«Είναι αδύνατον να συνομιλήσουμε με την Ισπανία. Καλύτερα να φύγουμε!»

Λιγότερο από ένα εικοσιτετράωρο για να μάθουμε αν θα διεξαχθεί το δημοψήφισμα στην Καταλονία. Κανείς δε μπορεί να είναι βέβαιος για το τι θα συμβεί αύριο, διότι η Βαρκελώνη κι η Μαδρίτη παραμένουν ανυποχώρητες στις θέσεις τους. Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να κρατήσει ουδέτερη στάση εκφράζοντας απλά μια δυσφορία.
Το συγκεκριμένο δημοψήφισμα όμως δεν είναι αρκετά ξεκάθαρο για τους περισσότερους Ευρωπαίους οι οποίοι εστιάζουν κυρίως στις αποσχιστικές τάσεις μίας περιοχής στην Ιβηρική χερσόνησο και στην αντιδημοκρατική αντιμετώπιση της Μαδρίτης. Θα μπορούσαμε όμως να καλύψουμε τα κενά του όλου θέματος ρίχνοντας μία γρήγορη ματιά στο παρελθόν.
Αρχές της δεκαετίας του ’90, η ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας εκφραζόταν από ένα μικρό κομμάτι των Καταλανών. Το ηθικό τους ήταν τότε ανεβασμένο με τους πετυχημένους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης του 1992.
Η αλλαγή ξεκίνησε από το 2003 όταν η τοπική κυβέρνηση μοιράστηκε σε έναν συνασπισμό αριστερών κομμάτων με καταλανική συνείδηση, η οποία ξεκίνησε τη σύνταξη ενός νέου καταστατικού αυτονομίας στην Καταλονία. Μέχρι τότε δεν υπήρχε η σκέψη της ίδρυσης ενός ανεξάρτητου κράτους αλλά η υπερίσχυση της ιδέας πως η Καταλονία είναι ένα άλλο έθνος, κάτι που προκάλεσε τη πρώτη δυσαρέσκεια στην Μαδρίτη. Οι αναμενόμενες αντιδράσεις της ισπανικής κυβέρνησης έριξαν λάδι στη φωτιά, αναζωπυρώνοντας την ιδέα της ανεξαρτητοποίησης.
Το 2010 άλλαξε η κυβέρνηση της Καταλονίας, η οποία πατώντας πάνω στην οικονομική κρίση και στην νεοφιλελεύθερη πολιτική της Μαδρίτης (με κυριότερο εκφραστή τον Ραχόι), άρχισε να συζητά ανοιχτά το θέμα της πλήρης απόσχισης Καταλονίας με Ισπανία. Αγκάθι στις σχέσεις Βαρκελώνης με Μαδρίτη ήταν η περικοπή των κοινωνικών δαπανών.
Το 2011, ο πρόεδρος της Καταλονίας Artur Mas προσπάθησε να πετύχει μία νέα συμφωνία χρηματοδότησης των Καταλανών με τον Ισπανό πρωθυπουργό Ραχόι, αλλά οι συζητήσεις απέτυχαν. Ο Καταλανός πρόεδρος έριξε το φταίξιμο στην Μαδρίτη κι έτσι στις 11 Σεπτεμβρίου του 2012 ξεκίνησε την καμπάνια για ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας, η οποία ολοκληρώθηκε με ένα δημοψήφισμα τον Νοέμβριο του 2014 χωρίς πρακτικό ή συμβολικό αποτέλεσμα. Αυτό οδήγησε την Καταλονία σε νέες εκλογές, από τις οποίες ξεπήδησε ένας νέος συνασπισμός με το σύνθημα Junts Per Si (Μαζί για το Ναι). Ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός είναι αυτός που προκήρυξε το αυριανό δημοψήφισμα.
Αν το κοιτάξουμε από οικονομική πλευρά, στη συγκεκριμένη περίπτωση οι Καταλανοί είναι οι πλούσιοι της υπόθεσης. Εν μέρει η Καταλονία δεν επιδιώκει να αποκοπεί από την Ισπανία αλλά να την ξεφορτωθεί. Σ’ αυτό το κομμάτι, το δημοψήφισμα παίρνει μία περίεργη απόχρωση, οδηγώντας αρκετούς ευρωσκεπτικιστές σε μία ουδέτερη στάση (η αποσχιστική τάση της Καταλονίας δε διαφέρει με την αντίστοιχη της Λομβαρδίας στην Ιταλία).
Επίσης το δημοψήφισμα έχει κι έντονη πολιτική απόχρωση την οποία μας βρίσκει σύμφωνους. Οι Καταλανοί μ’ ένα πλούσιο ιστορικό παρελθόν στον αναρχοσυνδικαλισμό ,στον Ισπανικό Εμφύλιο και κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Φράνκο, είναι φανατικά αντιμοναρχικοί. Το δημοψήφισμα γι’ αυτούς είναι μία μεγάλη ευκαιρία να αποτάξουν το στέμμα πάνω από τις πλάτες τους. Το συγκεκριμένο ζήτημα σίγουρα θα παίξει το δικό του σημαντικό ρόλο στην ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας.
Έπειτα είναι κι η αντιδημοκρατική αντίδραση της Μαδρίτης, η οποία δε δίστασε να στείλει την ισπανική αστυνομία για να συλλάβει Καταλανούς πολιτικούς και να κάνει κατάληψη σε δημόσια κτίρια προσπαθώντας να εμποδίσει το δημοψήφισμα, κάτι που έστρεψε περισσότερο κόσμο στην επιλογή του «Ναι»
Για να είναι αυτή τη φορά έγκυρο το δημοψήφισμα, δεν έχει οριστεί ποσοστό συμμετοχής ενώ η ερώτηση που θα τεθεί είναι ξεκάθαρη, «Θέλεις η Καταλονία να είναι ανεξάρτητο κράτος με δημοκρατικό πολίτευμα» με δύο απαντήσεις «Ναι» κι «Όχι».
Το αυριανό δημοψήφισμα στην Καταλονία έχει πολλές αποχρώσεις και τάσεις, προκαλώντας ένα μούδιασμα σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Μπορεί να μη γνωρίζουμε την έκβασή του αλλά σίγουρα έχει προκαλέσει ένα ακόμη μεγάλο ρήγμα στο ναυάγιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πάντως στην Αθήνα έχει ήδη φτάσει ο απόηχός του δημοψηφίσματος καθώς σε κεντρικό σημείο της πόλης έχουν κολληθεί σε στύλους και σηματοδότες, ψηφοδέλτια με το φλέγον αυτό ερώτημα συνοδευόμενο με τα δυο κενά τετραγωνάκια του Ναι και του Όχι να περιμένουν μία απάντηση.

Πρώτη δημοσίευση: aplotaria.gr

Πολλά φαντάσματα πάνω απ’ την Ευρώπη

του Παντελή Μπουκάλα

Ρίγος και φόβος. Τίποτε λιγότερο. Οχι μόνο για την Ελλάδα και την Ευρώπη, αλλά για τον κόσμο όλον. Ή για όσους στον κόσμο, λαούς και πολιτικούς, πορεύονται με ακέραιη τη μνήμη τους, άρα φρικιούν στη σκέψη του χιτλερικού ναζισμού. Τώρα φρικιούν εξίσου στη σκέψη ότι οι ρατσιστές της ψευδώνυμης «Εναλλακτικής», οι μισαλλόδοξοι, οι κυνηγοί μεταναστευτικών κεφαλών, εν ολίγοις οι ναζιστές του 21ου αιώνα, μπαίνουν στη γερμανική Βουλή.
Το αρχαϊστικά λαϊκιστικό AfD έπαιξε μεθοδικά α λα Τραμπ το παιχνίδι της πρόκλησης, της λεκτικής βίας και των fake news· και στη Γερμανία, άλλωστε, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πρωτοστατούν οι ακροδεξιοί. Το 13% που απέσπασε, παρά τις έριδες στην κορυφή του και τα σκάνδαλα που το βαραίνουν, και παρότι το «πρόγραμμά» του εξαντλείται σε πέντε συνθήματα-κραυγές, αιφνιδίασε μόνο όσους Ευρωπαίους πολιτικούς εξακολουθούν να πιστεύουν πως η ήπειρός μας παραμένει υπόδειγμα δημοκρατικότητας και ουμανισμού. Ανάμεσά τους και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που η πολιτική διορατικότητά του αποδείχθηκε αντίστοιχη της οικονομικής: η σιγουριά του ότι «το AfD έχει μηδενικές προοπτικές» συμβαδίζει με την πεποίθησή του ότι η αυταρχική λιτότητα θα αναπτερώσει την Ευρώπη.
Δεν είμαστε ακόμα στη στιγμή που επαληθεύεται μέχρι κεραίας το σύνθημα των χιτλερικών «Θα ξανάρθουμε και η γη θα τρέμει», που το φωνάζουν και οι Ελληνες νεοναζιστές. Κανένας εφησυχασμός δεν επιτρέπεται όμως, τώρα μάλιστα που οι Γερμανοί υπερεθνικιστές θα επιβάλουν σαν φυσική την ηγεσία τους στο σύνολο της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς. Στην κορυφή του AfD και στη μάζα των οπαδών του διακρίνονται ηλικιωμένοι περήφανοι για «την παλικαριά της Βέρμαχτ», που τη γιορτάζουν συχνά. Διακρίνονται επίσης νεότερες γενιές που όχι μόνον είναι αλλεργικές σε οποιοδήποτε αίσθημα ιστορικής ενοχής, ή έστω ευθύνης (εξ ου και ο χλευασμός τους για το ελληνικό ή το πολωνικό αίτημα αποζημίωσης), αλλά εμφανίζονται επίσης περήφανες για τα «άθλα» των παππούδων τους. Δεν έχουν πια καμιά ανάγκη το αναθεωρητικό σενάριο του αισχρού ψεύδους, που διαδίδει ότι «δεν υπήρξε Ολοκαύτωμα». Το αποδέχονται το Ολοκαύτωμα, αλλά το θεωρούν κανονικό κεφάλαιο του πολέμου. Αν για τους ανθρώπους αυτούς είναι λεπτομέρεια το Αουσβιτς, φανταζόμαστε τι θα σκέφτεται ο φαιότατος εγκέφαλός τους για το Δίστομο.
Το «Πρώτα η Γερμανία» του AfD θριάμβευσε, και ο θρίαμβός του έχει πολλούς γεννήτορες. Ενας απ’ όλους το γεγονός ότι το δίδυμο Μέρκελ - Σόιμπλε πολιτεύθηκε στην Ευρώπη με βάση ακριβώς το δόγμα «Πρώτα η Γερμανία».

Πηγή: Καθημερινή

Η τέχνη ως βελτίωση και συνοχή στη σημερινή κοινωνία

Ανδρέας Μαράτος

Πριν λίγες μέρες επισκέφτηκα την έκθεση «Πόλις – ροές – εντάσεις – ‘Ωσμωση» στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, καθώς ο τίτλος αλλά και η πλειάδα των ονομάτων των συμμετεχόντων κίνησαν το ενδιαφέρον μου.
Η έκθεση ξεκινά με οικία αστικά τοπία: τον κοινόχρηστο ενός τεράστιου συγκροτήματος πολυκατοικιών (Ανδρέας Μαράτος), με εσωτερικά διαμερισμάτων (Κατερίνα Ασλανίδου), με μια πιο ονειρική αλλά και εφιαλτική εικόνα της πόλης (Μάρθα Τσιάρα). Καταλήγει στη μορφή της Σύριας – σύγχρονης Τρωάδας (Utonom), στο μικρό περιπλανώμενο κορίτσι - Ικέτη (Ισμήνη Μπονάτσου) στη ένταση και τη βία μιας συμπλοκής αλλά και τη λύτρωση και την Κάθαρση μέσα από το λουτρό ενός άλλου παιδιού, σε δύο αντίθετα στοιχεία, τη φωτιά και το νερό (Μάρω Κουρή).
Οι καλλιτέχνες έχουν κυρίως επικεντρωθεί στη σύγχρονη Αθήνα, αν και οι αναφορές τους θα μπορούσαν να επεκταθούν σε αρκετές σύγχρονες μεγαλουπόλεις του Δυτικού κόσμου του σήμερα, που μοιράζονται τη ρητορία αλλά και τα αποτελέσματα της οικονομικής κρίσης, το προσφυγικό, την αποξένωση, αλλά και σε ουτοπικές ή κατεστραμμένες πόλεις του μέλλοντος.
Μειδίασα με τον Καραγκιόζη της Μαρίας Πάστρα και στάθηκα στις φωτογραφίες και το κείμενο της Ελένης Μουζακίτη που σχολιάζει τον εκτοπισμό της ιστορικής μνήμης και στο γλυπτό – εγκατάσταση του Θοδωρή Χρυσικού που αναφέρεται σε μια αρχαιολογία του μέλλοντος.
Ήρθα σε επαφή με τέσσερις από τους καλλιτέχνες και σας μεταφέρω τις σκέψεις τους.

Κατερίνα Ασλανίδου

Τι θεωρείτε είναι αυτό που ο μελετητής ή ο αρχαιολόγος του μέλλοντος θα συμπεράνει για τη μεγαλούπολη των αρχών του 21ου αιώνα; 

Φοίβος Σοφικίτης: Μάλλον θα μπερδευόταν αρκετά. Σίγουρα θα εντόπιζε μια έντονη κρίση ταυτότητας, ανθρωποδίκτυα σε αδυναμία συντονισμού και επιβολή της ιδιωτικότητας στον δημόσιο χώρο. 
Αγγελική Σβορώνου: Ίσως ότι η κυριαρχία του αυτοκινήτου είναι τεράστια και δυσανάλογη με τον πληθυσμό και τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων. Είναι κάτι που έμμεσα θίγω και στο έργο μου που παρουσιάζεται στην έκθεση.
Αλεξάνδρα Στραβοράβδη: Θα ρωτήσω έναν αρχαιολόγο για αυτό. Θα έλεγα ότι η σκοπιά του παρατηρητή καθορίζει αποφασιστικά το συμπέρασμά του. Η σύγκριση του δικού μας «σήμερα», δηλαδή του δικού του «τότε» με το αστικό τοπίο του μέλλοντος που θα αποτελεί το δικό του «σήμερα» θα είναι αναπόφευκτη. Ο μελετητής του μέλλοντος το πιο πιθανό είναι ότι θα σχηματίσει μια άποψη ανάλογη με αυτή που έχουμε εμείς για τα αστικά κέντρα της αρχαιότητας ή για το Λονδίνο της βιομηχανικής επανάστασης. 

Μαρία Πάστρα

Κατά τη γνώμη σας, πώς οι διαφορετικές προσεγγίσεις του θέματος της έκθεσης συνδιαλέγονται μεταξύ τους; 

Αγγελική Σβορώνου: Διαφορετικοί καλλιτέχνες με διαφορετικά μέσα έκφρασης ασχολούνται με εκείνο που απασχολεί σε μόνιμη βάση την τέχνη: το ανθρώπινο δράμα, την ανθρώπινη κωμωδία/τραγωδία. Αυτό είναι το υπόβαθρο της έκθεσης, αν προκύπτει κάποιος διάλογος, αυτό έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με το πως έχουν τοποθετηθεί τα έργα στο χώρο, το οποίο όπως γνωρίζουμε είναι η δουλειά του επιμελητή. Ρίχνω λοιπόν το “μπαλάκι” στην επιμελήτρια Καλλιόπη Λιαδή επί του συγκεκριμένου θέματος! 
Αλεξάνδρα Στραβοράβδη: Υπάρχει μια σφαιρική προσέγγιση του θέματος στην παρούσα έκθεση. Υπάρχουν σημεία τομής και σημεία αντίστιξης στα έργα που επιτρέπουν την δημιουργία διαλόγου μεταξύ τους με την προϋπόθεση της σωστής διαχείρισης της δυναμικής τους. Πιστεύω ότι έχει γίνει καλή δουλειά σε αυτόν τον τομέα. 
Φοίβος Σοφικίτης: Έχει δημιουργηθεί ένα ενδιαφέρον πέρασμα, από υλικό σε υλικό, φόρμα του έργου και προσωπική μυθολογία του καλλιτέχνη, που αναλόγως την πορεία του επισκέπτη στο χώρο, ανανοηματοδοτούν τα έργα και τους προσφέρουν νέες οπτικές θεάσεις. 

Φοίβος Σοφικίτης

Πώς ξεκίνησε η ιδέα να χρησιμοποιήσετε τα υλικά που αφήνουν οι μαθητές όταν ολοκληρώνουν τα έργα τους; 

Φοίβος Σοφικίτης: Κατά τη διαδικασία επεξεργασίας των ατομικών έργων των μαθητών μου, για την ετήσια έκθεση εικαστικών του σχολείου, τα στοιβαγμένα περιθώρια των χαρτιών τους και τα σπιράλ των μπλοκ τους, μεταμορφώθηκαν σε μια πρώτη ύλη πολύτιμη. Άλλαξε η εικόνα τους στη συνείδησή μου και οδηγήθηκα αρχικά να τα συλλέγω και στη συνέχεια να τα επεξεργάζομαι εννοιολογικά. 

Ποιες στιγμές (περι)συλλογής προσφέρουν το σχολείο και η σύγχρονη μεγαλούπολη στα παιδιά;

Φοίβος Σοφικίτης: Δυστυχώς, ο ρυθμός της ζωής του σύγχρονου νεοέλληνα, έχει επιβληθεί και στα παιδιά του. Το σχολείο έχει εντατικοποιηθεί και οι απογευματινές δραστηριότητες-φροντιστήρια, κάνουν τη ζωή των παιδιών ασφυκτική. Παρ' όλα αυτά, στις μεταβάσεις, από μάθημα σε μάθημα, εντός κι εκτός σχολείου και κυρίως στα δίκτυα του δημόσιου χώρου, τα παιδιά πάντα βρίσκουν την ευκαιρία να προεκτείνουν το χρόνο και να αφεθούν σε μια αφηρημένη διαδικασία (περι)συλλογής. 

Ποιά είναι η "ατομική και συλλογική μας ευθύνη, για τα παιδιά που δεν καταφέραμε να σώσουμε, παρά μόνο να αποθηκεύσουμε";

Φοίβος Σοφικίτης: Η ατομική και συλλογική μας ευθύνη είναι μια κατάσταση δυναμική, χωρίς στατικό αποτέλεσμα. Εμπεριέχει σίγουρα τις στιγμές περισυλλογής που δεν επιτρέπουμε να υπάρξουν, τους αποκλεισμούς, την καταστρατηγηση των δικαιωμάτων του, τον αποκλεισμό του παιδιού ως συμμέτοχου στον δημόσιο χώρο. Δυστυχώς στις μέρες μας η ατομική και συλλογική μας ευθύνη, φτάνει μέχρι την εξαθλίωση και το θάνατο των παιδιών, σε συνθήκες ενός σύγχρονου μεσαίωνα. 

Αγγελική Σβορώνου

Μοιραστείτε μαζί μας ένα στιγμιότυπο από τις νυχτερινές καταγραφές σας που θα σας μείνει αξέχαστο. 

Αγγελική Σβορώνου: Κάποτε πριν από χρόνια φωτογράφιζα στην περιοχή του Κεραμεικού, γειτονιά απλή και ήσυχη τότε. Πριν ανοίξουν όλα αυτά τα «συνεταιριστικού τύπου» καφενεία. Κάποια στιγμή με πλησίασε ένας νεαρός, όχι πάνω από 17 χρονών. Εγώ πήρα αμέσως την αμυντική μου στάση, καθώς σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να προβλέπει κανείς το χειρότερο. Τελικά ο νεαρός ήταν ένας κάτοικος της περιοχής, μάλλον Ρομά, ο οποίος ήθελε να δει τί κάνω και να μιλήσει για τον εαυτό του και τα όνειρά του για το μέλλον. Η κουβέντα κράτησε όσο η λήψη, 5-10 λεπτά περίπου, αλλά το θυμάμαι ακόμα ως μια συγκινητική και αναπάντεχη συνάντηση ανάμεσα σε δύο ανθρώπους που ήταν μάλλον αδύνατον να συναντηθούν υπό κανονικές συνθήκες. 

Αν θα επιλέγατε να αναδείξετε ένα ανοιχτό χώρο της Αθήνας, ποιος θα ήταν αυτός και πώς θα επεμβαίνατε;

Αγγελική Σβορώνου: Από που να αρχίσω... οι περισσότεροι ανοιχτοί χώροι της Αθήνας θέλουν εκ βάθρων ανακαίνιση, και μια γερή καθαριότητα. Το γράφω μήπως κατά τύχη το διαβάσει ο δήμαρχος κ. Καμίνης που μάλλον ζει σε άλλη πόλη, τέτοια αδιαφορία για την Αθήνα δεν εξηγείται διαφορετικά. Θα επέλεγα μάλλον το παρκάκι του Αγίου Νικολάου Πευκακίων στη γειτονιά μου, το οποίο εξελίσσεται σε μια άγονη αστική ζούγκλα. Η επέμβασή μου θα ήταν σε αρμονία με το περιβάλλον. 

Ποιες ωσμώσεις πραγματοποιούνται τη νύχτα στους ανοιχτούς χώρους της πόλης; 

Αγγελική Σβορώνου: Η νύχτα είναι συχνά πιο φιλική από τη μέρα, οι ρυθμοί είναι πιο αργοί, ο χρόνος διαστέλλεται και η αλληλεπίδραση των ανθρώπων μεταξύ τους γίνεται πιο έντονη. Κυριαρχεί το συναίσθημα, το ένστικτο, κάθε τι είναι πιθανό. Θα έλεγα ότι κάθε είδους ώσμωση είναι πιθανή τη νύχτα. Το θέμα είναι κατά πόσον θα συνεχιστεί μόλις ανατείλει ο ήλιος...

Κέλλυ Βαρδάκα

Ποιος ο συμβολισμός του νερού στα θέματα σας και ιδιαίτερα του νερού που ίπταται μπροστά από μπαλκόνια και πολυκατοικίες;

Κέλλυ Βαρδάκα: Στην δουλειά μου κατέχουν κυρίαρχο ρόλο τα ομιχλώδη και υδάτινα περιβάλλοντα, τα οποία λειτουργούν, όχι τόσο ως ονειρικές καταστάσεις, αλλά ως περάσματα σε ένα παράλληλο σύμπαν που στοχεύει να ενεργοποιήσει την παρατήρηση του θεατή και να του φανερώσει μια νέα-απρόσμενη-οπτική γωνία με έντονο το στοιχείο της έκπληξης και μετέπειτα του προβληματισμού, θέτοντας ερωτήματα όπως "τι συμβολίζει το νερό;" 

Γιατί επιλέξατε την απουσία ήχου στα τρία από τα τέσσερα video έργα που παρουσιάζετε;

Κέλλυ Βαρδάκα: Στη συγκεκριμένη δουλειά ο ήχος απουσιάζει από το μεγαλύτερο μέρος της. Αφαιρέθηκε από τις περισσότερες βίντεο-προβολές εσκεμμένα, προκειμένου αφενός να υπογραμμιστεί μία κατάσταση κενού και μοναξιάς την οποία δύναται να βιώσει προσωπικά ο κάθε άνθρωπος ως επακόλουθο αποξένωσης από το κοινωνικό ή φυσικό περιβάλλον, αφετέρου προς αποφυγή αποδυνάμωσης της εικόνας. 

Ποια είναι για εσάς η Αλήθεια της πόλης;

Κέλλυ Βαρδάκα: Είμαι της άποψης ότι το χαρακτηριστικό γνώρισμα της κάθε πόλης το "δίνουν" οι άνθρωποι που κατοικούν μέσα σ'αυτή. Γι'αυτό και κάθε πόλη είναι ξεχωριστή-γιατί και οι άνθρωποι που ζουν μέσα σ'αυτή είναι ξεχωριστοί και φέρουν μέσα τους τη δική τους ξεχωριστή Αλήθεια. 
Ζώντας λοιπόν μέσα στο δυτικό μοντέλο μιας κοινωνίας, όπου ο χρόνος βιώνεται ως χρήμα, ως κατανάλωση, ως αγχωτική πηγή εν τέλει, εγώ επέλεξα ασυνείδητα να δημιουργήσω το δικό μου προσωπικό καθεστώς χρόνου. Αυτό της ήρεμης και νηφάλιας ενατένισης, όπου τα πράγματα δεν «βιάζονται» παρά αφήνονται να «ωριμάσουν στην ώρα τους» και είτε να παραχθεί το στοιχείο του σοκ είτε όχι. Αφέθηκα λοιπόν να «βυθιστώ» σε αυτήν την επιφανειακά υπνωτική, κυριολεκτικά όμως α-φυπνιστική διαδικασία η οποία ενεργοποίησε την α-λήθεια μου, και με την ετυμολογική σημασία της λέξης, που σημαίνει αυτό που μας εμποδίζει να ξεχάσουμε.

Αλεξάνδρα Στραβοράβδη

Ποιος είναι ο χορογράφος στις αστικές χορογραφίες;

Αλεξάνδρα Στραβοράβδη: Η ζωή. Μπορούμε να πούμε ότι η έννοια του ατομικού χώρου, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί από την κουλτούρα ενός κοινωνικού συνόλου, παίζει καθοριστικό ρόλο. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν επίσης η πολεοδομία, η ανθρωπογεωγραφία, η χρήση του αστικού χώρου και η τύχη. 

Με ποια συχνότητα αποτυπώνετε τις χορογραφίες σας;

Αλεξάνδρα Στραβοράβδη: Όχι όσο συχνά θα ήθελα. Θέλω να πιστεύω ότι αυτή η έκθεση θα λειτουργήσει ως ώθηση, ψυχολογική κυρίως, για μια συχνότερη ενασχόληση. Δεν έχω πάντως εγκαταλείψει πότε την επιθυμία να συνεργαστώ με άλλους καλλιτέχνες και επιστήμονες διάφορων πεδίων στα πλαίσια αυτής της θεματικής. 

Γιατί επιλέξατε να επέμβετε σχεδιάζοντας με μολύβι και να συνδυάσετε τη στατικότητα της φωτογραφίας με την εναλλαγή των εικόνων στην οθόνη;

Αλεξάνδρα Στραβοράβδη: Στην πρώτη περίπτωση, πειραματιζόμουν. Ήθελα να καθοδηγήσω το βλέμμα του θεατή με επεμβατικό τρόπο, για να δει αυτό που βλέπω εγώ. Έχω τις αμφιβολίες μου για την συγκεκριμένη επιλογή, όμως είχα την ανάγκη να δείξω με απλό και σαφή τρόπο τι εννοώ. Στην δεύτερη περίπτωση, η απάντηση είναι ότι η εναλλαγή εικόνων δίνει μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο για επεξεργασία και ανάλυση της κίνησης από τον θεατή σε σχέση με την αλληλουχία των frames σε βίντεο. Κάθε εικόνα είναι μέρος ενός συνόλου, αρκετές όμως από αυτές μπορούν να απομονωθούν ως αυτόνομα ενσταντανέ της κίνησης των περαστικών. 

Sonke

Κατά τη γνώμη σας, πώς οι τέχνες μπορούν να επέμβουν στη βελτίωση και τη συνοχή της κοινωνίας του σήμερα;

Αλεξάνδρα Στραβοράβδη: Με το να αντιμετωπίζονται ως (και να αποτελούν έμπρακτα) ένα σημαντικό κομμάτι της παιδείας, της ζωής και της οικονομίας ενός κοινωνικού συνόλου. 
Κέλλυ Βαρδάκα: Κατά την γνώμη μου, η ομορφιά βρίσκεται στην αλήθεια της ζωής και ρόλος του καλλιτέχνη είναι να την μοιραστεί με το κοινό. Γι’αυτόν τον λόγο, δεν αναζητά ποτέ μεθόδους για τη μέθοδο, για χάρη της αισθητικής͘ είναι δηλαδή οδυνηρά αναγκασμένος να τις μηχανευτεί, προκειμένου να δώσει πιστά την άποψή του για την πραγματικότητα. Κάτι ακόμη που κάνει ο καλλιτέχνης είναι να εκτείνει τα όριά του για να εμβαθύνει την επικοινωνία, να μπορέσουν οι άνθρωποι να κατανοήσουν ο ένας τον άλλο σε ύψιστο διανοητικό, συναισθηματικό, ψυχολογικό και φιλοσοφικό επίπεδο. Οι προσπάθειες δηλαδή του καλλιτέχνη αποσκοπούν να βελτιώσουν και να τελειοποιήσουν τη ζωή, διευκολύνοντας την αλληλοκατανόηση των ανθρώπων. 
Αγγελική Σβορώνου: Είναι σίγουρο πως οι τέχνες θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως αντίβαρο στα πάθη της κοινωνίας: στην αμορφωσιά, τη χυδαιότητα, τον άκρατο καταναλωτισμό και άλλα πολλά. Ποιες τέχνες όμως; Αυτή είναι η κρίσιμη ερώτηση. Η τέχνη της ασχήμιας; Η τέχνη της προχειρότητας και του μιμητισμού;. Η τέχνη των ελίτ του χρήματος; Αν απαντήσουμε σ΄αυτή την κρίσιμη ερώτηση, ίσως τότε να μπορέσουμε να απαντήσουμε και στην ερώτησή σας. 
Φοίβος Σοφικίτης: Οι τέχνες, σαν άχρονες καταστάσεις που συνδέουν το συλλογικό μας ασυνείδητο, οφείλουν να επεμβαίνουν πάντα στην κοινωνία, θέτοντας τα κρίσιμα ερωτήματα, εμμέσως προειδοποιώντας και προβλέποντας τις προβληματικές. Για να συμβεί αυτό, οι καλλιτέχνες ως ανθρώπινοι φορείς τους, πρέπει να απεμπλακούν από τις σύγχρονες εξαρτήσεις των μηχανισμών της κοινωνίας, για να μπορέσουν να τους αφομοιώσουν στο έργο τους. Δύσκολα πράγματα...

Έκθεση «Πόλις – ροές – εντάσεις – ‘Ωσμωση» ,
14 - 30 Σεπτεμβρίου 2017.
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Πειραιώς 206, Ταύρος, τηλ. 210 34 18550
Ώρες λειτουργίας:
Δευτέρα - Παρασκευή 18:00 - 22:00
Σάββατο - Κυριακή 11:00 - 14:00 και 18:00 - 22:00

link: http://www.mcf.gr/el/events/?ev=ekthesi_eikastikon_polis_roes_entaseis_osmosi

ΕΑΜ: «…έχει πρόγραμμα Λαοκρατία»!

του Νίκου Μπογιόπουλου

76 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ίδρυση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, του ΕΑΜ.
Το ΕΑΜ και ο στρατός του, ο δοξασμένος ΕΛΑΣ, έγραψαν ένα «νέο ’21». Πολέμησαν το φασίστα Γερμανο-Ιταλό κατακτητή, χτυπήθηκαν από τον αγγλο-αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και τίμησαν μέχρι τέλους τον όρκο για «Λεύτερη Ελλάδα».
Ψυχή και καρδιά του ΕΑΜ υπήρξε το ΚΚΕ. Ήδη από τις 1 – 3 Ιούλη του 1941, κατά την 6η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, προσδιορίστηκε με ως άμεσο επιτακτικό καθήκον για το Κόμμα, το λαό και τις οργανώσεις του η συγκρότηση ενός μετώπου εθνικής απελευθέρωσης.
«Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ελλάδας – έλεγε η απόφαση της Ολομέλειας – καλεί τον ελληνικό λαό, τα κόμματα και τις οργανώσεις του, σ’ ένα εθνικό μέτωπο της απελευθέρωσης» με στόχους

• το διώξιμο της γερμανοϊταλικής κατοχής από την Ελλάδα, 
• την ανατροπή της κυβέρνησης – οργανέτου τους, 
• την υποστήριξη κάθε συνεπούς αντιφασιστικής δύναμης με όλα τα μέσα, 
• το σχηματισμό προσωρινής κυβέρνησης απ’ όλα τα κόμματα, που θ’ αποκαταστήσει τις δημοκρατικές ελευθερίες του λαού, θα του εξασφαλίσει ψωμί και δουλειά, θα συγκαλέσει Συντακτική Εθνοσυνέλευση και θα υπερασπιστεί την ακεραιότητα και την ανεξαρτησία της Ελλάδας από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική δύναμη». 

Πρώτη έκφραση του καλέσματος του ΚΚΕ ήταν στις 16 Ιούλη του ’41 η δημιουργία του Εργατικού ΕΑΜ. Το ΕΕΑΜ έθεσε ως στόχους του να οργανώσει την εργατική τάξη, τόσο για τις καθημερινές διεκδικήσεις και ανάγκες της, όσο και για την απαλλαγή της από τον κατακτητή μέσω της συγκρότησης ενός πανελλαδικού εθνικοαπελευθερωτικού μετώπου.
Στις αρχές Σεπτέμβρη 1941, συγκλήθηκε η 7η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, που αποφάσισε την επιτάχυνση των διαδικασιών συγκρότησης του ΕΑΜ .
«Είναι καιρός – τονιζόταν στην απόφαση της Ολομέλειας – να περάσουμε από τη φιλολογία σε πρακτική δράση, στον τομέα αυτό. Από κάτω ίσαμε πάνω, πρέπει να αποκρυσταλλώσουμε τη συνένωση των εθνικών δυνάμεων, να τους δώσουμε οργανωτική μορφή. Η δουλειά άρχισε και θα προχωρήσει με όσους και όποιους θέλουν να δέχονται να αγωνιστούν για το ξεσκλάβωμα της χώρας».
Στη βάση αυτής της απόφασης, εντός του ίδιου μήνα, το ΕΑΜ γίνεται πραγματικότητα στις 27 Σεπτέμβρη 1941.
Στις επαφές που έγιναν ανάμεσα στους εκπροσώπους του ΚΚΕ και τους εκπροσώπους των άλλων κομμάτων, το Μάη και τον Ιούνη του 1941, τα παλιά αστικά κόμματα χαρακτήρισαν «τυχοδιωκτισμό» τα σχέδια για οργάνωση αντίστασης εναντίον των κατακτητών και απέρριψαν τις προτάσεις για συνεργασία.
Μόνο μερικά κόμματα και ομάδες συμφώνησαν να πραγματοποιηθεί η ενότητα για την οργάνωση του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Αυτά ήταν: Το Αγροτικό Κόμμα, το νεοσύστατο κόμμα «Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας» και το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδας Οι εκπρόσωποι αυτών των κομμάτων προχώρησαν στις 27 Σεπτέμβρη του 1941 στην ίδρυση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ).
Οι σκοποί του ΕΑΜ όπως διατυπώθηκαν στο ιδρυτικό του ήταν οι εξής:
α) Η απελευθέρωση του Εθνους μας από τον σημερινόν ξένον ζυγόν και η απόκτησις της πλήρους ανεξαρτησίας της χώρας μας.
β) Ο σχηματισμός προσωρινής κυβερνήσεως, σκοπός της οποίας θα είναι η προκήρυξις εκλογών διά Συντακτικήν Εθνοσυνέλευσιν, με βάσιν την αναλογικήν, ίνα ο λαός αποφανθή κυριαρχικώς επί του τρόπου της διακυβερνήσεώς του.
γ) Η κατοχύρωσις του κυριαρχικού τούτου δικαιώματος του ελληνικού λαού, όπως αποφανθεί περί του τρόπου της διακυβερνήσεώς του, παρά πάσαν αντιδραστικήν απόπειραν, ήτις θα τείνει να επιβάλλει εις τον λαόν λύσεις αντιθέτους προς τας επιθυμίας του και η εκμηδένισης, δι’ όλων των μέσων του ΕΑΜ και των οργάνων που το αποτελούν, πάσης τοιαύτης απόπειρας.
Η ίδρυση και η δράση του ΕΑΜ και του ηρωικού στρατού του, του ΕΛΑΣ, στάθηκαν από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας.
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα ενώθηκαν και πάλεψαν πλάι – πλάι, κάτω από τις δοξασμένες σημαίες μιας ενιαίας πατριωτικής απελευθερωτικής οργάνωσης, τόσο τεράστια πλήθη, που μετριούνταν σε εκατοντάδες χιλιάδες και εκατομμύρια αγωνιστές και αγωνίστριες.
Ένα χρόνο αργότερα από την ίδρυση του ΕΑΜ κυκλοφορεί η μνημειώδης μπροσούρα του Δημήτρη Γληνού «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ» που αποτέλεσε το «Ευαγγέλιο» του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα.
Ορισμένα αποσπάσματα:
– «Ο σημερινός αγώνας του λαού μας στο περιεχόμενό του δεν μπορεί να είναι τίποτ’ άλλο παρά απελευθερωτικός. Πρόκειται να κατακτήσουμε τη λευτεριά μας, να διώξουμε τους ξένους επιδρομείς από τη χώρα μας, να υπερασπίσουμε τα δικαιώματά μας στη ζωή και τον πολιτισμό. Πρόκειται ν’ ανοίξουμε το δρόμο για μιαν ελεύτερη, πολιτισμένη κι ευτυχισμένη Ελλάδα. Αυτός είναι ο πρώτος, ο υπέρτατος, ο μόνος σκοπός που μας προβάλλεται σήμερα επιτακτικά όσο ποτέ».
– «Στη μορφή του, ο σημερινός αγώνας δεν μπορεί παρά να είναι παλλαϊκός, ν’ αγκαλιάσει όλα τα στρώματα του λαού, και τον εργάτη και τον αστό και τον αγρότη και τον διανοούμενο. Και μ’ αυτή την έννοια της παλλαϊκότητας, ο αγώνας αυτός χαρακτηρίζεται σαν αγώνας εθνικός. Ο σημερινός, λοιπόν, αγώνας που βγαίνει από τα πράγματα και την ψυχική διάθεση όλου του λαού, είναι αγώνας εθνικοαπελευθερωτικός, και μόνο αν έτσι κατανοηθεί και οργανωθεί μπορεί να φέρει το ποθητό αποτέλεσμα…».
– «Ποια κόμματα και ποιοι πολιτικοί αρχηγοί μπορεί να μην είναι σύμφωνοι για την ανάγκη και τους σκοπούς του εθνικού απελευθερωτικού αγώνα; Οι προδότες και οι φασίστες μόνο. Υπάρχουν άλλοι που πιστεύουν πως ο λαός πρέπει να δεχτεί μοιρολατρικά τη σκλαβιά ή να περιμένει να τον σώσουν άλλοι από τη σκλαβιά; Ας το δηλώσουν. Μα, κι αν δεν το δηλώσουν το ίδιο συμπέρασμα θα βγει από τη στάση τους απέναντι στον αγώνα και απέναντι στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο…».
– «Τι πρέπει να κάνεις; Να τι πρέπει να κάνεις. Πρώτα πρώτα, δεν πρέπει ποτέ, για κανένα λόγο, για καμιά περίπτωση να μείνεις μόνος, ξεκομμένος από το σύνολο, άτομο ξεμοναχιασμένο. Ενώσου με τους άλλους. Ενώσου με τους συναδέλφους σου, τους συντρόφους σου, τους συντεχνίτας σου. Έμπα στην οργάνωσή σου, στο σωματείο σου, στο συνεταιρισμό σου, στην ένωσή σου, στο επαγγελματικό σωματείο και γίνε μέλος ενεργητικό. Παίρνε μέρος σ’ όλους τους αγώνες, στις συζητήσεις για τα καθημερινά ζητήματα, προστάτευε τα δικαιώματά σου στη ζωή, για να εξασφαλιστεί η ζωή σου, η συντήρηση η δική σου και των δικών σου».
Ολόκληρο το κείμενο του Δημήτρη Γληνού «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ» μπορείτε να το διαβάσετε εδώ.
Ενας μεγάλος άνθρωπος και δάσκαλος για τη νέα γενιά δημοσιογράφων, ο αείμνηστος Νίκος Καραντηνός, ο «Διονύσης» της Εθνικής Αντίστασης, έγραψε για τη επέτειο ίδρυσης του ΕΑΜ, υπό τον τίτλο «Κορυφαίο γεγονός σαν το ’21» (Ριζοσπάστης, 28/9/2005):
«…ΤΟ ΕΑΜ δεν μπήκε στη νεότερη Ιστορία μας σαν ένα απλό γεγονός, μια ηρωική παρένθεση. Ηρθε σαν κοσμογονική μεγάλη, ηφαιστειακή ώρα, που όργωσε κατάβαθα την Ελλάδα. Εσπειρε σπόρο λευτεριάς. Κι έπλασε νέους καινούριους κόσμους. Το ΕΑΜ αντάμωσε τον κάθε αγωνιστή, τον κάθε πατριώτη σε κρίσιμες ώρες. Στάθηκε γι’ αυτόν μέσα στη χιτλεροφασιστική Κατοχή, το στήριγμα, η απαντοχή κι η ελπίδα.
ΦΩΤΕΙΝΟ, λαμπερό το εγερτήριο σάλπισμα του ΕΑΜ που καλούσε κάθε πατριώτη να ενταχθεί στις γραμμές του και σκόπιμα παρελκυστική η τακτική των παλαιών κομμάτων στις προτάσεις, που τους έγιναν για να συμπράξουν. Μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση, η λύση που απόμενε ήταν μία. Να περάσουν αποφασιστικά στο προσκήνιο οι καθ’ αυτού λαϊκές δυνάμεις. Ετσι η υπόθεση του έθνους και του απελευθερωτικού αγώνα πέρασε στα χέρια του ίδιου του λαού.
ΜΠΟΡΕΙ να πέρασαν 64 χρόνια από τότε και μένει στη μνήμη του λαού μας, του μεγάλου, του σοφού δάσκαλου, του αταλάντευτου κομμουνιστή ηγέτη, του Δημήτρη Γληνού, το κάλεσμα σ’ εκείνο το μοναδικό βιβλιαράκι «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ », που στάθηκε βασικό για τους στόχους του Αγώνα. Θα έλεγε κανείς πως το βιβλιαράκι αυτό ήταν ένας παιάνας, που το κράτησαν χιλιάδες και χιλιάδες αγωνιστές. Ηταν το αλφαβητάρι του Αγώνα μας.
ΔΥΝΑΤΟΣ, δωρικός ο λόγος του Γληνού, δίνει πρόσταγμα, κάλεσμα που λέει: «ΟΧΙ. Δεν υπάρχει συμβιβασμός και μοιρολατρική αποδοχή της σκλαβιάς. Ενας και μόνος δρόμος ανοίγεται μπροστά μας. Ο δρόμος της ενεργητικής Αντίστασης, ο δρόμος του εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα. Παλλαϊκός αγώνας για την οριστική κατάχτηση της λευτεριάς. Αυτή είναι η ηρωική διάθεση του ελληνικού λαού, που θέλει να ζήσει. Που θα παλέψει όλος μαζί ενωμένος, που θα παλέψει και θα νικήσει…».
ΔΕΝ ξεχνιέται και ποτέ δε θα ξεχαστεί η αποτρόπαια και φρικαλέα πράξη που διέπραξε η κυβέρνηση Τσουδερού που μαζί με τους Μανιαδάκηδες κι όλους τους πράκτορες, παράδωσαν – σε κανονική παράδοση με τα κλειδιά της φυλακής και τους καταλόγους – τους κομμουνιστές, που είχαν στην Ακροναυπλία, στην Ανάφη και σε άλλα στρατόπεδα. Τους παράδωσαν στους χιτλερικούς δήμιους. Που τους εκτέλεσαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής.
ΤΙΜΩΝΤΑΣ τα 64 χρόνια από την ίδρυση του ΕΑΜ δεν μπορούμε να μη θυμηθούμε την πλατιά και μοναδική στην ιστορία μας λαϊκή ενότητα, που εξασφάλισε αυτό το ένδοξο μέτωπο στον αγώνα της λευτεριάς και της δημοκρατίας. Δεν έχουμε το δικαίωμα να ξεχνάμε τους περίλαμπρους αγώνες στις πόλεις και στην ύπαιθρο για τη ζωή του λαού και της νεολαίας.
ΤΟ ΕΑΜ, λέει το γνωστό εκείνο τραγούδι της Κατοχής, μας «έσωσε από την πείνα». Ο αγώνας για την επιβίωση του λαού στάθηκε ένας από τους πρώτους στόχους που με αποφασιστικότητα επιδίωξε το ΕΑΜ και που με μεγάλη επιτυχία τον πέτυχε. Ο ασταμάτητος καθημερινός αγώνας για την εξασφάλιση των αναγκαίων τροφίμων έκανε δυνατή τη λειτουργία των συσσιτίων φυσικά με πολλούς κινδύνους από τους Γερμανούς.
ΗΤΑΝ μια μεγάλη μάχη ζωής, που έδωσαν τότε οι Οργανώσεις του ΕΑΜ κι έσωσαν χιλιάδες κόσμο ιδιαίτερα στην Αθήνα και στις άλλες πόλεις της χώρας. Ηταν αληθινή μάχη που έδωσαν αντάμα κομμουνιστές, ΕΑΜίτες και ΕΠΟΝίτες για να αποσπάσουν από τους ξένους καταχτητές και τους μαυραγορίτες μια κουταλιά μπλουγούρι.
ΠΩΣ να μη θυμηθείς τους άθλιους εκείνους δήθεν συμβουλάτορες, που από τους πρώτους κιόλας μήνες, που ξεκινήσαμε τον αγώνα μέσα στα Ανώτατα Ιδρύματα με την ΟΚΝΕ κι έπειτα με το ΕΑΜ Νέων και την ΕΠΟΝ, μας καλούσαν για να μας συμβουλεύσουν τάχατες «πατρικά»: Να παρατήσουμε τα γραψίματα στους τοίχους με συνθήματα και τα τρεξίματα με τις επιτροπές. Χάνετε άδικα το χρόνο των σπουδών σας, τα πτυχία σας. Μήπως νομίζετε, έλεγαν, πως εσείς με τα συνθήματα θα διώξετε τους Γερμανούς, πού ‘χουν στα χέρια τους όλη την Ευρώπη; Αφήστε τις διαδηλώσεις, τις απεργίες κι όλα τα άλλα και κοιτάχτε με φρονιμάδα τις σπουδές σας. Και πολύ συχνά έταζαν υποσχέσεις για μελλοντικά «βουλευτιλίκια» όταν θα λευτερωνόταν η χώρα. Τα νιάτα της Αντίστασης δεν άκουσαν τους συμβουλάτορες. Δε δέχτηκαν τη φρονιμάδα. Μπήκαν ολόψυχα στο μεγάλο αγώνα. Πάλεψαν ηρωικά κι έδωσαν χιλιάδες ζωές για τη λευτεριά της Ελλάδας…
«Τα πτυχία κι οι σπουδές μας μπορούν να περιμένουν… Αλλά η ζωή στους δρόμους καθημερινά τουφεκίζεται, εκεί είναι η θέση μας. Δεν είμαστε φρόνιμοι»… Αυτή ήταν η απάντησή τους.
ΚΟΡΥΦΑΙΟ γεγονός μένει πάντα το ΕΑΜ . Και στέκεται επάξια δίπλα στο Εικοσιένα. Δεν είναι μόνο ένας τίτλος τιμής για τους κομμουνιστές και το ΚΚΕ, που πρωτομάχησαν και τους άλλους αντιφασίστες που αγωνίστηκαν στις γραμμές του. Το ΕΑΜ είναι μια αστείρευτη πηγή πείρας διδαγμάτων και αγωνιστικού φρονηματισμού. Η ασυμβίβαστη πάλη του για την εθνική ανεξαρτησία ενάντια στο χιτλερισμό και τους ελληνόφωνους συνεργάτες του, η πλατιά λαϊκή ενότητα είναι μερικά από τα βασικά διδάγματα του ΕΑΜ.
ΤΟ ΕΑΜ με τους πολύμορφους αγώνες του κέρδισε άξια τη θέση του στο μεγάλο αντιστασιακό κίνημα των λαών της Ευρώπης, συσπειρώνοντας και ενεργοποιώντας τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού σ’ ένα μεγάλο παλλαϊκό ξεσηκωμό. Σ’ ένα τεράστιο και μοναδικό αναγεννητικό έργο (…).
Το ΕΑΜ μάς δείχνει το δρόμο».
Κάποιοι σαν «αντίλογο» θα έλεγαν, ενδεχομένως, ότι από τη στιγμή που ο λαός δεν κατέκτησε τότε την εξουσία, ότι λόγω μια σειράς απαράδεκτων λαθών στην εφαρμογή της στρατηγικής του κομμουνιστικού κινήματος δεν κατέστη κατορθωτή η διπλή απελευθέρωση τόσο από την ξενική ιμπεριαλιστική κατοχή όσο και από την εγχώρια αστική πολιτική εξουσία, ότι όλα αυτά ήταν «μάταια»…
Πως κατορθώματα όπως η αθάνατη εποποιία της Αντίστασης, το γεγονός ότι χάρη στη δράση του ΕΑΜ δεν στάλθηκε ούτε ένας Έλληνας εργάτης για να δουλέψει στα γερμανικά εργοστάσια, ότι η σωτηρία του λαού από την πείνα, η δημιουργία φύτρων της λαϊκής εξουσίας στην Ελλάδα, ότι όλα αυτά ήταν «μάταια»…
Κάποιοι άλλοι θα συνεχίσουν να επιδίδονται στο ατόπημα του τεμαχισμού του ΕΑΜ. Ένα ατόπημα που ειδικά στις σημερινές συνθήκες συνιστά πολιτικό και ιστορικό αναθεωρητισμό της έσχατης μορφής Πρόκειται για όσους αναφέρονται συχνά στο πρόγραμμα του ΕΑΜ που μιλούσε για «καθημερινή πάλη για να μην τσακιστεί ο λαός κάτω από την πείνα, την αρρώστια και τις υλικές στερήσεις», αλλά που μονίμως «ξεχνούν» εκείνη την στροφή από τον ΥΜΝΟ του ΕΑΜ: «…έχει πρόγραμμα Λαοκρατία…».
Ας τους αφήσουμε στην πλάνη τους. Για να δανειστούμε τα λόγια του Δ.Μαριόλη («Η αδύνατη ταξική ανακωχή», εκδόσεις ΚΨΜ) «το ΕΑΜ ήταν η πολιτική πρωτοβουλία που απελευθέρωσε μια απίστευτη κοινωνική δυναμική, μετουσίωσε τη δυσαρέσκεια και τη λαϊκή θέληση για αντίσταση σε καθημερινή πολιτική πάλη, ενεργοποίησε υπόγεια ρεύματα που βρίσκονταν σε λανθάνουσα μορφή, ενοποίησε την πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας σε ριζοσπαστική κατεύθυνση και δημιούργησε τις βάσεις που πάνω τους άνθησε το μαζικότατο κίνημα αντίστασης, η λαϊκή αυτενέργεια, οι λαϊκοί θεσμοί της αντίστασης, η πνευματική και πολιτιστική αναγέννηση».
Κόντρα λοιπόν σε αυτού του τύπου τις ερμηνείες, το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ θα αποτελούν πάντα τους φωτεινούς σηματοδότες της δυνατότητας του λαού, μέσα από το κτίσιμο του δικού του μετώπου, να επιτύχει την συνολική του απελευθέρωση.

Πηγή: Ημεροδρόμος

Αριστουργήματα του παρελθόντος: Επάγγελμα Ρεπόρτερ (1975)

Ο Μικελάντζελο Αντονιόνι έχει δείξει μεγάλο ενδιαφέρον στα υπαρξιακά αδιέξοδα των ανθρώπων κάτι που βοηθάει τις ταινίες του να αποκτούν ένα ουσιώδες νόημα και να γίνονται ιδιαίτερα αγαπητές στους απανταχού κινηματογραφόφιλους. Παράλληλα πιάνεται και με την επικαιρότητα αφήνοντας κι εκείνος τη δικιά του καταγραφή στα γεγονότα της δικιάς του εποχής. Το Επάγγελμα Ρεπόρτερ (τελείως ατυχής η μετάφραση του κανονικού τίτλου) μας παρουσιάζει δυο πορείες παράλληλες, τη μίζερη ζωή ενός ρεπόρτερ που επιθυμεί να αφήσει πίσω του κι τους απελευθερωτικούς αγώνες που εξελίσσονταν εκείνες τις δεκαετίες στην Αφρική.

Η ιστορία μας πηγαίνει σε μία χώρα της Αφρικής (δε μας προσδιορίζει ποια αλλά υποψιάζομαι πως αναφέρεται στην Νιγηρία) όπου ένας ρεπόρτερ αναζητάει υλικό για να καλύψει τον πόλεμο που μαίνεται εκεί. Οι αντίξοες συνθήκες που συναντά κι οι πολλές αναποδιές, τον οδηγούν σε ένα καθολικό ξέσπασμα στην μέση της ερήμου. Γυρνώντας στο ξενοδοχείο που διαμένει, διαπιστώνει πως ο ένοικος του διπλανού δωματίου είναι νεκρός από καρδιακή προσβολή. Έχοντας έντονη φυσιογνωμική ομοιότητα κι έχοντας ήδη κάνει μερικές συζητήσεις μαζί του, ο ρεπόρτερ αποφασίζει να αλλάξει ταυτότητα ώστε να φανεί ο ίδιος ως νεκρός, κλέβοντας έτσι τη ζωή του θανόντα. Πριν προλάβει όμως να γευτεί την πολυπόθητη ελευθερία, διαπιστώνει πως έχει εγκλωβιστεί σε ένα άλλο αδιέξοδο, άκρως επικίνδυνο για τη ζωή του.

Ο δημιουργός με εξαιρετική μαεστρία μας τοποθετεί σε ένα πανέξυπνο παιχνίδι μνήμης και ξετυλίγματος κουβαριού. Χωρίς να μας συστήσει κανένα πρόσωπο, χρησιμοποιεί σαν πιόνι τον Τζακ Νίκολσον, ο οποίος έχοντας την ατζέντα του θανόντα προσπαθεί να συνεχίσει τη ζωή του σε άλλες συνθήκες κι άλλους κανόνες. Με κάθε πρόσωπο που έρχεται σε επαφή, ανακαλύπτει και μία ακόμη πτυχή της νέας του ταυτότητας. Στη πορεία όμως θα διαπιστώσει πως δεν του αρέσει η νέα του ζωή αλλά θα είναι πολύ αργά για να την αποφύγει. Παράλληλα τον παλιό του εαυτό τον ανακαλύπτουμε μέσα από τους διαλόγους που έχει η γυναίκα του με έναν στενό του φίλο και συνεργάτη.
Ωθείται λοιπόν σε ένα μοναχικό road-movie όπου δεν αναζητά την δικιά του αυτογνωσία. Έχοντας μπει σε ένα άλλο καλούπι στο οποίο είναι πιο στριμωγμένος, προσπαθεί να ξεφύγει από δύο ταυτότητες. Με αυτόν τον τρόπο έχουμε ένα πρόσωπο με δύο ζωές. Πρωτοποριακό και πανέξυπνο ως εγχείρημα.
Πρωταγωνιστής του δαιδαλώδους σεναρίου είναι ο καταπληκτικός Τζακ Νίκολσον. Δε θα μπορούσα να φανταστώ άλλον ηθοποιό να παίζει αυτόν τον ρόλο. Η ερμηνεία του είναι αξεπέραστη και σ' αυτό βοηθάει κυρίως το μοναδικό του βλέμμα αλλά κι η καθαρότητα της βραχνής του φωνής. Λιγομίλητος και μυστηριώδης ταξιδεύει από χώρα σε χώρα προσπαθώντας να αποφύγει ορατούς κι αόρατους εχθρούς που τον καταδιώκουν. Φυσικά καθοριστικό ρόλο παίζει η μυστηριώδης και πάντα ερωτεύσιμη Μαρία Σνάιντερ.
Οι υπαρξιακοί προβληματισμοί της ιστορίας εκφράζονται κυρίως μέσα από τα ερωτήματα που θέτουν οι πρωταγωνιστές. Αποκορύφωμα σ' αυτήν την νοοτροπία είναι η δήλωση ενός συνεντευξιαζόμενου από τον Τζακ Νίκολσον,“Τα ερωτήματα που θέτει κάποιος είναι πιο αποκαλυπτικά από τις όποιες απαντήσεις μπορεί να πάρει”. Δεν είναι τυχαία η δήλωση αυτή, αν αναλογιστούμε πως η ταινία προβλήθηκε την περίοδο που η έβδομη τέχνη πρόσφερε ερωτήματα στους θεατές, σε αντίθεση με σήμερα που δεχόμαστε πολλές απαντήσεις οι οποίες συνήθως είναι αβάσιμες κι επικίνδυνες.
Κι επειδή όλα τα ερωτήματα περιστρέφονται γύρω από την έννοια του θανάτου, ο σκηνοθέτης τον τοποθετεί στο κέντρο ακριβώς της ιστορίας. Στη ταινία επικρατεί έντονα η έννοια του θανάτου. Από τον νεκρό ένοικο του ξενοδοχείο μέχρι το σοκαριστικό βίντεο ντοκουμέντο (;) της εκτέλεσης ενός αντικαθεστωτικού. Ο πρωταγωνιστής εξοικειώνεται με την ιδέα του θανάτου από την αρχή της ταινίας, όταν έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με τον νεκρό ένοικο. Κοιτάει τα άδεια του μάτια και συνειδητοποιεί την ματαιότητα της ζωής. Ίσως εκεί συνειδητοποιεί πως εν μέρει ζει έναν καθημερινό θάνατο κι αποφασίζει να αλλάξει ριζικά τη ζωή του.
Στο πολιτικό κομμάτι, η ταινία κατηγορεί φανερά το ρόλο των δυτικών χωρών απέναντι στους αγώνες ανεξαρτησίας των χωρών της Αφρικής. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις τάσσονται με το μέρος των καθεστωτικών ενισχύοντάς τους με κάθε τρόπο και μέσο (πολεμοφόδια, δημοσιογραφική προπαγάνδα κ.α) κι η παραοικονομία πλουτίζει σπρώχνοντας οπλικά συστήματα στους αντάρτες. Μ' αυτόν τον τρόπο κανενός δυτικού τα χέρια δεν είναι καθαρά (εξαιρετικό ντοκιμαντέρ πάνω σ' αυτό το θέμα είναι ο Εφιάλτης του Δαρβίνου).
Σκηνοθετικά η ταινία έχει όλα τα χαρακτηριστικά της δημιουργικότητας του Αντονιόνι. Έντονα χρώματα, θολά τοπία, αρκετές βουβές σκηνές, έλλειψη ισορροπίας σε ορισμένα κάδρα προσδίδοντας περισσότερη ένταση στη σκηνή, ιδιαίτερο ενδιαφέρον στους εσωτερικούς χώρους με τα κυκλικά πλάνα στα δωμάτια και μεγάλη βαρύτητα σε ήχους και θορύβους. Στη συγκεκριμένη ταινία υπάρχει απουσία μουσικής, προσδίδοντας έτσι περισσότερο τόνο στην μοναχικότητα του ήρωα.

Η θεματολογία της ταινίας πατάει σε δυο θεμελιώδεις αρχές της ζωής, στην ελευθερία και στον θάνατο. Και οι δυο αυτές ιδέες παρουσιάζονται με δυο άκρως ποιητικά πλάνα. Η ελευθερία περιγράφεται μέσα σε ένα τελεφερικ στην Βαρκελώνη, όπου ο ήρωας ίπταται πάνω από το λιμάνι της πόλης. Ενθουσιασμένος από τη θέα, κρεμιέται από το παράθυρο και υποδύεται πως πετάει πάνω από τα μπλε νερά της Καταλωνίας (απόλυτη κινηματογραφική μαγεία). Ο θάνατος περιγράφεται στο εξαιρετικό επτάλεπτο μονοπλάνο στο τέλος της ταινίας όπου η κάμερα περνάει μέσα από τα κάγκελα του παραθύρου λες και είναι άυλη, όπως η ψυχή που φεύγει από ένα νεκρό σώμα. 

Το Επάγγελμα Ρεπόρτερ δεν είναι μια ταινία που σου δίνει απαντήσεις στα αιώνια ερωτήματα. Αντιθέτως σου προσφέρει περισσότερα ερωτήματα με ένα φινάλε τελείως αινιγματικό. Αυτό που κάνει ο Αντονιόνι μέσα από το έργο του είναι να μας προειδοποιεί στο ότι πρέπει να προσέχουμε για κάθε τι που ευχόμαστε. 

Το ουσιαστικά τελευταίο δημιούργημα του Μικελαντζελο Αντονιόνι είναι ένα ποιητικό κατηγορώ απέναντι στην ανθρώπινη ματαιότητα αλλά και το φινάλε μίας ανεπανάληπτης ποιητικής κινηματογραφικής περιόδους, η οποία ολοκληρώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του '80. 

Βαθμολογία: 8/10

Ο νεοφιλελευθερισμός και η ελληνική νεολαία σήμερα

Θάνος Ν.Νασόπουλος

«Μια αριστερή οργάνωση νεολαίας σήμερα πρέπει όσο και αν φαίνεται περίεργο να θυμάται τα λόγια εκείνα της Μάργκαρετ Θάτσερ "Τι είναι η κοινωνία; Δεν υπάρχει. Υπάρχουν άντρες, γυναίκες και οικογένειες.". Μια φράση που εμπεριέχει 30 χρόνια ιστορικής εξέλιξης»
Το 1987 η Μάργκαρετ Θάτσερ, η "Σιδηρά Κυρία" του νεοφιλελευθερισμού και του μονεταρισμού, έπειτα από 8 χρόνια στην εξουσία, δήλωνε τα εξής στο πλαίσιο μιας συνέντευξης: «Τι είναι η κοινωνία; Δεν υπάρχει. Υπάρχουν άντρες, γυναίκες και οικογένειες. Καμιά κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει τίποτα γι’ αυτούς. Αυτό είναι έργο δικό τους».
Σε αυτή τη φράση περικλείεται η ουσία της στρατηγικής και της αντίληψης της Μάργκαρετ Θάτσερ και του νεοφιλελευθερισμού. Η ίδια η Θάτσερ την φανερώνει άλλωστε με τρόπο κυνικό.
Αν προσπαθήσουμε σήμερα να εντοπίσουμε τα στοιχεία της επικράτησης του νεοφιλελευθερισμού στις κοινωνίες μας κυρίως όσον αφορά τους νέους ανθρώπους, θα επικεντρωθούμε στην ανεργία, την επισφάλεια, τη μετανάστευση και στη συρρίκνωση των κοινωνικών δικαιωμάτων. Όλα τα παραπάνω αποτελούν αναμφίβολα το αποτέλεσμα αυτής της επικράτησης, αλλά εάν η κουβέντα και ο προβληματισμός εξαντλούνται σε αυτά, υπάρχει ο κίνδυνος να βρεθούμε απέναντι σε στρατηγικά αδιέξοδα.
Μια πρώτη και χρήσιμη παραδοχή είναι ότι ο νεοφιλελευθερισμός κατάφερε να ηγεμονεύει ιδεολογικά και πολιτικά τουλάχιστον σε επίπεδο Ευρώπης γιατί κατόρθωσε κυρίαρχα να αποσπά ευρύτερες κοινωνικές συναινέσεις. Είναι αυτό ακριβώς που έλεγε ο μεγάλος Ιταλός μαρξιστής, Αντόνιο Γκράμσι, ότι η ηγεμονία του καπιταλισμού έγκειται στο γεγονός ότι καταφέρνει να κάνει τους αρχόμενους να αποδέχονται μια κοσμοαντίληψη που ανήκει αποκλειστικά στους κυρίαρχους.
Η αποδοχή αυτής της κοσμοαντίληψης μεταξύ των νέων ανθρώπων φανερώνεται στη μοιρολατρία, τον φόβο, την απομόνωση, αλλά εντοπίζεται την επικράτηση εν τέλει του ατομικού δρόμου απέναντι σε οποιαδήποτε μορφή συλλογικής ζωής και δράσης.
Τα ποιοτικά στοιχεία- αν μπορούμε να τα χαρακτηρίσουμε έτσι- της επικράτησης του νεοφιλελευθερισμού αποκρυσταλλώνονται στην καθημερινότητα των νέων ανθρώπων. Είναι τα μισοάδεια αμφιθέατρα στις γενικές συνελεύσεις των φοιτητών, είναι τα μικρά και αδύναμα πρωτοβάθμια σωματεία εργαζομένων, είναι τα στέκια αλληλεγγύης των 20-30 ανθρώπων που στην καλύτερη περίπτωση μας παρουσιάζονται ως περίεργοι και γραφικοί τεμπέληδες και στη χειρότερη- και ίσως επικρατούσα- ως καμουφλαρισμένα "κομματόσκυλα". Είναι όμως και οι πλατείες και οι πεζόδρομοι που η πλειοψηφία των νέων ανθρώπων τα θεωρεί απλά απόσταση που πρέπει να διανύσει.
Ο στρατηγικός στόχος του νεοφιλελευθερισμού είναι η απαξίωση και η διάλυση κάθε συλλογικής δομής και οργάνωσης των "από τα κάτω", γιατί αν το πετύχει έχει ταυτόχρονα εξασφαλίσει την πιο βασική προϋπόθεση της ηγεμονίας του. Ο φόβος, η μοιρολατρία και η απομόνωση είναι μερικά από τα δικά του εργαλεία για να κατασκευάσει την κοινωνία των ιδιωτών.
Απέναντι σε αυτή τη συνθήκη μια αριστερή οργάνωση νεολαίας για να μπορεί σήμερα να είναι κοινωνικά χρήσιμη πρέπει να διαθέτει ένα συγκεκριμένο σχέδιο αντιστροφής της συγκεκριμένης σημερινής πραγματικότητας. Η ανασυγκρότηση του φοιτητικού κινήματος, η μαζική συμμετοχή των νέων εργαζόμενων στα πρωτοβάθμια σωματεία, η επαναοικειοποίηση των δημόσιων χώρων με συλλογικά χαρακτηριστικά αλλά και η αλληλεγγύη σε επίπεδο καθημερινότητας πρέπει να αποτελούν τους βασικούς της στόχους.
Όταν το πολιτικό σου σχέδιο εξαντλείται αποκλειστικά στην υλική ενίσχυση των δυνάμεων της νεολαίας ως βασική προϋπόθεση για να συμβούν όλα τα παραπάνω τότε καταλήγεις σε πολλές αντιφάσεις. Από τη μία θεωρείς πως οι όροι της κοινωνικής κίνησης ορίζονται αποκλειστικά από τα πάνω και από την άλλη οριοθετείς την δική σου πολιτική δουλειά με τέτοιον τρόπο που να καταλήγεις σε έναν αδιέξοδο οικονομισμό.
Τα δυο τελευταία συνθέτουν και την πραγματικότητα των περισσότερων ελληνικών αριστερών οργανώσεων νεολαίας που εν τέλει το μόνο που καταφέρνουν είναι να αναπαράγουν απογοήτευση και αδιέξοδα. Αδιέξοδα που παραμένουν όσο τα κινήματα έχουν ιδιοκτήτες, η συνδικαλιστική και συλλογική δράση εκφυλίζεται από μικροεξουσίες, βεβαιότητες και ελιτίστικες νοοτροπίες, όσο οι δομές αλληλεγγύης βιώνονται ατομικά και αποτελούν κλειστά φρούρια που προσωπικά εμένα μου θυμίζουν περισσότερο φιλανθρωπικά ιδρύματα.
Μια αριστερή οργάνωση νεολαίας σήμερα πρέπει όσο και αν φαίνεται περίεργο να θυμάται τα λόγια εκείνα της Μάργκαρετ Θάτσερ "Τι είναι η κοινωνία; Δεν υπάρχει. Υπάρχουν άντρες, γυναίκες και οικογένειες.". Μια φράση που εμπεριέχει 30 χρόνια ιστορικής εξέλιξης.
Μια αριστερή οργάνωση νεολαίας πρέπει κυρίαρχα να προσπαθήσει να πείσει για την αναγκαιότητα του συλλογικού απέναντι στον ατομικό δρόμο. Για να το καταφέρει αυτό, πρέπει να μπορεί να το σχηματοποιεί σε επίπεδο καθημερινότητας. Να υπηρετεί ένα πολιτικό σχέδιο που θα οδηγήσει στην ανασυγκρότηση του φοιτητικού κινήματος αλλά και στην αλλαγή αντίληψης για το πανεπιστήμιο ως χώρο συλλογικής ζωής και όχι αποκλειστικά εκπαίδευσης.
Μια αριστερή οργάνωση νεολαίας θα πρέπει να γνωρίζει ότι η αλληλεγγύη είναι τρόπος ζωής μόνο όταν αποτελεί συλλογικό βίωμα και διαμορφώνει συλλογικές αντιλήψεις.
Όλα όσα πρέπει να επανακτήσει πρωτίστως σήμερα η ελληνική νεολαία θα τα βρει στην καθημερινότητα της. Ή μάλλον καλύτερα, θα τα βρει όταν αντιληφθεί την καθημερινότητα της με διαφορετικό τρόπο. Στα Πανεπιστήμια, στους χώρους δουλειάς, στις πλατείες, στα κοινωνικά κινήματα και τα ανοιχτά στέκια αλληλεγγύης.
Δεν θα τα αντιληφθεί μονάχη της ωστόσο. Εδώ εντοπίζεται ο ρόλος της αριστερής οργάνωσης νεολαίας που θέλει να είναι πραγματικά χρήσιμη στο σήμερα συγκρουόμενη πρώτα και κύρια με την κυριαρχία του ατομικού απέναντι στο συλλογικό που προωθεί ο νεοφιλελευθερισμός και οι εκφραστές του και αναπαράγουν, λόγω της λανθασμένης τους τακτικής, πολλά κομμάτια της αριστερής οργανωμένης νεολαίας.

Πηγή: left.gr

Ποιων η Δικαιοσύνη το δίκιο θα δικάσει;

της Άντυ Κουκλάδα

Φίλοι, μουσικοί και αλληλέγγυοι, ένωσαν χθες τις φωνές τους για την 29χρονη Ηριάννα, η οποία τον Ιούνιο καταδικάστηκε σε 13 χρόνια κάθειρξη, χωρίς κανένα ακριβές στοιχείο. «Για την Ηριάννα σπάμε τη σιωπή και τον φόβο και δίνουμε δύναμη στον αγώνα για την αλήθεια και το δίκιο» ήταν το μήνυμα των διοργανωτών της συναυλίας, προκειμένου να καλέσουν τον κόσμο να στηρίξει με όλη του τη δύναμη αυτή την προσπάθεια.
Το πρώτο πράγμα που παρατήρησα μπαίνοντας στον συναυλιακό χώρο ήταν νέα άτομα. Στα πρόσωπά τους διέκρινα θυμό και αγωνία. Πού είναι άραγε η ελπίδα; Πού είναι η δικαιοσύνη; Υφίσταται άραγε αυτή η έννοια; Ίσως όχι. «Κάτω τα χέρια από τις ζωές μας», ανέγραφε με μεγάλα μαύρα γράμματα ένα πανό που είχε κρεμαστεί δίπλα από τη σκηνή που θα εμφανίζονταν οι καλλιτέχνες.
Πρώτος ανέβηκε στη σκηνή ο Σπύρος Γραμμένος, τον οποίο διαδέχτηκε ο Φοίβος Δεληβοριάς. «Λευτεριά στην Ηριάννα, παιδιά!», αναφώνησε και αμέσως μετά τραγούδησε το «Γυφτάκι». Φιγούρες μικρών και μεγάλων τριγυρνούσαν στον χώρο, άλλοι έπιναν μπύρες, άλλοι σιγοτραγουδούσαν τα κομμάτια κι άλλοι κάθονταν στο γρασίδι. Άτομα τόσο διαφορετικά. Όμως είχαν έναν κοινό στόχο. Να αθωωθεί η Ηριάννα. Να κυριαρχήσει το δίκιο.
«Είμαστε στον αγώνα ενάντια στον αυταρχισμό, στον αγώνα για το δίκιο», είπαν οι Social Waste, που ανέβηκαν αργότερα στη σκηνή. Το ελληνικό χιπ χοπ συγκρότημα, με το έντονο αντιφασιστικό στίγμα, αφιέρωσε και ένα κομμάτι στον 15χρονο Μπερκίν Ελβάν από την Τουρκία, ο οποίος το 2014 έπεσε θύμα της αστυνομικής βίας, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του και να γίνει σύμβολο μιας εξεγερμένης γενιάς. Γιατί, δυστυχώς, η εξέγερση πολλές φορές είναι το αποτύπωμα ενός έντονου γεγονότος που πυροδότησε μεγάλη κοινωνική δυσαρέσκεια. «Ο Παύλος ζει, τσακίστε τους ναζί», ακουγόταν κατά τη διάρκεια του τραγουδιού. Η εξεγερμένη γενιά ήταν και χθες εκεί. Γιατί η «δικαιοσύνη» στερεί σε έναν άνθρωπο το δικαίωμα να ανασάνει ελεύθερος. Στερεί σε μια 29χρονη κοπέλα το αναφαίρετο δικαίωμα να ζήσει και την αναγκάζει να περάσει τα πιο δημιουργικά χρόνια της ζωής της στους τέσσερις τοίχους ενός κελιού.
Η πιο συγκινητική στιγμή της συναυλίας ήταν όταν στενοί φίλοι της Ηριάννας ανέβηκαν πάνω στη σκηνή και πήραν τον λόγο. «Ήμασταν εκεί, όταν παρά τον φόβο και την αγωνία αποφάσισε να μην αφήσει τους περιοριστικούς όρους να περιορίσουν τη ζωή της», φώναξε ο φίλος της με τρεμάμενη φωνή, και συνέχισε, “ήμασταν στη δίκη της και είδαμε τα πάντα. Βιώσαμε τον τρόμο που μεταφραζόταν σε 13 χρόνια φυλάκιση χωρίς αναστολή. Ήμασταν εκεί που την πήραν μέσα από τα χέρια των δικών της, είδαμε την τελευταία αγκαλιά με τον σύντροφό της και ακούσαμε τον ήχο από τις χειροπέδες. Δεν θα την λυγίσουν είπαμε και το βάλαμε σκοπό. Είναι επικίνδυνη για την κοινωνία, είπαν. Όμως, δεν πρέπει να ανεχόμαστε το άδικο, κανείς δεν πρέπει να μένει μόνος. Αρνούμαστε να συνηθίσουμε την Ηριάννα στη φυλακή. Είμαστε περήφανοι για τη φίλη μας, θα είμαστε όπου χρειαστεί να υπερασπιστούμε το δίκιο. Αγάπη και δύναμη μέχρι τέλους. Λευτεριά στην Ηριάννα, λευτεριά σε όλους μας».
Τη σκυτάλη πήρε η Ματούλα Ζαμάνη, η οποία τραγούδησε μεταξύ άλλων, το «Θεέ μου μεγαλοδύναμε» και το «Αερικό». Με καπνογόνα και αναπτήρες αναμμένους, ο κόσμος τραγουδούσε δυνατά «όσες κι αν χτίζουν φυλακές, κι αν ο κλοιός στενεύει, ο νους μας είναι αληταριό, που όλο θα δραπετεύει». Γιατί το μυαλό δεν μπορεί να το φυλακίσει κανείς. Αυτό ήταν το μήνυμα των χιλιάδων ατόμων που κατέφθασαν χθες εκεί.
Στη σκηνή ανέβηκε εκπρόσωπος από το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική, αναφέροντας ότι «όπως είπε ο Λουντέμης, χρειάστηκαν χιλιάδες χρόνια τα τέσσερα πόδια να γίνουν δύο, δεν θα τα ξανακάνουμε τέσσερα». «Είμαστε στο πλευρό σου, Ηριάννα. Κουράγιο και σε λίγο καιρό θα είσαι ελεύθερη και δικαιωμένη. Venceremos, αδέρφια! Λευτεριά στην Ηριάννα!».
Στη συνέχεια, διαβάστηκε ένα μήνυμα από τον Παύλο Παυλίδη, ο οποίος δεν μπόρεσε να συμμετάσχει στη συναυλία. « Η καρδιά μας και η ψυχή μας είναι με την Ηριάννα». Το πλήθος παραληρεί. Επόμενη στη σκηνή η Νατάσα Μποφίλου, εμφανώς συγκινημένη. «Είμαστε εδώ για την Ηριάννα, γιατί η αλληλεγγύη είναι το όπλο των λαών».
Ήδη, στη μέση της συναυλίας, έμαθα ότι κόπηκαν πάνω από 30.000 κουπόνια οικονομικής ενίσχυσης για τα δικαστικά έξοδα της Ηριάννας. Κοίταξα γύρω μου, την ώρα που ο Manu Chao είχε ανέβει στη σκηνή με την κιθάρα του και έπαιζε το τραγούδι «Libertad», που σημαίνει «ελευθερία» και το αφιέρωσε φυσικά στην Ηριάννα. Ο κόσμος, τραγουδούσε με πάθος, με ένταση. Το σύνθημα «το πάθος για την λευτεριά, είναι δυνατότερο απ' όλα τα κελιά», αντηχούσε ανάμεσα στο πλήθος. «Oh libertad! Divina libertad! Quiero salir, y no me abren la puerta» («ω ελευθερία, θεία ελευθερία, θέλω να φύγω και δεν μου ανοίγουν την πόρτα»), συνέχισε να τραγουδά ρυθμικά ο Manu Chao.
Στη συνέχεια, ο Δημήτρης Αποστολάκης, αντίκρισε τον κόσμο. «Απόψε θα παίξουμε για την αποφυλάκιση της Ηριάννας», είπε και συνέχισε «είναι αναξιοπρεπές για το ανθρώπινο είδος να υπάρχει το σαδιστικό μέτρο της φυλακής που έχει καταβολές στο φεουδαρχικό σύστημα. Φτου ξελεφτερία για όλους, όχι μόνο για την Ηριάννα. Για ποιον είναι χτισμένες οι φυλακές; Μόνο για αυτούς που αμφισβητούν την πρωτοκαθεδρία του εξουσιαστικού συστήματος, για εσάς, για εμάς όλους». Σε ένα εξαιρετικό ντουέτο με τον Γιάννη Χαρούλη, τραγούδησαν τον «Ακροβάτη», ενώ ο κόσμος εξακολουθούσε να παραμένει στη μαραθώνια συναυλία που διήρκεσε πάνω από 6 ώρες.
Εκ μέρους της οικογένειας την Ηριάννας, ανακοινώθηκε στο κοινό ότι «μέρος των εσόδων που δεν θα διατεθεί για τα έξοδα της Ηριάννας, θα δοθεί σε πρόσφυγες κρατούμενους. Σας ευχαριστούμε και εσάς και όλους τους καλλιτέχνες που ζητούν το δίκιο και μάχονται για το παράλογο. Λευτεριά στην Ηριάννα!».
Κορυφαία στιγμή της συναυλίας, όταν ανέβηκε στην σκηνή ο Δημήτρης Μυστακίδης, μαζί με τον Γιάννη Αγγελάκα, τον Δημήτρη Χαΐνη και τον Θανάση Παπακωνσταντίνου για να τραγουδήσουν ρεμπέτικα. Γιατί, όπως είπε ο Θανάσης, «όπως η Ηριάννα έτσι και τα ρεμπέτικα, κυνηγήθηκαν από τις δομές της εξουσίας». Στο τέλος, τραγουδήθηκε το γνωστό και αγαπημένο «Πεχλιβάνης», ενώ η συναυλία τέλειωσε με τους Villagers Of Ioannina City τις πρώτες πρωινές ώρες.
Η ελπίδα των πάνω από τριάντα χιλιάδων ατόμων που βρέθηκαν χθες στο Άλσος Στρατού στο Γουδή είναι αυτή που κρατά μια γενιά που δέχθηκε το μεγάλο πλήγμα της πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής και θεσμικής κρίσης όρθια. Μια γενιά που τολμά να αντιστέκεται για να πάρει πίσω αυτά που της ανήκουν. Για να πάρει πίσω τη ζωή της.
Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε από τη χθεσινή μέραείναι το σύνθημα που ανέγραφε το πανό πίσω από τη σκηνή:
«Ποιων η δικαιοσύνη το δίκιο θα δικάσει;»

Το χρονικό:

Υπενθυμίζεται ότι η Ηριάννα την 1η Ιουνίου του 2017, καταδικάστηκε σε 13 χρόνια κάθειρξη και σήμερα βρίσκεται στις φυλακές της Θήβας, πράγμα που ήταν αποτέλεσμα μιας δίκης με την οποία δεν αποδεικνύεται η ενοχή της.
Στις 14 Μαρτίου του 2011, η αντιτρομοκρατική έκανε έφοδο στο σπίτι του φίλου της Ηριάννας, στο οποίο βρισκόταν και η ίδια εκείνο το βράδυ. Τελικά, προσάγεται στην ΓΑΔΑ όπου δίνει προανακριτική κατάθεση και δείγμα DNA οικειοθελώς και την ίδια μέρα αφήνεται ελεύθερη. Στις 18 Νοεμβρίου του 2011, σύμφωνα με την κατάθεση ενός μάρτυρα που δεν ξανά-εμφανίζεται ποτέ, ανακαλύπτονται όπλα σε χώρο του Πολυτεχνείου στου Ζωγράφου. Έτσι, στις 11 Ιανουαρίου του 2013 συλλαμβάνεται η Ηριάννα και κατηγορείται ως μέλος της Συνομωσίας των Πυρήνων της Φωτιάς και για οπλοκατοχή με βάση ένα χαμηλής ποσότητας και κακής ποιότητας δείγμα DNA που βρέθηκε σε γεμιστήρα όπλου, από τα ευρήματα στο Πολυτεχνείο.
Αφού έγινε έρευνα στο σπίτι και το αυτοκίνητό της, δεν βρέθηκε κανένα στοιχείο και η Ηριάννα αφήνεται ελεύθερη με περιοριστικούς όρους, οι οποίοι αργότερα αίρονται και έτσι η κοπέλα ταξιδεύει στο εξωτερικό για να παρουσιάσει τις δημοσιεύσεις της. Ο σύντροφός της, Κωνσταντίνος παραπέμπεται ως μέλος της ΣΠΦ χωρίς απολύτως κανένα στοιχείο πέρα από τη φιλική του σχέση με δύο μέλη των Πυρήνων. Με πρόταση του εισαγγελέα Σωτήρη Μπάγια και με απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων, ο Κωνσταντίνος αθωώνεται αμετάκλητα, ενώ η Ηριάννα οδηγείται σε δίκη, με μοναδικό στοιχείο είναι ένα χαμηλής ποσότητας και κακής ποιότητας δείγμα DNA.
Μάλιστα, όταν από το στάδιο της ανάκρισης, εξειδικευμένος καθηγητής Μοριακής Βιολογίας προσπάθησε να ελέγξει το δείγμα, είπε ότι δεν μπορεί με κανένα τρόπο να γίνει ταυτοποίηση του DNA της κοπέλας με το επίμαχο μερικό δείγμα που βρέθηκε στον γεμιστήρα. Τελικά το Πενταμελές Εφετείο δεν πείστηκε ούτε από τη μη ύπαρξη μαρτύρων, ούτε από την πραγματογνωμοσύνη του ειδικού, ούτε από την κατάθεση της Ηριάννας και των μαρτύρων υπεράσπισης και αποφάσισε την 1η Ιουνίου 2017 να την καταδικάσει σε 13 χρόνια κάθειρξη χωρίς ελαφρυντικά και χωρίς αναστολή, απορρίπτοντας την πρώτη αίτηση αναστολής εκτέλεσης ποινής της Ηριάννας. Η νέα αίτηση αναστολής εκτέλεσης της ποινής της 29χρονης Ηριάννας έχει οριστεί για τις 16 Οκτωβρίου.

Πηγή: Στο Κόκκινο

Περί δικαίου αίσθημα

Είχαμε δώσει ραντεβού στις 8:30 για να ανεβούμε προς το Γουδί με την εντύπωση πως θα παραβρεθούμε σε μία ακόμη εκδήλωση συμπαράστασης. Από την οδό Μιχαλακοπούλου και μετά, το μποτιλιάρισμα άρχισε να γίνεται αισθητό. Η πρώτη μας απορία ήταν αν όλοι αυτοί ανηφόριζαν προς την συναυλία. Κόψαμε δρόμο κι αποφασίσαμε να πάμε μέσω Καρέα. Κι εκεί συναντήσαμε μεγάλη κίνηση. Μάλιστα από το μετρό Κατεχάκη έβγαιναν κατά εκατοντάδες οι νέοι που συνέρρεαν προς το πάρκο Γουδί.
Αφού καταφέραμε να παρκάρουμε μετά από αρκετή ώρα, διασχίσαμε τις αθλητικές εγκαταστάσεις και μέσα στο σκοτάδι αναζητούσαμε το μονοπάτι που μας οδηγούσε στον συναυλιακό χώρο. Ήδη η οργισμένη μουσική των Social Waste έφτανε στα αυτιά μας, προετοιμάζοντάς μας για τον παθιασμένο παλμό που επικρατούσε εκεί από το απόγευμα.
Καθώς περπατούσαμε στο δάσος, συναντήσαμε μία παρέα μεσήλικων. Ένας απ' αυτούς ανέφερε έκπληκτος πως παίζει να έχουν μαζευτεί μερικές δεκάδες χιλιάδες κόσμο. Γουρλώσαμε τα μάτια μας. Λέει αλήθεια; Κι αν ναι πως χώρεσε τόσος κόσμος εκεί μέσα; Εμείς θα καταφέρουμε να μπούμε; Σε λίγα λεπτά όλα τα παραπάνω ερωτήματα απαντήθηκαν πανηγυρικά.
Είχα χρόνια να ζήσω μία συναυλία με τόσο μεγάλη ένταση. Ζεσταθήκαμε με την υπέροχη φωνή της Ματούλας Ζαμάνης, χορέψαμε με τους ρυθμούς του πολυαγαπημένου μας Manu Chao, ξεσηκωθήκαμε με την κρητική τρέλα των Χαρούλη κι Αποστολάκη και εκτιναχθήκαμε στα ύψη με Δημήτρη Μυστακίδη, Γιάννη Αγγελάκα και Θανάση Παπακωνσταντίνου για να κρατήσουν στη συνέχεια άσβεστη τη φλόγα της συναυλίας οι Villagers of Ioannina City.
Στα μισά της συναυλίας ανέβηκαν πάνω στη σκηνή, οι διοργανωτές της εκδήλωσης για να μας ενημερώσουν πως όχι μόνο καλύφθηκε το κόστος των δικαστικών εξόδων της Ηριάννας αλλά έμεινε κι ένα σημαντικό ποσοστό το οποίο θα προσφερθεί σε πρόσφυγες κι άλλους κρατούμενους. Η συγκίνηση εκφράστηκε με ένα θερμό χειροκρότημα.
Μπορεί να ένιωσα μεγάλος σε σχέση με τον μέσο όρο ηλικίας που επικρατούσε, αλλά αυτό που μου έδωσε απερίγραπτη χαρά και συνάμα μεγάλη ελπίδα ήταν το πάθος της νέας γενιάς. Οι σημερινοί εικοσάρηδες βροντοφώναξαν ένα ηχηρό παρών αποδεικνύοντας πως απέχουν πολύ από την αποχαύνωση στην οποία έχει πέσει η δικιά μου γενιά και στη στασιμότητα των μεγαλυτέρων. Με το αίμα τους να βράζει από έρωτα κι όρεξη για ζωή, έδειξαν πως θα σταθούν απέναντι σε κάθε αδικία και σκοταδιστική δράση. Και το κυριότερο, απέδειξαν πως μπορούν να καταπολεμήσουν κάθε μορφή φασιστικής απειλής που μπορεί να γεννηθεί και να συντηρηθεί από τις μεγαλύτερες γενιές και κοινωνικές τάξεις.
Με τους στίχους των αγαπημένων μας καλλιτεχνών έσπασαν τον φόβο και τη σιωπή της ελληνικής κοινωνίας, δίνοντας νέα ώθηση στον αγώνα για το κοινό δίκαιο.
Και μεις, μεγαλύτεροι πλέον της ενεργούς νεολαίας, νιώσαμε την ανακούφιση πως στην εποχή της σημερινής κοινωνικής νηνεμίας, κάτι όμορφο κινείται και ξεπηδάει από τα κάτω προς τα πάνω.
Χθες βράδυ πάνω από είκοσι χιλιάδες φωνές ενώθηκαν για την ελευθερία, τον έρωτα, την αγάπη και τον άνθρωπο.
Αυτό είναι που μετέτρεψε την χθεσινή συναυλία ως ένα από τα σημαντικότερα πολιτικά γεγονότα των τελευταίων ετών.

«Συγγνώμη Ισπανία, η Καταλονία θα ψηφίσει για την ανεξαρτησία της»

Αποφασισμένοι να προχωρήσουν στη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία τους εμφανίζονται οι Καταλανοί. «Θα ψηφίσουμε είτε το θέλετε είτε όχι» δηλώνει ο πρωθυπουργός Πουιγκντεμόντ. Υπουργικό στη Μαδρίτη για να εκτιμηθεί η κατάσταση.
Ο Κάρλος Πουιγκντεμόν, σε άρθρο του στην Washington Post με τίτλο «Συγγνώμη Ισπανία, η Καταλονία θα ψηφίσει για την ανεξαρτησία της είτε το θέλετε είτε όχι» επαναλαμβάνει την αποφασιστικότητά του και καλεί τους δημοκράτες ανά τον κόσμο να στηρίξουν τις ενέργειές του. 
«Μετά από τρεις αιώνες κάτω από ισπανική κυριαρχία την 1η Οκτώβρη οι πολίτες της Καταλονίας θα έχουν επιτέλους την ευκαιρία να εξασκήσουν το δικαίωμά τους στην αυτοδιάθεση» γράφει ο πρωθυπουργός της Καταλονίας κάνοντας λόγο για ένα ιστορικό δημοψήφισμα.
Τονίζει ότι η τοπική κυβέρνηση είναι δημοκρατικά εκλεγμένη, ενώ τα κόμματα υπέρ της ανεξαρτησίας πήραν το 47,8% των ψήφων στις τελευταίες εκλογές σε αντίθεση με το 39,1% που πήραν τα κόμματα που αντιτίθενται σε αυτή την προοπτική.
«Σε αντίθεση με τις κυβερνήσεις του Καναδά και της Βρετανίας, η Μαδρίτη αρνήθηκε να δεχθεί αυτή τη δημοκρατική πρόκληση και έχει κατρακυλήσει στον δρόμο της αυταρχικής καταστολής» γράφει ο Πουιγκντεμόντ και συνεχίζει «Στα περισσότερα μέρη του κόσμου η αστυνομία προστατεύει τις κάλπες, τα αστυνομκά τμήματα και τους ψηφοφόρους. Στην Καταλονία σήμερα η κατάσταση είναι η αντίθετη. Συνέλαβαν αξιωματούχους, παγίδευσαν τηλέφωνα, εισέβαλαν σε κατοικίες και απαγόρευσαν πολιτικές συγκεντρώσεις».
Παράλληλα, κάνει λόγο για παραβίαση της ελευθερίας έκφρασης και πληροφόρησης από την ισπανική κυβέρνηση. «Όχι μόνο έχει απαγορεύσει τις διαφημίσεις στα δημόσια και ιδιωτικά ΜΜΕ, αλλά έχει προσπαθήσει να μπλοκάρει τις ιστοσελίδες της καταλανικής κυβέρνησης που ενημερώνουν το κοινό για την ψηφοφορία. Έχει μπλοκάρει ακόμη και τους servers, κάτι που συμβαίνει μόνο σε απολυταρχικά καθεστώτα».
«Πρόκειται για ντε φάκτο κατάσταση πολιορκίας» λέει ο Καταλανός πρωθυπουγός και συμπληρώνει ότι η ισπανική κυβέρνηση πρέπει να καταλάβει πως αυτή η συμπεριφορά είναι ανεπίτρεπτη. 
«Τέσσερις δεκαετίες μετά τον θάνατο του δικτάτορα Φράνκο αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχουν ακόμη αυταρχικά ένστικτα στην καρδιά της κυβέρνησης της Μαδρίτης. Ο σεβασμός προς τις μειονότητες είναι βασικό δικαίωμα και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης ένα αναφαίρετο δικαίωμα όλων των εθνών.
Η δέσμευσή μας στο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και στη βούληση του Καταλανικού λαού να αποφασίσει το μέλλον του παραμένει ακλόνητη. Η καταπίεση από την ισπανική κυβέρνηση δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό. Την 1η Οκτώβρη οι πολίτες της Καταλονίας θα εξασκήσουν το δικαίωμά τους να αποφασίσουν εάν θέλουν να είναι ανεξάρτητη δημοκρατία, όπως έκαναν και άλλοι λαοί. Αυτή είναι η στιγμή του λαού της Καταλονίας, αλλά δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτόν τον αγώνα. Καλούμε όλους τους δημοκράτες να στηρίξουν αυτόν τον μεγάλο αγώνα ανάμεσα στην ελευθερία και τον αυταρχισμό» καταλήγει ο Κάρλες Πουιγκντεμόντ.
Χθες κάλεσε τους Καταλανούς να υπερασπιστούν το δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου, με «κοσμιότητα και σθένος» απέναντι στον Ραχόι, που «παραβίασε πολλές κόκκινες γραμμές», ενώ διαβεβαίωσε πως υπάρχουν «εναλλακτικά σχέδια» για να πραγματοποιηθεί η ψηφοφορία.
Στο μήνυμα ο Πουτζεμόντ τόνισε πως ο ίδιος και η κυβέρνησή του αισθάνονται «ότι στηρίζονται πλήρως από τον κόσμο και είναι απολύτως προετοιμασμένοι για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που θα επέλθουν». «Όλος ο μηχανισμός του ισπανικού κράτους είναι προσανατολισμένος στο να εμποδίσει τους Καταλανούς να ψηφίσουν την 1η Οκτωβρίου», τόνισε ο Πουιγκντεμόντ σημειώνοντας ότι οι επόμενες ημέρες δεν πρόκειται να είναι «εύκολες».
Παράλληλα, δημοσίευσε στο Twitter μία ιστοσελίδα όπου οι Καταλανοί μπορούν να συμβουλευθούν για να βρουν τους εκλογικούς καταλόγους και τα κέντρα που μπορούν να προσέλθουν για να ψηφίσουν. Πλέον μένει να βρεθεί τρόπος να αποσταλούν οι προσκλήσεις για τα 55.000 μέλη των εφορευτικών επιτροπών, που θα στελεχώσουν τα 6.200 εκλογικά κέντρα για το δημοψήφισμα. 

Υπουργικό στη Μαδρίτη

Συνεδριάζει το υπουργικό συμβούλιο της ισπανικής κυβέρνησης στη Μαδρίτη σχετικά με τις εξελίξεις στην Καταλονία, όπου κορυφώνονται οι διαμαρτυρίες και η τοπική κυβέρνηση δηλώνει πως έχει εναλλακτικά σχέδια για το δημοψήφισμα.
Το συμβούλιο επρόκειτο να εξετάσει και το περιεχόμενο του προϋπολογισμού του κράτους για το 2018, αλλά η κυβέρνηση του Ραχόι αποφάσισε να αφήσει τα οικονομικά την ερχόμενη εβδομάδα και να αντιμετωπίσει την κατάσταση στην Καταλονία μετά τις πρώτες συλλήψεις στελεχών της τοπικής κυβέρνησης, που είχαν επωμισθεί την οργάνωση του δημοψηφίσματος, αλλά και τις διαρκείς κινητοποιήσεις πολιτών.
Η σημερινή συνεδρίαση έρχεται μετά τις δηλώσεις του Ισπανού πρωθυπουργού ότι πλέον μετά τις επεμβάσεις το δημοψήφισμα αποτελεί πλέον μία «χίμαιρα» και του υπουργού Οικονομικών ότι «μόλις εγκαταλείψουν τα σχέδια περί ανεξαρτησίας μπορούμε να μιλήσουμε». «Η Καταλονία έχει ήδη μία μεγαλύτερη αυτονομία, αλλά μπορούμε να συζητήσουμε για την αναμόρφωση του οικονομικού συστήματος και άλλα θέματα», δήλωσε ο δεύτερος.
Λιγότερο πιθανό σε σχέση με τις προηγούμενες ημέρες φαντάζει το ενδεχόμενο να πραγματοποιηθεί την 1η Οκτωβρίου η ψηφοφορία για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, καθώς πίσω από την επίσημη εμμονή και των δύο πλευρών στις θέσεις τους εγείρονται προβληματισμοί, ιδίως μετά την προχθεσινή αστυνομική επιχείρηση από τη Μαδρίτη.
Αρκετές φωνές από το εσωτερικό της κυβέρνησης κάλεσαν τον πρόεδρο της καταλανικής Τζενεραλιτάτ Κάρλες Πουιγκντεμόντ να σκεφτεί ψύχραιμα την κατάσταση και επανέλαβαν την πρόθεση της κυβέρνησης για διάλογο με τους Καταλανούς. Μία θέση που αναμένεται να επαναλάβει στην συνέντευξη Τύπου μετά το υπουργικό συμβούλιο και ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης Ίνιγο Μένδεθ ντε Βίγο.
Χθες χιλιάδες διαδηλωτές διαμαρτυρήθηκαν έξω από την έδρα του Καταλανικού Ανώτατου Δικαστηρίου στη Βαρκελώνη, μετά το κύμα συλλήψεων και κατασχέσεων προεκλογικού υλικού που πραγματοποιεί η αστυνομία μετά την απόφαση να κηρύξει άκυρη τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος.
Η κινητοποίηση ξεκίνησε το μεσημέρι και συνεχίστηκε και μετά τη δύση του ηλίου με τους συγκεντρωμένους να φωνάζουν συνθήματα υπέρ της ανεξαρτησίας και γνωστά καταλανικά συγκροτήματα να λένε τραγούδια. Σήκωσαν πανό, που μεταξύ άλλων έγραφαν: «Δημοκρατία!»
«Το σύνθημά μας είναι ότι δεν φοβόμαστε», δήλωσε μία 21χρονη φοιτήτρια, που συμμετείχε στη συγκέντρωση. «Θέλουμε να ψηφίσουμε γιατί έχουμε το δικαίωμα να αποφασίσουμε, ανεξάρτητα από το τι ψηφίζουμε» υπογράμμισε η ίδια.
Ο πρόεδρος της οργάνωσης Καταλανική Εθνοσυνέλευση, που συνδιοργάνωσε τη διαμαρτυρία, Τζόρδι Σάντσεθ, χαρακτήρισε «πολιτικούς κρατούμενους» τους 14 συλληφθέντες Καταλανούς δημόσιους λειτουργούς από την Εθνοφυλακή και τους εξίσωσε με αντίστοιχους φυλακισμένους σε χώρες όπως η Βόρειος Κορέα, η Κίνα και η Τουρκία.
Δεκάδες άλλα άτομα συγκεντρώθηκαν επίσης χθες βράδυ έξω από τον στρατώνα της Εθνοφυλακής στην Τραβεσέρα ντε Γκράσια της Βαρκελώνης για να διαδηλώσει κατά των συλλήψεων. Στον στρατώνα κρατούνται έξι από τους 14 συλληφθέντες. Οι διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα όπως: «Απελευθερώστε τους κρατούμενους», «Ανεξαρτησία» και «Έξω οι δυνάμεις κατοχής» και κόλλησαν στους τοίχους αφίσες υπέρ του δημοψηφίσματος.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Μήπως οδεύουμε στη βαλκανιοποίηση της ιβηρικής χερσονήσου;

Τα τελευταία γεγονότα στην Καταλονία δημιουργούν περίεργα σενάρια τόσο για τη συνοχή της Ισπανίας όσο και για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έπειτα, το πάθος των Καταλανών για ανεξαρτησία κι η πραξικοπηματική στάση της Μαδρίτης, φέρνουν στη θύμησή μου γεγονότα που έχουμε ξαναδεί πριν μερικές δεκαετίες, όπως για παράδειγμα τα δημοψηφίσματα ανεξαρτησίας σε Σλοβενία και Κροατία λίγο πριν τον μεγάλο πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας.
Η αντιδημοκρατική αντίδραση της Μαδρίτης απέναντι στο δημοψήφισμα της Καταλονίας, φανερώνει το φόβο των Ισπανών πως το επερχόμενο αποτέλεσμα είναι ήδη καθορισμένο, μιας κι είναι κοινώς αποδεκτό πως δεν υπάρχει κάτι που ενώνει τους δυο συγκεκριμένους λαούς της Ιβηρικής χερσονήσου. Αντιθέτως υπάρχουν πολλά στοιχεία που τους χωρίζουν.
Για τον παραπάνω λόγο, η Μαδρίτη επικαλείται τον οικονομικό παράγοντα, απειλώντας την Καταλονία με τα ίδια επιχειρήματα (π.χ. κατακόρυφη πτώση ΑΕΠ, φυγή επενδυτών, έξοδος από την ευρωζώνη κι υποτίμηση τοπικού νομίσματος) που βομβάρδιζαν και μας τα εγχώρια συστημικά μέσα μαζικής ενημέρωσης όταν είχαμε το δικό μας δημοψήφισμα πριν από δύο χρόνια. Τα επιχειρήματα όμως αυτά έριξαν περισσότερο λάδι στη φωτιά μιας κι η Καταλονία θεωρείται ως ένα από τα πλουσιότερα μέρη της Ισπανίας.
Οι χθεσινές όμως εξελίξεις δείχνουν πως η Ισπανία, μες στον πανικό της, κατρακυλάει σε έναν πολιτικό και κοινωνικό σκοταδισμό, δημιουργώντας ανησυχητικά σενάρια για το μέλλον. Αναφέρομαι στην απόφαση του υπουργείου εσωτερικών, το οποίο ανέστειλε την εθνοφυλακή της Καταλονίας και την αντικατέστησε με δυνάμεις της ισπανικής αστυνομίας. Μάλιστα οι Ισπανοί προέβησαν άμεσα σε συλλήψεις, όπως αυτή του γενικού γραμματέα του συμβουλίου οικονομίας της Καταλονίας, Τζουζέπε Μαρία Τζοβέ Λιαδό και στην κατάληψη του κτιρίου όπου στεγάζεται το υπουργείο οικονομίας της Καταλονίας.
Όπως φαίνεται το ποτάμι δύσκολα θα γυρίσει πίσω, μιας και γίνεται όλο και περισσότερο αντιληπτό ότι οδεύουμε σε μία περίοδο ισχυρών κλυδωνισμών που θα επιφέρουν νέες χαράξεις στα σύνορα της Ιβηρικής χερσονήσου, κάτι που θα εντείνει τις αποσχιστικές τάσεις και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης.
Παρακολουθώντας όμως τα χθεσινά γεγονότα στην Καταλονία, άρχισα να αναρωτιέμαι μήπως γινόμαστε θεατές σε μία νέα Γιουγκοσλαβία.

Πρώτη δημοσίευση: aplotaria.gr

Στο φως τα ευρήματα του Εμπορειούς

Εμπορειός από το… εμπόριο, γράφεται και εμπόρειο και βρισκόμαστε τουλάχιστον στον 5ο αιώνα, π.χ. όπου από το λιμάνι του Εμπορειούς, στη θέση που είναι σήμερα ταξίδευε σίγουρα η μαστίχα στον τότε γνωστό κόσμο.
Δεξιά όπως πάμε στην παραλία, μετά τις ταβέρνες, στο οικόπεδο Βασίλη, σήμερα των κληρονόμων του, η Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή βρίσκει έναν Χριστιανικό Ναό, που όμως όπως σχεδόν κλασσικά συμβαίνει είναι κτισμένος στα ερείπια ενός άλλου Ναού.
Από τότε και με δικές μας ανασκαφικές εργασίες, με την επίβλεψη τότε της Αρχαιολόγου Κοκόνας Ρούγγου, βρέθηκαν εκπληκτικά ευρήματα, που πιστοποιούν μεταξύ άλλων ότι έχουμε να κάνουμε με Ναό της Αρτέμιδος, που τότε πήγαινε ”πακέτο” με τον Θεό Απόλλωνα.
Η Αρχαιολόγος Δέσποινα Τσαρδάκα, του τμήματος Προϊστορικών και κλασσικών αρχαιοτήτων της Αρχαιολογικής υπηρεσίας Χίου μιλά και μας συναρπάζει.
Μας συναρπάζει η ίδια η ιστορία αφού από την αρχαία εποχή, στην περίπτωση μας μιλάμε για τον 5ο ¨χρυσό αιώνα” μαζί με την Αθήνα ακμάζουν και οι Πόλεις στην σφαίρα επιρροής της, συνεπώς και η Χίος.
Κοντά στο λιμάνι του Εμπορειούς, οι ναυτικοί, ταξιδευτές και έμποροι έχουν την ανάγκη θρησκευτικής λατρείας, ευχαριστούν τους Θεούς για το δύσκολο ταξίδι, ελπίζουν να έχουν και την ίδια επιστροφή. Προσφέρουν λοιπόν το τάμα τους, άλλος πλούσιος ολόκληρο… Κούρο, άλλοι φτωχότεροι ένα πήλινο ειδώλιο.
Ολα αυτά και όσα έφερε στο φώς η Αρχαιολογική σκαπάνη και όσα ”φώτισαν” οι συντηρητές παρουσιάζονται στην περιοδική έκθεση της Αρχαιολογικής υπηρεσίας.

Σ' αυτήν σε σχετικό φυλλάδιο διαβάζομε:

Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής στις αρχές της δεκαετίας του 1950,στους πρόποδες του λόφου της προϊστορικής ακρόπολης του Εμποριού, εντοπίσθηκαν τα λείψανα ενός ιερούπου, λόγω της θέση του κοντά στο φυσικό λιμάνι τηςπεριοχής, έμεινε γνωστό ως «Ιερό του Λιμανιού».
Οι παλαιότερες ενδείξεις για τη λατρευτική χρήση του χώρου ανάγονται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού. Στιςαρχές του 7ου αι. π.Χ. κατασκευάσθηκαν τρεις αναλημματικοί τοίχοι δίπλα σε ένα δρόμο που οδηγούσε στολιμάνι. Στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. ανοικοδομήθηκε ο πρώτοςναός, που πιθανώς ήταν αψιδωτός ή κυκλικός και απότον οποίο ελάχιστα στοιχεία έχουν σωθεί. Όπως προκύπτει από τα αρχαιολογικά δεδομένα, ο αρχαϊκός αυτός ναός καταστράφηκε από τους Πέρσες. Στο β΄τέταρτο του 5ου π.Χ. αιώνα ξανακτίστηκε λαμπρότερος ναός, τμήμα της κρηπίδας του οποίου βρέθηκε θεμελιωμένη πάνω στον πρωιμότερο, αρχαϊκό ναό.
Βάσει των ανασκαφικών δεδομένων και των αρχιτεκτονικών μελών που χρησιμοποιήθηκαν σε μεταγενέστερα κτίσματα στην ευρύτερη περιοχή, ο ανασκαφέας JohnBoardman προχώρησε στην αναπαράσταση του κλασικού ναού ως αψιδωτού οικοδομήματος με είσοδο στα ανατολικά, πλάτους 6μ., με πρόστυλο αποτελούμενο από τέσσερις ιωνικούς κίονες, χωρίς ραβδώσεις, ύψους4,5μ. Περίτεχνο ιωνικό κυμάτιο, διακοσμημένο με ανθέμια, έλικες και κάλυκες λωτού, κοσμούσε το μνημείο στηθέση της ζωφόρου, ενώ οι βάσεις των παραστάδων είχαν τη μορφή λεοντοπόδαρου.
Μεγάλος αριθμός λατρευτικών αντικειμένων και αναθημάτων βρέθηκαν στις ανασκαφές. Τμήματα απόμαρμάρινα αγάλματα, ειδώλια, αγγεία, σφραγιδόλιθοι,κοσμήματα, εργαλεία, ειδώλια από φαγεντιανή, αιγυπτιακοί σκαραβαίοι, αγγεία από την Εύβοια, τις Κυκλάδες,το νοτιοανατολικό Αιγαίο, την Κύπρο, την Κόρινθο και την Αττική και αναθήματα από άλλες περιοχές, δείχνουν όχι μόνο την εμβέλεια του ιερού, αλλά και την επικοινωνία της Χίου με άλλες περιοχές του αρχαίου κόσμου.
Εντυπωσιακά σε αριθμό ευρήματα υπήρξαν οι χάλκινες γυναικείες ζώνες, «αι παρθενικαί ζώναι», που συνήθιζαν οι κοπέλες να αφιερώνουν πριν από το γάμο τους στη θεά Αρτέμιδα. Ένα όστρακο κύλικας του ζωγράφου Νικήσερμου, που χρονολογείται στα τέλη του 7ου π.Χ.αιώνα, φέρει αναθηματική επιγραφή στη θεά Αρτέμιδα,ενώ πολλά είναι τα ενεπίγραφα όστρακα που τεκμηριώνουν λατρεία του Απόλλωνα. of 5th c. B.C. after J. Boardman

Η ανασκαφή στο οικόπεδο Βασίλη

Η ανασκαφική έρευνα που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των ετών 2002-2006 στο οικόπεδο ιδιοκτησίας Βασίλη που βρίσκεται στους πρόποδες της προϊστορικής ακρόπολης και σε απόσταση περίπου 60μ. ΝΑ της θέσης του ιερού, έφερε στο φως οικοδομικά λείψανα που ανήκουν σε τρεις διαδοχικές οικοδομικές φάσεις, από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού έως τον πρώιμο 5ο αι. π.Χ.
Στην τελευταία οικοδομική φάση ανήκουν ισχυροί αναλημματικοί τοίχοι που πιθανώςανήκαν σε περιβόλους του ιερού. Μεταξύ αυτών εντοπίσθηκε στρώμα καταστροφής του β΄μισού του 6ου αι. π.Χ. που προήλθε από εκτεταμένο καθαρισμό του αρχαϊκού ναού που καταστράφηκε το 493 π.Χ. Τα σημαντικότερα ευρήματα αποτελούν δύο μαρμάρινοι κούροι και τμήμα από τον αριστερό λυγισμένο βραχίονακόρης. Τον αναθηματικό χαρακτήρα των γλυπτών επιβεβαιώνει η εύρεση στο ίδιο στρώμα τμήματος μελαμβαφούς κύλικας τύπου Droop, που φέρει στο χείλος εγχάρακτη επιγραφή με το όνομα θεού ΙΕΡΗ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ, καθώς και πλήθος ενεπίγραφων οστράκων. Ο Κούρος ΑΜΧ 14213, από λευκόφαιο χονδρόκοκκο μάρμαρο,έχει σωζόμενο ύψος 1,18μ. και είναι ημίεργος, καθώς δεν έχει υποστεί τελική λείανση. Το άγαλμα που χαρακτηρίζεται από συντηρητισμό και δυσκαμψία αποτελεί προϊόν ενός επαρχιακού εργαστηρίου, πιθανότατα χιακού. Χρονολογείται στο τέλος του β΄ τετάρτου του 6ου αι. π.Χ. Ο Κούρος ΑΜΧ 15456 είναι από λευκό, λεπτόκοκκο μάρμαρο και σώζεται σε ύψος 0,35μ. Ήταν λίγο μικρότερος του φυσικού μεγέθους. Η λεπτοκαμωμένη κατασκευή και το μαλακό πλάσιμο του κορμού, η απλότητα στη σύνθεση της μορφήςκαι η τάση για διακοσμητικότητα στην καμπύλη απόληξη τωνακτινωτά διατεταγμένων πλοκάμων της κόμης παραπέμπουνστους ακέφαλους κορμούς των δύο Κορών του Αρχαιολογι-κού Μουσείου Χίου. Το άγαλμα χρονολογείται περί το 560 π.Χ.και αποτελεί έργο του χιακού εργαστηρίου με έντονες επιρροές από το παριανό εργαστήριο. Το θραύσμα από τον αριστερό λυγισμένο βραχίονα ΚόρηςΑΜΧ 14214 είναι από λευκό, διαυγές μάρμαρο και από τις διαστάσεις του προκύπτει ότι το άγαλμα ήταν μικρότερο του φυσικού μεγέθους. Η Κόρη που ήταν ανάθημα στη λατρευόμενηθεότητα, στυλιστικά παρουσιάζει ομοιότητες με την κόρη τηςΦρασίκλειας και τη Νίκη της Δήλου, που φέρουν έντονες τιςεπιρροές των εργαστηρίων της Πάρου, όπου είναι γνωστό ότι κατά την περίοδο αυτή εργάζονται καλλιτέχνες από τη Χίο, μεταξύ των οποίων και ο γλύπτης Άρχερμος. Το θραύσμα τηςΧίου χρονολογείται μετά τα μέσα του 6ου αι. π.Χ.
Από τα υπόλοιπα αφιερώματα ξεχωρίζουν οι χάλκινες πόρπες από ζώνες και τα χάλκινα κοσμήματα, όπως βραχιόλιακαι δακτυλίδια, ένας σφραγιδόλιθος από υαλόμαζα με παράσταση αετού που επιτίθεται σε αίγαγρο, τμήματα από μελανόμορφα αττικά αγγεία, μικρογραφικά χιακά αγγεία, όπως πτηνόμορφο αγγείο, φιάλες και όλπες, πήλινα και λίθινα υφαντικά βάρη και μεγάλος αριθμός πήλινων ειδωλίων. Τα ειδώλια είναι στην πλειονότητά τους κατασκευασμένα με μήτρα και αναπαριστούν γυμνές ανδρικές μορφές, καθιστές γυναικείες μορφές που φέρουν το αριστερό χέρι στο στήθος κρατώντας άνθος ως προσφορά στη θεότητα, ειδώλια αυλητών και ερμαφρόδιτων μορφών, ειδώλια ζώων κ.ά.

Χαρούμενη γιατί θα μπορεί το κοινό να θαυμάσει τα αρχαιολογικά ευρήματα του Εμπορειούς είναι η Ολγα Βάσση Προϊσταμένη Αρχαιολογικής υπηρεσίας, αφού από σήμερα στην μόνιμη περιοδική έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου εκτίθενται τα ευρήματα του Ιερού, που βρέθηκε αρχικά στην Εμπορειό από την Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή και στην συνέχεια ολοκληρώθηκε από την Αρχαιολογική υπηρεσία της χώρας μας το 2004-2006 Τα ευρήματα αυτά μας είπε δεν θα μπορούσαν να έχουν αυτή την παρουσίαση χωρίς την βοήθεια του Προέδρου του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου της Ακροπόλεως Δημ. Πατερμαλή και των συντηρητών Γιώργου Χατζελένη Χιακής καταγωγής και Δημήτρη Κιλκή.

Πηγή: Αλήθεια

Αριστουργήματα του Παρελθόντος: Οι Δώδεκα Ένορκοι (1957)

Η αλήθεια είναι πως δυσκολεύτηκα πολύ να εντάξω τη συγκεκριμένη ταινία στα αριστουργήματα του παρελθόντος, διότι με κούρασαν το ξεπερασμένο της κινηματογραφικό μοντέλο κι η υπερβολή στο παίξιμο κάποιων προσώπων.
Οφείλω όμως να ομολογήσω πως οι διάλογοι καθ'όλη τη διάρκεια της ταινίας, τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούσαν οι ένορκοι για να υποστηρίξουν τη θέση τους κι η εξέλιξη της υπόθεσης, κράτησαν το ενδιαφέρον μου αμείωτο μέχρι το τελευταίο λεπτό. Και το κυριότερο στοιχείο που με συγκλόνισε ήταν η διαχρονική της ουσία.
Αν και γυρισμένη πριν από εξήντα ακριβώς χρόνια, οι "12 Ένορκοι" έρχονται κάθε τόσο για να μας υπενθυμίσουν πως η κοινωνία μας έχει πάρει λάθος δρόμο κι η δημοκρατία μας έχει πολλά κενά σημεία που αδυνατεί να συμπληρώσει μ' αποτέλεσμα να καταλαμβάνονται από κάθε μορφή σκοταδισμού.
Η υπόθεση αναφέρεται στη δίκη ενός παιδιού, το οποίο κατηγορείται για τον φόνο του πατέρα του. Τα εγκληματολογικά στοιχεία κι οι μαρτυρίες δεν αφήνουν αμφιβολία πως ο νεαρός είναι ένοχος και πρέπει να καταδικαστεί σε θάνατο.
Για τους ενόρκους, η υπόθεση φαίνεται πως είναι μία απλή ρουτίνα. Χωρίς δεύτερη σκέψη τον καταδικάζουν όλοι εις θάνατον, εκτός από έναν ο οποίος έχει τις αμφιβολίες του. Η συνεδρίαση φαίνεται πως θα χει διάρκεια, προκαλώντας εκνευρισμό κι εντάσεις μεταξύ των ενόρκων. Όμως σιγά σιγά διεισδύει το μικρόβιο της αμφιβολίας και στους υπολοίπους.
Πόσο εύκολο είναι τελικά να καταδικάζεις κάποιον, παίρνοντας μία απόφαση που κρίνει τη ζωή και τον θάνατο του; Τα δώδεκα πρόσωπα που κλείνονται μέσα στην αίθουσα συνεδριάσεων εκπροσωπούν από ένα διαφορετικό κομμάτι της κοινωνίας. Μ' αυτόν τον τρόπο ο σκηνοθέτης κατηγορεί τον σύγχρονο τρόπο ζωής από πολλές διαφορετικές σκοπιές.
Την πιο άσχημη εντύπωση προκαλούν ένας τύπος που νοιάζεται μόνο για την επιχείρησή του, αναλύοντάς την όλη την ώρα στο διπλανό του αδιαφορώντας για την ζωή του νεαρού κατηγορούμενου κι ενός άλλου που θέλει να βγει γρήγορα το πόρισμα για να προλάβει να δει έναν αθλητικό αγώνα για το οποίο έχει αγοράσει εισιτήρια. Με λίγα λόγια, οι δυο συγκεκριμένοι άνθρωποι τοποθετούν την διασκέδαση, το κέρδος και την καριέρα πιο πάνω από τη ζωή ενός συνανθρώπου τους. Πόσο απάνθρωπη μπορεί να θεωρηθεί αυτή η στάση; Πόσοι από τους ανθρώπους που μας περιβάλλουν σήμερα εξακολουθούν να έχουν την ίδια τακτική;
Επίσης στην ταινία, εξέχουσα θέση έχει η καταστροφική φύση του ανθρώπινου εγωισμού. Αρκετοί από τους ενόρκους αρνούνται να αλλάξουν τη στάση τους για να μη κατηγορηθούν για αστάθεια στις απόψεις τους. Γι' αυτό όταν υποκύπτει κι ο τελευταίος, έρχεται σε υπαρξιακή κατάρρευση. Γι' αυτούς ο εγωισμός είναι πιο πάνω από τη ζωή ενός πιτσιρικά. Πόσο πιο έντονο είναι αυτό το χαρακτηριστικό στη κοινωνία μας σήμερα που ο ατομικισμός χτυπάει ταβάνι;
Οι διάλογοι, οι εντάσεις αλλά και το πείσμα των ενόρκων, κρατούν την προσοχή μας σε εγρήγορση περιμένοντας με αμείωτο ενδιαφέρον την τελική απόφαση. Μέχρι που έρχεται η στιγμή ενός ενόρκου να μιλήσει για την φυλετική διαφορά λευκών και μαύρων. Με φανατισμό προσπαθεί να πείσει τους υπολοίπους πως οι μαύροι είναι από τη φύση τους εγκληματίες. Με λίγα λόγια καταδίκαζε τον νεαρό επειδή δεν ήταν λευκός. Ήταν η μοναδική στιγμή που όλοι οι ένορκοι του γύρισαν την πλάτη (η φωτογραφία της ανάρτησης προέρχεται από τη συγκεκριμένη σκηνή της ταινίας). Κανείς δε διέκοψε τον ρατσιστικό του λόγο. Τον άφησαν ελεύθερο να εκφράσει την άποψή του μέχρι να συνειδητοποιήσεις πως δεν είναι αποδεκτή από κανέναν. Έστω αργά, ο ίδιος συνειδητοποιεί το λάθος του κι αποσύρεται στην άκρη του δωματίου, κρύβοντας το πρόσωπό του από ντροπή.
Φυσικά η ταινία δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα μιας κι εκείνην την εποχή η ρατσιστική στάση των λευκών Αμερικανών απέναντι στους μαύρους συμπολίτες τους βρισκόταν σε έξαρση. Παρ' όλα αυτά η ταινία λειτούργησε ως ένα δριμύ κατηγορώ απέναντι σ' αυτό το απάνθρωπο φαινόμενο που μάστιζε κι εξακολουθεί να μαστίζει την Αμερική. Δυστυχώς όμως, παρόλο που πέρασε μισός αιώνας απ' αυτήν την ταινία, το αίμα των μαύρων Αμερικανών εξακολουθεί να ρέει στις λεωφόρους του αμερικανικού ονείρου.

Ομολογώ πως το έργο πετυχαίνει ένα δύσκολο συνδυασμό μεταξύ κινηματογράφου και θεάτρου. Το σκηνικό είναι καθαρά θεατρικό, καθώς τα δώδεκα πρόσωπα δρουν μέσα σε ένα δωμάτιο. Μέσα από τους διαλόγους καταφέρνουν να ισοπεδώσουν το δυτικό δημοκρατικό μοντέλο, αποθεώνοντας την δημοκρατία της ανθρωπιάς και της ειλικρίνειας.

Δύο είναι τα χαρακτηριστικά που ξεχωρίζουν στην ταινία. Πρώτον το εκπληκτικό βλέμμα του νεαρού που κοιτάει τους ενόρκους. Ένα βλέμμα σιωπηρό χωρίς ίχνος ελπίδας, τόσο καλοστημένο που με στοίχειωσε μέχρι το τελευταίο λεπτό. Και φυσικά το λευκό ντύσιμο που Χένρι Φόντα που ξεχώριζε στο σύνολο των ενόρκων. Συμβόλιζε την αγνότητα της ανθρωπιάς που συμπιέζεται μέσα στην μαυρίλα της σύγχρονης ζωής αλλά εξακολουθεί με πείσμα να λάμπει.
Μπορεί η ταινία να θεωρείται κάπως ξεπερασμένη σε σκηνοθετικά στοιχεία αλλά η ουσία της είναι διαχρονική και το θέμα της σίγουρα θα παραμένει επίκαιρο και για τις επόμενες δεκαετίες.

Βαθμολογία: 8/10