της Νάντια Ουρμπινάτι
Μετάφραση: Μαρία Γαβαλά
Το εκλογικό αποτέλεσμα των γερμανικών και των αυστριακών εκλογών καταδεικνύει τις πολιτικές αλλαγές που διαμορφώνονται στη Γηραιά Ήπειρο, το προφίλ της οποίας εμπλουτίζεται αδιαμφισβήτητα με δεξιά ναζιστικοφασιστικά χαρακτηριστικά. Ο λαϊκισμός συνιστά το όχημα και τη στρατηγική μέσω της οποίας οι παλιές δεξιές αντιλήψεις (ρατσισμός, εθνικισμός, ανισότητα) έχουν υιοθετηθεί προκειμένου να προσεταιριστούν το μετριοπαθές εκλογικό σώμα. Τη στρατηγική αξιοποιούν επιτυχώς τα κόμματα της Δεξιάς, γιατί τους εξασφαλίζει την έξοδο από την απομόνωση στην οποία η σοσιαλδημοκρατική ιδεολογία τούς είχε εξοστρακίσει για δεκαετίες.
Ο Σεμπάστιαν Κουρτς, ηγέτης του λαϊκού κόμματος, το μετέτρεψε σε ένα κίνημα εύκαμπτο, με επιθετική παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ιδιαίτερα προσεκτικός σε ό,τι αφορά την εικόνα του και ικανός στην αξιοποίηση εύστοχων θεματικών: φόβος της παράνομης μετανάστευσης, ανησυχία για την απασχόληση, υποχώρηση της ευημερίας.
Η Αυστρία είναι μία από τις πιο πλούσιες χώρες της Ευρώπης, με τους μετανάστες να ανέρχονται στο 15% του πληθυσμού. Η εκλογική εκστρατεία του Κουρτς ήταν εστιασμένη με εμμονή στην κινδυνολογία και τον φόβο, έτσι ώστε να διαμορφώσει την αντίληψη μιας χώρας αποξενωμένης από τους ίδιους τους Αυστριακούς, στο χείλος της οικονομικής κατάρρευσης και με ορατό τον κίνδυνο δημιουργίας μουσουλμανικής πλειοψηφίας. Ο προσωποπαγής χαρακτήρας και η ριζοσπαστικοποίηση του μηνύματος συνέβαλαν στην απογείωση του κόμματός του. Το ίδιο αποτελεσματική ήταν και η στρατηγική του ακροδεξιού νεοναζιστικού κόμματος, το αποκαλούμενο της ελευθερίας, υπό τον Χάινζ Κρίστιαν Στράσε, που θα μπορούσε να αποτελέσει σύμμαχο του Κουρτς.
Η συνταγή για τη διακυβέρνηση της χώρας είναι ένα μείγμα προστατευτισμού και φιλελευθερισμού, με κλείσιμο των συνόρων στους μετανάστες, ενδυνάμωση της καθολικής ταυτότητας της χώρας, ασφάλεια και μείωση της φορολογίας. Συμμαχία φιλελεύθερων και εθνικιστών. Η “ανακαίνιση” των δύο δεξιών σχηματισμών απέδωσε... Η ασκούμενη κριτική στον τεχνοκρατικό προσανατολισμό των Βρυξελλών δεν οδηγεί πλέον σε πρόταση εξόδου από την Ένωση. Η Ευρώπη πρέπει να κατακτηθεί και όχι να εγκαταλειφθεί. Ο δεξιός υπερεθνικός λαϊκισμός δεν προτείνει την επιστροφή στα ανεξάρτητα εθνικά κράτη, δεν χαρακτηρίζεται από τη νοσταλγία για την Ευρώπη, την πριν από τη συνθήκη της Ρώμης. Έχει κατανοήσει τη χρησιμότητα της Ε.Ε. που, όμως, θέλει να κατευθύνει σε αυτό που ο Ούγγρος ηγέτης Βίκτορ Όρμπαν προσδιόρισε ως την πνευματική ταυτότητα της ηπείρου: τη χριστιανοσύνη.
Η εκκοσμίκευση, ιδιαίτερα για τη δυτική Ευρώπη, συνιστά ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός. Η αναφορά, κατά συνέπεια, στη χριστιανοσύνη είναι στην ουσία αναφορά στην εθνική ταυτότητα και πολύ λιγότερο στο θρησκευτικό αίσθημα. Ο λαϊκισμός της Δεξιάς καθίσταται ένα πλάνο διαμόρφωσης μιας υπερεθνικής ταυτότητας.
Η ιστορία του λαϊκισμού είναι μπολιασμένη με την ιστορία της δημοκρατίας, μια αναμέτρηση με τη συνταγματική δημοκρατία στην αντιπροσώπευση του λαού που στις ευρωπαϊκές χώρες ταυτίζεται με το έθνος. Η τάση της ταύτισης του λαού με μια ομοιογενή οργανική οντότητα είναι ο κινητήριος μοχλός αυτής της εδραιωμένης αντίληψης της πλειοψηφίας προκειμένου να υποβαθμιστούν η αντιπολίτευση και, κυρίως, οι πολιτισμικές μειονότητες.
Οι μεταπολεμικές δημοκρατίες κατόρθωσαν να εξουδετερώσουν αυτή την ολιστική αντίληψη. Όμως, το τέλος αυτού του διαχωρισμού δημιούργησε σήμερα το πρόβλημα, στη διαμόρφωση του οποίου συνέβαλε αυτή η ίδια η Αριστερά, όπου, στα χνάρια του μπλερισμού, καλλιέργησε την επιθυμία της υπέρβασής του. Μια ατυχής καταστροφική επιλογή που προετοίμασε το έδαφος για τη Δεξιά.
Η υιοθέτηση λαϊκιστικών επικοινωνιακών στρατηγικών εμφανίζεται να επικρατεί εφόσον το ακροατήριο έχει αδύναμες ιδεολογικές αναφορές και γίνεται εύκολη λεία σε εύπεπτα - γενικόλογα μηνύματα. Η κατάρρευση του ποσοστού συμμετοχής στις εκλογικές διαδικασίες, συνεπακόλουθο της υποβάθμισης της διάκρισης Δεξιάς / Αριστεράς, συνιστά μια ανησυχητική επισήμανση που δεν γίνεται, δυστυχώς, αντιληπτή σε ό,τι έχει απομείνει να εκφράζει την Αριστερά.
Το πρόσφατο αποτέλεσμα των γερμανικών και αυστριακών εκλογών αποτελεί εμβληματικό παράδειγμα της ζημιάς που προκάλεσε στη δημοκρατία η πεποίθηση ότι Αριστερά και Δεξιά είναι παρελθόν. Αυτή τη νοσηρή αντίληψη επωφελείται η Δεξιά, η οποία ουδέποτε θεώρησε τη διαφοροποίηση Δεξιά / Αριστερά ως παρελθούσα και παροπλισθείσα.
Απόσπασμα κειμένου της Νάντια Ουρμπινάτι στην εφημερίδα "La Repubblica", 17.10.2017
Πηγή: Αυγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου