Υποψίες

Κι ενώ στην Ευρώπη ζούμε τον έντονο διπλωματικό πόλεμο της τουλίπας, εγώ προτίμησα μία πιο ήρεμη και πολιτισμένη οδό κι επέλεξα να παρακολουθήσω μία ενδιαφέρουσα κινηματογραφική πρόταση από Τουρκία η οποία δυστυχώς παίζεται σε μία μόνο σκοτεινή αίθουσα στην Αθήνα, στο πολυαγαπημένο μου Άστυ. Αναφέρομαι στην ταινία "Υποψίες". Η αλήθεια είναι πως μετά τους τίτλους τέλους ανέτρεξα στις πληροφορίες για να δω το έτος παραγωγής. Βλέποντας πως η ταινία είναι του 2015, έχω κάθε δικαίωμα να την χαρακτηρίσω ανατριχιαστικά προφητική γι' αυτό που βιώνει η Τουρκία σήμερα.
Η ταινία του Εμίν Αλπέρ τιμήθηκε με το ειδικό βραβείο της επιτροπής στην Βενετία. Προσωπικά η συγκεκριμένη ταινία αξίζει μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα για το ειλικρινές και το διορατικό της βλέμμα.
Μπορεί η Τουρκία να διαφημίζεται χρόνια τώρα για τα μνημεία της, τα υπέροχα τοπία της, τις γαλάζιες παραλίες της και την μέχρι πρόσφατα οικονομική της ανάπτυξη, αλλά όσοι την έχουν επισκεφθεί και την έχουν ζήσει από κοντά, γνωρίζουν πολύ καλά πως πίσω από την λαμπερή της βιτρίνα βρίσκεται μία χαβούζα δεκαοκτώ φυλών που στοιβάζονται σε παραγκουπόλεις απλωμένες κάτω από τις σκιές των γυάλινων ουρανοξυστών.
Ο σκηνοθέτης με αρκετή δόση ειλικρίνειας μας παρουσιάζει τη ζωή σε μία από τις παραγκουπόλεις αυτές έχοντας ως φόντο τους θεόρατους ουρανοξύστες της Κωνσταντινούπολης. Η κάμερα δε φεύγει από το εξαθλιωμένο αυτό αστικό διαμέρισμα, λες και μια "δύναμη" την κρατά εγκλωβισμένη ανάμεσα σε λαμαρίνες, λάσπες και σκουπίδια. Την ίδια αίσθηση έχουν κι οι κάτοικοι αυτών των περιοχών οι οποίοι προσπαθούν να επιβιώσουν περιορισμένοι σε κάποια αόρατα σύνορα που το ίδιο το καθεστώς τους έχει ορίσει.
Όσον αφορά την υπόθεση, ο πρωταγωνιστής της ταινίας αποφυλακίζεται με τον όρο να ρουφιανεύει στην αστυνομία, ανθρώπους που πιστεύει πως ανήκουν στον αντιεξουσιαστικό χώρο. Ως καμουφλάρισμα υποδύεται τον ρακοσυλλέκτη ώστε πέρα από τους υπόπτους να ψάχνει και για εκρηκτικούς μηχανισμούς μέσα στους κάδους. Προσπαθώντας να κερδίσει την εύνοια του προϊσταμένου του, θα αξιοποιήσει με ζήλο την ευκαιρία που του δίνεται. Ωστόσο ο πρώτος άνθρωπος με τον οποίον συναντιέται έξω από την φυλακή είναι ο αδελφός του, ο οποίος είναι ένας "δημόσιος υπάλληλος" με υπηρεσία να σκοτώνει τα αδέσποτα σκυλιά που κυκλοφορούν στην περιοχή. Τα δύο αδέλφια έχουν ένα χάσμα είκοσι ετών να καλύψουν. Αυτό το χάσμα όμως προκαλεί υποψίες. Και οι υποψίες σε περίεργα καθεστώτα, οδηγούν πολλές φορές σε επικίνδυνες καταστάσεις...

Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι εξαιρετικές αλλά προσωπικά ξεχώρισα τον αξιαγάπητο σκυλάκο που τραυματίστηκε από τον αδελφό του πρωταγωνιστή. Κι έχοντας παρακολουθήσει βίαιες σκηνές με θύματα τα αδέσποτα σκυλιά (πραγματικά το στομάχι μου έγινε κόμπος σε αρκετές στιγμές), η επιβίωση ενός στα χέρια του δολοφόνου ήταν χαρά θεού. Επίσης με εντυπωσίασαν τα βλέμματα των ηθοποιών και οι έντονες κινήσεις των χεριών τους καθώς μιλούσαν.
Σχετικά με το σενάριο, το βρήκα αρκετά έξυπνο αλλά σε πολλά σημεία ήταν εμφανής η αντιγραφή από άλλες ταινίες όπως για παράδειγμα η νυχτερινή σκηνή με τα σκυλιά που τρέχουν στο δρόμο μου θύμισε απίστευτα το εκρηκτικό ξεκίνημα του αριστουργηματικού "Βαλς με τον Μπασίρ" ή στο ξεκίνημα όπου ο πρωταγωνιστής ακούει μία έκρηξη και πάει να ανοίξει μία πόρτα η οποία όμως είναι αλυσοδεμένη, μου θύμισε το ξεκίνημα του θρυλικού "The Wall". Πέρα όμως από τις αντιγραφές ο σκηνοθέτης απέδειξε πως  περνάει εύκολα από το δράμα στο ψυχολογικό θρίλερ.
Επίσης η ταινία είχε αρκετούς συμβολισμούς. Το χάσμα των αδελφών συσχετίζεται με το χάσμα των κοινωνιών. Οι απανωτές εκρήξεις που ακούγονται στη ταινία υποδηλώνουν το επερχόμενο ξέσπασμα των λαών που τρέχουν με διαφορετικές ταχύτητες. Αυτή η έκρηξη ήδη πραγματοποιήθηκε στην Τουρκία λόγω του μεγάλου χάσματος των κοινωνικών τάξεων. Επερχόμενη είναι κι η έκρηξη μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Παράλληλα το ταρακούνημα του εδάφους συμβολίζει τη σαθρή επιφάνεια των σύγχρονων κοινωνιών. Ένα ράγισμα κι όλοι θα βρεθούμε στο ίδιο κενό.
Πέρα απ' όλα αυτά, η ταινία κατηγορεί με πολύ έξυπνο τρόπο τη δράση του παρακράτους στη γειτονική χώρα (όχι πως κι εμείς πάμε πίσω). Η αστυνομοκρατία, η τρομολαγνεία των Μ.Μ.Ε., η επαγγελματική ανασφάλεια κι η κοινωνική εξαθλίωση είναι οι βασικότεροι παράγοντες που θεμελιώνουν τα φασιστικά καθεστώτα. Κι όσο συντελείται αυτή η θεμελίωση, όλοι οι πολίτες είναι ύποπτοι!
Τέλος θέλω να αναφερθώ στο εκπληκτικό φινάλε της ταινίας. Το βλέμμα του πρωταγωνιστή γεμίζει συναισθήματα την οθόνη και μας προειδοποιεί πως όλοι μας μπορούμε να πέσουμε θύματα δημαγωγών και λοιπών καθαρμάτων που έχουν κάποια εξουσία στα χέρια τους. Ένα ισχυρό κατηγορώ!

Για μία ακόμη φορά η κινηματογραφική σχολή της Τουρκίας εντυπωσιάζει με την ορθή πολιτική της ματιά. Κι όπως ανέφερα εξαρχής, η ταινία αυτή είναι ανατριχιαστικά προφητική γι' αυτά που συμβαίνουν στην Τουρκία σήμερα.
Να το δουν οπωσδήποτε όσοι έχουν πολιτικές ανησυχίες.

Βαθμολογία: 9/10