Πριν μερικές βδομάδες έπεσα πάνω σε μία ενδιαφέρουσα εκπομπή της Ερτ3 που αναφερόταν στο ρόλο της Σερβίας κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Η δημοσιογράφος Χριστίνα Σιγανίδου εκτός του ότι ταξίδεψε μέχρι το Βελιγράδι, επισκέφθηκε και το συμμαχικό νεκροταφείο Ζειτενλικ, όπου μίλησε με τον φύλακα Γιώργο Μιχαήλοβιτς (Djordie Mihailovic), τον τελευταίο Σέρβο στρατιώτη που βρίσκεται στη χώρα μας. Η ευγένεια κι η σπάνια ταπεινότητά του καθώς και τα συγκινητικά του λόγια με ώθησαν να επισπεύσω το ταξίδι μου προς την Νύμφη του Θερμαϊκού.
Στη σύντομη παραμονή μου στην πόλη, αφιέρωσα ένα πρωινό στο συμμαχικό νεκροταφείο. Μπαίνοντας από μία πλαϊνή είσοδο, περιπλανήθηκα πρώτα στο ιταλικό και στο γαλλικό κομμάτι, κι έπειτα έστριψα προς το σερβικό, όπου εκατοντάδες σταυροί έστεκαν παρατεταγμένοι γύρω από έναν επιβλητικό ναΐσκο. Στην άκρη του κοιμητηρίου βρίσκεται το σπίτι του φύλακα, το οποίο βρήκα ερμητικά κλειστό, δίνοντας την εντύπωση πως ο φύλακας απουσιάζει. Οι ελπίδες μου όμως αναπτερώθηκαν όταν παρατήρησα μία γραμμή από σταγόνες που ξεκινούσαν από την βρύση με κατεύθυνση προς το βόρειο τμήμα. Ακολούθησα τα ίχνη τα οποία εντέλει με οδήγησαν στον κυρ-Γιώργο Μιχαήλοβιτς.
Παρόλο που είναι ενενήντα ενός, καθάριζε αγέρωχος τους τάφους με μία τσάπα. Μόλις με είδε σταμάτησε και προσπάθησε να τεντώσει το καμπουριασμένο του σώμα. Καλημεριστήκαμε ευγενικά και του ανέφερα πως σκοπός της επίσκεψής μου ήταν για να τον συναντήσω. «Το ξέρω», μου απάντησε με μία απρόσμενη σιγουριά. «Μία ζωή περιπλανιόμουν μόνος εδώ πέρα κι από τότε που μ’ έδειξε η τηλεόραση δέχομαι καθημερινές επισκέψεις» συνέχισε με ένα εμφανές παράπονο στη φωνή του.
Κάθισε σ’ ένα πεζούλι κι εγώ γονάτισα δίπλα του. Αμέσως αναπτύξαμε μία ζεστή κι ενδιαφέρουσα συζήτηση για τη ζωή του, τις μνήμες του, το νόστο για την πατρίδα του το Μαυροβούνιο. Η μοναχικότητα του επαγγέλματός του, τον είχαν οδηγήσει στην μελέτη της ιστορίας. Ρουφούσε ολόκληρους τόμους και «ταξίδευε» στον κόσμο και στον χρόνο. Τώρα τα μάτια του είναι αδύναμα για να διαβάσει κι έτσι περιορίζεται στο να αναμοχλεύει τις γνώσεις του και να τις μοιράζετε με ανθρώπους που τον επισκέπτονται. «Όσα βιβλία κι αν γραφτούν, ποτέ δε θα καταφέρουν να καταγραφούν όλα όσα άκουσα τα πρώτα χρόνια των υπηρεσιών μου από τους ανθρώπους που επισκέπτονταν το νεκροταφείο για να τιμήσουν τους συντρόφους με τους οποίους πολέμησαν μαζί τότε».
Η ώρα μαζί του κύλησε γρήγορα και μία ανεπιθύμητη πίεση με ανάγκαζε να διακόψω την όμορφη κουβέντας μας για να προλάβω το τραίνο. Τον αποχαιρέτησα δίνοντάς του την υπόσχεση πως θα τον επισκεφθώ σύντομα. Καθώς έκανα μεταβολή για να φύγω ένιωσα το χέρι του να σφίγγει το μπράτσο μου. Γύρισα και τον είδα απορημένος καθώς εκείνος με κοιτούσε με παράπονο. «Σε σένα θα ήθελα να πω κάτι ακόμα. Αυτό που με πονάει είναι πως η νέα γενιά αδιαφορεί για το παρελθόν. Κι όσο περνάνε τα χρόνια τόσο πιο μεγάλη γίνεται η αδιαφορία. Το παρατηρώ στους μαθητές των σχολείων που έρχονται κατά καιρούς στο νεκροταφείο. Κι η αδιαφορία αυτή φέρνει την άγνοια. Και πάνω στην άγνοια πατάει ο φασισμός». Σιωπηλός του κούνησα καταφατικά το κεφάλι δείχνοντάς του πως συμφωνώ απόλυτα μαζί του.
Προχώρησα προς την πύλη αλλά μετά από τρία βήματα σταμάτησα και στράφηκα προς τη μεριά του. «Κύριε Γιώργο» του φώναξα περιμένοντας να γυρίσει να με κοιτάξει, «τι είναι αυτό που σας δίνει τόση δύναμη;». Στηρίχτηκε με τα δυο του χέρια στην μαγκούρα και κοιτώντας με στα μάτια μου είπε κάτι που δε πρόκειται ποτέ να ξεχάσω: «Πρώτον το να τιμάω τους νεκρούς μας. Δεύτερον για να διατηρώ την ιστορική μας μνήμη και τρίτον για να βροντοφωνάζω σ' αυτούς τους "μεγάλους" την καταστροφή των πολέμων».
Του κούνησα συγκινημένος το χέρι δίνοντάς του για μία ακόμη φορά την υπόσχεση πως θα τον επισκεφθώ σύντομα.
Πρώτη δημοσίευση: aplotaria.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου