητα, οδεύουμε προς έναν ταξικό πόλεμο...», σημειώνει ο Πολ Κρούγκμαν.
Το πρόβλημα της άγριας νεοφιλελεύθερης απορρύθμισης είναι ότι έχει αρχίσει να στρέφεται και εναντίον των «δικών της παιδιών». Το νεοφιλελεύθερο κανιβαλικό όργιο, αφού εξαφάνισε τους «κάτω», τώρα τσακίζει και τους «πάνω». Συνεπώς, επιχειρείται η επιστροφή στο «συναινετικό καπιταλισμό», στον καπιταλισμό με κανόνες, που είναι η εναλλακτική πολιτική πρόταση που θα επανισορροπήσει την τελματωμένη «ανάπτυξη», καθώς η μετατόπιση της κρίσης υπερσυσσώρευσης, που προκάλεσε το νεοφιλελεύθερο μοντέλο προς το Νότο (τον οποίο και κατέστρεψε), εξάντλησε τις δυνατότητές του. Ηδη η ύφεση στη Γερμανία αποδεικνύει ότι η γερμανική ανάπτυξη οφειλόταν στη ζήτηση των χωρών του μεσογειακού Νότου. Το χρέος των Νοτίων είναι το πλεόνασμα των Βορείων. Αλλά με το «θάνατο» του Νότου, στο μέσον του ποταμού από το τσίμπημα της άγριας λιτότητας του γερμανικού σκορπιού, πνίγεται και ο σκορπιός.
Οι διορθωτικές κινήσεις θα συνοδευθούν με νέες φράσεις και ευφημισμούς, όπως τα περίφημα «αθώα ψέματα» για τα οποία έγραψε ο παλαιός Τζον Κ. Γκάλμπρεϊθ. Ετσι, σοσιαλδημοκράτες και κεντρώοι, ποταμίσιοι και ορεινοί υπό την αιγίδα της Standard & Poor's, της Πασιονάριας Λαγκάρντ και του νέου Ροβεσπιέρου, Αρνό Μοντεμπούρ, θα φορέσουν κόκκινους μανδύες και θα ηγηθούν του λαϊκού κινήματος και της... επανάστασης για την αναμόρφωση του ισχύοντος συστήματος. Ετσι, ακόμη μία φορά όλα θα αλλάξουν για να παραμείνουν ίδια!
Ομως τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι το κυρίαρχο σύστημα έχει αποτύχει. Οτι διανοίγονται ευκαιρίες για μία άλλη προοπτική υπέρ των «κάτω», δηλαδή υπέρ της συντριπτικής πλειονότητας των ανθρώπων. Αρκεί να αποκαλυφθούν έγκαιρα και δυναμικά οι οβιδιακές μεταμορφώσεις του συστήματος. Γιατί αν δεν ξεσκιστούν οι προσωπίδες και τα ψεύδη, τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει ουσιαστικά. Γιατί η λύση δεν μπορεί να βασίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, στην πείνα, στην εξαθλίωση και στην πνευματική τύφλωση. Η λύση δεν μπορεί να είναι ο καπιταλισμός σε οποιαδήποτε μορφή του, δεν μπορεί να είναι ένα σύστημα που έχει χάσει τα φρένα του, κυριολεκτικά και μεταφορικά, αποδεικνύοντας ότι το πιο επικίνδυνο και παράλογο ον αυτού του πλανήτη είναι ο άνθρωπος της ταπείνωσης της φύσης, της απροσδιοριστίας του υποκειμένου και του χάους, της εξουδετέρωσης όλων των αξιών, του θανάτου του πολιτισμού, του τέλους του πλανήτη. Ναι, οι πάγοι λιώνουν, η φύση πεθαίνει, χιλιάδες είδη ζωντανών οργανισμών χάνονται και μαζί ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι λιμοκτονούν!
Και επειδή κάποιοι προσεγγίζουν απομονωμένα τα θέματα, όπως οι πολεμικές συγκρούσεις, οι αντιθέσεις Γαλλίας-Γερμανίας, η πείνα στην Αφρική, η περιβαλλοντική καταστροφή, αλλά και οι διαδηλώσεις στο Μιζούρι, θα πρέπει να πούμε μαζί με τον ιστορικό Ασνέρ ότι απαιτείται πλέον να σκεφτόμαστε «από κοινού πολέμους, επαναστάσεις και συγκρούσεις» και να συμπεριλάβουμε σε αυτά, με την έννοια της δομικής βίας, και τη βία που εμφιλοχωρεί στην ανισότητα και στη φτώχεια, αλλά και στη συστηματική παραπλάνηση. Χρειάζεται να αποκαλύπτονται κάθε φορά τα ψέματα που είναι κρυμμένα στις γενικεύσεις και στις συνδηλώσεις των λέξεων, όπου το ρήμαγμα των ανθρώπινων ζωών παρουσιάζεται σαν σωτηρία. Πρέπει να αποκαλύπτεται πως πίσω από το μετανεοφιλελευθερισμό, δηλαδή τον κοινωνικό καπιταλισμό, πίσω από την τυφλή ψευτοορθολογική αυτοαναθέσμιση με την άνευ ορίων χρήση ψευτοορθολογικών μέσων («μεταρρυθμίσεις»!) κρύβεται η επίτευξη ενός μόνο σκοπού: η συνεχής αύξηση του πλούτου με όλο και λιγότερο κόστος. Γι' αυτό μειώνονται οι εργαζόμενοι (απολύσεις), μειώνονται οι μισθοί (ανταγωνιστικότητα), καταστρέφεται η φύση, αλλά και οι πολιτιστικές αξίες.
Γι' αυτό ο καπιταλισμός σε οποιαδήποτε μορφή του δεν συνιστά λύση ούτε για τον άνθρωπο ούτε για την κοινωνία ούτε για τη φύση και τη ζωή πάνω στον πλανήτη. Γιατί η λύση ή θα είναι συνολική, και θα αφορά τη δημιουργία μιας νέας ορθολογικότητας και ευαισθησίας, ή η καταστροφή της ανθρώπινης ουσίας θα είναι ολική.

Πηγή: Ελευθεροτυπία
Σκίτσο: Βαγγέλης Παπαβασιλείου

Για το νόμισμα και τον πόλεμο

του Κώστα Καλλωνιάτη

«Η στρατηγική αποκλιμάκωσης με τη Μόσχα απέτυχε» προειδοποιεί ο Γερμανός Joachim Krause, διευθυντής του Ινστιτούτου Μελετών για την Ασφάλεια, ο οποίος συμπεραίνει πως «ένας πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Δύσης... αποτελεί πραγματική πιθανότητα». Οπως η εφημερίδα «Handelsblatt» αναφέρει, ο Krause λέει «δεν πρέπει να αρνούμαστε πλέον αυτή την πραγματικότητα».
Κι ενώ είναι ευτύχημα που η Μέρκελ έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο πολέμου με τη Ρωσία, γεγονός είναι πως όσο εντείνονται οι εθνικιστικές πολιτικές και τάσεις στην Ευρώπη κι όσο επικρατεί η λογική τού «ο καθένας για τον εαυτό του» σαν αντίδραση στην αποτυχημένη πολιτική της νεοφιλελεύθερης δημοσιονομικής λιτότητας, τόσο ο πόλεμος θα πλησιάζει κοντύτερα στην πόρτα μας.
Σήμερα, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις χρηματοδοτούνται μέσω της διόγκωσης των χρεών τους, την ίδια ώρα που οι πολιτικές της εισοδηματικής και δημοσιονομικής λιτότητας επιχειρούν αντισταθμιστικά να συγκρατήσουν τα ελλείμματα... βυθίζοντας τις οικονομίες τους στην ύφεση. Για να πουλήσουν τα νέα χρέη στους επενδυτές αναγκάζονται να ευνοήσουν τους εισοδηματίες έναντι των επιχειρηματιών, προσφέροντας αποδόσεις υψηλότερες της αύξησης των επιχειρηματικών κερδών. Ομως έτσι εξωθούν τις οικονομίες στη στασιμότητα (βλ. Ιαπωνία) και στην ύφεση (ιδίως σε περίπτωση χρηματοπιστωτικού ατυχήματος). Κανένα λοιπόν success story δεν υπάρχει για να κομπορρημονεί ο Σόιμπλε ή ο Σαμαράς.
Από την άλλη, οι πολιτικές εκτύπωσης χρήματος ή νομισματικής υποτίμησης, που πρακτικά καταλήγουν στο ίδιο αποτέλεσμα, προσφέρουν μία βραχυχρόνια ώθηση στις χρηματιστηριακές αγορές (ενδεχομένως και τις εξαγωγές) παραμορφώνοντας την πραγματική οικονομία, χωρίς όμως να δημιουργούν νέα παραγωγική δραστηριότητα και απασχόληση, που είναι το πραγματικό κριτήριο της ανάπτυξης μιας οικονομίας. Από τη στιγμή, δε, που θα γενικευθούν με την υιοθέτηση αντίστοιχων πρακτικών απ' όλες τις μεγάλες οικονομίες, τότε οδηγούμαστε σε ανταγωνιστικές υποτιμήσεις, νομισματικούς κι εμπορικούς πολέμους και τελικά σε ανοιχτή στρατιωτική αναμέτρηση.
Όταν λοιπόν κάποιοι στην Αριστερά κυρίως συνεχίζουν να αποδίδουν την οικονομική κρίση της Ευρώπης στην πράγματι εσφαλμένη αρχιτεκτονική της (εσφαλμένη σήμερα πλέον που υπάρχει ανάγκη ομοσπονδιακής και πολιτικής ένωσης με κεντρική, ενιαία δημοσιονομική παρέμβαση και αμοιβαιοποίηση των χρεών) θεωρώντας πως η έξοδος από το ευρώ και η υποτίμηση του νομίσματος συνιστά μαγική λύση οικονομικής ανάπτυξης, δεν αντιλαμβάνονται πως σήμερα η κρίση είναι δομική κι όχι νομισματική, πως το ζητούμενο δεν είναι η επιστροφή στις αποτυχημένες εθνικές υποτιμήσεις του παρελθόντος αλλά η αποφυγή του πολέμου με μία συνδυασμένη και καλά σχεδιασμένη ανάπτυξη πανευρωπαϊκά. Κι όσοι συγκρίνουν αδόκιμα τις νομισματικές υποτιμήσεις και καθεστώτα της δεκαετίας του '30 με τη σημερινή πορεία της Ευρωζώνης για να χρεώσουν στο ευρώ όλη την κρίση, δεν λένε την αλήθεια, ή μάλλον λένε τη μισή. Γιατί αποκρύπτουν το γεγονός ότι ήταν ακριβώς ο έντονος νομισματικός ανταγωνισμός με τον καταιγισμό υποτιμήσεων της δεκαετίας του '30 που ακολουθήθηκε από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο στη διάρκεια του οποίου (1939-1946) οι περισσότερες δυτικές οικονομίες (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ολλανδία, Αυστρία, Ιαπωνία) γνώρισαν κάμψη του ΑΕΠ τους κατά 50%!
Η Ευρώπη πρέπει και μπορεί να αλλάξει πολιτικές, ενώ χρειάζεται να μείνει ενωμένη για να μην άγεται και φέρεται από την υπερδύναμη. Γιατί μόνον έτσι θα αποτρέψει έναν πόλεμο Δύσης-Ρωσίας, στον οποίο οι ΗΠΑ θα είναι οι λιγότερο ζημιωμένες. Αν επικρατήσει το μοντέλο τού «ο καθένας για τον εαυτό του», τότε η μόνη ανάπτυξη που θα δούμε θα είναι αυτή... του πολέμου.

Πηγή: Ελευθεροτυπία
Σκίτσο: Βαγγέλης Παπαβασιλείου

«Σκίσαμε» τον Μπέκετ

της Μαρίας Χούκλη

«Τι να μας πει κι ο μεγάλος Ιρλανδός. Εντάξει, είναι ο ποιητής που ανέδειξε όσο κανείς το παράλογο της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά ας μην το κάνει και θέμα. Αν ζούσε, θα διαπίστωνε ότι η σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα τον έχει ξεπεράσει. Η ελληνική, δεν το συζητώ, είναι copy-paste του «Ακατονόμαστου».
Παίζουμε την κολοκυθιά "να-γίνει-ή-να-μη-γίνει-πρόεδρος-ο-Κουβέλης" ή "έχουμε-δεν-έχετε-τους-180" όταν η χώρα είναι ρημαδιό από την κρίση και από τη συνταγή που εφαρμόστηκε υποτίθεται για την υπέρβασή της. Ταραζόμαστε από μεσαιωνικές κραυγές εναντίον του αντιρατσιστικού και της προστασίας της σεξουαλικής διαφορετικότητας, μας φταίει πάλι η Ρεπούση και ψάχνουμε τι λάθος έγινε κι ένας ερειπιώνας στην Κάτω Παναγιά αποτιμάται όσο ένα loft στο Μανχάταν.
Είναι πλέον εμπεδωμένο σε Ανατολή και Δύση ότι η τυφλή λιτότητα, οι άστοχες περικοπές και ο φορολογικός στραγγαλισμός των μονίμως εύκολων θυμάτων στόμωσαν την οικονομία και την κοινωνία. Δεν περνάει μέρα που να μην εμφανίζεται κάποιος έγκριτος οικονομολόγος από την αλλοδαπή, ακόμη και από την πτέρυγα των ιεράκων, που να μην τονίζει στο Βερολίνο ότι πρέπει να βάλει τέλος στη σιδηρά τιμωρία των "απείθαρχων" οικονομιών.
Είναι ηλίου φαεινότερο ότι ανάπτυξη διά αρτοπωλείων, σουβλακερί και καφετεριών δεν δαμάζει τη θηριώδη ανεργία. Είναι πέρα από προφανές ότι πρέπει να τρέξει η χώρα πιο γρήγορα από τα τσάρτερ που κατεβάζουν ορδές τουριστών.
Ναι, υπάρχουν σκελετοί στην ντουλάπα. Ναι, υπάρχουν ακόμη συντεχνιακά στεγανά που αντιστέκονται. Αλλά τους κυβερνώντες τούς θέλω για τα δύσκολα όχι να κλαψουρίζουν κάθε τόσο "η τρόικα δεν με αφήνει, κύριε".
Είναι η κατάλληλη στιγμή -δείτε τι έγινε στη Γαλλία και τι διαμηνύει ο Ρέντσι στη Μέρκελ- να κινηθούμε πιο αποφασιστικά, πιο ευρηματικά, όχι ψηφοθηρικά. Ολοι θέλουμε να είμαστε αρεστοί, αλλά το πολιτικό προσωπικό πρέπει να είναι χρήσιμο!
Αν δεν μπορούν οι νυν, ας πάμε σε εκλογές και να πάρουν την ευθύνη οι πολίτες. Διότι πολλά μας τα λένε και οι αντιπολιτευόμενοι. Πλησιάζει η ώρα που θα κριθούν τοις πράγμασι.
Αφού λοιπόν κινούμαστε στο μπεκετικό σύμπαν, τουλάχιστον ας υιοθετήσουμε εκείνο το "πρέπει να συνεχίσεις, δεν μπορώ να συνεχίσω, θα συνεχίσω". Διότι τούτη η παραλυσία είναι το αληθινό παράλογο».

Μια νέα πόλη μαγική...

Στην Αθήνα έχω έρθει από το 2002. Άλλαξα τρεις γειτονιές μέχρι που εγκαταστάθηκα τα τελευταία οχτώ χρόνια μόνιμα στον Νέο Κόσμο. Η αρχή δεν ήταν ιδανική. Με ενοχλούσε το πολύ τσιμέντο και με εκνεύριζε η έλλειψη πρασίνου και το ανεκμετάλλευτο κουφάρι ενός παλιού εργοστασίου στην είσοδο της γειτονιάς. Όσο για τις εργατικές κατοικίες ούτε κουβέντα. Τις απέφευγα όπως ο διάολος το λιβάνι.
Η λάθος στάση που είχα στην αρχή, διορθώθηκε με τον καιρό. Η σχέση μου με την γειτονιά άρχισε να ομορφαίνει όταν συνάντησα τα λίγα προσφυγικά που έχουν απομείνει. Γοητεύτηκα από τα παλιά και τεράστια οχήματα αντίκες που είχε παρκάρει, ως μία υπαίθρια έκθεση, κάποιος σε έναν παράδρομο των εργατικών κατοικιών. Ανέβηκε στα μάτια μου η γειτονιά μου όταν έγινε νέα έδρα των αντιφασιστών μετά την επίθεση μερικών ηλίθιων νεοναζί σε ένα καφενείο κι ένα παντοπωλείο μεταναστών στην οδό Κασομούλη ενώ ένιωσα περήφανος όταν έμαθα την αριστερή ιστορία της γύρω περιοχής τόσο στη Κατοχή όσο και αργότερα κατά τη διάρκεια του εμφυλίου στην Ελλάδα.
Σε όλα τα παραπάνω έλειπε ένα κερασάκι στην τούρτα. Μέχρι που χθες πήγα στην πλατεία "Μπλόκο Δουργουτίου" για να παρακολουθήσω την προβολή της ταινίας του Κούνδουρου, "Μαγική πόλη". Η επιλογή της γειτονιάς δεν ήταν τυχαία μιας κι εδώ γυρίστηκε η ταινία. Ο κόσμος άργησε να μαζευτεί στην πλατεία διότι όλοι ανά ομάδες ανακάλυπταν τη γειτονιά τους ή την παρουσίαζαν στους κατοίκους των υπόλοιπων αθηναϊκών συνοικιών. Από τις οχτώ όμως και μετά άρχισαν να γεμίζουν οι θέσεις, οι οποίες φάνηκε τελικά πως ήταν λίγες σε σχέση με τον κόσμο που μαζεύτηκε. Αφού πιάστηκαν όλα τα καθίσματα, ο κόσμος άρχισε να κάθεται στις υποτυπώδεις κερκίδες της αμφιθεατρική πλατείας, στα γύρω παγκάκια και αρκετοί θαρραλέοι που στάθηκαν όρθιοι σ' όλη τη διάρκεια της ταινίας.
Όμως η μαγεία δεν κρυβόταν μόνο ανάμεσα στην οθόνη και το κοινό αλλά και στους κατοίκους της γειτονιάς. Στα γύρω μπαλκόνια αναπαύονταν ηλικιωμένοι άνθρωποι, ξεχασμένοι σ' αυτή τη γωνιά της Αθήνας αλλά περήφανοι για την ιστορία της. Αν και ξαφνιασμένοι από την πολυκοσμία, απολάμβαναν την κοσμοσυρροή που κατάφερε να "καταστρέψει" για μία βραδιά την καθημερινή τους μονοτονία.
Τα φώτα έσβησαν και η οθόνη φώτισε. Η γειτονιά γέμισε με τις ονειρικές μελωδίες του Μάνου Χατζιδάκι. Μερικοί από μας σιγοψιθυρίζαμε τους στίχους της "μαγικής πόλης" καθώς η ταινία ξεκινούσε. Πρώτη μορφή, ο Μάνος Κατράκης στα νιάτα του. Η πρώτη ανατριχίλα. Στη συνέχεια οι εργατικές κατοικίες της περιοχής. Τίποτα δεν έχει αλλάξει. Ή μάλλον έτσι θέλουμε να πιστεύουμε.
Στη συνέχεια γελάσαμε με την φιγούρα του Θανάση Βέγγου. Ήταν περίεργο να βλέπεις τον αγαπημένο μας κωμικό με μαλλιά. Η πρώτη του ερμηνεία στον κινηματογράφο. Ήταν φανερό πως αυτός ο άνθρωπος θα χάριζε άπειρο γέλιο με τις μελλοντικές ταινίες του.
Το αποκορύφωμα ήρθε λίγο πριν το τέλος. Μία απίστευτη στιγμή αλληλεγγύης της αθηναϊκής φτωχογειτονιάς στον Φούντα για να κρατήσει το όχημά του. Μία απλή κίνηση και μία φράση γεμάτη ειλικρίνεια και ζεστασιά, "είναι ντροπή να τους αφήσουμε να του πάρουν το αμάξι". Ένα δειλό χειροκρότημα ακούστηκε στο βάθος. Μοναχικό αλλά ικανό να αναγκάσει μερικούς ακόμα να χειροκροτήσουν. Με δυσκολία συγκράτησα τα δάκρυα.
Το αυθόρμητο αυτό χειροκρότημα ήταν η παρουσία της αλληλεγγύης που ακόμα υπάρχει μέσα μας, αποδυναμωμένη από το βάρος της καχυποψίας, της ξενοφοβίας και της μοναξιάς. Η οικονομική κρίση δε φταίει σ' αυτήν την αποδυνάμωση. Πεινούσε τότε ο κόσμος, πεινάει και σήμερα. Ποια είναι όμως η διαφορά; Ότι τότε υπήρχαν ακόμα οι ζωντανές γειτονιές. Ήταν όλοι τους μία οικογένεια. Τους χώριζαν απλά μερικοί λεπτοί τοίχοι. Ο ένας γνώριζε τα μυστικά του άλλου. Υπήρχε το κουτσομπολιό και η παραβίαση της ιδιωτικής ζωής αλλά όταν κάποιος είχε πραγματικά ανάγκη για λίγη βοήθεια, έτρεχαν όλοι να τον στηρίξουν παραμερίζοντας για λίγο τις δικές τους σκοτούρες. Πρόσφεραν το υστέρημά τους για τον συνάνθρωπό τους, κι ας έμεναν για μία μέρα νηστικοί.
Η ταινία τελείωσε. Το χειροκρότημα αυτή τη φορά ήταν πολύ πιο έντονο. Έμεινα καρφωμένος στην καρέκλα μου. Με είχε αγγίξει έντονα η ανθρωπιά που κυριαρχούσε σε μία κοινωνία πληγωμένη από την κατοχή, τον εμφύλιο και την φτώχεια. Που κρύβεται αυτό το στοιχείο σήμερα; Που βρίσκεται η αυθόρμητη αλληλεγγύη των ανθρώπων. Πότε θα αρχίσουμε να ντρεπόμαστε για τη δυστυχία του συνανθρώπου μας;
Όλοι αυτοί οι προβληματισμοί γυρνούσαν στο μυαλό μου όταν αποφάσισα να σηκωθώ για να επιστρέψω σπίτι. Τα φώτα στη πλατεία δεν άναψαν. Μες το σκοτάδι προχωρούσα ανάμεσα από αγνώστους γείτονές μου. Ίσως να θέλαμε όλοι εκείνη τη στιγμή το σκοτάδι για να κρύψουμε τη ντροπή που δε γνωριζόμαστε μεταξύ μας, που δεν έχουμε μοιραστεί ως τώρα μία καλημέρα. Σίγουρα κάποιοι αφυπνίστηκαν λίγο παραπάνω απόψε. Φάνηκε στο χειροκρότημα. Δειλά δειλά χωρίσαμε κι επιστρέψαμε στα σπίτια μας. Απόψε θα κλειστούμε μέσα σ' αυτά ευελπιστώντας πως αύριο θα μοιράσουμε λίγες ανθρώπινες καλημέρες.
Μπορεί να είναι αρκετά αισιόδοξη η σκέψη μου. Μπορεί. Παρ' όλα αυτά όμως ένιωσα διπλά περήφανος για τη γειτονιά μου, που φιλοξένησε πριν από εξήντα χρόνια τόσο σπουδαίες προσωπικότητες για να δημιουργήσουν μία υπέροχη και διαχρονική ιστορία.
Θέλω πολύ να ευχαριστήσω το Athens Open Air Festival, το περιοδικό Σινεμά και την Ταινιοθήκη της Ελλάδος που χάρη στο όμορφο κι ενδιαφέρον φεστιβάλ των θερινών κινηματογράφων κατάφεραν να ζωντανεύουν μία ξεχασμένη πλατεία της Αθήνας και να αναμοχλεύσουν χαμένες μνήμες.
Τέτοιες ενέργειες μεγαλώνουν τις ελπίδες αυτού του τόπου.
Ίσως καταφέρουν να δημιουργήσουν ξανά μία πόλη μαγική....

Κλαγγή πολέμου

Του Περικλή Κοροβέση

Το 1983, ο Ρίγκαν, ένας εκ των θεμελιωτών του νεοφιλελευθερισμού -οι άλλοι δύο ήταν η Θάτσερ και ο αιμοσταγής δικτάτορας Πινοσέτ-, πήρε την πρωτοβουλία να ανασκευάσει ριζικά τον ρόλο της CIA. Αυτός ο οργανισμός ήταν βεβαρημένος με πολλά στρατιωτικά πραξικοπήματα, πολιτικές δολοφονίες και ωμές επεμβάσεις στα εσωτερικά άλλων χωρών. Στα μάτια της διεθνούς κοινής γνώμης ήταν ένας μαφιόζικος γκανγκστερισμός, που έπληττε θανάσιμα το κύρος των ΗΠΑ. Και έτσι γεννήθηκε μια νέα οργάνωση με ωραίο όνομα, το «Εθνικό Κληροδότημα για τη Δημοκρατία» (National Edowment for Democracy-ΝΕD), που θα αναλάμβανε την πολιτική δουλειά της CIA ανοιχτά και ξάστερα και όχι υπογείως όπως οι προκάτοχοί της. Το NED παρουσιάζεται σαν μια Μη Κυβερνητική Οργάνωση, αλλά χρηματοδοτείται κατευθείαν από το Κογκρέσο.
Συνεταίρους έχει τη USAID (Αμερικανική Επιτροπή για τη Διεθνή Ανάπτυξη), τα ινστιτούτα των Ρεπουμπλικανών και των Δημοκρατικών, τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις των εργοδοτών και των συνδικάτων. Υπάρχουν ακόμα μια σειρά από νεφελώδεις οργανώσεις και πολλά think tanks (δεξαμενές σκέψης). Ο βασικός σκοπός αυτού του ευαγούς ιδρύματος είναι ευγενής. Θέλει να προωθήσει τη δημοκρατία σε όλον τον κόσμο. Οχι οποιαδήποτε δημοκρατία όμως, αλλά όπως την αντιλαμβάνονται οι ΗΠΑ και την εφαρμόζουν στη χώρα τους. Δηλαδή μια δημοκρατία-εργαλείο της αγοράς, που θα βγάλει μια κυβέρνηση, εκλεγμένη βέβαια, η οποία θα δουλεύει αποκλειστικά για το διεθνοποιημένο αρπακτικό κεφάλαιο, με τίμημα τη διάλυση όλων των κοινωνικών θεσμών και νόμων που προστάτευαν την εργασία. Η κυβέρνηση όποιας χώρας δεν ακολουθεί αυτή τη συνταγή δεν είναι δημοκρατική και πρέπει να ανατραπεί. Ο σοσιαλισμός πρέπει να εξαφανιστεί από τον 21ο αιώνα. Και γι’ αυτούς ό,τι δεν εντάσσεται στο δικό τους μοντέλο είναι σοσιαλιστικό και επικίνδυνο, ακόμα και όταν μια κυβέρνηση κινείται σε ένα κλασικό καπιταλιστικό σύστημα που προστατεύει την εργασία, υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και διεκδικεί την εθνική της ανεξαρτησία.
Η μέθοδος δράσης του ΝΕD είναι να ανατρέπει κυβερνήσεις με ήπια πραξικοπήματα, αποφεύγοντας τις μεγάλες αιματοχυσίες που προκαλούν οι στρατιωτικές δικτατορίες. Αλλά πριν φτάσουν στην ανατροπή της «αντιδημοκρατικής κυβέρνησης», προετοιμάζουν καλά την κοινή γνώμη. Αγοράζουν ισχυρά ΜΜΕ, στρατεύουν δημοσιογράφους, κυρίως τηλεστάρ, ενισχύουν με πακτωλούς χρημάτων την αντιπολίτευση, της διδάσκουν τις νέες τεχνολογίες και χρησιμοποιούν το πολιτικό μάρκετινγκ με επιστημονικό τρόπο. Ακολουθούν μαζικές κινητοποιήσεις και στρέφουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια στην κατεύθυνση που επιθυμούν. Συχνά, αν όχι πάντοτε, τα πλήθη καθοδηγούνται από ακροδεξιούς, φασίστες, παραστρατιωτικούς, που δρουν με σχέδιο και ξέρουν πάντα μέχρι πού να το πάνε. Το έργο αυτό το έχουμε δει να παίζεται στη Λατινική Αμερική. Σε Βολιβία, Ισημερινό, Ονδούρα, Παραγουάη, Βενεζουέλα και Αν. Ευρώπη.
Να δώσουμε ένα μικρό παράδειγμα από την Παραγουάη. Το 2012 έγινε μια προσπάθεια για την ανατροπή του Φερνάντο Λούγκο. Σε μια σύγκρουση ακτημόνων και αστυνομίας είχαμε 17 νεκρούς. 11 αγρότες και 6 αστυνομικούς. Τα ΜΜΕ βρήκαν αμέσως τον ένοχο. Ηταν οι ακτήμονες που έστησαν ενέδρα στις δυνάμεις της τάξης και την ευθύνη την είχε ο Λούγκο. Και αυτό πέρασε στην κοινή γνώμη. Μέχρι που εμφανίστηκαν ο Βιντάλ Βέγκα και άλλοι, που μετείχαν από ηγετικά πόστα στις κινητοποιήσεις των ακτημόνων, και με αδιάσειστα στοιχεία απέδειξαν πως παραστρατιωτικοί είχαν εισχωρήσει στους διαδηλωτές και αυτοί πυροβόλησαν και τους αστυνομικούς και τους αγρότες. Οι ακτήμονες ήταν άοπλοι και διαδήλωναν ειρηνικά. Μετά από αυτές τις αποκαλύψεις, ο Βέγκα δολοφονήθηκε από παραστρατιωτικούς.
Τώρα το παιχνίδι παίζεται στην Ουκρανία όπου έχουν εγκατασταθεί συστοιχίες πυραύλων που μπορεί να πλήξουν τη Μόσχα σε δέκα λεπτά. Σύσσωμος ο δυτικός κόσμος υποστηρίζει τους νεοναζί της Ουκρανίας εναντίον της Ρωσίας. Αν αυτό συνδυαστεί με τη στρατιωτική πολιορκία της Κίνας από τις ΗΠΑ, τόσο από τις γύρω βάσεις της όσο και με την ενίσχυση του πολεμικού της ναυτικού γύρω από την Κίνα και με τον τρίτο στόλο της σταθμευμένο στη Χαβάη, τότε σημαίνει πως στον 21ο αμερικανικό αιώνα μπορεί να γίνει και Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Και το λόμπι του πολέμου είναι πανίσχυρο στις ΗΠΑ.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Σάκο και Βαντσέτι

“Θα μπορούσα να είχα πεθάνει, ασήμαντος, άγνωστος, μια αποτυχία. Τώρα δεν είμαστε αποτυχημένοι. Αυτή είναι η καριέρα μας και αυτός ο θρίαμβός μας. Ποτέ στη ζωή μας δεν φανταστήκαμε ότι θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει τόση δουλειά υπέρ της ανεκτικότητας, της δικαιοσύνης, της ανθρώπινης αλληλοκατανόησης, όπως τελικά κάνουμε τώρα κατά λάθος. Ό,τι είπαμε, ό,τι ζήσαμε, ό,τι πονέσαμε – τίποτα! Η αφαίρεση των ζωών μας, των ζωών ενός καλού παπουτσή και ενός φτωχού ιχθυοπώλη – τα πάντα! Η τελευταία στιγμή μας ανήκει, αυτή η θανάσιμη αγωνία είναι ο θρίαμβός μας”.
Ηταν τα λόγια του Bartolomeo Vanzetti αμέσως μετά την ανακοίνωση της θανατικής καταδίκης του τρομερού “ντουέτου” των Ιταλών αναρχικών Σάκο και Βαντσέτι που κατηγορήθηκαν (στις 15 Απριλίου 1920) για την δολοφονία του φίλου τους Σαλτσέντο που είχε σπρωχθεί από αστυνομικούς της αστυνομίας της Μασσαχουσέτης από το 14ο όροφο στο κενό. Το περίεργο ήταν ότι ακριβώς εκείνες τις μέρες είχαν διοργανώσει διαμαρτυρία για την δολοφονία αυτή πράγμα που εξόργισε τις αρχές που αποφάσισαν να τους ξεφορτωθούν.
“Παρόλο που ο Σάκο μπορεί να μην έχει διαπράξει το έγκλημα, είναι παρόλα αυτά ένοχος γιατί είναι εχθρός των υπαρκτών θεσμών”. Αυτά ήταν και τα λόγια του προέδρου του δικαστηρίου Θάγιερ στις 14 Ιούλη του 1921. Και ήταν βεβαια και η μόνη αλήθεια που είπε. Γιατί αυτός ακριβώς ήταν ο λόγος της καταδίκης των Σάκο και Βαντσέτι. Ο ασταμάτητος κι αδιαπραγμάτευτος αγώνας τους ενάντια στο σύστημα που μετά από ένα δολοφονικό 1ο Παγκόσμιο πόλεμο, εκείνη τη στιγμή οδηγούσε αργά τους λαούς του κόσμου στη μεγάλη κρίση του '29 κι από εκεί στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι Σάκο και Βαντσέτι ήταν κομμάτι του μεγάλου μεταναστευτικού κύματος του τελους του 19ου- αρχών του 20 αιώνα, που μέσα σε ελάχιστα χρόνια γέμισε την Αμερική με εκατομμύρια απελπισμένους, που αναζητούσαν τη Γη της Επαγγελίας. Ηταν μέσα σε εκείνους που είδαν τον εαυτό τους όχι σαν μελλοντικούς πλούσιους στη Γη της ευκαιρίας, αλλά σαν ανθρώπους που παλευαν πλάι και μαζί με όλους τους εργάτες που γνώριζαν την άγρια εκμετάλλευση, για το μεγάλο όνειρο της κοινωνικής απελευθέρωσης. Για το όνειρο ενός κόσμου καλύτερου, χωρίς δεσμά και χωρίς καταπίεση κάθε είδους.
Είδαν την Αμερική να μεγαλώνει, να γίνεται η μεγάλη λαμπερή Βιομηχανική δύναμη που ξέρουμε, αλλά μαζί είδαν τους εργάτες να οργανώνονται, να δημιουργούν τους “Βιομηχανικούς Εργάτες του Κόσμου”(IWW), να παλεύουν, να διεκδικουν τη ζωή τους και στάθηκαν πλάι τους με κάθε τρόπο.
Συμμετείχαν με κάθε τρόπο στις μεγάλες απεργίες και διαμαρτυρίες, σε όλους τους αγώνες της εποχής εκέινης, ενώ αρνήθηκαν να στρατευθούν στον 1ο Παγκόσμιο, φεύγοντας στο Μεξικό. Έτσι, μπήκαν σιγά σιγά στο μάτι του Αμερικάνικου Καπιταλισμού που αποφάσισε να τους ξεφορτωθεί.
Κι όταν μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση ο φόβος του κομμουνισμού εξαπλώθηκε σαν αρρώστια στην Αμερική, έπεσαν θύματα ενός μεγάλου κύματος διώξεων και τρομοκρατίας που λειτουργούσε σαν άμυνα στην κόκκινη απειλή. Ηταν μια εποχή που οι ιδέες του κομμουνισμού και του σοσιαλισμού ασκούσαν και στην Αμερική μεγάλη γοητεία. Σοσιαλιστές βουλευτές εκλέγονταν, το ΙWW και το ΚΚ οργάνωναν μεγάλες κινητοποιήσεις με αποκορύφωμα τις γιορτές για την Οκτωβριανή Επανάσταση (1919) που στάθηκαν και η αφορμή για το κύμα διώξεων που εξαπολύθηκε.
Η σύλληψη των Σάκο και Βαντσέτι πυροδότησε τρομερές λαϊκές αντιδράσεις. Όταν, όμως, στις 20 Σεπτέμβρη του 1920 ιταλοί αναρχικοί, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της καθεστηκυίας τάξης, έβαλαν βόμβα στη Wall Street με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 40 άτομα, το ποτήρι για το σύστημα ξεχείλισε. Έπρεπε να τελειώνουν με τους 2 αναρχικούς. Έτσι, στις 14 Ιούλη του 1921, καταδικάστηκαν σε θάνατο χωρίς ενοχοποιητικά στοιχεία ούτε για τη δολοφονία ούτε για τη ληστεία που τους φόρτωσαν, απλά και μόνο επειδή οπλοφορούσαν, όπως όλοι άλλωστε εκείνη την εποχή. Αμέσως ένα μεγάλο κύμα εκδηλώσεων υποστήριξης ξέσπασε. Ένα τεράστιο κίνημα εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο που περιλάμβανε κομμουνιστές, σοσιαλιστές, αναρχικούς, προοδευτικούς όλων των αποχρώσεων και βέβαια μεγάλες προσωπικότητες (ο Αϊνσταϊν, ο Μπερναρντ Σο, ο Ανατολ Φρανς κ.α.), αλλά και απλούς ανθρώπους που συγκινούνταν από το δράμα που παιζόταν. Το κίνημα αυτό κράτησε 7 χρόνια. Στις 23 Αυγούστου του 1927 οι 2 αναρχικοί αγωνιστές πέθαναν στην ηλεκτρική καρεκλα μέσα σε παγκόσμιο σοκ, ενώ μεγάλες διαδηλώσεις ξέσπασαν με κορυφαία αυτήν όπου 100000 κόσμου περπατούν χέρι - χέρι στην κηδεία των 2 αγωνιστών.
Δεκαετίες μετά το 1977, η Αμερική ομολογεί το έγκλημά της όταν η Πολιτεία της Μασσαχουσέτης αναγνωρίζει την αθωότητα των Σακο και Βαντσέτι. Οι δύο Ιταλοί αναρχικοί έζησαν λίγο, πέθαναν φωνάζοντας “Viva l’anarchia!” κι έμειναν στην ιστορία σαν κομμάτι της παγκόσμιας μνήμης που δεν ξεχνάει αυτούς που είδαν τους εαυτούς τους σαν ανθρώπους πλάι σε ανθρώπους, σαν εργάτες πλάι σε εργάτες που παλεύουν. Αυτούς τους τρελούς που τη ζωή την είδαν μόνο σαν όνειρο για κάτι καλύτερο, μόνο σαν όραμα, και μόνο σαν αγώνα.

Πηγή: http://www.alterthess.gr/content/sako-kai-bantseti

Ο πόλεμος του φόβου και ένας «νέος ανθρωπισμός»

του Θεόδωρου (γλύπτης)

Θα ξεκινήσω με ένα βαρύ διφορούμενο ουσιαστικό, με τον «φόβο», καθώς επάνω σε αυτόν παίζεται το δράμα της ανθρωπότητας από καταβολής συνύπαρξης ανθρώπων επάνω στον πλανήτη Γη. 
«Φόβος» που κατευθύνει την ανθρώπινη ενέργεια προς τη δημιουργία ή προς την καταστροφή:
Ο «ιερός φόβος», το Δέος απέναντι στο μεγαλείο της Φύσης και της Ζωής, που ενεργοποίησε την ανθρώπινη δημιουργικότητα από την εποχή των σπηλαίων, οργανώνοντας σταδιακά τις κοινότητες σε κοινωνίες πολιτών, μέσα από έργα Τέχνης και Επιστήμης, αυτά που ονομάζουμε Πολιτισμό. Εργα που διαμόρφωσαν τρόπους και όρους συμβίωσης, οι οποίοι λειτούργησαν στο ανώτερο πεδίο ως Δημοκρατία.
Νομίζω πως απέναντι στο σημερινό χάος αξιών η αναζήτηση αντίστοιχων τρόπων και όρων συμβίωσης επάνω στον πλανήτη αποτελεί βασικό στοιχείο επιβίωσης του ανθρώπινου είδους, καθώς ενισχύοντας την ελπίδα για έναν άλλο ανθρωπισμό μπορεί να αντιμετωπίσουμε τον καθημερινό φόβο… γνωρίζοντας πως είναι αδύνατον πλέον να οργανωθεί μια κοινωνία σε τοπική κλίμακα χωρίς να λογαριάσει τις ραγδαία εξελισσόμενες συνθήκες ζωής σε όλο τον πλανήτη.
Από την άλλη όψη.
Ο φόβος που υποβαθμίζει τον άνθρωπο σε μαζικό άτομο-ιδιώτη με αρνητική στάση ζωής, καθιστώντας τον παθητικό ενεργούμενο αλλότριων δυνάμεων, οι οποίες τον διαχειρίζονται μέσα από την επιθυμία και τον φόβο, ανάλογα, σαν καταναλωτή, οπαδό ή ψηφοφόρο, κινητοποιώντας την αρνητική ενέργεια του θυμού, του φθόνου, της καταστροφής, με διάφορες υποσχέσεις για επίγειες δικαιώσεις, απολαύσεις ή μεταθανάτιους «παραδείσους»… σε αντάλλαγμα της επίγειας κόλασης μίσους, με ενέργειες που καταλήγουν σε απεχθείς πράξεις-εγκλήματα φανατικών, όπως βλέπουμε καθημερινά στις οθόνες…
Σε αυτόν τον «πόλεμο του φόβου» έχουν επιδοθεί, με πραγματικά πυρά μαζικής καταστροφής, διάφορες πολιτικές και οικονομικές εξουσίες σε παγκόσμια αλλά και σε τοπική κλίμακα, ενώ παράλληλα οι «πληροφορίες» που διακινούνται σαν βλήματα στον νέο Παγκόσμιο Πόλεμο εξαπλώνονται μέσα από τα δίκτυα στον πλανήτη μας. Βλήματα που διαλύουν σύνορα με χωροχρονικές πολιτισμικές ισορροπίες, διαμορφώνοντας έτσι το «νέο σκηνικό» στη ρηχή οθόνη όπου διαδραματίζεται η σύγχρονη «τραγωδία της ανθρωπότητας»…
Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν, τόσο για την Παιδεία και την Πολιτική, όσο και για τα Μέσα Επικοινωνίας τα οποία έχουν να επιλέξουν:
Να λειτουργούν ως καταλύτες άλλης πολιτικής Παιδείας σε αναζήτηση ενός «νέου ανθρωπισμού».
Ή να διακινούν πληροφορίες σαν «βλήματα φόβου», στον ατέρμονα πόλεμο της «ενημέρωσης»…
Θα με ρωτήσετε τώρα, και οι Τέχνες;
Οι Σύγχρονες Τέχνες, παγιδευμένες στον μοντέρνο-μεταμοντέρνο ναρκισσισμό της «ατομικής ελευθερίας έκφρασης», λειτουργούν στο πλαίσιο αυτού του ακήρυχτου πολέμου… καθώς διαμεσολαβούνται από τα ΜΜΕ με όλες τις συνέπειες…

Πηγή: Η εφημερίδα των Συντακτών

Η ήρεμη ομορφιά της Κρήτης

Το Ρέθυμνο είναι η πιο όμορφη πόλη της Κρήτης. Είχα την υποψία πριν την επισκεφθώ πως θα μου αρέσει και πράγματι αυτό το διακριτικό διαμάντι δεν με απογοήτευσε. 

Μπορεί αρκετοί να παραξενεύονται με την άποψή μου αυτή αλλά θα θέσω αμέσως τα επιχειρήματα που με κάνουν να το πιστεύω. Σίγουρα για πολλούς η πιο όμορφη πόλη της Κρήτης είναι τα Χανιά. Δε θα διαφωνήσω αλλά με ενοχλεί που κάποιοι από τους κατοίκους αυτής της πόλης, την έχουν μετατρέψει σε ένα τεράστιο υπαίθριο παζάρι για να μπορέσουν να κερδίσουν όσο περισσότερα λεφτά μπορούν από τους τουρίστες. Πολλοί σκεπτόμενοι Χανιώτες ενοχλούνται με την συμπεριφορά αυτή κι έχουν απόλυτο δίκιο. Όμως στο βωμό του χρήματος θυσιάζεται συνήθως η αξιοπρέπεια.
Αντιθέτως το Ρέθυμνο είναι μία μικρή πόλη των 30.000 κατοίκων το οποίο προτιμά την ηρεμία του από το να βγάλει τα κέρδη όλης της χρονιάς μέσα στο καλοκαίρι. Σ' αυτό βοηθάνε οι φοιτητές που κρατάνε την πόλη ζωντανή όλο το χρόνο.
Το Ρέθυμνο έχει μία ιδιαίτερη ιστορία. Η ύπαρξή του ξεκινάει από τα αρχαία χρόνια χάρης σε κάποια νομίσματα που βρέθηκαν, αποδεικνύοντας έτσι πως η πόλη ήταν ένα ανεπτυγμένο εμπορικό κέντρο στην αρχαιότητα. Όσο για την βυζαντινή περίοδο δεν υπάρχουν στοιχεία, μέχρι που έπεσε η Κρήτη στα χέρια των Ενετών. Για να προστατεύσουν οι Ενετοί την πόλη από τους πειρατές έχτισαν ένα μεγάλο τείχος (δεν υπάρχει πια) αφήνοντας όμως εκτεθειμένη την ακτογραμμή. Αυτό το γνώριζε ο πειρατής Ολούτζ Αλή, ο οποίος με μία απόβαση κατέλαβε το Ρέθυμνο. Αναγνωρίζοντας το λάθος τους οι Ενετοί κι αφού κατάφεραν να τον διώξουν έχτισαν την Φορτέζα (02:41-03:16), η οποία σήμερα είναι το έμβλημα της πόλης. Στη συνέχεια η Κρήτη έπεσε στα χέρια των Οθωμανών. Στο ξεσηκωμό των Κρητικών για απελευθέρωση, το Ρέθυμνο έχει να θυμάται το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου. Μετά την απελευθέρωση το Ρέθυμνο άρχισε να αναπτύσσεται αλλά όχι με εντατικούς ρυθμούς. Ο Παγκόσμιος Πόλεμος τερμάτισε την ανάπτυξη αυτή. Οι βομβαρδισμοί κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της πόλης. Παρ' όλα αυτά η παλιά ενετική πόλη διατηρήθηκε και σήμερα θεωρείται ως μία από τις πιο όμορφες της Ελλάδος.
Η βόλτα μας ξεκινάει από τα σοκάκια της παλιάς πόλης. Εκεί θαύμασα τα παλιά κτίρια τα οποία ακόμα στέκονται περήφανα. Άλλα ενετικά, άλλα οθωμανικά κι άλλα νεοκλασικά. Μπορούσαμε εύκολα να τα ξεχωρίσουμε. Τα οθωμανικά ήταν διακοσμημένα με μαρμάρινο διάκοσμο, τα ενετικά είναι συνήθως ξύλινα ενώ τα νεοκλασικά έχουν έναν γνώριμο ρυθμό, με το γείσο τους, τα μεγάλα τους παράθυρα και τα μαρμάρινα μπαλκόνια (00:06-00:53 & 01:46-02:28). Μεγάλη έκπληξη μου προκάλεσε ο ύπνος μίας γάτας στη βιτρίνα ενός καταστήματος με τουριστικά είδη (00:54). Κανείς δε κατάφερε να διακόψει την μεσημεριανή της ραστώνη. Στο κέντρο της παλιάς πόλης θα συναντήσουμε την Κρήνη Ριμόντι (00:59-01:21). Το νερό που τρέχει είναι πόσιμο και δροσερότατο ειδικά μετά από έναν μεγάλο περίπατο στα σοκάκια της παλιάς πόλης.
Επίσης ένα άλλο στοιχείο που με εντυπωσίασε στο Ρέθυμνο είναι η διατήρηση των οθωμανικών στοιχείων. Ένα απ' αυτά είναι το τέμενος του Βελή Πασά (01:22-01:40) που έχει μετατραπεί σε γκαλερί (κατά τ' άλλα μας ενοχλεί που έχουν μετατρέψει οι Τούρκοι τις ορθόδοξες εκκλησίες σε γκαλερί και πολιτιστικά κέντρα).
Το Ρέθυμνο γίνεται ακόμα πιο όμορφο την νύχτα. Τα σοκάκια γεμίζουν με κόσμο που απολαμβάνει το ποτό του σε διακριτικά κι ευχάριστα μπαρ ή δοκιμάζει φρέσκια θαλασσινά στο παλιό λιμάνι της πόλης δίπλα στον όμορφο φάρο. Αξίζει όμως η βόλτα στα στενά της πόλης. Τα φώτα δίνουν μία άλλη όψη στους φθαρμένους από το χρόνο τοίχους των σπιτιών της παλιάς πόλης (03:34-04:05) ενώ ευχάριστη νότα δίνουν τα παιχνίδια των σκιών που σχηματίζονται από ανθρώπους και σουβενίρ. Θέλω να επισημάνω πως το Ρέθυμνο είναι μία άκρως αντιφασιστική πόλη κι αυτό είναι ωραίο να ακούγεται όταν μία χώρα βυθίζεται κοινωνικά από την πολιτική μιας ακροδεξιάς κυβέρνησης ενώ οι νεοναζί προσπαθούν να κερδίσουν την μάχη στους δρόμους.
Η βόλτα καταλήγει στο ενδιαφέρον μουσείο σύγχρονης τέχνης της πόλης (04:06-04:22). Είναι από τις λίγες φορές που φεύγω ικανοποιημένος από ένα μουσείο μοντέρνας τέχνης. Οι πίνακες ήταν αρκετά πολιτικοποιημένοι και με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Με μεγάλη μου ευχαρίστηση αφιέρωσα αρκετή ώρα μέσα εκεί.
Το Ρέθυμνο για μένα είναι ένας μελλοντικός προορισμός κι "ορμητήριο" για να ανακαλύψω την ενδοχώρα του νομού Ρεθύμνης αλλά και για να επισκεφθώ τις υπέροχες νότιες παραλίες. 

Πόλεμος και ειρήνη

Του Χριστόφορου Κάσδαγλη

Αυτός ο πλανήτης έχει γίνει πολύ επικίνδυνο μέρος για να ζει κανείς. Ανοιχτά μέτωπα παντού, πόλεμοι, αποκλεισμοί, συνοριακές αντιπαραθέσεις, παλιρροϊκά κύματα αντιφατικών εξεγέρσεων, πληθωρισμός όπλων και οπλικών συστημάτων, άμαχοι στο στόχαστρο, βίαιες μετακινήσεις πληθυσμών, γενοκτονίες, θρησκευτικοί πόλεμοι, βιασμοί, αιχμαλωσίες, ομηρίες, ψυχολογικές επιχειρήσεις, παραπλάνηση, επιβατικά αεροπλάνα που καταρρίφθηκαν κι άλλα που εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς, πανικός. Πολύ επικίνδυνο μέρος, σας λέω.
Θα μου πεις, και πότε δεν ήταν έτσι. Εκστρατείες, επιδρομές, εποικισμοί, πειρατείες, σταυροφορίες, υποδουλώσεις άμαχων πληθυσμών, λεηλασίες, πόλεμοι προσπόριζαν από αρχαιοτάτων χρόνων στις κοινωνίες το καύσιμο της οικονομίας τους - της ανάπτυξης, με ορολογία σημερινή.
Σύμφωνοι, αλλά μεταπολεμικά, έπειτα από μια περίοδο σχετικής νηνεμίας, μια νέα ανισορροπία φαίνεται να επικρατεί, απειλές νέας γενιάς, αντίρροπες δυνάμεις που αλληλοτροφοδοτούν η μία το μίσος της άλλης, όπλα αγνώστου προελεύσεως, χημικά. Οι μεταπολεμικές ισορροπίες καταρρέουν σήμερα, μοιάζουν να αποσυντίθενται με πάταγο και βοή, με τις οιμωγές αθώων αμάχων να σκεπάζονται από τα συνθήματα φανατικών.
Θα ήθελα πάρα πολύ να δω τα πράγματα από μια άλλη οπτική γωνία, να τους δώσω μια θετική προέκταση και να σας πω, κοιτάξτε τι γίνεται γύρω, εντάξει, εμείς βιώνουμε μια σκληρή κρίση αλλά υπάρχουν και χειρότερα, που τα έχουμε αποφύγει. Αλλά δεν μπορώ να πω τέτοια κουβέντα, γιατί μέσα μου το ξέρω καλά ότι πρόκειται για δυο όψεις του ίδιου νομίσματος. Ότι η κρίση η δική μας -που ξέρουμε πια πολύ καλά ότι δεν είναι καθόλου ελληνική αλλά διεθνής- εδώ χτυπάει με ύφεση και ανεργία κι αλλού με γεωπολιτικές ανακατατάξεις, με εντατικές πωλήσεις όπλων, με καταστροφές υποδομών που θα πρέπει μετά να ανοικοδομηθούν, με συγκρούσεις για τον έλεγχο φυσικών πόρων και δικτύων.
Από την άλλη, είμαι πεπεισμένος πως όλο αυτό δεν είναι μια διεθνής συνωμοσία που κινείται βάσει προκαθορισμένου σχεδίου και με γνωστά εκ των προτέρων αποτελέσματα, όπως πιστεύουν πολλοί. Όλ’ αυτά τα επεισόδια εξελίσσονται σε ένα διεθνές πολυκεντρικό περιβάλλον που λειτουργεί χαοτικά, όπου μια επιμέρους κίνηση γεννά απρόσμενες αντιδράσεις, όπου η βία της μιας πλευράς ενισχύει τη βία της άλλης, ο ένας φανατισμός ενισχύει τον αντίπαλό του και τον αναπαράγει σε εκθετική βάση, για να αναπαραχθεί κι εκείνος από την πλευρά του με ανάλογους ρυθμούς ή και με δυσανάλογους - και ασύμμετρους επίσης. Καμία από τις βεβαιότητες που προϋπήρχαν δεν φαίνεται να ισχύει πια, εκτός από την πιθανότητα εκδήλωσης ενός καταλυτικού ντόμινο, που ειδικά εδώ σε μας στην Ευρώπη (με ένα φρέσκο μέτωπο ανοιχτό, με εικόνες Ψυχρού Πολέμου και με την αναζωπύρωση εθνικισμών και ναζιστικών φαινομένων) υπάρχει η παράδοση να ξεσπάει από ασήμαντες αφορμές και να καθίσταται ανεξέλεγκτο, ενίοτε συμπαρασύροντας στο διάβα του ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Ξέρω τέλος πως όταν μπει σε κίνηση αυτός ο μηχανισμός η συμβατική πολιτική μπορεί πια να κάνει πολύ λίγα, καθώς τεράστιες δυνάμεις κινούν τον κόσμο ολόκληρο στον πολεμικό πυρετό και στον παραλογισμό. Κι ότι οι διάφοροι διεθνείς οργανισμοί, που φτιάχτηκαν υποτίθεται για να αμβλύνουν τέτοιες αντιθέσεις και να προλάβουν το κακό, δεν έχουν πια καμία αποτελεσματικότητα -αν δηλαδή είχαν ποτέ- ότι έχουν εξαντλήσει προ πολλού το ρόλο τους, ιδίως από τη στιγμή που έριξαν λάδι στη φωτιά με πολεμικές επιχειρήσεις που έγιναν υπό την αιγίδα τους, στο όνομα της διεθνούς κοινότητας και της διεθνούς νομιμότητας, υποδαυλίζοντας αισθήματα απόγνωσης και βαθιάς αδικίας στους πληττόμενους, και τελικά ένα ισχυρό και ανεξέλεγκτο κύμα ρεβανσισμού που κανείς δεν μπορεί πια να πει πού και πώς θα εκδηλωθεί, από πού ξεκινάει, πώς και με τι πόρους οργανώνεται, πού θα επιλέξει να χτυπήσει και τι μεταλλάξεις θα υποστεί ή θα επιφέρει σε άλλα παραδοσιακά, πιο μετριοπαθή κινήματα. Δείτε πού κατέληξε το εγχείρημα των Αμερικανών στο Ιράκ, και πώς επιδρά τώρα στα άλλα παραδοσιακά μέτωπα της περιοχής.
Το χειρότερο είναι πως εδώ που φτάσαμε είναι πολύ λίγα αυτά που μπορούν να γίνουν για ν’ αλλάξει η φορά των γεγονότων. Τα συμφέροντα που επενδύουν στους πολέμους μοιάζει αυτή τη στιγμή να έχουν το πάνω χέρι, και οι κυβερνήσεις, ακόμα κι αν υποτεθεί ότι εργάζονται για την εξεύρεση ειρηνικών λύσεων, έχουν χάσει την έξωθεν καλή μαρτυρία, την πειθώ, κυρίως όμως την αυτονομία τους από το χρηματοπιστωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα των πολυεθνικών.
Το μόνο που μένει είναι να ξεσηκωθεί ένα παγκόσμιο φιλειρηνικό κίνημα που θα καταστήσει το κόστος του πολέμου πάρα πολύ βαρύ για τα συμφέροντα που επενδύουν σ’ αυτό. Αλλά δεν χωράει εδώ πολλή αισιοδοξία, ας σημειωθεί ότι ποτέ μέχρι τώρα στην ανθρώπινη Ιστορία οι λαοί δεν έχουν κατορθώσει να ματαιώσουν έναν πόλεμο. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν πρέπει κάποτε να γίνει η αρχή. Στο κάτω κάτω, οι λαοί δεν είχαν επίσης ποτέ τα κατάλληλα εργαλεία και μέσα πίεσης τα οποία διαθέτουν σήμερα. Αλλά δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι έχουν και την ανάλογη επίγνωση. Της δύναμής τους, αλλά και του μεγέθους του κινδύνο...

Πηγή: thepressproject.gr

Κοιτώντας κατάματα τον θάνατο...

Δυστυχώς ήμουν κι εγώ ένας από τους περίεργους που είδαν το βίντεο με τους απάνθρωπους αποκεφαλισμούς στο Ισλαμικό κράτος. Εικόνες και κραυγές που απλόχερα μας πρόσφεραν αρκετά μέσα διαδικτυακής ενημέρωσης. Δε θα ρίξω την ευθύνη μόνο στον ιστότοπο που το βίντεο είδα αλλά και σε μένα που πάτησα το κουμπί για να το δω.
Δε θα αναλύσω τα αίματα και τη σφαγή που είδα σε ένα 17λεπτο βίντεο το οποίο μου προκάλεσε τάσεις εμετού και ζαλάδα. Θα επικεντρωθώ όμως σε ένα σημείο που με σημάδεψε και θέλω να το αναλύσω παρακάτω.
Το βίντεο ξεκινάει με έναν αποτρόπαιο αποκεφαλισμό. Στη συνέχεια η κάμερα τριγυρνούσε ανάμεσα στους φανατισμένους τζιχαντιστές που πανηγύριζαν κι αποθέωναν τον Αλλάχ. Σκηνές σκοταδισμού και μίσους που μόνο μία θρησκεία μπορεί να προσφέρει στην ανθρωπότητα.
Κάποια στιγμή η κάμερα σταματάει και χαμηλώνει στο ίδιο επίπεδο με το έδαφος, για να δούμε τα πρόσωπα των επόμενων θυμάτων. Στα μάτια τους βλέπεις την αγωνία αλλά και την αποδοχή τους πως ο θάνατος είναι πλέον κοντά.
Ένας απ' αυτούς μιλάει με τους δολοφόνους του. Δε ξέρω τι έλεγε αλλά από τη χροιά της φωνής του και το φοβισμένο του βλέμμα, καταλάβαινα πως προσπαθούσε να συζητήσει με τους τζιχαντιστές και να τους πείσει πως με το μίσος και τον θάνατο δεν θα γίνει ο κόσμος καλύτερος. Μιλούσε ήρεμα παρ' όλη την κατάσταση. Τον θαύμασα. Είδα τις τελευταίες στιγμές ενός ανθρώπου που με αξιοπρέπεια κι επιχειρήματα (όποια κι αν ήταν αυτά) προσπαθούσε να αφυπνίσει κάποιους ανεγκέφαλους βαρβάρους.
Με στοίχειωσαν όμως τα βλέμματα όλων αυτών των ανθρώπων. Νέων. Κάποιοι ήταν στην ηλικία μου. Τώρα μετρούσαν τα τελευταία λεπτά παραμονής τους στον μάταιο τούτο κόσμο. Τους παρατηρούσα και προσπαθούσα να μπω στο μυαλό τους. Τι να σκέφτονταν εκείνη τη στιγμή; Πως μπορεί ένας νέος άνθρωπος να αποδέχεται έναν τόσο βάρβαρο θάνατο.
Είναι άλλο να σκοτώνεσαι σε μία μάχη, σε μία έκρηξη ή με μία σφαίρα κι άλλο να είσαι ξαπλωμένος στο έδαφος και να περιμένεις τον παράφρονα της συμμορίας για να σου πάρει το κεφάλι. Και τελικά τα λεπτά που κερδίζεις εκείνη τη στιγμή είναι για καλό ή απλά σε βασανίζουν παρατείνοντας την αγωνία της σφαγής;
Ποια είναι τα τελευταία πρόσωπα που σκέφτεσαι όταν βρίσκεσαι σ' αυτή τη κατάσταση. Τη μητέρα σου που σε φέρνει στο κόσμο, την γυναίκα σου με την οποία ήθελες να φτιάξεις μία όμορφη οικογένεια, τους φίλους, τους συναγωνιστές σου;
Τα μάτια τους τα έλεγαν όλα. Κοιτούσαν την κάμερα αλλά δεν διέκρινα πουθενά μίσος. Περισσότερο έβλεπα μία απογοήτευση, η οποία απευθυνόταν σε όλους εμάς που είδαμε το βίντεο.Σε όλους εμάς που διψάμε για αίμα. Σε όλους εμάς που έχουμε μάθει να ζούμε την Ιστορία μέσα από μία οθόνη. Αδιάφοροι, απαθείς, βαριεστημένοι, κλαψιάρηδες και αποβλακωμένοι.
Η ματιά αυτού του νεκρού νεαρού θα με στοιχειώνει...

Άθλιοι και Ιαβέρηδες του 21ου αιώνα

του Άρη Χατζηστεφάνου

Πριν από περίπου μία δεκαετία οι μαθητές των γαλλικών σχολείων επέστρεψαν στις αίθουσες, μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, με μια δυσάρεστη έκπληξη: στα θερινά τμήματα της γαλλικής εθνοσυνέλευσης είχε ψηφιστεί νομοθεσία που όριζε ότι παιδιά από 13 ετών θα φυλακίζονταν έως και για έξι μήνες εάν «προσέβαλλαν» τους δασκάλους τους ή τους ελεγκτές στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Η ποινή συνοδευόταν από πρόστιμο 7.500 ευρώ και προφανώς ένα «λερωμένο» ποινικό μητρώο που θα τους συνόδευε για το υπόλοιπο της ζωής τους.
Όσο για τους γονείς των ανήλικων παραβατών, κινδύνευαν να χάσουν σειρά κρατικών επιδομάτων, γεγονός που θα μπορούσε να ρίξει αρκετές οικογένειες κάτω από το όριο της φτώχειας χωρίς κανένα δίχτυ κοινωνικής ασφάλισης.
Εξίσου ανατριχιαστικές με την επιβαλλόμενη ποινή ήταν και ορισμένες λεπτομέρειες στη διατύπωση του νόμου: τα παιδιά των 13 ετών θα κατέληγαν στη φυλακή ή σε κάποιο ίδρυμα όχι για την τέλεση συγκεκριμένου εγκλήματος αλλά για την «άρνηση επίδειξης του απαιτούμενου σεβασμού». Ο νόμος πρόσφερε επίσης ανωνυμία στους «αυτόπτες μάρτυρες», δηλαδή σε κάθε επίδοξο «καταδότη» που θα παρέδιδε τα παιδιά στις Αρχές.
Ο ευρωπαϊκός Τύπος εντόπισε γρήγορα το πνεύμα του Ιαβέρη, από τους «Αθλιους» του Βικτόρ Ουγκό, να πλανάται πάνω από τον ουρανό του Παρισιού. «Ενα σκληρό μάθημα από τους “Αθλιους”» τιτλοφορούσε τη σχετική ανταπόκρισή της η βρετανική εφημερίδα «Guardian», αφήνοντας να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση της χώρας σερνόταν στη γραμμή του «νόμου και της τάξης» που χάρασσε το νεοφασιστικό κόμμα του Λε Πεν.
Η γαλλική κυβέρνηση δεν ήταν η μόνη που διολίσθαινε ταχύτατα στον αυταρχισμό. Λίγα χρόνια από τη στιγμή που οι Γάλλοι ξύπνησαν το φάντασμα του Ουγκό, στην Αγγλία κάποιοι αποφάσισαν να συνδυάσουν τη φρίκη του Οργουελ με τον παραλογισμό της ταινίας «Κουρδιστό Πορτοκάλι» του Κιούμπρικ: τοπικές αρχές τοποθετούσαν σε κεντρικές πλατείες ηχεία που έπαιζαν υπέρηχους, που γίνονταν αντιληπτοί μόνο από παιδιά και εφήβους.
Οι ήχοι ήταν ένα «δώρο» στους καταστηματάρχες που ενοχλούνταν από την παρουσία νεαρών ατόμων στις γειτονιές τους. Σήμερα παρόμοιες συσκευές, με τον τίτλο «απωθητικά νέων» πωλούνται στη Μεγάλη Βρετανία σε τιμές που ξεκινούν από 400 στερλίνες.
Στην αντίπερα πλευρά του Ατλαντικού τα δρακόντεια μέτρα εναντίον παιδιών και εφήβων επιβάλλονται συχνά με τους λεγόμενους «νόμους των τριών χτυπημάτων», που προβλέπουν ότι ακόμη και ασήμαντα πταίσματα (όπως λόγου χάρη η επίπληξη για διατάραξη κοινής ησυχίας) μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές ποινές φυλάκισης ή και στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων εάν επαναληφθούν τρεις φορές. Πρόσφατα όμως αρκετές πολιτείες σκέφτονται να υιοθετήσουν και τη γαλλική πρακτική της διακοπής επιδομάτων σε οικογένειες των οποίων τα παιδιά έχουν διαγωγή… κοσμία ή απλώς δεν παρακολουθούν με επιμέλεια τα μαθήματά τους στο σχολείο.
Γινόμαστε, λοιπόν, μάρτυρες της επιστροφής του Ιαβέρη που θα διώκει ανελέητα ένα σύγχρονο Γιάννη Αγιάννη; Στη Γαλλία και τη Βρετανία αρκετοί σχολιαστές έσπευσαν να αμφισβητήσουν τον παραλληλισμό τονίζοντας ότι οι διώξεις εναντίον των νέων δεν έχουν τα ταξικά χαρακτηριστικά, τα οποία καταδίκαζε στο έργο του ο συγγραφέας των «Αθλίων». Η πραγματικότητα όμως φαίνεται να τους διαψεύδει.
Όπως αποδείχθηκε στην πράξη, η εφαρμογή των νόμων είναι πάντα πιο σκληρή στα προάστια του Παρισιού, όπου ζουν οι αποκλεισμένοι του γαλλικού ονείρου. Στη Μεγάλη Βρετανία οι έφηβοι, που απωθούνται σαν τα κουνούπια, είναι τα φτωχά παιδιά που μεγαλώνουν στη μεταθατσερική εποχή των ιδιωτικοποιημένων δημόσιων χώρων και της έλλειψης εγκαταστάσεων αναψυχής και άθλησης.
Όσο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, όλες οι έρευνες αποδεικνύουν ότι η σκληρότερη αστυνόμευση των νέων και η επιβολή των αυστηρότερων ποινών σημειώνεται στα γκέτο των μαύρων και των ισπανόφωνων. Όσο για την οικονομική τιμωρία των γονιών, μέσω της διακοπής επιδομάτων, είναι προφανές ότι φτάνει την έννοια του ταξικού διαχωρισμού στα άκρα, αφού ουσιαστικά θίγει μόνο τις φτωχές οικογένειες που εξαρτώνται από την κρατική βοήθεια για την επιβίωσή τους.
Φτάσαμε, λοιπόν, στην ηθική της προεπαναστατικής Γαλλίας και των πρώτων χρόνων της βιομηχανικής επανάστασης, όταν η πρωταρχική συσσώρευση κεφαλαίου επέβαλε έναν απάνθρωπο αυταρχισμό στα πιο ευάλωτα τμήματα της κοινωνίας; Οσοι αμφιβάλλουν θα μπορούσαν να βρουν μερικές ακόμη ομοιότητες στην οργή που προκαλούσαν οι «Αθλιοι» του Ουγκό στην καθεστωτική διανόηση της εποχής του. «Είναι αδύνατο να διαβάσεις (το βιβλίο) χωρίς να νιώσεις μια ανίκητη αηδία» έγραφε στις 17 Αυγούστου του 1862 η γαλλική «Monde».
Την ίδια αηδία, προς κάθε έννοια ανθρωπισμού, που νιώθουν ακόμη και σήμερα οι καλοπληρωμένες πένες των οικονομικά ισχυρών –οι απάνθρωποι, υπάνθρωποι υπερασπιστές του νόμου και της τάξης.

Θεία Λειτουργία στο Ναό Αγ. Βουκόλου στη Σμύρνη μετά από 92 χρόνια

Ιστορικές στιγμές έζησαν το πρωί της Κυριακής στη Σμύρνη όσοι παραβρέθηκαν στην πρώτη, μετά το 1922, τέλεση θείας λειτουργίας, που πραγματοποιήθηκε στον ανακαινισμένο Ιερό Ναό του Αγίου Βουκόλου.
Ο ναός που τιμάται στο όνομα του πολιούχου της Σμύρνης είναι ο μόνος Ορθόδοξος Χριστιανικός Ναός που δεν κάηκε στην καταστροφή του 1922, βρίσκεται στη συνοικία του Μπασμανέ και πρόσφατα ανακαινίσθηκε από το Δήμο της Σμύρνης.
Από το 1922 μέχρι και την ανακαίνισή του χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη, στη συνέχεια ως αίθουσα συναυλιών κλασικής μουσικής και παραστάσεων όπερας και αργότερα αρχικά ως αρχαιολογικό μουσείο και στη συνέχεια ως χώρος αποθήκευσης αρχαιοτήτων. Μέχρι που και επισκευάστηκε.
Το γεγονός υποδέχθηκε με ιερή συγκίνηση και χαρά η Ορθόδοξη Ελληνική Κοινότητα της Σμύρνης που ελπίζει να της παραχωρηθεί οριστικά ο ναός και να γίνει μόνιμη η χρήση του ως ελληνορθόδοξου ναού.
Εδώ και χρόνια η Ελληνορθόδοξη κοινότητα της Σμύρνης στεγάζεται σε έναν προτεσταντικό ναό που παραχωρήθηκε από τους Ολλανδούς της Σμύρνης.
Η θεία λειτουργία στην Εκκλησία του Αγίου Βουκόλου της Σμύρνης τελέστηκε από τον αρχιμανδρίτη του Οικουμενικού Θρόνου και μόνιμο Ιερατικό Προϊστάμενο Σμύρνης Κύριλλο Συκή ο οποίος ανακοίνωσε και την έλευση του Πατριάρχη στη Σμύρνη προκειμένου να λειτουργήσει στον Άγιο Βουκόλο, την ημέρα εορτής του στις 6 Φεβρουαρίου 2015. Ενώ το ίδιο θα γίνει στις 10 Φεβρουαρίου 2015, ημέρα μνήμης του Αγίου Χαραλάμπους, όπου για πρώτη φορά από το 1922 θα λειτουργηθεί και μάλιστα από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, η εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους στον Τσεσμέ.
Στην ιστορική θεία λειτουργία στον Άγιο Βουκόλο παραβρέθηκαν οι Δήμαρχοι της Σμύρνης, εκπρόσωποι του Ελληνικού προξενείου στη Σμύρνη, εκπρόσωπος της τοπικής ρωμαιοκαθολικής κοινότητας και φυσικά Έλληνες ορθόδοξοι που ζουν στη Σμύρνη αλλά και ορθόδοξοι άλλων εθνοτήτων.

Πηγή: tovima.gr

Ύφεση, αστάθεια, πόλεμος

Η κρίση γύρω από την Ουκρανία, αλλά και η διάψευση των προσδοκιών για επάνοδο μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών στην ανάπτυξη (όπως η Ιταλία) εγγράφονται σε μια διπλή αστάθεια. Η Ε.Ε., υπό γερμανική κηδεμονία, δεν μπορεί να διαδραματίσει διεθνή σταθεροποιητικό ρόλο. Επίσης, υπό τη νεοφιλελεύθερη ηγεμονία, δεν μπορεί να δημιουργήσει "ρήγματα ανάπτυξης".
Η κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου αποδεικνύεται ανυποψίαστη για το μέγεθος των επικείμενων γεωπολιτικών ανισορροπιών. Προσκολλημένη στον μερκελισμό, αντιμετωπίζει την ουκρανική κρίση ως κρίση... ροδάκινων! Αναμφίβολα η ζημιά των Ελλήνων αγροτών είναι σημαντική και έχει καθυστερήσει η κίνηση της ευρωπαϊκής διαδικασίας αποζημιώσεων. Αλλά η ουκρανική κρίση αναδεικνύει το μεγάλο έλλειμμα γεωπολιτικής ευθύνης της υπό γερμανική καθοδήγηση Ευρώπης. Η νεοφιλελεύθερη ηγεσία στο Βερολίνο, αφού τιμώρησε τους "άσωτους Νότιους" επιβάλλοντας καθεστώς "αποικίας χρέους", εκστράτευσε προς Ανατολάς, χωρίς να υπολογίσει τη συνάφεια και τις επιπτώσεις αυτών των κινήσεων. Μια νεοφιλελεύθερη Ευρώπη καταλήγει σε παράγοντα εσωτερικής οικονομικής - πολιτικής αστάθειας, καθώς και σε θρυαλλίδα γεωπολιτικής αποσταθεροποίησης.
Τα νέα μεγέθη της κρίσης, με τη Ρωσία και τις ΗΠΑ επανερχόμενες και αντιπαρατιθέμενες, παραπέμπουν σε σκηνικό κρίσης του Ψυχρού Πολέμου. Γι' αυτό, παράγοντες στην Ε.Ε. συνειδητοποιούν πως επιβάλλονται αλλαγές στην εσωτερική συγκρότηση και τους συσχετισμούς δύναμης που σήμερα κυβερνούν την Ευρώπη.
Στον πυρήνα των πολιτικών σχεδιαστών στο Βερολίνο συζητούνται νέες λύσεις για το χρέος, όπως η αποπληρωμή του χρέους να γίνεται με ρήτρα ανάπτυξης. Σύμφωνα με εκπρόσωπο του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών, που μιλά στο "Βήμα της Κυριακής", είναι αναγκαία "μια περίοδος χάριτος στην εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους", ώστε "η εξυπηρέτηση του χρέους να μειώνεται σε περιόδους χαμηλής ανάπτυξης και να αυξάνεται σε περιόδους υψηλής ανάπτυξης". Ο ίδιος δεν αποκλείει αργότερα τη μείωση του χρέους, ενώ προτείνει νέο δανειακό πακέτο.
Γερμανοί αναλυτές παραδέχονται το αυτονόητο: το χρέος δεν είναι βιώσιμο, ούτε θα γίνει μόνο με τη μείωση των επιτοκίων και επιμήκυνση και μάλιστα με καταναγκασμούς του τύπου "διαρθρωτικά μέτρα έναντι ρύθμισης". Το μαρτύριο της σταγόνας... Γίνεται αντιληπτό ότι σε συνθήκες γεωπολιτικής αστάθειας, που επιβαρύνει καταλυτικά την οικονομία, είναι αναγκαίο να αναζητηθούν λύσεις έξω από τα δόγματα της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας. Ανάλογες λύσεις είχε αναζητήσει και προτείνει εγκαίρως ο ΣΥΡΙΖΑ, κατηγορούμενος ότι σπρώχνει τη χώρα εκτός ευρώ!
Μέσα στη μεταβαλλόμενη διεθνή πραγματικότητα, η κυβέρνηση Σαμαρά μοιάζει ολοένα και περισσότερο με παράγοντα αναχρονισμού και καθήλωσης της χώρας σε δόγματα που, αν υποτεθεί ότι κάποτε αποτελούσαν το αδιαμφισβήτητο κυρίαρχο παράδειγμα οικονομικής πολιτικής, τώρα παράγουν διεθνώς μόνον ύφεση και, δυστυχώς, πολέμους. Η κυβέρνηση Σαμαρά είναι μέρος της αστάθειας και δεν μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες σε μια περίοδο που η κρίση ξεχειλώνει. Σε ανοιχτή διάσταση με τα λαϊκά συμφέροντα και σε υποτελή στάση προς τους πιστωτές, δεν μπορεί να εμπνεύσει αγώνα για την ανατροπή των δεσμών και την αξιοποίηση των όποιων νέων δυνατοτήτων μπορεί να φανούν στην ευρωπαϊκή γειτονιά.

Πηγή: Αυγή

Χαμένοι στην πολυλογία...

Προχθές μεσημεράκι βρέθηκα στα Εξάρχεια για έναν καφέ. Μου αρέσει η Αθήνα όταν αδειάζει (πλέον λιγότερο) τον Αύγουστο. Γίνεται πιο ανθρώπινη (όσο μπορεί να γίνει φυσικά) και ήσυχη. Οι ρυθμοί της πέφτουν και τα κορναρίσματα μειώνονται.
Παρ' όλα αυτά η ανθρωπιστική κρίση εξακολουθεί να υπάρχει. Στην πλατεία Κοραή πέρασα δίπλα από έναν ζητιάνο, ο οποίος είναι πλέον γνώριμος αφού τον πετυχαίνω πάντα στο ίδιο σημείο. Αυτή τη φορά είχε μία περίεργη παρέα. Ένας τύπος στεκόταν από πάνω του και μετρούσε λίγα κέρματα στη χούφτα του. Στην αρχή νόμιζα πως τον έκλεβε. Όταν όμως έφτασα κοντά διαπίστωσα πως στο άλλο του χέρι κρατούσε τρία λευκά χαπάκια τα οποία τα παραχώρησε στον γνώριμο ζητιάνο. Απαθής συνέχισα το δρόμο μου προς τα Εξάρχεια. Εκεί έχω βρει έναν πεζόδρομο, ο οποίος είναι πέρασμα της γειτονιάς κι έχει κίνηση και ζωντάνια.
Αυτή τη φορά πίσω μου καθόταν μία παρέα πιτσιρικάδων. Από το λίγο που τους είδα δε μου φάνηκαν να ξεπερνάνε τα 25. Τους είχα πλάτη. Χαλάρωσα στη καρέκλα κι αφέθηκα στην ενδιαφέρουσα κουβέντα τους.
Αν και πιτσιρικάδες, είχαν μία ορθή αντίληψη για την επικαιρότητα ανεξαρτήτως του ότι προδόθηκαν πως πάσχουν από διάφορα κενά που έχουν σε ιστορικά γεγονότα που έθιξαν. Μπορεί να υπήρχε μία αφέλεια στις γνώσεις τους αλλά ξεχείλιζαν από πάθος όσον αφορά την ριζοσπαστική αλλαγή που όλοι θέλουμε.
Πιθανότατα αρκετοί αν άκουγαν τη συγκεκριμένη συζήτηση μέρα μεσημέρι θα αναρωτιόνταν που βρίσκουν την όρεξη. Εγώ όμως τους χαιρόμουν. Κι επειδή πιστεύω στις παρέες με τις όμορφες κουβέντες και τους βαθυστόχαστους προβληματισμούς, χαιρόμουν διπλά.
Κάποια στιγμή το θέμα γύρισε στην αλληλεγγύη. Ο καθένας την ερμήνευσε με τον δικό του τρόπο αλλά όλοι μαζί κατέληξαν σε μία κοινή βάση. Στην ιερότητα αυτής της πράξης. Είναι συγκινητικό να ακούς πιτσιρικάδες να μιλάνε τόσο όμορφα κι ώριμα γι' αυτό το θέμα.
Δεν άργησε όμως να ξεπροβάλλει από την γωνία ένας ζητιάνος. Ένας σαραντάρης ναρκομανής ήρθε προς το μέρος μας. Οι καταχρήσεις τον έδειχναν ακόμα μεγαλύτερο. Έσκυψε πάνω από τα παιδιά και ζητούσε ελεημοσύνη. Αν και είμαι ενάντια στο να δίνω λεφτά σε ναρκομανείς, ήμουν σίγουρος πως οι νεαροί θα του έδιναν λίγα κέρματα.
Όμως η πραγματικότητα πάντα εκπλήσσει. Οι πιτσιρικάδες που πριν από λίγο μιλούσαν με θέρμη για την αλληλεγγύη, τώρα στέκονταν απαθείς κι αδιάφοροι στα παρακαλετά του ναρκομανή. Εκείνος, στάθηκε γι' αρκετή ώρα από πάνω τους, συνεχίζοντας τον εκνευριστικό παραπονιάρικο λόγο του για λίγη ελεημοσύνη. Μετά ήρθε σε μένα. Ευγενικά του αρνήθηκα κι έφυγε. Όταν χάθηκε στη στροφή οι νεαροί συνέχισαν τη συζήτηση όσον αφορά την αλληλεγγύη.
Δυστυχώς στα λόγια είμαστε καλοί και πλούσιοι σε επιχειρηματολογία και γνώση. Στην πράξη όμως υστερούμε. Στην απάθεια των νεαρών είδα αποτυπωμένη την αδράνεια της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στις άδικες κι αντισυνταγματικές αποφάσεις της ακροδεξιάς κυβέρνησης. Ο ενθουσιασμός μου εξαφανίστηκε αμέσως.
Υπάρχει άραγε ελπίδα;...

Φωτογραφία: Εξάρχεια 11/08/14

Στη χώρα του ποτέ...

Για τους κινηματογραφόφιλους της γενιάς μου, ο Robin Williams είναι ο ηθοποιός που μας μύησε στο φανταστικό κόσμο του σινεμά. Μέχρι το γυμνάσιο είχαμε διασκεδάσει όλοι βλέποντας ταινίες όπως ο Ποπάυ, ο Captain Hook, η Mrs Doubtfire το Jumanji, οι περιπέτειες του Βαρώνου Munchausen και το Jack. Πρωταγωνιστής στις παραπάνω παιδικές κωμωδίες ήταν εκείνος.
Μέχρι τα δεκαπέντε μας λοιπόν είχαμε δει αρκετές φορές τον συγκεκριμένο κωμικό στη μεγάλη και μικρή οθόνη κι έτσι είχαμε συνδυάσει τη μορφή του με τον κινηματογράφο διότι με τις επιλογές του κατάφερε να γίνει η πιο αναγνωρισμένη κινηματογραφική μορφή για τους πιτσιρικάδες της δεκαετίας του '90.
Καθώς όμως έμπαινα στην εφηβεία γνώρισα και την σοβαρή όψη του χαμογελαστού μου ήρωα. Προβληματίστηκα στο αντιπολεμικό Goodmorning Vietnam, συγκινήθηκα στο Κύκλο των Χαμένων Ποιητών (από τους καλύτερους κινηματογραφικούς τίτλους) και στον Ξεχωριστό Γουίλι Χάντ, και δάκρυσα στην εξαιρετική ταινία Τα ξυπνήματα. Τέλος ενθουσιάστηκα με την ιδιαίτερη ταινία Being Human (για μένα είναι η καλύτερη ταινία του).
Όταν έγινα φοιτητής, ο Ρόμπιν Γουίλιαμς έκανε μία στροφή προς τα θρίλερ. Το Insomnia ήταν η τελευταία ταινία με την οποία τον απόλαυσα κινηματογραφικά. Δεν με απογοήτευσε. Αντιθέτως ξαφνιάστηκα από την εξαιρετική ερμηνεία του σε έναν τόσο ψυχρό ρόλο. Έκλεψε τόσο πολύ τις εντυπώσεις που κατάφερε να σβήσει τον άλλο πρωταγωνιστή της ταινίας, Αλ Πατσίνο. Η δεύτερή του προσπάθεια στον Σκοτεινό Θάλαμο ήταν χλιαρή.
Από τότε η κινηματογραφική του καριέρα πήρε την κάτω βόλτα. Ξεχάστηκε σαν ηθοποιός καθώς τον αντικατέστησαν νέα ονόματα. Όμως την θέση που έχει κερδίσει στη καρδιά μας δε θα την χάσει ποτέ. Ακόμα και τώρα που πήρε μία τόσο δύσκολη απόφαση, να μας αφήσει για πάντα.
Για μας όμως ο Ρόμπιν Γουίλιαμς θα μείνει ο παιδικός μας κινηματογραφικός ήρωας, ο άνθρωπος που μας έκανε να αγαπήσουμε τον κινηματογράφο και μας πρόσφερε πολλές στιγμές γέλιου και συγκίνησης.
Ο άνθρωπος που κατάφερε και κέρδισε την αθανασία μέσα από τις παιδικές μας μνήμες...

Η ειρήνη σε τεντωμένο σχοινί

Αλλά τα κράτη δεν έχουν μόνον εσωτερικό. Μετέχουν στη γεωπολιτική σκηνή διαμορφώνοντας τους συναφείς συσχετισμούς. Σε αυτό το πλαίσιο η στρατηγική κάθε κράτους είναι υποχρεωτικά 'εγωιστική'. Ακόμη και οι σχέσεις μεταξύ συμμάχων υπόκεινται σε αντιτιθέμενα συμφέροντα. Για παράδειγμα, η πρόσφατη ένταση μεταξύ Γερμανίας και ΗΠΑ ίσως σχετίζεται με το ότι η εξάρτηση της πρώτης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας δεν της επιτρέπει να ενστερνίζεται άνευ ετέρου την κλιμακούμενη αντιρωσική εκστρατεία που προωθούν οι δεύτερες.
Τέτοια ζητήματα δεν φαίνεται να μας απασχολούν. Σαν να έχουμε αποδεχθεί άβουλα ότι το ελληνικό κράτος αδυνατεί να ασκήσει "εγωιστική" εξωτερική πολιτική, ότι η μοίρα το προορίζει να υπακούει τυφλά. Το κενό αναπληρώνει η φλυαρία περί "προαιώνιων εχθρών" και "ανάδελφου έθνους", ένας εθνικισμός της κακιάς ώρας ή και ένας αστόχαστος "αντιιμπεριαλισμός" που δεν διακρίνει τις αντιθέσεις μεταξύ των ισχυρών και τα περιθώρια κίνησης που αυτές διανοίγουν.
Πρόκειται για ζητήματα σήμερα καθοριστικά, γιατί το γεωπολιτικό πλαίσιο μεταβάλλεται ραγδαία. 
Απαριθμώ:
1. Η ακατονόμαστη επίδειξη ισχύος του Ισραήλ στη Γάζα. Η προέλαση του μέχρι χθες άγνωστου Χαλιφάτου του Ισλάμ. Το μόνιμα ανειρήνευτο Αφγανιστάν. Η στήριξη της παραπαίουσας κυβέρνησης του Ιράκ από το Ιράν και η έκλειψη από το προσκήνιο του πυρηνικού του προγράμματος. Οι νέες παράμετροι του Κουρδικού. Οι τύχες του εμφυλίου στη Συρία και ο ρόλος εκεί Ρωσίας και Τουρκίας. Η εντεινόμενη καταστολή στην Αίγυπτο και η νέα της υποτέλεια. Η επισφαλής κατάσταση στη Λιβύη. Οι εκρήξεις που σοβούν σε όλες τις χώρες της Μέσης Ανατολής και η τάση ρευστοποίησης όλων των συνόρων.
2. Το Κυπριακό. Με νέες παραμέτρους την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, τους δρόμους του ρωσικού φυσικού αερίου, την εμπλοκή του Ισραήλ και τις τριβές του τελευταίου με την Τουρκία.
3. Η διφορούμενη αποσταθεροποίηση του Ερντογάν. Οι ρευστές σχέσεις της Τουρκίας με τα γειτονικά της κράτη. Η απομάκρυνση των προοπτικών σύνδεσής της με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
4. Οι φυγόκεντρες τάσεις που αναπτύσσονται στην Ευρώπη σε συνάρτηση με την άτεγκτη γερμανική στρατηγική.
5. Οι εξελίξεις στην Ουκρανία και η επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς σε συνδυασμό με την παροχή αμερικανικής προστασίας στις χώρες που περικυκλώνουν την Κίνα ως αφετηρία νέου ψυχρού πολέμου. Όπου η συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Κίνας ως προς το φυσικό αέριο προδιαγράφει τον Ανατολικό πόλο, ενώ οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας και η εντεινόμενη ρητορική εναντίον της τον Δυτικό. Η πύκνωση των σχέσεων μεταξύ των BRICS σε σχέση με το νέο πλαίσιο. Οι τριβές μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας ή Κίνας και Βιετνάμ και το μόνιμα "πρόβλημα" που συνιστά η Βόρειος Κορέα.
Αν προσθέσουμε ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση μάλλον βαθαίνει και ότι ο πόλεμος προξενεί την καταστροφή κεφαλαίου, που ούτως ή άλλως προϋποθέτει μια κερδοφόρος έξοδος από την κρίση, συνάγεται ότι το γεωπολιτικό πλαίσιο εξελίσσεται με εξαιρετικά επικίνδυνους τρόπους.
Επείγει να επικεντρώσουμε εκεί μεγάλο μέρος της προσοχής μας.

Πηγή: left.gr
Σχέδιο: Βαγγέλης Παπαβασιλείου

50 βουλευτές «επικηρύσσονται» για περιβαλλοντικά εγκλήματα

«Ημέρα κοινοβουλευτικής ντροπής» χαρακτηρίζουν την προχθεσινή Τρίτη έντεκα μεγάλες περιβαλλοντικές οργανώσεις, καθώς με ευθύνη του ΥΠΕΚΑ και 50 βουλευτών "υπερψηφίστηκε το χειρότερο από τα άρθρα" του δασοκτόνου νομοσχεδίου.
Παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος Νίκου Ταγαρά, το άρθρο 36 προβλέπει σωρεία από νέες χρήσεις και περαιτέρω διευκόλυνση ισχυουσών χρήσεων σε δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις (όπως εκχερσώσεις, διανοίξεις δρόμων, εγκαταστάσεις ενέργειας, σύνθετα τουριστικά καταλύματα κ.α.).
Επίσης, επιτρέπονται πλέον επιβαρυντικές χρήσεις και για τα πάρκα και τα άλση σε πόλεις. Η ανυπολόγιστη συνολική επιβάρυνση για τον δασικό πλούτο της χώρας θα είναι μη αναστρέψιμη" επισημαίνουν οι οργανώσεις MEDASSET, Greenpeace, Καλλιστώ, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Αρκτούρος, Αρχέλων, MΟm, ΑΝΙΜΑ, Δίκτυο Μεσόγειος SOS και WWF, χαρακτηρίζοντας το νομοσχέδιο "μνημείο κακής νομοθέτησης, ανασφάλειας δικαίου και περιφρόνησης κάθε έννοιας κράτους δικαίου. Με την αποδοχή σωρείας τροπολογιών της τελευταίας στιγμής, τη συνεχιζόμενη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, την αγνόηση όλων των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας και τη σωρεία ασαφειών και φωτογραφικών ρυθμίσεων, ο νέος νόμος που ψήφισε η πλειοψηφία του Β' Τμήματος Διακοπών της Βουλής αποτελεί ντροπή για την ελληνική Δημοκρατία".
Η κρίση δεν μπορεί πλέον να χρησιμοποιείται σαν δικαιολογία για περιβαλλοντικά καταστροφικές πολιτικές, στο όνομα μιας μη βιώσιμης και σαφώς αμφισβητήσιμης με οικονομικούς όρους 'ανάπτυξης'" τονίζουν οι έντεκα οργανώσεις υπογραμμίζοντας ότι ο φυσικός πλούτος της χώρας απειλείται από την κυβερνητική πολιτική. "Το περιβάλλον πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κεφάλαιο για διατήρηση και ως πεδίο ανάπτυξης μιας πραγματικά βιώσιμης οικονομίας και όχι ως αναλώσιμος πόρος".
Μάλιστα, οι οργανώσεις ονομάτισαν (και ανάρτησαν) τους βουλευτές της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ που υπερψήφισαν το άρθρο 36: Γ. Αναγνωστόπουλος, Μαρία Αντωνίου Βασιλείου, Φωτεινή Αραμπατζή, Άννα Μισέλ Ασημακοπούλου, Διονυσία Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, Απ. Βεσυρόπουλος, Μ. Βλάχβεης, Π. Βογιατζής, Γ. Γεωργαντάς, Ν. Δεικτάκης, Χρ. Δήμας, Τάνια Ιακωβίδου, Κ. Καραγκούνης, Κ. Κουκοδήμος, Ι. Καράμπελας, Ά. Γεωργιάδης, Στ. Κάρμαντζης, Κ. Κατσαφάδος, Χρ. Κέλλας, Ι. Κεφαλογιάννης, Κ. Κλειτσιώτης, Εμ. Κόνσολας, Κ. Κουτσογιαννακόπουλος, Τ. Κοψαχείλης, Δ. Κυριαζίδης, Ελ. Μακρή, Γ. Καλαντζής, Άννα Μάνη Παπαδημητρίου, Α. Μαρίνος, Γεωργία Μαρτίνου, Γ. Κωνσταντόπουλος, Αθ. Νταβλούρος, Ι. Πασχαλίδης, Μ. Σενετάκης, Ασημίνα Σκόνδρα, Κ. Σκρέκας, Αθ. Μπούρας, Γ. Στύλιος, Δ. Τσουμάνης, Βασίλειος - Νικόλαος Υψηλάντης, Δ. Χριστογιάννης, Χρ. Γκόκας, Π. Δήμας, Μ. Κασσής, Σ. Κεδίκογλου, Π. Ρήγας, Ι. Μανιάτης, Κ. Σκανδαλίδης, Κ. Τριαντάφυλλος, Χατζή Οσμάν Ραήφ Αχμέτ.

Πηγή: left.gr

Η εργαλειοποίηση του Ολοκαυτώματος

Της Εύης Βουλγαράκη -Πισίνα

Η ιστορική μνήμη είναι σημαντική για την αυτογνωσία των λαών και για τον αυτοπροσδιορισμό τους στο εκάστοτε παρόν. Ιδιαίτερα οι ιστορικοί λαοί, όπως οι αρχέγονοι λαοί της Μεσογείου, φέρουν με ιδιαίτερο τρόπο το βάρος της ιστορικής τους συνείδησης.
Η ιστορική σπουδή στο βάθος της δεν είναι όμως παρά εν

ασχόληση με ερωτήματα και ζητήματα του παρόντος, στα οποία το παρελθόν είναι οδηγός επίγνωσης, πείρα πολύτιμη.
Συχνά έχει απασχολήσει το ζήτημα στα καθ’ ημάς. Οι σφοδρότατες και πολυεπίπεδες διαμάχες για την ιστορική μας αυτοσυνειδησία, για τον τρόπο που το παρελθόν φωτίζει το παρόν, είναι διαφωτιστικές για τους κινδύνους από την εργαλειοποίηση της Ιστορίας.
Μια μνήμη που σε προσδιορίζει διαρκώς στη βάση των πληγών του παρελθόντος σε οδηγεί σε τραυματική ύπαρξη, σε ανάπηρο παρόν. Η ιστορία ως μνήμη, προσωπική ή συλλογική, δεν μπορεί να είναι ένα διαρκές αναμάσημα της «αδικίας που μας έχει γίνει».
Ο,τι ισχύει για έναν ελληνικό εθνικισμό, ισχύει απαράλλαχτα και για τον ιουδαϊκό.
Καμία αμφισβήτηση δεν χωρεί για την έκταση της πληγής του αντισημιτισμού, ούτε για τη σημασία της ιστορικής ανάδειξης του Ολοκαυτώματος, για την καλλιέργεια της μνήμης έναντι της λήθης. Εντούτοις, φαίνεται από τα πράγματα ότι η επικέντρωση στη μνήμη αυτή και η διαρκής επένδυση στην «ιδιαιτερότητα του μεγέθους της αδικίας» οδηγεί σήμερα σε επιλογές με δραματικές επιπτώσεις.
Σήμερα συντελείται γενοκτονία στη Γάζα, αφού είχαν προηγηθεί ο αποκλεισμός, η πλήρης πολιορκία και η περιτείχιση της σύνολης περιοχής.
Η ολιγωρία και αμηχανία της διεθνούς κοινότητας οφείλεται αφενός στην ισραηλινή επιρροή, αλλά και σε έναν άυλο παράγοντα: στη βάση των ενοχών υπό το βάρος του Ολοκαυτώματος.
Το 1948 έτυχε ιστορικά αποδοχής η επί μακρόν προετοιμαζόμενη ιδέα μιας πατρίδας για τους Εβραίους, μιας πολυπόθητης Σιών. Ιδρύθηκε το κράτος του Ισραήλ, με ρητές και υπόρρητες αναφορές στα αρχέγονα δικαιώματα του λαού της Διαθήκης. Εντούτοις, πέραν της Ιδρυτικής Διακήρυξης, που είναι καρπός μακρόχρονων συνομιλιών και επιχειρεί να συνθέσει αντίρροπες τάσεις της εβραϊκής κοινωνίας, το ισραηλινό κράτος δεν έχει ούτε Σύνταγμα ούτε καθορισμένα σύνορα –πρωτοφανές για σύγχρονο κράτος και προάγγελος πολλών δεινών στην περιοχή.
Εκτοτε, το Ολοκαύτωμα χρησιμοποιείται από την ίδια την ισραηλινή ελίτ ως εργαλείο για την οικοδόμηση ενός κράτους-αστακού, με ελλειμματική δημοκρατία και πολίτες σε συνθήκες υπέρτατου άγχους. Επίσης, χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη μια υψηλότατης τεχνολογίας και εξαγωγικού χαρακτήρα πολεμικής βιομηχανίας, ομού και τεχνογνωσίας στον τομέα της ασφάλειας. 
Οι πιο κριτικά σκεπτόμενοι, πολιτικοποιημένοι και ευαίσθητοι Εβραίοι έγκαιρα διαπίστωναν ότι η χώρα τους κάθε άλλο παρά ήταν η Εδέμ που είχαν ονειρευτεί. Στη μεγάλη πνευματική παράδοση Εβραίων διεθνιστών, η Χάνα Αρεντ ήδη τον Οκτώβριο του 1944 κατέδειξε μια σειρά προβλημάτων που προέκυπταν από τη «νικηφόρα» πορεία του σιωνισμού, σε καταστατικά κείμενα που χαρακτηρίζονταν από την ασάφεια ως προς το αραβικό στοιχείο και την απόλυτη πρόσδεση προς την υπερατλαντική υπερδύναμη.
Η παλαιστινιακή αφήγηση, όπως εύστοχα αποτυπώνεται στο βιβλίο της Ρόζμαρι Σάγεγκ, «Παλαιστίνιοι: Από Αγρότες Επαναστάτες», είχε δραματικότατη συνέχεια. Η Δυτική Οχθη και η Γάζα είναι υπό κατοχή από τον πόλεμο των Εξι Ημερών (1967). Μετά την υποτιθέμενη υπαναχώρηση του Αριέλ Σαρόν και την έκδοση διαταγής αποχώρησης των Εβραίων εποίκων το 2004, η Γάζα σταδιακά αποκλείστηκε από ξηρά, αέρα και θάλασσα.
Οι Παλαιστίνιοι αναγνώρισαν το κράτος του Ισραήλ, διατηρώντας επιφύλαξη ως προς τα σύνορα, και τήρησαν τις συνθήκες που το Ισραήλ δεν τήρησε. Οι σήραγγες που παρουσιάζονται ως αγωγός επίθεσης, είναι κατά κύριο λόγο αγωγός σπασίματος μιας πολιορκίας που μετατρέπει την περιοχή σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Μπροστά στο πολυετές αδιέξοδο, και τη διαρκή επιδείνωση των όρων ζωής, η Χαμάς ήδη συμφιλιώθηκε με την Παλαιστινιακή Αρχή, από τον Ιούνιο του 2014, και ούτε η πίεση, η καταστροφή, το αίμα των αμάχων, οι πολιτικές εθνοκάθαρσης είναι ικανές όπως φαίνεται επί του παρόντος να σπάσουν αυτήν τη συμμαχία. Η ισραηλινή επιθετικότητα βαφτίζεται άμυνα και η χερσαία επιχείρηση έχει τη χαρακτηριστική κωδική ονομασία «Προστατευτικό Οριο». Και ενώ η προπαγάνδα έχει φέρει τους πολίτες του Ισραήλ σε κατάσταση νευρικού παροξυσμού, στο όριο του φόβου και μιας ακραίας επιθετικότητας που μεθά με τη χαρά του αίματος και καλεί ουσιαστικά σε γενοκτονία και ολοσχερή εξόντωση του αντιπάλου, με λιγοστές πλην γενναίες εσωτερικές φωνές αντίστασης σε αυτή την πολιτική, το ηθικό έρεισμα του Ισραήλ χάνεται διαρκώς.
Για τον λόγο αυτό, εικόνες από τους ανελέητους βομβαρδισμούς και τις εκατόμβες των νεκρών, ιδίως παιδιών, είναι κόλαφος για τους εμπνευστές τους. Η προσπάθεια σίγασης του Τύπου και αποκλεισμού των δημοσιογράφων από την εμπόλεμη ζώνη γίνεται με πρόσχημα την ασφάλειά τους. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καταγγέλλεται επίσης η διακίνηση εικόνων φρίκης, παρά το ότι αυτό θα απέτρεπε ενδεχομένως τη συνέχιση της ίδιας της φρίκης. Το τοπίο θολώνει περαιτέρω με απίθανα τεχνάσματα για κάθε ακροατήριο, όπως οι αοριστίες περί ταξικού χαρακτήρα του πολέμου, η γενικόλογη και ουδετερόπλευρη καταδίκη της βίας ή η μεθοδική καλλιέργεια μιας ακραίας ισλαμοφοβίας με χαλκευμένες και κατασκευασμένες ειδήσεις, που επιχειρούν να συνδέσουν τους Παλαιστίνιους με μια διεθνή ισλαμιστική «τρομοκρατία».
Στη Γάζα πλήττονται και πολλοί Παλαιστίνιοι χριστιανοί ορθόδοξοι, ενώ χριστιανοί και μουσουλμάνοι αναζητούν απεγνωσμένα καταφύγιο μεταξύ άλλων και στον ιστορικό ορθόδοξο ναό του Αγίου Πορφυρίου Γάζας. Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων δεν έχει ακόμα μιλήσει (θα μπορούσε άραγε;) για την τύχη του ποιμνίου του. Εκκληση για ειρήνευση έκανε πάντως ήδη ο Πάπας Φραγκίσκος. Πέρα όμως από τις δίβουλες, χλιαρές, αλλά κλιμακούμενες αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας, είναι καιρός το ίδιο το Ισραήλ να επαναπροσδιορίσει ριζικά τη στάση του σήμερα. Δεν υπάρχει καλύτερος δρόμος για τη διασφάλιση της ευμάρειας των πολιτών του. Κανενός τα παιδιά δεν θα έχουν ύπνο αμέριμνο, γιατί κανείς δεν μπορεί να οικοδομήσει την ευτυχία του σκορπίζοντας δάκρυ, τρόμο και θάνατο. Ταυτόχρονα, το γεωπολιτικό κέρδος παραμένει και μετά τη χερσαία επίθεση αμφίβολο.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Στη χώρα του Μίνωα

Λόγω τεχνικού προβλήματος, το βίντεο μπορείτε να το δείτε πατώντας πάνω στη φωτογραφία

Μετά από δέκα χρόνια ταξιδιωτικών αποδράσεων σε Ευρώπη κι Ελλάδα, αποφάσισα να επισκεφθώ για πρώτη φορά, ως τουρίστας, την Κρήτη. Η πρώτη μου επαφή με το μεγάλο νησί του Αιγαίου, ήταν το 2000 όταν επισκέφθηκα τα Χανιά με την ομάδα πόλο της Χίου. Ήμουν πιτσιρικάς και δεν είχα το χρόνο και την ωριμότητα να ανακαλύψω τη πόλη. Μετά από δεκατέσσερα χρόνια, πρόλαβα κι επισκέφθηκα τις τρεις μεγάλες πόλεις της Κρήτης, το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο και τα Χανιά και να ρίξω μία βουτιά στα καταγάλανα νερά του Αγίου Νικολάου. Το φωτογραφικό μου ταξίδι ξεκινάει από το Ηράκλειο, την πρωτεύουσα της Κρήτης.

Μπορεί το Ηράκλειο να είναι η μεγαλύτερη πόλη του νησιού αλλά δεν είναι η ωραιότερη. Και το χειρότερο είναι πως είχε τις υποδομές μίας όμορφης πόλης αλλά η τσιμεντοποίηση και η άναρχη δόμησή της, κατέστρεψε το κάλλος του παρελθόντος. 

Παρ' όλα αυτά ο νομός Ηρακλείου έχει υπέροχα χωριά στους πρόποδες του Ψηλορείτη. Ένα απ' αυτά είναι η Γέργερη (00:05-00:44). Στο χωριό αυτό με εντυπωσίασε η αγάπη που έχουν οι κάτοικοι για τον τόπο τους. Στα σοκάκια του συνάντησα αρκετά ανακαινισμένα πετρόχτιστα σπίτια, τα οποία διατηρούν την διαχρονική αξία του χωριού. Στους πιο φρέσκους τοίχους όμως οι κάτοικοι έχουν ζωγραφίσει όμορφα τοπία και ιστορικά γεγονότα, όπως η σύγχρονη ιστορία της Κρήτης, από τη προσάρτησή της στην Ελλάδα μέχρι σήμερα αλλά και την αρπαγή της Ευρώπης. Στη κορυφή του χωριού, πάνω σε έναν βράχο στέκι περήφανο ένα Κρι-Κρι. 

Επίσης ο νομός Ηρακλείου είναι περήφανος για το παλάτι της Κνωσού (00:45-01:19). Η Κνωσός ήταν μία σημαντική πόλη της αρχαιότητας με πορεία από την νεολιθική περίοδο ως τον 5ο αιώνα π.Χ. Κατά παράδοση ήταν η ιστορική έδρα του σοφού βασιλιά Μίνωα. Η πόλη αυτή συνδέεται με τον Λαβύρινθο και τον Μινώταυρο. Τις πρώτες ανασκαφές της ξεκίνησε ο Ηρακλειώτης Μίνωας Καλοκαιρινός αλλά η ανασκαφή ολοκληρώθηκε από τον Άγγλο Άρθουρ Έβανς. Είναι άδικο που στέκει μόνο η προτομή του Έβανς στον αρχαιολογικό χώρο. 

Σημαντικά ευρήματα της ιστορίας του τόπου φυλάσσονται στο εκπληκτικό νέο αρχαιολογικό μουσείο του Ηρακλείου (01:20-01:54). Εκεί ερχόμαστε σε επαφή με το εκπληκτικό δαχτυλίδι του Μίνωα, τον αινιγματικό δίσκο της Φαιστού, την τεράστια ξύλινη μακέτα των ανακτόρων της Κνωσού, το εξαιρετικό κεφάλι του ταύρου, τη θεά με τα φίδια αλλά και τις υπέροχες τοιχογραφίες του ανακτόρου. Εμένα όμως μου τράβηξαν περισσότερο την προσοχή τα παιχνίδια των σκιών που δημιουργούσαν τα εκθέματα από τα φώτα των προθηκών.

Η ιστορία της περιοχής τιμάται και σε μεγάλα γκράφιτι όπως είναι η μεγάλη αναπαράσταση του Ικάρου και του Δαιδάλου στην προκυμαία της πόλης (01:55) και το κεφάλι του αλόγου κοντά σε μία κατάληψη που θυμίζει λίγο τις κεφαλές αλόγων από τα αετώματα του Παρθενώνα (02:01). Πιο όμορφο κι ανθρώπινο γκράφιτι ήταν το σχεδιασμένο σε τοίχο μνημείο για τον Άγνωστο Μετανάστη, ο οποίος έπεσε στα σύνορα για το καλό της δουλειάς (ή της δουλείας), (02:05).

Απογοήτευση του Ηρακλείου ήταν το ενυδρείο της Κρήτης. Η τιμή ήταν τσουχτερή και η βόλτα σχετικά μικρή. Παρ' όλα αυτά κερδίζεις λίγη ώρα χαλάρωσης με τη βοήθεια του φωτισμού, του υγρού στοιχείου, της κίνησης των ψαριών και της μουσικής (02:10-02:20).

Όσο για την πόλη της Κρήτης μπορεί να 'χω μία αρνητική άποψη αλλά σίγουρα υπάρχουν όμορφα μέρη. Επίσης παρατηρείται μία προσπάθεια να καλλωπιστεί η εικόνα της πόλης. Σημείο συνάντησης είναι η υπέροχη ενετική κρήνη Μοροζίνι ή όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι η πλατεία με τα λιονταράκια (02:21-02:29). Από κει ξεκινάει η πιο όμορφη βόλτα της πόλης. 

Λίγο πιο πέρα είναι το πανέμορφο δημαρχείο (02:30-02:49). Το ενετικό κτίριο ήταν παλιά σημείο συνάντησης ευγενών και αρχόντων που συζητούσαν τα θέματα που αφορούσαν την πόλη. Κατά την τουρκοκρατία μετατράπηκε σε έδρα του ανώτατου οικονομικού υπαλλήλου. Σήμερα στον πρώτο όροφο πραγματοποιούνται συνέδρια του δημοτικού συμβουλίου. 

Συνεχίζοντας τη βόλτα μας προς τη θάλασσα συναντούμε υπέροχα εγκαταλελειμμένα κτίρια (02:50-03:10) τα οποία στέκουν περήφανα δίπλα στον ανακαινισμένο καθολικό ναό του Αγίου Πέτρου και Παύλου (03:11-03:19). 

Ο ήλιος πέφτει κι εμείς προχωράμε δυτικά προς το λιμάνι. Εκεί στέκει περήφανο το φρούριο Κούλες ενώ στην προκυμαία έχουν στηθεί υπαίθριες φωτογραφικές εκθέσεις στις στοές των ενετικών τειχών (03:20-04:14). Το Κούλες, ή Καστέλλο ντελ Μόλο (Castello del Molo), ή Ρόκκα α Μάρε (Rocca a Mare), λέγεται το θαλάσσιο φρούριο που κτίστηκε από τους Ενετούς στο Ηράκλειο. 

Ο ήλιος έπεσε και η επιστροφή στο σπίτι είναι επιτακτική για ξεκούραση (04:16). Από την βεράντα βλέπουμε τον ουρανό να σκοτεινιάζει (04:20-04:29). Στο βάθος ο Ψηλορείτης στέκει περήφανος για την κρητική καταγωγή του (04:30). 

Αξέχαστη στιγμή από τη βόλτα μου, θα μείνει  η αντανάκλαση του ειδώλου μου σε μία τοιχογραφία από τα Ανάκτορα της Κνωσού (04:34).

Ο εμπνευστής ενός... άλλου σινεμά

Έχουν συμπληρωθεί 15 χρόνια από την ημέρα που πέθανε ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Ένας σκηνοθέτης που «στιγμάτισε» τον παγκόσμιο κινηματογράφο. Γεννημένος στη Νέα Υόρκη, στις 26 Ιουλίου του 1928 έπειτα από 3 γάμους, δύο παιδιά και αμέριστη κινηματογραφική επιτυχία, η οποία όμως δεν του αναγνωρίστηκε όσο θα έπρεπε, τουλάχιστον σε επίπεδο βραβείων, ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ υπήρξε εμπνευστής ενός άλλου σινεμά.
Βέβαια, πήρε μόλις ένα Όσκαρ για την ταινία «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος» και αυτό στην κατηγορία των ειδικών εφέ. Δεν κέρδισε ποτέ Χρυσή Σφαίρα και μόλις μία φορά πήρε ένα Μπάφτα ως καλύτερος σκηνοθέτης: το 1976 για το «Barry Lyndon».
Η αμερικανική ακαδημία αναγνώρισε την αξία του (όπως συνήθως συμβαίνει) μετά θάνατον και μόλις το 2000 του «χάρισε» ένα Όσκαρ για την προσφορά του στον κινηματογράφο.
Χαραγμένες θα μείνουν σε όλους οι ταινίες του «Κουρδιστό πορτοκάλι» και «Η Λάμψη» ενώ το τελευταίο του έργο «Μάτια ερμητικά κλειστά» δεν απέσπασε και τις καλύτερες κριτικές (ωστόσο ο ίδιος δεν πρόλαβε να δει το τελευταίο του αυτό δημιούργημα να ολοκληρώνεται).
Οι στατιστικές λένε ότι πέθανε την 66η μέρα του 1999 και μόλις 666 μέρες πριν από την 1η Ιανουαρίου του 2001. Στοιχεία που ταιριάζουν απόλυτα στο πρόσωπο, που όλοι ξέρουμε ως Στάνλεϊ Κιούμπρικ.
Χαρακτηριστικό του στοιχείο είναι ακόμη ότι κάθε έργο του ήταν μεταφορά από βιβλίο, εκτός από τα δύο πρώτα του φιλμ, το «Killer’s Kiss» (1955) και το «Fear and desire» (1953) που είχαν πρωτότυπο σενάριο και φυσικά η «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος».
Όλες οι ταινίες του Κιούμπρικ διαθέτουν μια καίρια σκηνή που λαμβάνει χώρα σε ένα μπάνιο, ενώ σε όλες του τις ταινίες συμπεριελάμβανε τις γυναίκες του με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Για παράδειγμα, η πρώτη του γυναίκα, Τόμπα Έτα Μετς Κιούμπρικ, ήταν υπεύθυνη διαλόγων στην πρώτη του ταινία. Η δεύτερη, η Ρουθ Σομπότκα Κιούμπρικ, υποδύθηκε τη χορεύτρια μπαλέτου στο «Killer’s Kiss» με το όνομα Ίρις ενώ η τρίτη και τελευταία του σύζυγος Κριστιάν Χάρλαν Κιούμπρικ, εμφανίστηκε ως Σουζάν Κριστιάν στην ταινία «Paths of Glory» πριν ακόμα παντρευτούν. Μάλιστα, ήταν ο μοναδικός γυναικείος ρόλος της ταινίας. Και επειδή ήταν οικογενειακή υπόθεση, είχε επίσης μία μικρή συμμετοχή στο «Κουρδιστό πορτοκάλι» όπου και ο αδερφός της Ζαν ήταν βοηθός του Κιούμπρικ και παραγωγός (και σε άλλες ταινίες που ακολούθησαν). Η δε κόρη του, Βίβιαν Κιούμπρικ, είναι το μικρό κοριτσάκι που ζητάει δώρο για τα γενέθλιά της (μία Bush baby) στην «Οδύσσεια του διαστήματος». Σήμα κατατεθέν στους χαρακτήρες του ήταν η κατάπτωση και η αλλαγή τους, όπως συνέβη με τον Άλεξ στο «Κουρδιστό πορτοκάλι» και με τον Τζακ που χάνει σιγά σιγά τα λογικά του στη «Λάμψη». Η τακτική αυτή συνεχίστηκε μέχρι την τελευταία του ταινία, όπου ο Τομ Κρουζ παρανοεί στα «Μάτια ερμητικά κλειστά».
H ταινία του «Dr. Strangelove» ή ελληνιστί «S.O.S: Πεντάγωνο καλεί Μόσχα», κλείνει φέτος τα 50 χρόνια. Αν και αρχικά, η ταινία ήταν να γυριστεί ως δράμα, ο Κιούμπρικ είδε ότι οι ιδέες του λειτουργούσαν καλύτερα από την κωμική τους πλευρά. Ευτυχώς, το τόλμησε και η εμπορική επιτυχία της ταινίας του έδωσε την οικονομική άνεση να δημιουργήσει έκτοτε ό,τι έβαζε ο νους του. Σκοτεινό και υποδόριο χιούμορ, με ένα προσχεδιασμένο πλάνο που πάντα πάει λάθος, έντονα χρώματα και σκληρές αντιθέσεις μεταξύ άσπρου και μαύρου είναι χαρακτηριστικά στοιχεία μίας δημιουργίας του Κιούμπρικ, ενός σκηνοθέτη που έφτασε τον κινηματογράφο αρκετές φορές στα όριά του.
Γνωστός ως ο πλέον ολοκληρωμένος και καινοτόμος σκηνοθέτης, ο Kubrick δημιούργησε ταινίες εγκώμια, συχνά αμφιλεγόμενες, ωστόσο πάντα αντάξιες της τελειομανής φύσης του. Όπως έχει σημειωθεί, πρόκειται για «τις πιο πρωτότυπες, προκλητικές, και με όραμα ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου».

Το ολοκαύτωμα της Γάζας

Του Περικλή Κοροβέση

Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, μια από τις ισχυρότερες πολεμικές μηχανές του κόσμου έχει εισβάλει στη Λωρίδα της Γάζας και την ισοπεδώνει. Ακόμα δεν έχουμε ανακωχή. Αλλά και αν αυτό επιτευχθεί, θα είναι ένα διάλειμμα πριν από την επόμενη εισβολή. Και η παγκόσμια κοινή γνώμη, αποτροπιασμένη από τα εγκλήματα πολέμου της ακροδεξιάς κυβέρνησης του Ισραήλ, διερωτάται: Κανένας ΟΗΕ, καμία ΗΠΑ, καμιά Ε.Ε. δεν μπορεί να σταματήσει αυτό τον φριχτό πόλεμο; Και γιατί; Ή, ακόμα, είναι τόσο δύσκολο η Παλαιστίνη να γίνει κράτος με εγγυημένα σύνορα και οι δύο λαοί να ζήσουν με ειρήνη και ασφάλεια; Δεν καταλαβαίνει η κυβέρνηση του Ισραήλ πως όλο αυτό το παγκόσμιο κίνημα αλληλεγγύης για την Παλαιστίνη με τους χιλιάδες νεκρούς αμάχους και τις σφαγές γυναικών και παιδιών μπορεί να δημιουργήσει έναν νέο αντισημιτισμό; (Αν δεν έχει ήδη δημιουργηθεί.)
Η κυβέρνηση του Ισραήλ δείχνει να αδιαφορεί για όλα αυτά. Ο στόχος της είναι άλλος. Η κατάκτηση όλης της Παλαιστίνης. Και αυτό αποδεικνύεται από τους διαδοχικούς χάρτες της περιοχής. Συγκρίνετε τους χάρτες από το 1946 μέχρι σήμερα. Το 1946 υπάρχουν ελάχιστοι Εβραίοι, κυρίως στα παράλια, μεταξύ Τελ Αβίβ και Χάιφας. Οταν ο ΟΗΕ διαμελίζει την Παλαιστίνη για να δημιουργηθεί το κράτος του Ισραήλ, πάνω κάτω είναι μισά-μισά. Οι Παλαιστίνιοι κατανέμονται σε τρεις περιοχές, που γειτονεύουν αλλά δεν επικοινωνούν μεταξύ τους, ενώ το Ισραήλ είναι ενιαίο. Μετά το ‘67 εξαφανίζεται από τον χάρτη η βόρεια Παλαιστίνη και οι δύο άλλες περιοχές, Γάζα και Δυτική Οχθη, χάνουν σχεδόν τα μισά τους εδάφη. Σήμερα η Παλαιστίνη έχει χάσει περίπου πάνω από τα μισά εδάφη από ό,τι της είχαν απομείνει το ‘67. Και αυτά έδωσαν πέντε εκατομμύρια πρόσφυγες. Μιλάμε για εθνοκάθαρση. Μέχρι σήμερα στη Γάζα μετράμε 1.200 Παλαιστίνιους νεκρούς, σχεδόν όλοι άμαχοι, και περισσότερους από 6.500 τραυματίες. Το Ισραήλ έχει χάσει 53 στρατιώτες και 3 αμάχους. Και όταν δημοσιευτεί αυτό το κείμενο θα είναι παραπάνω.
Ολα αυτά δείχνουν πως η λογική της ηγεσίας του Ισραήλ δέχεται μία μόνη εκεχειρία. Την προσάρτηση της Γάζας με έναν τρόπο που να μη φαίνεται προσάρτηση, αλλά ειρήνευση. Και για πολλούς μπαίνει και ένα άλλο ερώτημα: Πώς είναι δυνατόν τα παιδιά του Ολοκαυτώματος να φτιάξουν ένα κράτος με τις φασιστικές θεωρίες του «ζωτικού χώρου» (κατάληψη της Παλαιστίνης) και την καθαρότητα της φυλής (εβραϊκό κράτος), δημιουργώντας ένα καθεστώς απαρτχάιντ, έχοντας στο 20% του πληθυσμού του χριστιανούς και μουσουλμάνους; Και ακόμα, η σφαγή στη Γάζα γίνεται μέσα σε ένα τεράστιο περίφραχτο στρατόπεδο, από όπου δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής. Γι’ αυτό και δεν έχουμε πρόσφυγες. Τηρουμένων των σχετικών αναλογιών, δεν θυμίζει Ολοκαύτωμα; Σε όλα αυτά έρχεται να μας απαντήσει ο καθηγητής της Σύγχρονης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, Σλόμο Σαντ, με το βιβλίο του «The invention of the Jewish people»* (Εκδόσεις «Verso»), βιβλίο που έγινε παγκόσμιο μπεστ σέλερ και για 19 εβδομάδες ήταν πρώτο στις πωλήσεις στο ίδιο το Ισραήλ, παρόλο που ταρακουνούσε τα θεμέλιά του και διέλυε όλους τους μύθους που χρησιμοποιεί σαν ιστορία του για να δικαιολογήσει την ύπαρξή του.
Κατ’ αρχήν δεν υπήρξε ποτέ καμιά ηρωική έξοδος από την Αίγυπτο, γιατί δεν χρειαζόταν. Η Ιουδαία τότε ήταν μέρος της Αιγύπτου. Ο περίφημος Ναός του Σολομώντος ήταν χτισμένος στη φαντασία. Δεν βρέθηκε κανένα ίχνος του. Η περίφημη διασπορά ουδέποτε έγινε από τους Ρωμαίους τον 1ον αι. μ.Χ. Οι κάτοικοί της παρέμειναν στον τόπο τους και είναι οι πρόγονοι των σημερινών Παλαιστινίων (άποψη που συμμεριζόταν και ο Μπεν Γκουριόν). Οι Ρωμαίοι πήραν αιχμαλώτους νέους και τους έκαναν σκλάβους, συνηθισμένη τακτική των πολέμων εκείνης της εποχής. Οι Εβραίοι δεν είναι ενιαίος λαός. Είναι θρησκεία που μέχρι τον 4ο αι. μ.Χ. ήταν πιο επιθετική από τον χριστιανισμό, έφτασε μέχρι την Κεντρική Ευρώπη, για να εξαπλωθεί στον Καύκασο και να επεκταθεί στη Β. Αφρική, τη Μέση Ανατολή και ακόμα παραπέρα. Το Ισραήλ δεν έγινε από τα παιδιά του Ολοκαυτώματος, αλλά από Εβραίους της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Ευρώπης.
Σε συνέντευξή του, ο Σαντ είχε πει πως οι έρευνές του προσανατολίζονται για να γράψει ένα δεύτερο βιβλίο με τίτλο «Η Επινόηση ενός Κράτους». Οταν αποφασίστηκε να ιδρυθεί κράτος για τους Εβραίους, είχαν παιχτεί πολλές περιοχές: Αφρική, Ευρώπη, ακόμα και Κύπρος. Επιλέχθηκε τελικά η Παλαιστίνη. Η Δύση έκανε την τελευταία της σταυροφορία. Γι’ αυτό και ανέχεται τα εγκλήματα του Ισραήλ. Σε τελική ανάλυση, το Ισραήλ για τη Δύση δουλεύει. Και διεκδικεί καλύτερη αμοιβή. Δηλαδή όλη την Παλαιστίνη.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών 02/08/14