Μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες της Ιστορίας ζει αυτές τις μέρες η Μεσόγειος, η νέα Νεκρά Θάλασσα όπως γράφτηκε στο πρωτοσέλιδο της Liberation. Μία τραγωδία που δεν έχει τέλος μιας και στα χθεσινά 900 θύματα του ναυαγίου έρχονται να προστεθούν κι άλλα από τα νέα σημερινά ναυάγια.
Η τραγικότητα της ιστορίας είναι ότι όσο εμείς εξακολουθούμε να παρακολουθούμε σκηνές φρίκης στους τηλεοπτικούς μας δέκτες, στις ακτές της Ασίας και της Αφρικής συνεχίζουν να στοιβάζονται εκατοντάδες ψυχές μέσα σε τόνους σκουριάς με προορισμό ένα αόριστο ειρηνικό μέλλον και με πιθανή άγνοια των θυμάτων που αυτή τη στιγμή επιπλέον σ' αυτήν την μεγάλη κλειστή θάλασσα του ανθρώπινου πολιτισμού.
Άνθρωποι με μοναδικά τους εφόδια λίγα ρούχα και μία κρυφή ελπίδα κρυμμένη στη καρδιά τους, πορεύονται τυφλοί προς μία ήπειρο η οποία έχει ένα μεγάλο (ίσως και το μεγαλύτερο) μερίδιο ευθύνης για τις συνθήκες ζωής στις χώρες τους (όσον αφορά την Αφρική) αλλά και για τους πολέμους που βιώνουν τα τελευταία χρόνια. Όσο οι πόλεμοι θα μαίνονται στις χώρες τους τόσο θα αυξάνεται το ανθρώπινο κύμα προς τον βορρά. Κι όσο θα καλοκαιριάζει ο καιρός, τόσο πιο συχνές θα είναι η προσπάθειες κάτι που συνεπάγεται σε αύξηση των θυμάτων σε επερχόμενα ναυάγια.
Ως απόγονος προσφυγικής οικογένειας έχω μεγάλη ευαισθησία σ' αυτά τα θέματα. Έχω μεγαλώσει με ιστορίες προσφύγων, με αναφορές για την άσχημη υποδοχή που τους επιφύλαξε το ελληνικό κράτος, για τις αφιλόξενες κοινωνίες που συνάντησαν αλλά και για τις δυσκολίες που βρήκαν μέχρι να ριζώσουν σε μία νέα πατρίδα.
Όμως η Ιστορία κάνει κύκλους και οι θύτες γίνονται θύματα παρομοίων καταστάσεων. Όταν ήρθε η περίοδος της Κατοχής όπου πολλοί κάτοικοι του νησιού μου (Χίος) έφευγαν αυτή τη φορά προς Τουρκία για να σωθούν από την πείνα και τους Γερμανούς. Έγιναν κι αυτοί πρόσφυγες δύο δεκαετίες μετά τη Καταστροφή της Σμύρνης. Κάποιοι μάλιστα έγιναν για δεύτερη φορά στη ζωή τους πρόσφυγες...
Σε ένα εξαιρετικό βιβλίο του απόστρατου αξιωματικού Γιάννη Πριόβολου "Στοιχεία από το περιθώριο της Ιστορίας-Μαρτυρίες Χιών του 20ου αι." διάβασα αρκετές μαρτυρίες Χιωτών που έφυγαν από το νησί, νύχτα, κυριευμένοι από φόβο και πείνα για να περάσουν απέναντι. Άλλοι έμειναν στην Τουρκία κι άλλοι κατέβηκαν προς Μέση Ανατολή για να ενταχθούν στον βρετανικό στρατό. Πολλοί ναυάγησαν στα παράλια καθώς κατέβαιναν προς το νότο, άλλοι πέθαιναν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Αυτό έδινε μεγαλύτερη ανακούφιση σ' αυτούς που κατάφερναν να προσεγγίσουν στην Κύπρο και τις χώρες της Μέσης Ανατολής, οι οποίες βρίσκονταν τότε σε ένα καλύτερο επίπεδο ζωής.
Με την πάροδο των χρόνων αυτές οι μνήμες σβήστηκαν. Η Ελλάδα πέρασε από αρκετές πολιτικές ανωμαλίες οι οποίες τόνωναν το εθνικό μας φρόνημα για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Σβηνόντουσαν έτσι οι μαύρες στιγμές του έθνους και τονιζόντουσαν σε βαθμό υπερβολής λαμπρά κομμάτια της Ιστορίας μας. Μάλιστα αρκετά απ' αυτά παραποιούνταν.
Αυτή η παραποίηση οδήγησε σε μία επικίνδυνη μετάλλαξη της εθνικής μας φύσης, μ' αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού, ανεπαρκές από ιστορικά εφόδια και ανθρωπιστικές ευαισθησίες, να μη δέχεται σήμερα τους πρόσφυγες που καταφθάνουν καθημερινά στην Ελλάδα. Πολλές φορές η αυθάδεια τους ξεπερνάει τα όρια, με βάρβαρα πρωτοσέλιδα συγκεκριμένων εφημερίδων ή ανόητων στάσεων από αυτή μίας γνωστής τηλεπαρουσιάστριας η οποία "μάλωσε" στον αέρα την δήμαρχο της Τήλου επειδή προσέφερε βοήθεια σε όσους κατέφθαναν στο νησί, λέγοντάς της πως η παροχή υπηρεσιών και φροντίδας θα φέρει κι άλλους πρόσφυγες στην Ελλάδα (!). Φυσικά η αντίδραση της δημάρχου ήταν εξαιρετική κι αυτό μου φτάνει. Όμως η λήθη της νεώτερης ιστορίας μας θα μας οδηγήσει σε νέα λάθη.
Πέρα απ' αυτούς τους ανθρώπους που με θλίβουν και με ντροπιάζουν όταν κρατούν την ίδια στάση και μετά από τραγωδίες όπως τη χθεσινή, δε γίνεται να μην αναφερθώ σε κάποιους που συνεχίζουν να αγωνίζονται με όλη τους τη δύναμη στο να κρατήσουν ψηλά την ξεχασμένη ανθρωπιά. Θέλω να μνημονεύσω τις προσπάθειες των κατοίκων της Ρόδου να σώσουν τις ανθρώπινες ψυχές που ναυάγησαν έξω από το νησί τους. Θέλω να αναφερθώ στις μικρές αναλαμπές ελπίδας που ακόμα εξακολουθούν να υπάρχουν μέσα στους ζοφερούς καιρούς που ζούμε. Θέλω να ευχαριστήσω αυτόν τον άνδρα της φωτογραφίας που κατάφερε και με τη δικιά του προσπάθεια να μειώσει την ντροπή και τον πόνο μας για το θάνατο των υπόλοιπων προσφύγων. Η στάση του αυτή όπως και των υπολοίπων κατοίκων της Ρόδου που έτρεξαν να βοηθήσουν μας δείχνει τον σωστό δρόμο για την αντιμετώπιση αυτής της ανθρωπιστικής κρίσης που ζούμε.
Βασισμένος λοιπόν στο αγαπημένο μου ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη θα κλείσω με την παρακάτω φράση.
Αν θες λοιπόν να λέγεσαι άνθρωπος, δε θα πάψεις ούτε στιγμή να αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκιο. Επιτέλους δράσε!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου