Ψάχνοντας στο 2018 το 1886

του Κώστα Μαρούντα

«Μια καλή ζωή είναι αυτή που εμπνέεται από την αγάπη και καθοδηγείται από τη γνώση» 

Mπέρτραντ Ράσελ

Ο 21ος αιώνας βρίσκεται, πλέον, στο 18ο έτος του. Άρα έχουμε ένα επαρκές δείγμα για να είμαστε σε θέση να μιλάμε για αυτόν με ουσία και όχι σαν να παρουσιάζουμε κάποιον... Καζαμία.
Τα χρόνια περνάνε, και είτε φανερά, είτε υπόκρυφα, αρχίζουν να ξετυλίγονται πολλά από εκείνα τα στοιχεία που θα αποτελέσουν το μέλλον της ανθρωπότητας. Και σε ένα τέτοιο περιβάλλον προκύπτουν διάφορα «καθήκοντα». Ένα από αυτά είναι ο επανακαθορισμός του παρελθόντος, η δίκαιη αποτίμηση του, και η όποια αξία χρήσης μπορεί να έχει στο παρόν και στο μέλλον του είδους. 
Δεν είμαστε οι πρώτοι άνθρωποι που κατοίκησαν στον πλανήτη Γη. Ούτε τελειώνουν όλα με εμάς, υπό την έννοια πως θα ακολουθήσει τεράστιος αριθμός γενεών... Εν έτει 2018, λοιπόν, και μέρες που είναι..., ποιο μπορεί να είναι άραγε ένα σύγχρονο περιεχόμενο της (εργατικής) Πρωτομαγιάς; 
Καταρχάς η Πρωτομαγιά είναι κάτι συγκεκριμένο. Ένα σπουδαίο και σημαντικό συνάμα ιστορικό σημείο αναφοράς με συγκεκριμένα αίτια, γεγονότα και πρωταγωνιστές, με συγκεκριμένη κατάληξη, αλλά και με δεδομένες επιδράσεις στα χρόνια που ακολούθησαν στο παγκόσμιο πολιτικό-οικονομικό-κοινωνικό σκηνικό.
Oι εργασιακές σχέσεις στην εποχή μας έχουν περάσει σε άλλη φάση. Οι επιθετικότητες των εργοδοτών σε παγκόσμιο επίπεδο, πότε με την απροκάλυπτη στήριξη και πότε με την (ενοχική) ανοχή των πολιτικών ηγεσιών, δημιουργούν ένα νέο πλαίσιο. Το οποίο δεν μπορεί να αφήσει ανεπηρέαστη τη ζωή της συντριπτικής πλειοψηφίας των ανθρώπων.
Το ζήτημα των εξεγέρσεων είναι και αυτό ανοιχτό, γιατί αυτές δεν ορίζονται από τα θέλω κάποιων ιδεολόγων ή από τα μη θέλω κάποιων συστημικών ταγών. Προκύπτουν από τις ίδιες τις ανάγκες της πραγματικότητας, ως «φυσικά φαινόμενα» που καλούν όλους ύστερα για «καταγραφή ζημιών», για όψιμες διαχειρίσεις και για μελλοντικές «αξιοποιήσεις».
Με απλά λόγια, αν ξεπεραστούν κάποια ανεκτά όρια συμβίωσης και κοινωνικής συνοχής το πράγμα δεν μαζεύεται, και η όποια προπαγανδιστική ρετσέτα αποδεικνύεται πολύ λίγη, ενώ τα λευκώματα που θα ακολουθήσουν θα έχουν άλλα χρώματα...
Υπάρχει περιθώριο στο αύριο για συζητήσεις που κάνουν λόγο για αυτοδιαχείριση, για μεταβολή των σχέσεων ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, για επαναστατικές αλλαγές; Αυτοί που δεν το θέλουν, θα πουν όχι. Αυτοί που θέλουν, θα πουν ναι. Την τελική απάντηση θα τη δώσει η ίδια η ιστορία, την τελική απόφαση θα την πάρουν οι ίδιοι οι άνθρωποι ωθούμενοι από τις ανάγκες τους. Στο σήμερα, όμως, υπάρχουν άλλα πρωταρχικά ζητούμενα. Που αν δεν αντιμετωπιστούν δεν θα ανοίξει ποτέ ο δρόμος και για τα υπόλοιπα...
Το να επανασυσταθεί ένα είδος σοβαρού και μαχητικού συνδικαλισμού, το να αποκτηθεί ξανά εμπιστοσύνη στην έννοια της συλλογικής πάλης, στο να εμπλουτιστεί το περιεχόμενο της από γνήσια, δίκαια και πολύπλευρα ζητήματα (δίχως, όμως, τις επιδράσεις μίας στημένης μεταμοντέρνας αφήγησης) είναι μία ενεστωτική «υποχρέωση» για όσους ανθρώπους αισθάνονται πως ασφυκτιούν και ανησυχούν τα μάλα για το πού πάμε.
Το μέλλον των κοινωνικών σχέσεων σε όλους τους τομείς δεν μπορεί να είναι ζήτημα που θα επικεντρωθεί μονάχα στα εργασιακά τεκταινόμενα δίχως να συμπεριλαμβάνει κομβικά θέματα όπως η φύση. Η κλιματική αλλαγή -φερ΄ειπείν- δεν είναι πια μπαμπούλας ή μονόστηλο σε επιστημονικά περιοδικά, αλλά ένα πολύ μεγάλο στοίχημα για όλους μας. Διεθνιστικό, διεπιστημονικό, ταξικό και πανανθρώπινο. Έτσι ώστε να έχει νόημα η όποια κουβέντα κάνουμε για το αύριο... Στη θέση της μερικοποιημένης προσήλωσης μπαίνει ο σωστός καταμερισμός.
Ο μερικοποιημένος ψυχισμός δεν καλύπτει την ολότητα των λειτουργικοτήτων που απαιτούνται για ένα βιώσιμο, ισότιμο, ανθρώπινο και παραγωγικό μέλλον. Στο σήμερα κάθε επέτειος όπως αυτή για την αιματοβαμμένη εξέγερση του Σικάγο το 1886 (πρέπει να) είναι αφορμή για τους νέους ανθρώπους να μάθουν, να κάνουν απολογισμό, να εκτιμήσουν, να ξεσκαρτάρουν, να σεβαστούν, να αποκτήσουν συναίσθηση της μελλοντικής πορείας της παγκόσμιας κοινότητας, να σμιλεύσουν συνείδηση, να συνθέσουν, να φέρουν το παρελθόν στο μέλλον.
Έχουμε πατημένο το γκάζι σαν σύγχρονη κοινωνία τόσο πολύ, που ξεπερνάμε πολύ εύκολα σημεία-σταθμούς που θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να βελτιώσουμε την καθημερινότητά μας. Έχουμε εφεύρει την πονηρή τακτική του να μεγαλώνουμε κάθε λίγο και λιγάκι τα «όρια ταχύτητας», αλλά δεν είναι εκεί η λύση. Ο κόσμος δεν είναι τόσο μικρός, ο χρόνος δεν είναι τόσο μεγάλος.
Εδώ και δεκαετίες οι «μεγάλες ιδέες» της ανθρωπότητας είναι εκείνες που αναγκάζουν σε αγώνα για την αποτροπή της καταστροφής από την ίδια την «πρόοδο» της...

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών