Η Κλούβα

Είναι ακόμη νωπές στις μνήμες μας οι αιματηρές διαδηλώσεις της Αιγύπτου το 2011. Ο αιγυπτιακός λαός έριξε ένα καθεστώς τριάντα ετών, φυλάκισε τον Μουμπάρακ κι ανέβασε στην εξουσία το κόμμα των Αδελφών Μουσουλμάνων. Έναν χρόνο αργότερα οι ταραχές επανήλθαν δημιουργώντας έναν ακόμη παράλογο εμφύλιο πόλεμο. Λίγα χρόνια μετά ο σκηνοθέτης Μοχάμεντ Ντιάμπ, μας γυρνάει με την ταινία του στα ταραγμένα εκείνα χρόνια για να μας θυμίσει την παράνοια του δογματισμού και την ηλιθιότητα του φανατισμού.
Η "Κλούβα" είναι ένα κλειστοφοβικό, γυρισμένο μέσα σε ένα κουβούκλιο-φυλακή. Πρώτοι ένοικοι είναι δυο δημοσιογράφοι από το Assosiated Press, για να ακολουθήσουν μερικοί κοσμικοί Αιγύπτιοι διαδηλωτές οι οποίοι επιτέθηκαν με πέτρες και στο τέλος γέμισε ολόκληρο με οπαδούς από το κόμμα των Αδελφών Μουσουλμάνων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να βρεθούν μέσα σε έναν στενό χώρο όλοι οι εκπρόσωποι της αιγυπτιακής κοινωνίας. Μία οικογένεια κοσμικών πολιτών, ένας πατέρας και μία κόρη που ήταν φανατικοί μουσουλμάνοι, δύο κολλητοί άνεργοι που τα όνειρά τους δε συσχετίζονται, ένας άστεγος που θέλει να τρομοκρατεί για να κρύβει την ευαίσθητη πλευρά του κι ένα σωρό ακόμη άνθρωποι της διπλανής μας πόρτας.
Το μίσος μεταξύ τους θα σβήσει μόλις συνειδητοποιήσουν πως όλοι τους είναι εγκλωβισμένοι στο ίδιο καζάνι. Η σκηνή με την ριπή νερού μέσα στην κλούβα για να ηρεμήσουν τα πνεύματα ήταν άκρως συμβολική. Από εκείνη τη στιγμή αρχίζει να σπάει ο πάγος μεταξύ τους. Όλοι γίνονται ένα κι αγωνίζονται μαζί με απώτερο σκοπό τον απεγκλωβισμό τους αλλά και για τα δικαιώματα τους. Κι όσο η ώρα περνάει χωρίς κάποια κατάληξη, διότι η κλούβα περιφέρεται άσκοπα στο φλεγόμενο Κάιρο, τα νεύρα επανέρχονται και οι ισορροπίες αλλάζουν. Κι όλα αυτά καθώς οδεύουν σε ένα συγκλονιστικό φινάλε, το οποίο είναι και το επιστέγασμα της ανθρώπινης ηλιθιότητας.
Η ταινία μας περνάει με πολύ πετυχημένο τρόπο την ένταση των ημερών αυτών. Νοιώθουμε πως είμαστε κι εμείς μέσα στην κλούβα. Σκύβουμε να αποφύγουμε τις πέτρες. Αισθανόμαστε τα δακρυγόνα να μας πνίγουν. Βιώνουμε την ασφυξία των γεμάτων κουβουκλίων και την έλλειψη οξυγόνου. Αγωνιούμε όταν οι κλούβες είναι παραταγμένες η μία δίπλα στην άλλη και οι εγκλωβισμένοι φωνάζουν ονόματα για να δουν αν οι δικοί τους άνθρωποι είναι ακόμα ζωντανοί. Για όλα τα παραπάνω, ο σκηνοθέτης είχε έναν πανέξυπνο χειρισμό, δίνοντάς μας ένα άρτιο αποτέλεσμα. Επίσης πολύ καλή δουλειά έγινε κι από τους ηθοποιούς οι οποίοι είχαν πολύ καλές ερμηνείες, δίνοντας μία αληθοφάνεια στα γεγονότα που εξελισσόντουσαν στην οθόνη.
Στο ιδεολογικό κομμάτι, ο σκηνοθέτης κρατάει αποστάσεις από τις δυο αντιμαχόμενες πλευρές. Δίνει και στους δυο το πάτημα να εκφράσουν τις απόψεις τους, να λογομαχήσουν αλλά και να αστειευτούν σε διάφορες στιγμές. Την ίδια στιγμή μέσα από τα μικρά παράθυρα της κλούβας μας παρουσιάζει το χάος εκείνων των ημερών στην Αίγυπτο. Η σκηνή που η κλούβα εγκλωβίζεται σε έναν κόμβο κι αρχίζει ένας ανελέητος πετροπόλεμος, είναι για μένα η δυνατότερη στιγμή του έργου. Εκεί πιάνεις το κεφάλι σου κι αναρωτιέσαι για το μίσος που επικρατεί στις κοινωνίες μας. Η ταινία μπορεί να αναφέρεται στα γεγονότα της Αιγύπτου αλλά αν το καλοσκεφτούμε θα διαπιστώσουμε πως είναι ένα κατηγορώ στον παγκόσμιο αναβρασμό. Σ' έναν κοινωνικό αναβρασμό που είναι ιδεολογικά ορφανός, κάτι που δυστυχώς τον έχει σπρώξει στην αγκαλιά της ακροδεξιάς και του εθνικισμού.
Είναι κρίμα που η "Κλούβα" παίζεται μόνο στο Άστορ και πολύ φοβάμαι πως θα αποσυρθεί σύντομα από τις σκοτεινές αίθουσες, ενώ αξίζει το ενδιαφέρον μας. Στον παραλογισμό που περνάει, μου θύμισε αρκετά το εξαιρετικό βοσνιακό έργο "Τα όμορφα χωριά, όμορφα καίγονται". Τότε ήταν ο Βόσνιος Σριντιάν Ντραγκόγεβιτς και σήμερα ο Αιγύπτιος Μοχάμεντ Ντιάμπ, που έπιασαν τους παλμούς των εξελίξεων και μας πρόσφεραν δύο εξαιρετικές ταινίες. Αντιθέτως στην Ελλάδα της επταετούς οικονομικής, ανθρωπιστικής και κοινωνικής κρίσης, επιμένουμε να παράγουμε εμπορικές σαβούρες και σκουπίδια δηθενιάς.
Μέχρι να ρθει και η δικιά μας πνευματική άνθηση, ας αρκεστούμε με τις ενδιαφέρουσες ταινίες της φλεγόμενης γειτονιάς μας.
Αξίζει να επισκεφθείτε το Άστορ για να δείτε την Κλούβα.

Βαθμολογία: 7/10