Περί χιούμορ

Μετέωρος

Για τους φονταμενταλιστές που μακέλεψαν τους εργαζόμενους του «Charlie Hebdo», του εβδομαδιαίου Τσάρλι πά' να πει, προφανής στόχος ήταν η πνευματώδης εύθυμη διάθεση που προσιδιάζει στον πολιτισμό από καταβολής του. Ο σοφιστής Γοργίας προέτρεπε πολύ νωρίς τα σοβαρά επιχειρήματα του αντιπάλου να τα απορρίπτεις με χιούμορ, ενώ τα αστεία με σοβαρότητα. Δεν μας μένει άλλη επιλογή. Αγαπήσαμε τον Wolinski μέσα απ' τις σελίδες της «Βαβέλ» στα τέλη του 1970. Ας τον αφήσουμε να κατακεραυνώσει ο ίδιος τους δολοφόνους του με εμπνευσμένες ατάκες του που αλιεύσαμε από το διαδίκτυο:
Είμαι ευχαριστημένος που η ζωή είναι σύντομη. Το βρίσκω πολύ καθησυχαστικό. Φοβάμαι τα πράγματα που δεν τελειώνουν ποτέ./ Ο πρώτος άνθρωπος που πέθανε πρέπει να ένιωσε πολύ μεγάλη έκπληξη./ Ο Παράδεισος είναι γεμάτος από ηλίθιους που πιστεύουν ότι υπάρχουν./ Ευτυχώς που ο κόσμος τα πάει χάλια. Θα ήταν ανυπόφορο να τα πήγαινα άσχημα σ’ έναν κόσμο που πήγαινε καλά./ Είμαι χαζός, σύμφωνοι, αλλά με πιάνει τρόμος όταν βλέπω πώς έχουν καταντήσει τον κόσμο όλοι αυτοί οι έξυπνοι./ Οσοι δεν προχωρούν δεν αφήνουν ίχνη./ Οι δημοσιογράφοι δεν λένε ποτέ την αλήθεια, ακόμα κι όταν τη λένε./ Μία από τις μεγαλύτερες απάτες της εποχής μας είναι που έχουν κάνει τον μέσο άνθρωπο να πιστέψει ότι έχει κάτι να πει.
Λόγο να μ’ αγαπάει δεν έχει κανείς. Ετσι, αν μ’ αγαπήσουνε, θα 'ναι πραγματικά για μένα τον ίδιο./ Αν όλος ο κόσμος ήταν σαν κι εμένα, δεν θα υπήρχε λόγος να μισώ τους άλλους./ Το να γερνάς σημαίνει να ξέρεις να χάνεις./ Θα 'θελα να 'μουν γυναίκα για να τα φτιάξω με έναν άντρα σαν κι εμένα./ Νοσταλγώ την εποχή που δεν ήμασταν υποχρεωμένοι να πηδάμε τα θηλυκά που καλούσαμε σε δείπνο./ Προτιμώ να κάνω μια γυναίκα να ουρλιάζει από ηδονή παρά να αναστενάζει από ευτυχία./ Καλύτερα να είσαι έξυπνος τεμπέλης παρά εργατικός βλάκας./ Το χιούμορ είναι ο πιο σύντομος δρόμος από έναν άνθρωπο σε έναν άλλον.
Ιδιοφυείς προσωπικότητες έχουν ασχοληθεί με τον σαρκασμό, πολύ συχνά αυτοσαρκαζόμενες. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου φαίνεται απ' αυτό που θεωρεί αστείο έλεγε ο Γκαίτε ενώ ο Φρόυντ το σοβάρευε κομμάτι: Τα αστεία δεν είναι μόνο μια εκδήλωση σεξουαλικής νεύρωσης, αλλά ένα ψυχοπαθολογικό σύμπτωμα. O Ιρλανδός Τζέιμς Στέφενς διαπίστωνε. Οταν ένας άνθρωπος θέλει να κάνει χιούμορ, πρέπει αυτοί που είναι γύρω του να είναι εξίσου ευφυείς μ’ αυτόν, αλλιώς δεν πρόκειται να τον καταλάβουν.
Ο Αμερικανός ηθοποιός Γουίλ Ρότζερς απεβίωσε το 1935. Θα 'λεγε κανείς μολαταύτα πως βιώνει τις ένδοξες ημέρες ΘΑμαρά διαπιστώνοντας: Δεν είναι δύσκολο να κάνεις χιούμορ όταν έχεις μια τέτοια κυβέρνηση να δουλεύει για σένα. Ο συμπατριώτης του, ποιητής Ρόμπερτ Φροστ, είχε θεολογικές αναζητήσεις, όπως και ο Βρετανός φιλόσοφος Ρόμπερτ Νορθ Ουάιτχεντ: Συγχώρεσε, Κύριε, τα μικρά αστεία που κάνω σε βάρος Σου και θα συγχωρέσω το μεγάλο που κάνεις σε βάρος μου έγραφε ο πρώτος, ενώ ο δεύτερος παρατηρούσε: Η παντελής απουσία χιούμορ από τη Βίβλο είναι ένα από τα πιο παράξενα φαινόμενα σε ολόκληρη τη λογοτεχνία. Οσο για τους φονταμενταλιστές, ένα γέλιο θα τους θάψει.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών