Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2017

Η Αυστρία ενώπιον (ακρο)δεξιάς στροφής



του Κώστα Ράπτη

Παρά τη διαφορά των μεγεθών μεταξύ Αυστρίας και Γερμανίας, οι αυστριακές ομοσπονδιακές εκλογές που διεξάγονται σήμερα Κυριακή αναμένεται να εμπεδώσουν τον αντίκτυπο που είχαν πανευρωπαϊκά οι γερμανικές εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου.
Στη Βιέννη, ο μεγάλος συνασπισμός των Σοσιαλδημοκρατών (SPÖ) του καγκελαρίου Christian Kern με το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (ÖVP), του οποίου εδώ και λίγους μήνες ηγείται ο γνωστός από τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στο κλείσιμο για τους πρόσφυγες του "βαλκανικού διαδρόμου” υπουργός Εξωτερικών Sebastian Kurz, προεξοφλείται ότι οδηγείται στο τέλος του – πρόκειται δε για μία σύμπραξη με χρονικό βάθος δεκαετιών, δηλ. πολύ μεγαλύτερο αυτής του SPD και της CDU στο Βερολίνο.
Τις εκλογές προκάλεσε πρόωρα ο Kurz, δίνοντας ακριβώς το σύνθημα της απόδρασης από έναν μεγάλο συνασπισμό ο οποίος, παρά την δημοφιλία του καγκελαρίου δείχνει να έχει κουράσει το εκλογικό σώμα.
Η επιθετική τακτική του μόλις 31 ετών νέου ηγέτη της κεντροδεξιάς είχε ως αποτέλεσμα την δημοσκοπική εκτίναξη του κόμματός του στην πρώτη θέση, με αντίστοιχη συμπίεση του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας (FPÖ) του Heinz-Christian Strahe, το οποίο κατά την περιπετειώδη περσινή προεδρική εκλογή, η οποία ακυρώθηκε λόγω παρατυπιών και επαναλήφθηκε, παρ' ολίγον να κατακτήσει το ανώτατο αξίωμα.
Όσο οι πιθανότητες διαιώνισης του μεγάλου συνασπισμού μειώνονται, τόσο τα δημοσκοπικά ποσοστά του FPÖ περιορίζονται, ωστόσο την ίδια στιγμή οι πιθανότητες εισόδου του στην κυβέρνηση πολλαπλασιάζονται - όχι μόνο σε περίπτωση ανάληψης της καγκελαρίας αππό τον Kurz, αλλά ακόμη και στο ενδεχόμενο νίκης του SPÖ, αφού οι δύο δυνάμεις ενίοτε "φλερτάρουν” χωρίς αναστολές και έχουν συνεργαστεί σε τοπικό επίπεδο.
Σε αντίθεση με την ομόγλωσση Γερμανία, όπου η AfD μόλις εξασφάλισε την κεντρική κοινοβουλευτική της εκπροσώπηση και πάντως βρίσκεται σε πολιτική "καραντίνα”, η Αυστρία έχει προ πολλού απενοχοποιήσει τον ακροδεξιό χώρο. Το FPÖ έχει μακρά παρουσία στην πολιτική σκηνή και μάλιστα την περίοδο 2000-2006 (οπότε δέσποζε η φιγούρα του -μακαρίτη πλέον- ιστορικού του ηγέτη, Jörg Heider) συμμετείχε στην κυβέρνηση ως εταίρος του ÖVP, με καγκελάριο τον Wolfgang Schüssel. Η εμπειρία εκείνη άφησε εντέλει το FPÖ διασπασμένο και εκλογικά συρρικνωμένο.
Είχαν προηγηθεί, τους πρώτους μήνες του 2000, οι διπλωματικές κυρώσεις που είχαν ατύπως θεσπίσει, πρωτοστατούσης της Γαλλίας του Jacques Chirac, τα υπόλοιπα (14 τότε) κράτη-μέλη της Ε.Ε. εναντίον της Αυστρίας, για την παραβίαση του μεταπολεμικού ταμπού της κυβερνητικής συνεργασίας με ακροδεξιό κόμμα. Η περιπέτεια εκείνη μάλλον ενίσχυσε τα ευρωσκεπτικιστικά αισθήματα στην Αυστρία μέχρι και σήμερα.
Μία ιδιαιτερότητα του αυστριακού κομματικού σκηνικού είναι η απουσία αμιγώς φιλελεύθερου κόμματος, όπως λ.χ. το FDP στη Γερμανία, αλλά και οι κατά παράδοση άκρως φιλικές προς την αγορά τοποθετήσεις της ακροδεξιάς, σε αντίθεση προς τις προστατευτικές πολιτικές ανάλογων σχηματισμών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Το τοπίο συμπληρώνουν άλλα δύο κόμματα με κοινοβουλευτική εκπροσώπηση: οι Πράσινοι και το "μεταπολιτικής” φυσιογνωμίας κόμμα NEOS (Νέα Αυστρία και Φιλελεύθερο Φόρουμ) που ίδρυσε το 2012 ο επιχειρηματίας Matthias Strolz.
Στις εκλογές του 2013 οι Σοσιαλδημοκράτες (SPÖ) είχαν αποσπάσει το 26,8% της ψήφου, το Λαϊκό Κόμμα (ÖVP) το 24%, το Κόμμα Ελευθερίας (FPÖ ) το 20,5%, οι Πράσινοι το 12,4%, το NEOS το 5% και η Λίστα Stronach (που έκτοτε έχει διαλυθεί) το 5,7%.
Η τελευταία δημοσκόπηση για λογαριασμό της εφημερίδας τοποθετούσε το ÖVP στο 33%, το FPÖ στο 27% και το SPÖ μόλις στην τρίτη θέση με 23%. Όσο και αν διαφέρουν οι τοπικές συνθήκες, η Αυστρία μοιάζει και αυτή να "αντιγράφει” την καθοδική πορεία της Σοσιαλδημοκρατίας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με τελευταία την Γερμανία, όπου και η θεαματική "προσγείωση” του Martin Schulz.
Περισσότερο όμως από τις συνάφειες με τη Γερμανία (για την οποία συχνά κρίνεται ότι "βγάζει τον λαγό") η Αυστρία έχει σημασία διότι οι νεώτερες εξελίξεις την τοποθετούν σε ρόλο "οδηγού" ενός ρεύματος δεξιάς ευρωσκεπτικιστικής αναδίπλωσης που κυριαρχεί στις Χώρες Visegrad, δηλ. την άλλοτε αυτοκρατορία των Αψβούργων. Οι εκλογές της Τσεχικής Δημοκρατίας σε μία εβδομάδα αναμένεται να επιβεβαιώσουν την τάση αυτή.
Επιπλέον, αξιοπρόσεκτη υπήρξε ειδικά στην φετινή αυστριακή προεκλογική εκστρατεία η επιστράτευση πολλών "βρώμικων κόλπων”, με κορυφαίο το σκάνδαλο της δημιουργίας από Ισραηλινό επικοινωνιακό σύμβουλο των Σοσιαλδημοκρατών ψεύτικων προφίλ στο Facebook τα οποία με ακραία και αντισημιτική φρασεολογία επιχειρούσαν να αποδομήσουν από τα δεξιά τον Kurz. Συνεργάτης του τελευταίου πάντως φέρεται να προσέγγισε το εν λόγω γραφείο επικοινωνιακών συμβούλων προτείνοντας "αποστασία” έναντι 100.000 ευρώ.

Η διαδικασία που θα ακολουθηθεί

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί σε 12.000 εκλογικά τμήματα και θα διαρκέσει μέχρι τις 6 μ.μ. (ώρα Ελλάδος), ενώ πρώτα επίσημα αποτελέσματα μπορούν να αναμένονται περίπου τρεις ώρες αργότερα. Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι Αυστριακοί άνω των 16 ετών, ήτοι 6,4 εκατ. πολίτες. Στις εκλογές του 2013 το ποσοστό προσέλευσης έφθασε το 75%. Οι 183 έδρες της Κάτω Βουλής κατανέμονται με βάση ένα σύστημα που θυμίζει το γερμανικό – με όριο κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης από λίστα το 4%. Το νέο κοινοβούλιο θα πρέπει να συγκληθεί εντός 30 ημερών, ενώ την Τρίτη θα υποβληθεί η παραίτηση της κυβέρνησης και ο πρόεδρος Alexander van der Bellen θα κινήσει τη διαδικασία των μετεκλογικών διαβουλεύσεων για τον σχηματισμό νέου κυβερνητικού συνασπισμού.

Πηγή: capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου