του Άγγελου Τσέκερη
Αν σε ακαδημαϊκό επίπεδο η ταύτιση του κομμουνισμού με τον ναζισμό μπορεί να απαντηθεί με ιστορικά και κοινωνικοπολιτικά επιχειρήματα, στο επίπεδο της πολιτικής μια τέτοια συζήτηση δεν έχει κανένα νόημα. Στην καθημερινή πολιτική αντιπαράθεση η επίκληση της «θεωρίας των δύο άκρων» είναι απλώς εκδήλωση εμπάθειας και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί σε ορθολογικό πλαίσιο.
Στην Ευρώπη, η ταύτιση του ναζισμού με τον κομμουνισμό βοήθησε ουσιαστικά κάποιες ανατολικές χώρες να αναθεωρήσουν την Ιστορία τους, να αποκαταστήσουν τους εγκληματίες δωσίλογους συνεργάτες των ναζί, ακόμα και να στήσουν μνημεία σε «ηγέτες» ή στρατιωτικές ομάδες που εμπλέκονται σε εξοντώσεις δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων. Όμως, η θεωρία των δύο άκρων δεν είναι ακριβώς η ταύτιση του ναζισμού με τον κομμουνισμό. Είναι μια πιο διευρυμένη εκδοχή αυτού του σχήματος, που ταυτίζει την Άκρα Δεξιά με την Άκρα Αριστερά αφήνοντας ρευστό το τι μπορεί, κατά περίπτωση, να περιλαμβάνεται στο ένα άκρο και τι στο άλλο. Υπό αυτή την έννοια, αξίζει να παρατηρήσει κάποιος ότι, με τον τρόπο που χρησιμοποιείται η θεωρία των δύο άκρων, τα όρια του δεξιού άκρου είναι κλειστά: περιλαμβάνονται, στο άκρο αυτό, οι νεοναζί με τα τατουάζ και όποιος άλλος εθελοντικά κατατάσσει τον εαυτό του εκεί, καθώς και ο Πάνος Καμμένος - ενώ σιωπηρώς εξαιρούνται η χούντα, ο Ιωάννης Μεταξάς, ο ΙΔΕΑ και τα Τάγματα Ασφαλείας. Αντιθέτως, τα όρια του αριστερού άκρου είναι ελαστικά και μπορεί να περιλαμβάνουν από τον Στάλιν και τη 17Ν μέχρι τον Νίκο Παρασκευόπουλο και τη Θεανώ Φωτίου. Αυτό συμβαίνει γιατί η θεωρία των δύο άκρων δεν έχει ηθικό κίνητρο, αλλά εργαλειακό: είναι μια ρητορική εμπάθειας που στρέφεται 100% εναντίον της Αριστεράς.
Καθορίζοντας με τόσο εξαιρετικά υποκειμενικό τρόπο το τι είναι τα δύο άκρα, αυτή η ρητορική διαμορφώνει έναν μεσαίο χώρο «κανονικότητας» στον οποίο χωράνε όλοι οι υπόλοιποι: από την Κεντροαριστερά έως την Ακροδεξιά που δεν της αρέσει να την αποκαλούν έτσι. Ακριβώς επειδή ξεπλένει όποιον την επικαλείται, η θεωρία των δύο άκρων χρησιμοποιείται κατά κόρον από ακροδεξιούς. Υπήρξε ιδεολογική αρχή της δικτατορίας και είναι παρούσα στα βιβλία του Θεοφύλακτου Παπακωνσταντίνου, στα απολογητικά υπομνήματα του Παπαδόπουλου, στις απολογίες του Θεοφιλογιαννάκου και του Χατζηζήση. Έτσι, στον μεσαίο χώρο της κανονικότητας υπάρχει πάντοτε θέση ακόμα και για μια «σοβαρή Χρυσή Αυγή» όταν και εφόσον αυτή δημιουργηθεί. Υπάρχει χώρος και για την εκλογική βάση της Χρυσής Αυγής (ελάτε τώρα, τόσες χιλιάδες άνθρωποι, δεν είναι όλοι φασίστες...) καθώς και για τα μέλη της (παιδιά που παρασύρθηκαν είναι...).
Το ξέπλυμα κάθε ακροδεξιού που δεν θέλει ή δεν τον συμφέρει να τον προσδιορίζουν ως τέτοιον δεν είναι το μόνο πρόβλημα της θεωρίας των δύο άκρων. Το βασικότερο πρόβλημα είναι ότι υποδύεται την αντικειμενική, ενώ συγκροτείται αποκλειστικά από εμπάθεια απέναντι στην Αριστερά. Στην πραγματικότητα, οι ιεροκήρυκες της θεωρίας των δύο άκρων, όταν βλέπουν την Αριστερά, ξεχνάνε τους φασίστες και όποτε βλέπουν τους φασίστες, θυμούνται την Αριστερά. Για παράδειγμα, όταν ο βουλευτής του Μιχαλολιάκου δημιούργησε μέσα στη Βουλή επεισόδιο με τον Ν. Δένδια, η Νέα Δημοκρατία και όλα τα ΜΜΕ που την επικουρούν κατήγγειλαν κοινό σχέδιο της Χ.Α. με τον ΣΥΡΙΖΑ για να αποπροσανατολιστεί η κοινοβουλευτική διαδικασία. Κι αυτό πάει ακόμα πιο μακριά. Ας θυμηθούμε τον ΣΚΑΪ λίγες ώρες μόνο μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα: «Ο Ρουπακιάς μικρός ήταν επιρροή του ΚΚΕ»...
Έτσι, η θεωρία των δύο άκρων επιβάλλει πάντοτε τον συμψηφισμό όπου υπάρχει η ανάγκη να καταγγελθεί η φασιστική δράση. Αυτό αυτομάτως αμβλύνει την ξεκάθαρη καταγγελία της φασιστικής δράσης, που συνιστά υποχρέωση όλων σε μια ανοιχτή δημοκρατική κοινωνία. Κάθε φορά που οι φασίστες επιτίθενται με τον τρόπο που ξέρουν, η Αριστερά πρέπει να μπαίνει στο κάδρο. Όταν η Αριστερά δεν χωράει στο κάδρο, η φασιστική δράση υποβαθμίζεται. Στο πογκρόμ που έγινε στους δρόμους της Αθήνας μετά τη δολοφονία ενός Έλληνα από δύο Αφγανούς, υπήρξαν νεκροί οι οποίοι ποτέ δεν καταγράφηκαν και κανείς δεν μίλησε γι' αυτούς. Τα υπόλοιπα έκτροπα, οι συνεχείς επιθέσεις και το σπάσιμο καταστημάτων μεταναστών, αποδόθηκαν απλά σε “αγανακτισμένους πολίτες”. Οι φασίστες, που έδρασαν οργανωμένα, εξαφανίστηκαν από την εικόνα που έδιναν τα ΜΜΕ. Όσο για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, όλοι θυμούνται την αρχική γραμμή που επιχείρησε να περάσει ο ΣΚΑΪ μέχρι να σηκωθεί η κατακραυγή: “Τον σκότωσε για το ποδόσφαιρο”...
Η σχετικοποίηση της φασιστικής δράσης από τη θεωρία των δύο άκρων αφήνει χώρο για την εδραίωση της ανοχής. Η πραγματικότητα είναι ότι μέσα σε αυτό το κλίμα πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι οι συμμορίες αυτές, παρόλο που ο τρόπος δράσης τους ξεφεύγει από το νόμιμο πλαίσιο, υποκινούνται στην πραγματικότητα από ευγενικά πατριωτικά κίνητρα και από την πρόθεση να επιβάλουν συνθήκες τάξης και ασφάλειας εκεί που δεν τις επιβάλλει το κράτος. Όλοι αυτοί είναι ψηφοφόροι, είναι τηλεθεατές, είναι όλοι αυτοί που δεν έχουν κανένα πρόβλημα συνύπαρξης με ναζιστές στα συλλαλητήρια για το «Μακεδονικό» ή στην αντιπροσφυγική καμπάνια στη Λέσβο. Τα “κανονικά” κόμματα και τα “κανονικά” ΜΜΕ έχουν ανάγκη όλο αυτόν τον κόσμο και δεν θέλουν να έρθουν σε αντιπαράθεση με τις πεποιθήσεις του. Η θεωρία των δύο άκρων προσφέρει τη δυνατότητα αυτή. Έτσι, η θεωρία των δύο άκρων λειτουργεί ως μια πλατφόρμα νομιμοποίησης, ανοχής, ακόμα και συμπάθειας για τους φασίστες. Άσχετα αν ο τρόπος με τον οποίο “αγαπάνε την πατρίδα” είναι “κάπως ερειστικός”...
Πηγή: Αυγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου