Περίπου 1,2 εκατ. Σερβοβόσνιοι προσέρχονται στις κάλπες σε ένα δημοψήφισμα το οποίο έχει απαγορευτεί από το συνταγματικό δικαστήριο της χώρας. Το ερώτημα φαινομενικά είναι «αθώο», καθώς πρόκειται για τη διατήρηση της 9ης Ιανουαρίου ως εθνικής εορτής, ωστόσο η αυτόνομη περιοχή αντιμετωπίζει κυρώσεις από τη Δύση και οι ηγέτες των Σερβοβόσνιων ποινικές διώξεις.
Η 9η Ιανουαρίου 1992 είναι μια ημέρα που οι περισσότεροι στις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας θέλουν να ξεχάσουν. Εκείνη την ημερομηνία οι Σέρβοι της Βοσνίας ανακήρυξαν την απόσχισή τους από τη Βοσνία Ερζεγοβίνη και οι αντιδράσεις πυροδότησαν τον καταστροφικό εμφύλιο στη βαλκανική χώρα.
Τώρα το συνταγματικό δικαστήριο απεφάνθη πως η ημερομηνία αυτή δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί γιατί «πέφτε πάνω σε μια Ορθόδοξη Σέρβικη γιορτή και δημιουργεί διακρίσεις έναντι των μουσουλμάνων της Βοσνίας και των καθολικών κροατικής καταγωγής».
Η ένταση έχει ανέβει κατακόρυφα με τους Βόσνιους και τους Κροάτες να θεωρούν το δημοψήφισμα ως μια προσπάθεια να «αναδειχθεί» σερβική πλευρά και η ηγεσία της ως ανώτεροι του συνταγματικού δικαστηρίου της χώρας. Είναι, επίσης, και ένα τεστ για το ακόμη πιο σοβαρό δημοψήφισμα που ετοιμάζουν οι ηγέτες της σερβοβοσνιακής πλευράς, για το 2018, με το ερώτημα της ανεξαρτησίας της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίαςαπό τη Βοσνία.
Η Δύση έχει διαμηνύσει πως το δημοψήφισμα δεν πρέπει να πραγματοποιηθεί, αλλά οι σερβοβόσνοι έχουν την υποστήριξη της Ρωσίας και θεωρούν ότι η απαγόρευση είναι μια επίθεση προς την αυτονομία τους. Οι απειλές φθάνουν έως την ανάσχεση έργων στην περιοχή, απαγόρευση ταξιδίων στους ηγέτες των σερβοβόσνιων, ακόμη και «πάγωμα» των περιουσιακών τους στοιχείων.
Η σερβική κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν υποστηρίζει το σημερινό δημοψήφισμα. Από την αλλη πλευρά όμως, ο υπουργός Εξωτερικών Ίβιτσα Ντάσιτς έχει επίσης προειδοποιήσει ότι η χώρα του «δεν θα επιτρέψει την καταστροφή της Σερβικής Δημοκρατίας». Ήταν ίσως και μία απάντηση σε προηγούμενη απειλή ενός πρώην στρατιωτικού διοικητή στη Βοσνία, ότι «σε περίπτωση πολέμου, η Σερβικής Δημοκρατίας θα διαλυθεί μέσα σε δύο εβδομάδες».
Νέα αναβολή για τις κοινοτικές εκλογές
Η κατάσταση στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη φαίνεται έκρυθμη, παρότι η ΕΕ, στην τελευταία έκθεσή της για την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, κάνει λόγο για «σημαντικές προόδους» και «ορόσημα» στον δρόμο για μία μελλοντική προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η αλήθεια είναι ότι οι αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε Σέρβους, Κροάτες και μουσουλμάνους της Βοσνίας όχι μόνο παραμένουν, αλλά και οδηγούν σε νέα αναβολή, για τρίτη συνεχή φορά, των δημοτικών εκλογών. Όσο για την ανίσχυρη οικονομία της χώρας, ελέγχεται πλήρως από πολιτικά συμφέροντα και κυκλώματα διαφθοράς.
Θεωρητικά ο ύπατος αρμοστής της ΕΕ για τη Βοσνία, Βαλεντίν Ίτσκο, μπορεί να παρέμβει και μάλιστα να καθαιρέσει ακόμη και έναν κορυφαίο πολιτικό της χώρας από το αξίωμά τους. Αλλά μία τέτοια απόφαση προϋποθέτει ομοφωνία μεταξύ όλων των εθνοτήτων, κάτι μάλλον απίθανο.
Προβληματισμός επικρατεί και στην Κροατία, το νεότερο μέλος της ΕΕ, που διατηρεί τα δικά της συμφέροντα στη γειτονική Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου