Το τέλος των κινηματογραφικών 90s σημαδεύτηκε με μία μαζική παραγωγή ταινιών εποχής. Μπορεί αρκετές απ' αυτές να στερούνταν στο σενάριο αλλά είχαν πάντα καλόγουστα σκηνικά, ατμοσφαιρικά πλάνα κι όμορφες ερμηνείες. Υπήρξε όμως και μία ταινία που αποτυπώθηκε βαθιά μες στη καρδιά μου. Οι πρόσφατες όμως περιπλανήσεις μου στην Κρεμόνα, μου επανέφεραν στη μνήμη σκηνές αυτού του ξεχασμένου αριστουργήματος, το οποίο αποφάσισα να ξαναδώ σε μία ακόμη νεκρή κινηματογραφική εβδομάδα. Αναφέρομαι στο διεθνούς παραγωγής αριστούργημα "Το Κόκκινο Βιολί".
Μαθητής ακόμα στην Χίο, είχα το μειονέκτημα να αρκούμαι σε προβολές ταινιών που επέλεγε ο μοναδικός κινηματογράφος του νησιού. Σε μία από τις επισκέψεις μου στη σκοτεινή αίθουσα είδα το τρέιλερ του "Κόκκινου Βιολιού". Αμέσως με καθήλωσαν τα μισοφωτισμένα πλάνα, με τον σκονισμένο αέρα ο οποίος χόρευε ανάμεσα στις δέσμες του φωτός, σε μελωδίες απόκοσμες κι ονειρικές. Από την οθόνη πέρασαν πολλά πρόσωπα, κάποια γνωστά αλλά τα περισσότερα άγνωστα. Όμως ήταν η μουσική που με μάγεψε. Δε θυμάμαι ποια ταινία είδα εκείνο το βράδυ. Ο νου μου είχε σκαλώσει στο τρέιλερ του "Κόκκινου Βιολιού" κάνοντάς με να περιμένω με ανυπομονησία να περάσει η βδομάδα για να το δω στο σινεμά.
Παιδί ακόμα κατάλαβα λίγα πράγματα για τις ανθρώπινες σχέσεις, τις ίντριγκες, τον εγωισμό, τον έρωτα και τον θάνατο. Όλα αυτά σε μία Ευρώπη των αυτοκρατοριών που γκρεμίζονταν για να χτιστούν στη θέση τους νέα κράτη και σε μία Κίνα που έτρωγε τα σωθικά της την περίοδο του Μάο. Αυτό που μου έμεινε τότε ήταν η μαγευτική μουσική κι οι καταπληκτικές εικόνες με τους ανθρώπους από τους οποίους είχε περάσει το Κόκκινο Βιολί. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η ταινία να μείνει ως θαμπή ανάμνηση μίας ιδιαίτερης κινηματογραφικής βραδιάς των μαθητικών μου χρόνων.
Καθώς όμως περιπλανιόμουν στους δρόμους της πανέμορφης Κρεμόνα, ένιωθα κάτι να γαργαλάει το πίσω μέρος του μυαλού μου. Ίσως να 'φταιγε ότι η συγκεκριμένη πόλη θεωρείται η πατρίδα του βιολιού. Σχεδόν όλοι οι κάτοικοί της κυκλοφορούσαν με ένα βιολί στο χέρι ή το είχαν κρεμασμένο με επιδέξιο τρόπο στον ώμο τους. Καταστήματα με υπέροχες βιτρίνες διακοσμημένες με βιολιά αλλά κι εργαστήρια κατασκευής κι επισκευής βιολιών. Κάθισα στην μεσαιωνική πλατεία της πόλης να απολαύσω έναν διπλό εσπρέσο στη σκιά του θεόρατου καμπαναριού του καθεδρικού. Και τότε μου ήρθε στο μυαλό η ταινία.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα σκέφτηκα να την δω άμεσα, έχοντας ακόμα ζωντανή στο μυαλό μου την αίσθηση της Ιταλίας. Η αρχή της ιστορίας ξεκινάει από το μακρινό 1683, όπου ένας ξακουστός κατασκευαστής βιολιών, φτιάχνει το καλύτερο βιολί χαρακτηρίζοντάς το ως το απόλυτο αριστούργημά του, για να το προσφέρει στο παιδί που κυοφορεί η γυναίκα του.
Σίγουρα Θα μείνει χαραγμένη η αντίδρασή μου στο πρώτο πανοραμικό πλάνο του τοπίου όπου αρχίζει η ιστορία. Πάνω από τις κοκκινωπές στέγες μιας μεσαιωνικής πόλης, δεσπόζει ο υπέροχος καθεδρικός της Κρεμόνα με το πανύψηλο καμπαναριό. Δύσκολα μπορώ να περιγράψω την αυθόρμητη αντίδρασή μου. Ένας παιδικός ενθουσιασμός διαγράφηκε στο πρόσωπό μου. Που αλλού θα μπορούσε να ξεκινήσει η ιστορία ενός βιολιού; Μα φυσικά από την Κρεμόνα. Από εκείνη τη στιγμή με συνόδευσε μία μόνιμη ανατριχίλα σε όλο μου το κορμί μέχρι τους τίτλους τέλους.
Από το υπέροχο πλάνο της Κρεμόνα κι έπειτα, αφέθηκα στη φαντασία ενός σχετικά άγνωστου σκηνοθέτη, του Francois Girard, ο οποίος με εξαιρετική μαεστρία μας προσφέρει ένα αξεπέραστο ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο, ντυμένο με τις ονειρικές μελωδίες του John Corigliano, ο οποίος κέρδισε και το όσκαρ καλύτερης μουσικής για τη συγκεκριμένη δουλειά.
Βασικός πρωταγωνιστής στην ιστορία είναι το Κόκκινο Βιολί. Καταραμένο και στοιχειωμένο από έναν αναπάντεχο θάνατο, εγκαταλείπει την Κρεμόνα για να καταλήξει σε ένα ορφανοτροφείο των Άλπεων. Εκεί πέφτει στα χέρια ενός παιδιού-θαύματος, του Γκασπάρ (η ερμηνεία του πιτσιρικά είναι καταπληκτική). Η σχέση του παιδιού με το βιολί είναι αξιοθαύμαστη, κάνει που του δίνει την ευκαιρία να κυνηγήσει το όνειρό του στην Βιέννη. Όμως το βιολί έχει τα δικά του σχέδια. Από την πρωτεύουσα της παραπαίουσας αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας, θα ταξιδέψει με τσιγγάνικη συντροφιά μέχρι την Μάγχη, θα την διασχίσει πάνω σε ένα καράβι για να καταλήξει στην Γηραιά Αλβιώνα. Εκεί θα πέσει στα χέρια ενός εκκεντρικού συνθέτη. Η δύναμη του οργάνου θα του δώσει το ερέθισμα να γράψει πολλές συνθέσεις. Όμως ο ναρκισσισμός κι ο εγωισμός θα σταθούν βασικότεροι παράγοντες στην καταστροφή κι αυτού του ήρωα. Ως δια μαγείας, το βιολί θα ταξιδέψει ως την Σαγκάη όπου θα αγοραστεί από μια αριστοκρατική οικογένεια της Φεουδαρχικής Κίνας. Δυστυχώς όμως θα έρθει η Πολιτιστική Επανάσταση του Μάο. Μέσα από μία οδύσσεια τρομοκρατίας και κυνηγιού, θα κρυφτεί σε μία σοφίτα μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '90. Αυτή τη φορά το ταξίδι του στο χρόνο και στο χώρο θα το οδηγήσει στο Μόντρεαλ για να πουληθεί σε έναν οίκο δημοπρασίας. Κάπου εκεί καταλήγει και το ταξίδι...
Οι καταγραφές των εποχών και των περιοχών είναι εξαιρετικές. Με ποιητικό τρόπο περιγράφονται οι πόλεις δίνοντας στην καθεμία ένα διαφορετικό χρώμα. Από το κεραμιδί της Κρεμόνα, πάμε στο γκρίζο της Βιέννης για να καταλήξουμε στο καφέ της Οξφόρδης ενώ η περίοδος που το βιολί βρίσκεται στην Κίνα, βάφεται με μουντά χρώματα.
Η ταινία όμως διακρίνεται και για τις υπέροχες ερμηνείες των ηθοποιών. Μπορεί τα μεγάλα ονόματα να είναι ο Samuel Jackson και Gretta Scacchi, αλλά τις εντυπώσεις κερδίζουν οι λιγότερο διάσημοι ηθοποιοί και ειδικά ο πιτσιρικάς που υποδύεται τον Γκασπάρ. Οι χαρακτήρες όλοι είναι μελαγχολικοί και τραγικοί, λες και ξεπήδησαν από μια αρχαία ελληνική τραγωδία. Έχουν μπει τόσο πετυχημένα στο ρόλο τους, που νιώθεις πως ο καθένας έχει ξεπηδήσει από διαφορετική χρονική και γεωγραφική περίοδο. Σ' αυτό φυσικά βοηθάει και η εναλλαγή των γλωσσών, από τα ιταλικά στα γερμανικά κι από τα αγγλικά της Οξφόρδης στα κινέζικα.
Τέλος η ταινία παίρνει άριστα στη φωτογραφία και φυσικά στη μουσική, η οποία είναι δημιούργημα ορχήστρας εγχόρδων με ιδιαίτερη έμφαση στο βιολί.
Όποιος επιλέξει να την απολαύσει, να είναι βέβαιος πως το "Κόκκινο Βιολί" θα του προσφέρει ένα από τα ομορφότερα κινηματογραφικά ταξίδια που θα κάνει στη ζωή του.
Από την μεριά μου απλά θα σας ευχηθώ ένα ονειρικό μουσικοχρονικό ταξίδι.
Βαθμολογία: 9/10
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου