Blade Runner 2049

Δεν υπήρξα θαυμαστής του θρυλικού Blade Runner, ενός από τους σημαντικότερους σταθμούς επιστημονικής φαντασίας στην ιστορία του κινηματογράφου, οπότε δε περίμενα με ανυπομονησία το σίκουελ του. Όμως τα διθυραμβικά σχόλια των κριτικών μου προκάλεσαν περιέργεια κι ο ενθουσιασμός όσων την είδαν με έπεισαν πως άξιζε να της δώσω μία ευκαιρία. Κι η αλήθεια είναι πως χθες βγήκα εκστασιασμένος από μία κατάμεστη απογευματινή προβολή.

Συνήθως θεωρούμε ιεροσυλία την εκμετάλλευση ενός παλιού αριστουργήματος στο βωμό του θεάματος και του κέρδους. Όμως υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις τις οποίες μπορούμε να χαρακτηρίσουμε κι ως θαύματα λόγω της σπανιότητάς τους. Ένα απ' αυτά τα θαύματα είναι το Blade Runner 2049.

Η ιστορία μας τοποθετεί μερικές δεκαετίες μετά την πρώτη ταινία. Η εταιρία που κατασκεύαζε τα ανδροειδή φαλίρισε κι αγοράστηκε από έναν νέο επιχειρηματία, ο οποίος ξεκίνησε την παραγωγή νέων ανδροειδών πιο υπάκουων στους ανθρώπους. Ένα απ' αυτά είναι ο αστυνομικός με το όνομα Κ. ο οποίος συνεχίζει να κυνηγάει εναπομείναντα μοντέλα Nexus 8. Σε μία αποστολή θα ανακαλύψει ένα μεγάλο μυστικό το οποίο θα τον οδηγήσει σε έναν παλιό κυνηγό ανδροειδών, τον Ρικ Ντεκαρντ. Αναζητώντας τα ίχνη του παλιού κυνηγού, θα αρχίσει να ξετυλίγει και το κουβάρι του δικού του παρελθόντος, οδηγώντας τον σε συνταρακτικές αποκαλύψεις.

Το σενάριο της ταινίας είναι πανέξυπνα γραμμένο, συνδυάζοντας με μεγάλη επιτυχία την ατμόσφαιρα του φιλμ νουάρ με την δυστοπία μίας ιστορίας επιστημονικής φαντασίας. Ο αργός ρυθμός είναι καλά δοσμένος μ' αποτέλεσμα να μην κουράζει τον θεατή. Το έργο διατηρεί ένα δικό του ύφος, δείχνοντας πως ο δημιουργός δεν είχε καμία τάση να αντιγράψει την παλιά ταινία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να έχουμε ένα Blade Runner τελείως διαφορετικό κι αξιοπρεπέστατο. 

Αν και διαφημίζεται ως ταινία φαντασίας, σε μένα περισσότερο μου φάνηκε ως ένα υπαρξιακό θρίλερ. Οι γρίφοι που εμφανίζονται κάθε τόσο, απαιτούν μία εξήγηση, η οποία έρχεται στη πορεία έχοντας πρώτα αφήσει ένα χρονικό περιθώριο στον θεατή να επεξεργαστεί κάθε στοιχείο που του δίνεται. Όμως ο δημιουργός δεν μένει εκεί. Κάθε φορά που λύνεται ένας γρίφος, έρχεται αμέσως η ανατροπή, φουντώνοντας μ' αυτό το τρόπο ξανά το ενδιαφέρον για την εξέλιξη της ιστορίας. 

Κι ενώ η ταινία βρίσκεται σε κορύφωση, έρχεται ένα απότομο κι επιφανειακό φινάλε το οποίο λογικά αφήνει υπόνοιες για επόμενες Blade Runner ταινίες. 

Σκηνοθετικά τα πλάνα ανεβάζουν επίπεδα στη ταινία. Το δυστοπικό τοπίο του πρώτου Blade Runner ξεδιπλώνεται στο σίκουελ. Αχανείς πόλεις γεμάτες διαφημίσεις και καυσαέρια. Η υλιστική κατανάλωση πάει χέρι-χέρι με τον αγοραίο έρωτα και την μοναξιά. Οι ανθρώπινες επαφές κόβονται κι αντικαθίστανται με ψηφιακά ολογράμματα. Η θλίψη κι η μιζέρια εκφράζονται με μίσος και ρατσισμό. Τα δέντρα έχουν εξαφανιστεί και το ξύλο αποκτά αξία μεγαλύτερη κι απ' αυτή του χρυσού. Ο ήλιος είναι κρυμμένος πίσω από τους ρύπους κι ο πλανήτης έχει μετατραπεί σε έναν πελώριο σκουπιδότοπο. Μοναδική στιγμή που σπάει το σκοτάδι του μέλλοντος είναι η επίσκεψη του αστυνομικού στο Λας Βέγκας όπου κρύβεται ο Ρικ Ντεκάρντ. Το τοπίο αμέσως ανοίγει κι ένα μυστηριακό φως αναπτερώνει τις ελπίδες για ζωή, οι οποίες αρχίζουν να βουίζουν σαν ένα σμήνος από μέλισσες.

Η μουσική της ταινίας είναι ατμοσφαιρική κι άκρως επηρεασμένη από το θρυλικό soundtrack του Vangelis, όμως δεν καταφέρνει να το ξεπεράσει. Δένει όμως καλά με τα πλάνα, τα πρόσωπα και την εξέλιξη της ιστορίας

Στους ηθοποιούς υπήρχε η μεγάλη έκπληξη (για μένα) με την εξαιρετική ερμηνεία του Ράιαν Γκόσλινγκ. Λιγομίλητος κι αινιγματικός, καταφέρνει και καλύπτει με ένα πέπλο μυστηρίου τον ρόλο του. Η φωνή του σταθερή όπως θα πρεπε να έχει ένα ανδροειδές αλλά τελείως ανθρώπινη όταν αρχίζει να συνειδητοποιεί την ύπαρξη παιδικών αναμνήσεων εντός του. Επίσης ο Χάρισον Φορντ ανάστησε τον θρυλικό Ρικ Ντεκάρντ ενώ η Ρόμπιν Ράιτ συνεχίζει τον ρόλο της Πρώτης Κυρίας του House of Cards. Είμαι όμως σίγουρος πως όλοι μας εντυπωσιαστήκαμε από την πανέμορφη Άνα ντε Άρμας. 

Η ταινία κερδίζει για πολλούς λόγους τις εντυπώσεις. Τα σκηνικά, οι ερμηνείες, η ενδυματολογία των προσώπων, το στήσιμο των εσωτερικών χώρων, οι προοπτικές που εκτυλίσσεται η δράση, η μουσική κι η ατμόσφαιρα σίγουρα θα μείνουν ως ένα εξαιρετικό παράδειγμα για μελλοντικές ταινίες αντίστοιχου είδους.

Την ίδια στιγμή μέσα από την ταινία, ο σκηνοθέτης Ντενί Βιλνέβ επαναφέρει το ερώτημα της τεχνητής νοημοσύνης παρουσιάζοντάς το με μία αξιόλογη απορία. Τι θα συμβεί όταν τα ανδροειδή αποκτήσουν τα χαμένα συναισθήματα των ανθρώπων; Παράλληλα μας περιγράφει έναν κόσμο όχι και πολύ μακρινό όπου ο ακραίος καπιταλισμός θα έχει μετατρέψει τις πόλεις μας σε μεγάλες φυλακές, τα σπίτια μας σε άνετα κελιά και τις ανθρώπινες σχέσεις σε ένα συνεχή ανταγωνισμό. Δεν είναι τυχαίο που παρουσιάζει τυφλό τον ιδιοκτήτη της επιχείρησης που παράγει τα ανδροειδή. Πόσοι σημερινή κεφαλαιοκράτες εθελοτυφλούν απέναντι στο κοινό καλό και στη προστασία του περιβάλλοντος. Πόσοι απ' αυτούς αποστρέφουν το βλέμμα τους απέναντι στον ανθρώπινο πόνο. Πόσοι απ' αυτούς πλουτίζουν με το αίμα άλλων. 

Υπάρχει άραγε επιστροφή προς το χαμό που οδεύουμε;

Για την παραπάνω ερώτηση δεν έχω να δώσω κάποια βάσιμη απάντηση. Αυτό όμως που πιστεύω είναι πως το Blade Runner 2049 άφησε το δικό του κινηματογραφικό αποτύπωμα και σίγουρα θα αποκτήσει τη διαχρονική αξία του πρώτου έργου κι ας είναι φτωχότερο σε μονολόγους όπως ο παρακάτω:

“Quite an experience to live in fear, isn’t it? That’s what it is to be a slave. I‘ve seen things you people wouldn’t believe. Attack ships on fire off the shoulder of Orion. I watched C-beams glitter in the dark near the Tannhäuser Gate. All those moments will be lost in time, like tears in rain. Time to die.”
Συγκινήθηκα πολύ όμως στη σκηνή που ο Χάρισον Φορντ ρωτάει τον Ράιαν Γκόσλινγκ για ποιο λόγο τον βοηθάει.
Όσο για την ταινία, δείτε την οπωσδήποτε σε μία κινηματογραφική αίθουσα. Το μεγαλείο των πλάνων μπορεί να γίνει εμφανές μόνο σε μία τεράστια οθόνη.

Βαθμολογία: 8/10