Η δεκάτη θα μας σώσει

του Περικλή Κοροβέση

Η εξουσία, η όποια εξουσία, από τους αρχαίους χρόνους μέχρι σήμερα, ζει μέσα σε έναν μόνιμο εφιάλτη: την ανατροπή της.
Πριν από την καθιέρωση της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, όπου κατά κανόνα η εξουσία μοιράζεται σε δύο κόμματα, δηλαδή δύο φράξιες της ίδιας πάντοτε εξουσίας που επικυρώνεται με την καθολική ψήφο και αναίμακτα (όχι πάντοτε), στις μοναρχίες και τις αυτοκρατορίες η εναλλαγή στην εξουσία κατά κανόνα γινόταν με ίντριγκες και συνωμοσίες που αποσκοπούσαν στη δολοφονία του μονάρχη.
Με τη σειρά του, ο νέος μονάρχης δολοφονούσε τους πιθανούς ανταγωνιστές του θρόνου.
Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας που πέρασε στην Ιστορία με το όνομα Κωνσταντίνος (είχε άλλα πέντε ονόματα) είχε δώσει στον εαυτό του το αξίωμα τού Pontifex Maximus, δηλαδή την ιδιότητα της κύριας θεότητας της Ρώμης που ήταν ο Δίας.
Στην εξουσία ανέβηκε με το πραξικόπημα του μπαμπά του και ξεκαθάρισε όλους όσους πίστευε πιθανούς διεκδικητές του θρόνου. Ανάμεσά τους ο πεθερός του, ο κουνιάδος του, η γυναίκα του, ο γιος του, ο γαμπρός του και ο ανιψιός του. Χριστιανός έγινε στο νεκροκρέβατό του.
Αυτό βέβαια δεν τον εμπόδισε να γίνει ο Αγιος και Μέγας Κωνσταντίνος. Και φυσικά δεν πρωτοτύπησε. Η αχανής Περσική Αυτοκρατορία, που στην ακμή της επεκτεινόταν από την Αίγυπτο ώς τις Ινδίες και προς Βορρά έφτανε στις ρωσικές στέπες, είχε την ίδια αντίληψη περί διαδοχής του θρόνου του «Βασιλέως του Κόσμου» ο οποίος βρισκόταν υπό την προστασία του «πάνσοφου θεού» Αχουραμάζντα. (Και αυτό έφτασε μέχρι τις μέρες μας με το «ελέω θεού μονάρχης».) Εξ ου και η αντίληψη που είχαν οι Πέρσες για την Ελλάδα. Πίστευαν πως ήταν κάτι χωριά, σε διαρκή πόλεμο μεταξύ τους. Αλλά μετά τον Μαραθώνα, τη Σαλαμίνα και τις Πλαταιές ίσως να άλλαξαν γνώμη για τα «χωριά».
Ετσι έχουμε και λέμε: Ο Ξέρξης δολοφονήθηκε από τον μικρότερό του γιό. Ο Καμβύσης δολοφονήθηκε από τον Δαρείο και ο Δαρείος δολοφονήθηκε από τον Μπέσο (Bessus). Και αυτή η πολιτική σχολή σκέψης και δράσης επικράτησε ανά τους αιώνες.
Ο Δαρείος, με την ενθρόνισή του, κατέπνιξε στο αίμα εννιά μεγάλες εξεγέρσεις. Ολες για τα φορολογικά μέτρα που έπαιρνε. Ο αρχαιότερος φόρος που υπάρχει είναι η δεκάτη. Σήμαινε πως έπρεπε να δώσεις το ένα δέκατο της παραγωγής σου στην εξουσία, πολιτική ή θρησκευτική.
Το μέτρο αυτό ίσχυε εξίσου για Εβραίους, Ελληνες, Ρωμαίους, Οθωμανούς κ.λπ. Το νεοελληνικό κράτος κράτησε τη δεκάτη, που θεωρήθηκε ένας απάνθρωπος φόρος με καταστροφικές συνέπειες για την αγροτική οικονομία αλλά και για όλη την κοινωνία. Το 1860, ο τότε υπουργός Κουμουνδούρος κατέθεσε νομοσχέδιο για την κατάργησή της. Αλλά δεν έγινε τίποτα μέχρι που την κατάργησε ο Τρικούπης.
Από τη δεκάτη προέρχεται το αποδεκάτισμα, που σημαίνει συμφορά, καταστροφή και προέρχεται με τη σειρά του από το αρχαιοελληνικό «απο-δεκατοω-ώ» και αν κάνω αναφορά σ' αυτήν τη λέξη, υποκινούμαι από πατριωτικά αισθήματα. Γιατί το έθνος μας έχει αδιάκοπη συνέχεια στο αποδεκάτισμα.
Οι βαριές φορολογίες που είχαν επιβληθεί κατά τη διάρκεια των αιώνων οδηγούσαν σε εξεγέρσεις που κατέληγαν σε μαζικές σφαγές. Εκτός από μία που υπήρξε νικηφόρα: τη Γαλλική Επανάσταση. Η Μαρία Αντουανέτα είχε επιβάλει έναν επιπλέον επαίσχυντο φόρο.
Σε ένα καφενείο του Παρισιού, το Café Procope (υπάρχει και σήμερα, αλλά είναι τουριστικό με ελεεινά φαγητά), κέντρο την εποχή των επαναστατών και της διανόησης, ένας νεαρός δικηγόρος ανεβαίνει σε ένα τραπέζι, βγάζει το περίστροφό του (τότε τα πιστόλια ήταν σαν τα ρολόγια, όποιος είχε λεφτά αγόραζε), πυροβολεί μια-δυο φορές στον αέρα και βγάζει έναν σύντομο λόγο καλώντας τον λαό σε επανάσταση.
Σε δυο μέρες έπεσε η Βαστίλη. Εντυπωσιακή ήταν η συμμετοχή των γυναικών, που πρωτοστάτησαν στην κατάληψη των Βερσαλιών. Με τον θρίαμβο της Γαλλικής Επανάστασης, έχουμε και τη γέννηση του πρωτοφασισμού.
Βασιλικοί, Εκκλησία, φεουδάρχες, εργοστασιάρχες, ακαδημαϊκοί δαιμονοποίησαν τις νέες ιδέες και ενοχοποιώντας τις γυναίκες ζήτησαν τον εγκλεισμό τους στο σπίτι. Αν γυναίκα γίνει πολίτης, αυτομάτως γίνεται πόρνη και επικίνδυνη. Περιττό να πούμε πως τα επιχειρήματα της γαλλικής Αντίδρασης είναι ακόμα επίκαιρα και χρήσιμα για κάθε είδους φασισμό.
Σήμερα, στον εικοστό πρώτο αιώνα, ο πολίτης πληρώνει πολλαπλούς φόρους για το ίδιο εισόδημα. Και για να το κάνουμε λιανά: Σύμφωνοι, να πληρώνουμε όλοι μας τον φόρο που μας αναλογεί.
Αλλά πληρώνουμε συμπληρωματικό φόρο με τον ΦΠΑ. Και αν από τις οικονομίες μας κάναμε ένα σπιτάκι ή έχουμε κάποια κατάθεση, για ώρα ανάγκης, και αυτά φορολογούνται, ενώ έχουν ήδη φορολογηθεί.
Να μην πούμε τίποτα για τον απόδημο ελληνισμό, που ενώ πληρώνουν φόρο στη χώρα όπου ζουν, η πατρίδα τους ξαναφορολογεί. Αν ξαναρχόταν η δεκάτη, θα έμοιαζε με φορολογικό παράδεισο. Για να γλιτώσεις τον φόρο πρέπει να είσαι πλούσιος.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Μπρατισλάβα, η γοητεία της παλιάς πόλης...

Οι φωτογραφικές περιπλανήσεις της Σλοβακίας ολοκληρώνονται με έναν τελευταίο περίπατο στην παλιά πόλη της Μπρατισλάβα. Τρεις μέρες στην σλοβακική πρωτεύουσα είναι αρκετές για να απολαύσουμε βόλτες στον Δούναβη, για να εξορμήσουμε στο κάστρο της πόλης αλλά και στο οχυρό Ντεβίν και να γευτούμε την αύρα της παλιάς πόλης...
Η βόλτα ξεκινάει συμβολικά από την Πύλη Μιχαήλ (00:05-00:37) και θα ολοκληρωθεί εκεί. Ο ψηλός της πύργος με το ρολόι, δίνουν έναν ρυθμό στην καθημερινότητα των κατοίκων. Αποτελεί ένα από τα τελευταία απομεινάρια της μεσαιωνικής πόλης. Στην πίσω πλευρά του πύργου έχει μείνει ένα κομμάτι της τάφρου, το οποίο έχει μετατραπεί σε κήπο. Ακριβώς κάτω από τον πύργο υπάρχει μία τεράστια πυξίδα, πάνω στην οποία είναι χαραγμένα βέλη τα οποία είναι στραμμένα προς τις κατευθύνσεις αρκετών πόλεων δείχνοντας έτσι το που βρίσκονται και πόσα χιλιόμετρα απέχουν. Αλίμονο αν έλειπε η Αθήνα...
Από την Πύλη Μιχαήλ ξεκινούν αρκετοί δρόμοι, οι οποίοι οδηγούν προς διάφορες κατευθύνσεις. Εμείς θα κατηφορίσουμε προς την πλατεία δημαρχείου (00:38-01:55). Η πόλη μπορεί να μην είναι πλούσια σε μνημεία και κτίρια αλλά έχει εμπλουτίσει την τουριστική της ατραξιόν με γλυπτά. Το πιο διάσημο είναι ο εργάτης που βγαίνει από τον υπόνομο κι αγναντεύει προς την πλατεία (00:54-01:03). Δίπλα στο γλυπτό υπάρχει μία πινακίδα που γράφει "Man at work". Εκτός απ' αυτόν υπάρχει και ο κλόουν (00:47) στην είσοδο της πλατείας, ο Ναπολέων που στέκεται σε ένα παγκάκι (αλλά δυστυχώς είχε κρυφτεί πίσω χριστουγεννιάτικα κιόσκια κι έτσι δε κατάφερα να τον δω) κι άλλες φιγούρες όπως ο κρυμμένος φωτογράφος κι ο Andy Warhol. Έτσι η πόλη μετατρέπεται σε ένα χάρτη κρυμμένου θησαυρού, στον οποίον αναζητάς να βρεις και τα υπόλοιπα γλυπτά. Από τα παραπάνω κατάφερα να βρω μόνο τα δυο πρώτα.
Στην κεντρική πλατεία δεσπόζει το όμορφο κτίριο του παλιού δημαρχείου (01:04-01:41). Ένα σύμπλεγμα τριών κτισμάτων του 14ου και 15ου αιώνα που σήμερα στεγάζουν το μουσείο της πόλης. Πίσω από το κτιριακό συγκρότημα βρίσκεται το μεγαλοπρεπέστατο παλάτι του Αρχιεπισκόπου. Στην κεντρική πλατεία στεγάζονται οι πρεσβείες της Ελλάδας, της Ιαπωνίας και της Γαλλίας (μαζί με το γαλλικό ινστιτούτο). Στα υπόλοιπα κτίρια μπορείς να βρεις φιλόξενα εστιατόρια και μπιστρό με την καλύτερη ζεστή σοκολάτα της πόλης. Ότι πρέπει για ένα σύντομο διάλειμμα στις περιπλανήσεις μας.
Φεύγοντας από την κεντρική πλατεία του δημαρχείου, κατευθυνόμαστε προς την μακρόστενη πλατεία Hviezdoslavovo. Ο μεγάλος αυτός υπαίθριος χώρος ξεκινάει από το Εθνικό Θέατρο της πόλης και καταλήγει στην γέφυρα του Δούναβη (01:55-03:48).
Τις εντυπώσεις κλέβει το χρυσό καμπαναριό του Καθεδρικού του St.Martin (01:55-02:37), ο οποίος δεσπόζει στο τελείωμα της νέας γέφυρας. Κτίσμα του 16ου αιώνα το οποίο είχε παίξει σημαντικό ρόλο την περίοδο του Ουγγρικού Βασιλείου. Δίπλα στον Καθεδρικό δέσποζε παλιότερα μία μεγάλη συναγωγή η οποία κατεδαφίστηκε κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Στη θέση της έχει μείνει ο χώρος ανοιχτός, ο οποίος διακοσμείται με ένα μνημείο του Ολοκαυτώματος και μία γρανιτένια επιφάνεια όπου πάνω σ' αυτήν είναι χαραγμένη η πρόσοψη του εκλιπόντος κτιρίου. Λίγο πιο δίπλα στέκει το συντριβάνι Ρόλαντ (02:44), ένα από τα πιο γνωστά σημεία της πόλης μιας και λειτουργεί ως σημείο συνάντησης. Κάτι σαν την Καμάρα της Θεσσαλονίκης. Η ομορφιά της πλατείας είναι τα υπέροχα κτίριά της με τις πλούσιες γλυπτές διακοσμήσεις τους στις προσόψεις. Στο τελείωμά της συναντούμε το Εθνικό Θέατρο (03:19) και την Λυρική Σκηνή (03:42-03:52).
Και σ' αυτή μου τη περιπλάνηση δε θα μπορούσα να μη μνημονεύσω την αποτύπωση της γοητείας και της καλαισθησίας στις προσόψεις των κτιρίων της Μπρατισλάβας. Πόσο όμορφο είναι να περπατάς με το κεφάλι ψηλά για να απολαύσεις αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες που σου κάνουν τη βόλτα ακόμα πιο ενδιαφέρουσα και πλούσια. Αστικά ίχνη που χάθηκαν για πάντα από την Ελλάδα, στο βωμό της καραμανλικής και χουντικής προόδου όπου η Αθήνα κι άλλες ελληνικές πόλεις έχασαν την προσωπικότητά τους. Κι αφού εμείς εδώ δεν έχουμε προσωπικότητα, ας απολαύσουμε την προσωπικότητα των ξένων (03:53-06:00). Πέρα από τα κτίρια, την προσοχή μου τράβηξε η καμπυλωτή πρόσοψη της τριαδικής εκκλησίας (05:12) και ο ψηλός τρούλος της Kostol Blumentál (05:17).
Η νύχτα πέφτει και τα φώτα της πόλης ανάβουν. Τα βήματα με οδήγησαν ξανά στην Πύλη Μιχαήλ. Ο ερυθρός φωτισμός της με γυρίζει σε  άλλες εποχές. Η τάφρος πλημμυρίζει νερό και οι άγγελοι που διακοσμούν την μικρή γέφυρα, ζωντανεύουν για να γίνουν πάλι άγρυπνοι φρουροί της πόλης. Για τελευταία φορά περνάω κάτω από την Πύλη κι επιστρέφω στο ξενοδοχείο.
Το ταξίδι ολοκληρώνεται εδώ...

Πέρα από τα κλουβιά

Το Υπουργείο Παιδείας συνέστησε στα σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, την αποφυγή επισκέψεων των μαθητών σε ζωολογικούς κήπους και σε άλλους χώρους που υπάρχουν φυλακισμένα ζώα, θεωρώντας λάθος διαπαιδαγώγηση την εικόνα των εγκλωβισμένων άγριων ζώων. Η κίνηση του υπουργείου αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση και στην αναγκαιότητα του σεβασμού και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος από τους νέους. Οι μαθητές θα μαθαίνουν την άγρια φύση μέσα από βιβλία ή με τη βοήθεια μικρών αποδράσεων στη φύση.
Η παραπάνω πρωτοβουλία μπορεί να σταθεί ως αφορμή προς κάθε ενδιαφερόμενο, να στρέψει τη προσοχή του στην πραγματική εικόνα της φύσης. Εκεί θα μπορέσει να θαυμάσει την ελευθερία και την ομορφιά των άγριων ζώων. Μία όψη αξιοπρέπειας και δυναμισμού που σβήνει πίσω από τα κάγκελα των κλουβιών. Πιθανόν μ’ αυτόν τον τρόπο να καταφέρουμε να αναθεωρήσουμε και το δικό μας τρόπο ζωής. Οι μικρές αποδράσεις στη φύση ίσως μας φανερώσουν τα δικά μας κλουβιά, στα οποία έχουμε οι ίδιοι εγκλωβιστεί, τα αστικά διαμερίσματα των πόλεων.

Πρώτη δημοσίευση: aplotaria.gr

Κομπάνι: Ένας χρόνος ελευθερίας και αυτοδιάθεσης

του Πέτρου Κατσάκου

Το Κομπάνι συμπλήρωσε έναν χρόνο ελευθερίας και Δημοκρατίας. Το πείραμα που πριν από μερικά χρόνια γεννήθηκε στη Ροζάβα της Συρίας παραμένει ζωντανό και ελπιδοφόρο.
Από το πρωί της 26ης Ιανουαρίου του 2015, τα χαρμόσυνα νέα από το Κομπάνι της Συρίας έκαναν τον γύρο του κόσμου. Το Κομπάνι κέρδιζε την ελευθερία του έπειτα από 134 ημέρες σκληρών μαχών. Οι μαύρες σημαίες του ISIS, που μέχρι εκείνη την ημέρα πολιορκούσαν τη μαρτυρική όσο και ηρωική πόλη των Κούρδων της Συρίας, δεν ανέμιζαν πια στους λόφους γύρω από το Κομπάνι. Οι μαχητές και μαχήτριες του στρατού των YPG - YPJ όχι μόνο άντεξαν τη σκληρή πολιορκία, αλλά πριν από έναν χρόνο ακριβώς κατάφεραν να απελευθερώσουν και την τελευταία σπιθαμή εδάφους τους από τους ισλαμοφασίστες.
Η απόφαση των Κούρδων μαχητών να αντισταθούν και να υπερασπιστούν το Κομπανί με βασικό τους όπλο την αυτοθυσία των υπερασπιστών του και τη βαθιά τους αγάπη στις αξίες της ισότητας και της Δημοκρατίας προκάλεσε παγκόσμια συγκίνηση και ένα μεγάλο κύμα αλληλεγγύης που παρέσυρε και χιλιάδες Έλληνες. Οι μάχες στο Κομπάνι από τον Σεπτέμβριο του 2014 στοίχισαν τη ζωή περίπου 1.600 ανθρώπων, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο -1.075 τζιχαντιστών, 459 Κούρδων πολεμιστών και 32 αμάχων-, ενώ προκάλεσαν πρωτοφανές κύμα προσφυγιάς τουλάχιστον 400.000 Κούρδων της Συρίας προς την Τουρκία.
Το μήνυμα της νίκης έβγαλε τον κόσμο στους δρόμους της γειτονικής Τουρκίας, όχι μόνο στις ανατολικές επαρχίες, αλλά σε όλη τη χώρα. Μόνο ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αφού έκανε ό,τι μπορούσε να μείνει η πόλη αβοήθητη μέχρι να πέσει στα χέρια του ISIS, εξέφρασε τη έντονη δυσαρέσκειά του από αυτή την εξέλιξη, φοβούμενος κυρίως τη δημιουργία ενός δεύτερου αυτόνομου Κουρδιστάν, αυτή τη φορά στα σύνορα Συρίας - Τουρκίας. Οι Κούρδοι που βγήκαν να πανηγυρίσουν την απελευθέρωση του Κομπάνι δέχτηκαν επιθέσεις με κανόνια νερού και βροχή δακρυγόνων που έριξαν οι τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας. Για τον “σουλτάνο” Ερντογάν η ήττα του ISIS δίπλα στα σύνορά του με τη Συρία ήταν μια δυσάρεστη και ενοχλητική εξέλιξη. Η Meryem Kobanê, διοικήτρια των YPJ, δήλωνε για τη νίκη των υπερασπιστών του Κομπάνι:
«Είπαμε πως το Κομπάνι θα είναι η κόλαση του ISIS. Τώρα πρέπει να το ανακοινώσουμε και στον υπόλοιπο κόσμο. Οι συμμορίες του ISIS συντρίφθηκαν και αποκρούστηκαν σε κάθε δρόμο, σε κάθε γειτονιά και σε κάθε σπίτι του Κομπάνι. Εμείς, μετά την κατάληψη του λόφου, ολοκληρώσαμε τις επιχειρήσεις μας μέσα σε τρεις ώρες. Το Κομπάνι τώρα είναι εντελώς ελεύθερο. Και εμείς υποσχόμαστε πως θα υπερασπιστούμε τα αυτόνομα καντόνια της Ροζάβα μέχρι τέλους απέναντι σε καθετί που θα προσπαθήσει να καταστρέψει τους αγώνες και τις κατακτήσεις μας. Εμείς εκδικηθήκαμε για το αίμα των συντρόφων μας και των συντροφισσών μας και χαιρετίζουμε μέσα από το ελεύθερο πια Κομπάνι όλους τους λαούς που υποστήριξαν τον αγώνα μας και πολέμησαν ώμο με ώμο μαζί μας για την απελευθέρωση. Μακάρι η νίκη μας να είναι ένα δώρο στους λαούς του κόσμου. Τώρα συνεχίζουμε μέχρι να απελευθερώσουμε όλα τα χωριά όπου συνεχίζουν να υπάρχουν οι συμμορίες τους».
Το Κομπάνι συμπλήρωσε έναν χρόνο ελευθερίας και Δημοκρατίας. Το πείραμα που πριν από μερικά χρόνια γεννήθηκε στη Ροζάβα της Συρίας παραμένει ζωντανό και ελπιδοφόρο όχι μόνο για τους άντρες και τις γυναίκες που το βιώνουν μέσα σε μια πόλη που αγωνίζεται να ξαναγεννηθεί μέσα από τα συντρίμμια της αλλά και στις συνειδήσεις ενός κόσμου που πιστεύει σε ένα μέλλον ριζοσπαστικό και αυτοδιάθετο.

Πηγή: Αυγή

Μόνο για Ευρώπη μη μου λες...

Πέρασε τελικά η απόφαση-ντροπή από το κοινοβούλιο της Δανίας. Πλέον το κράτος-μέλος πρότυπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα μπορεί να κατάσχει νόμιμα τα αντικείμενα αξίας των προσφύγων που θα επιλέγουν να μείνουν στη χώρα τους. Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψω την οργή και την περιφρόνηση που νιώθω για τους βόρειους "εταίρους" μας. Για τους ιστορικούς του μέλλοντος, η χθεσινή ημερομηνία θα μπει στη μαύρη λίστα των σύγχρονων ντροπών της ανθρωπότητας. 

Κι αν στην Δανία το κράτος κλέβει νόμιμα τους πρόσφυγες, στα σύνορα της Γερμανίας και της Ελβετίας συμβαίνουν παράνομες κατασχέσεις. Φτύσιμο στα μούτρα θέλουν όλοι αυτοί οι αλήτες που απαιτούν από μας έξι χρόνια τώρα θυσίες στο βωμό της (δικιάς τους) ανάπτυξης. Η ξεφτίλα όμως δεν περιορίζεται στις παραπάνω χώρες. 

Σε Τουρκία και Νορβηγία ξεκίνησαν απελάσεις προσφύγων πίσω στη Συρία, την ώρα που στην πιο αιμοβόρα χώρα του κόσμου, την Αγγλία, βάφονται κόκκινες οι εξώπορτες όσων ζητούν άσυλο ενώ στο Κάρντιφ, ένας καταστηματάρχης προκάλεσε αντιδράσεις επειδή απαιτούσε από τους πρόσφυγες που ζητούσαν φαγητό, να φορούν κόκκινα περιβραχίονια. Μάλλον στη Βρετανία ξέχασαν το πόσο έντονα έχει καταδικαστεί ο τρόπος με τον οποίον στιγμάτιζαν οι ναζί τα θύματά τους πριν και κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Κι ενώ στην Αγγλία βάφουν τις πόρτες, στη Γαλλία ισοπεδώνονται αυτοσχέδιοι καταυλισμοί προσφύγων από μπουλντόζες με την αστυνομία να συμμετέχει με ρίψεις δακρυγόνων και με χρήση γκλομπς για να απομακρύνει τους ανθρώπους από τα λιγοστά τους υπάρχοντα όπως χαρτιά και χρήματα που κουβαλούσαν μαζί τους.

Σε Δανία και Δυτική Γερμανία, απαγορεύεται η είσοδος σε μερικά κλαμπ και μπαρ σε όσους δε μιλάνε δανέζικα, γερμανικά ή αγγλικά, ενώ στην Σκανδιναβία βγήκαν απλοποιημένοι οδηγοί με σκίτσα προς τους πρόσφυγες για να έχουν σωστή συμπεριφορά. 

Σε Σλοβενία, Αυστρία, Ουγγαρία και Σκόπια έχουν υψωθεί φράχτες τριών μέτρων για να εμποδίσουν τη διέλευση των προσφύγων. Μάλιστα η αστυνομία της Ουγγαρίας εκτόξευσε δακρυγόνα κι επιστράτευσε κανόνια νερού ενάντια στους πρόσφυγες στα σύνορα με την Σερβία, τον περασμένο Σεπτέμβρη.

Όλοι οι παραπάνω (εκτός της Τουρκίας) ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για την οποία έχουμε τσακίσει την αξιοπρέπειά μας και παρακαλάμε να παραμείνουμε μέλη. Θυσιαζόμαστε και ξεπουλάμε τη χώρα μας για να ανήκουμε σε ένα νέο κι επικίνδυνο φασιστικό μόρφωμα. Και μέσα σε όλη αυτή τη ξεφτίλα τους, μας κουνούν το δάχτυλο, δίνοντάς μας περιθώριο τριών μηνών για να ρυθμίσουμε τα σύνορά μας. Κι αφού η Τουρκία δεν ελέγχει τα δικά της, η ευθύνη πέφτει σε μας. "Ή τους πνίγετε (αφού γι' αυτούς εναλλακτική λύση δεν υπάρχει) στα νερά του Αιγαίου ή σας πετάμε από την Συνθήκη Σένγκεν". Όχι φασιστάκια! Προτιμώ να σώζω ζωές από το να ανήκω στη φασιστική σας συντεχνία. Ανυπομονώ για τη στιγμή που θα τους σηκώσουμε το μεσαίο δάχτυλο λέγοντάς τους αξιοπρεπώς πως φεύγουμε οικειοθελώς. 

Η απόφαση της Δανίας πάρθηκε μία μέρα πριν την παγκόσμια μέρα μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος. Αυτοί που ονειρεύονται αναποδογυρισμένες βάρκες στα νερά του Αιγαίου, μνημονεύουν τα θύματα που άφησαν τα εγκλήματα των παππούδων τους. Η υποκρισία σε όλο της το μεγαλείο. Γι' αυτό δε θέλω να μου μιλάτε άλλο γι' αυτήν την Ευρώπη. Έχει χάσει το δρόμο της. Κι αν η πρώτη της αρπαγή έγινε από τον Δία, στη δεύτερη στάθηκε άτυχη διότι την έκλεψαν οι τράπεζες και οι νεοφιλελεύθεροι φασίστες. 

Δε θέλω να ξανακούσω κάτι για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάθε άρνησή μου στα επιχειρήματα των υποστηρικτών του "Μένουμε Ευρώπη" θα συνοδεύεται με την ακόλουθη φράση του Μπρεχτ σχετικά με τον φασισμό: «Μη χαίρεστε που σκοτώσατε το κτήνος. H σκύλα που το γέννησε ζει και είναι πάλι σε οργασμό». 

Το νου μας λοιπόν...

Αιώνια ομορφιά...

Δε θα επικεντρωθώ στην σπανιότητα και στην ακεραιότητά των δυο σπουδαίων ευρημάτων από τον αρχαιολογικό χώρο της Απτέρας. Προτιμώ να αναφερθώ στη κομψότητα του αγαλματιδίου της Άρτεμις, και πιο συγκεκριμένα στα δάχτυλά της με τα οποία κρατούσε το βέλος. Η λεπτότητα του χεριού της έχει αποδοθεί με τόση ομορφιά που κεντρίζει αμέσως τη προσοχή. Η ένωση των δαχτύλων δίνει έναν ιδιαίτερο δυναμισμό στη μορφή της θεάς. Κι όλα αυτά δένουν όμορφα με τις διατηρημένες ίριδες των ματιών. Ένα υπέροχο κομψοτέχνημα του παρελθόντος. Το κάλλος του αρχαίου κόσμου άρτια αποτυπωμένο σε ένα γλυπτό που επέστρεψε στο φως της μέρας. 

Εκεί που ανθίζει η τέχνη...

Χρόνια τώρα αναρωτιέμαι, αν υπάρχει ακόμα Τέχνη σε έναν τόπο που μαστίζεται από ανθρωπιστική διαταραχή και οικονομικά εγκλήματα. Οι συνηθισμένες εικαστικές εκθέσεις στο κέντρο της πόλης με αφήνουν συνήθως παγερά αδιάφορο. Χώροι συναθροίσεων για σύσφιξη δημοσίων σχέσεων και φωτογραφήσεων με αναγνωρισμένα (κι όχι καταρτισμένα) πρόσωπα. Ένα σύστημα που μέρα με τη μέρα αποσαθρώνει τον ιερό σκοπό της Τέχνης. Οι χορηγοί, οι εταιρίες και οι ακριβά ενοικιαζόμενοι χώροι έκθεσης, περιορίζουν την ελευθερία έκφρασης και τη φαντασία των καλλιτεχνών. Περσόνες αδιάφορες συνάπτουν σχέσεις με free press και λοιπούς δημοσιογράφους και κριτικούς για να μπορούν ο ένας να συντηρεί τον άλλον. Όλο αυτό το σύστημα προκαλεί μία αντιδραστική αποστροφή. 

Όμως αυτή η αποστροφή οδηγεί σε μία παγίδα. Καλύπτει τους ορίζοντές μας. Συρρικνώνει το οπτικό μας πεδίο και περιορίζει την παρατηρητικότητά μας στις φωτισμένες πηγές του αστικού μας πεδίου. Πηγές που βρίσκονται μακριά από τα φώτα της πόλης. Όχι τυχαία μιας και θέλουν να βρίσκονται ξέχωρα από τη γιαλαντζί λάμψη του κέντρου. Προτιμούν να φωτίζουν, μοναχικές, σε γειτονιές σκοτεινές και υποβαθμισμένες. Σε εδάφη παρθένα όπου πάνω σ' αυτά θα χτιστεί κάτι νέο. 

Αυτές τις μέρες γνώρισα έναν απ' αυτούς τους χώρους. Αναφέρομαι στον "Ορίζοντα Γεγονότων" (Κεραμικού 88, Κεραμικός) ο οποίος σε συνεργασία με το χώρο τέχνης Η Ω Σ ξεκίνησε μία ομαδική έκθεση με θέμα τον Ερωτισμό με την προπατορική γοητεία. 

Περπατώντας μέσα στον χώρο του Ορίζοντα Γεγονότων, συνειδητοποιούσα πως ο ερωτισμός είναι ίσως η μοναδική ιδεολογία (-ισμός) που δε μας απειλεί. Κι όμως υπάρχει τόσο μεγάλο ταμπού στο θέμα αυτό. Ντρεπόμαστε να ανοιχτούμε και να μιλήσουμε για το ομορφότερο δώρο της ζωής, τον έρωτα. 

Από το καβούκι μας έρχεται και μας βγάζει μία ομάδα εικαστικών, η οποία ξεγυμνώνεται μέσα από τα έργα της. Ένα ζωγραφιστό αιδοίο με ένα ραβασάκι δίπλα του μας πλάθει μία ολόκληρη ερωτική ιστορία. Ο κανιβαλιστικός έρωτας των ακρίδων μας μαθαίνει τον κύκλο της ζωής και του θανάτου μέσα από τον έρωτα. Σχέδια με μολύβι κολλημένα σε ένα παράθυρο μας παρουσιάζουν την ειλικρίνεια του παρεξηγημένου αυνανισμού. Μία εγκατάσταση προσπαθεί να μας δείξει με σύγχρονα υλικά τη σύνδεση των γεννητικών οργάνων με τον εγκέφαλο. Και μία σειρά γυμνών φωτογραφιών στην παραλία, μας επαναφέρει στη πρωτόγονη αναρχική μας φύση. 

Η περιπλάνησή μου στο χώρο του "Ορίζοντα Γεγονότων" με οδήγησε σε όμορφες σκέψεις κι έδωσε τροφή στη μετέπειτα συζήτηση. Η ευχαρίστησή μου ήταν μεγάλη και μόνο στην ανακάλυψη μιας μικρής αλλά ουσιώδης κοιτίδας σύγχρονης τέχνης. Είναι μία έκθεση που συνιστώ να επισκεφθείτε. 

Το σημαντικότερο όλων όμως είναι πως στο μυαλό μου επανήλθε με αισιόδοξη χροιά το ντοστογιεφσκικό ερώτημα, "η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο;...".

Στοιχεία εκδήλωσης: 

Ορίζοντας Γεγογότων

Κεραμικού 88, Κεραμικός

(από 25/01/16 μέχρι 14/02/16 η έκθεση θα μεταφερθεί στην αίθουσα τέχνης ΗΩ, Χέυδεν 38)

Φωτογραφία ανάρτησης: Κωστή Αλεξία

Μία ακόμη απογοήτευση από τον Αλεχάντρο Γκονζάλες Ιναρίτου

Να τελικά που δεν έβαλα μυαλό μετά το περσινό μου λάθος, και ξεκίνησα πάλι τη φετινή μου κινηματογραφική χρονιά με τη νέα ταινία του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ιναρίτου. Το περσινό Birdman ήταν ότι χειρότερο έχω δει τα τελευταία χρόνια στις σκοτεινές αίθουσες. Για το The Revenant όμως άκουγα διθυραμβικές κριτικές ενώ για τον Ντι Κάπριο το όσκαρ θεωρείται ήδη δεδομένο. Έτσι αποφάσισα να δώσω μία ακόμη ευκαιρία στον Ιναρίτου μήπως και κερδίσει πάλι τη συμπάθειά μου.
Το The Revenant ξεκινάει με ένα δυνατό δεκάλεπτο όπου παρακολουθούμε μία μάχη μεταξύ Ινδιάνων και λευκών. Η υπεροχή των ιθαγενών είναι δεδομένη κι έτσι οι λευκοί φυγαδεύονται από το ποτάμι. Μέχρι εκεί όλα καλά. Μόνο που αυτό το "καλά" κράτησε λίγο. Από εκεί και πέρα η ταινία είναι υπερβολικά κι αδικαιολόγητα αργή. Ποιος έχει δώσει τη συμβουλή σε σκηνοθέτες πως τα "αριστουργήματα" πρέπει να διαρκούν πολύ και να έχουν αργό ρυθμό;
Η ταινία με εκνεύρισε γι' αρκετούς λόγους. Θα τους περιγράψω έναν έναν διότι με πνίγει το δίκιο.
Πρώτα απ' όλα, υπάρχει η εκνευριστική υπερβολή σχετικά με την τύχη του πρωταγωνιστή. Ο Ντι Κάπριο πάει μέχρι τον Άδη κι επιστρέφει. Ο τύπος πρέπει να ήταν εφτάψυχος. Δεν εξηγείται αλλιώς η τύχη του να μείνει ζωντανός μέχρι το τέλος. Δυστυχώς η λογική πήγε περίπατο στο δάσος καθ' όλη τη διάρκεια του έργου. Ο παραλογισμός όμως δε σταματάει μόνο εκεί.  Η σκηνή με την αρκούδα ήταν πέρα για πέρα τραγική, η εντυπωσιακή πτώση του ήρωα με το άλογο στο γκρεμό ήταν εκνευριστική αλλά η τελική σκηνή πάλης με έκανε να βγω έξω από τα ρούχα μου.
Και φτάνουμε σ' αυτήν τη σκηνή πάλης που αναφέρομαι παραπάνω. Ήταν από τις πιο εκνευριστικές κινηματογραφικές στιγμές που έχω ζήσει. Μεγάλης διάρκειας που κούραζε αρκετά κι άπειρη σπλατεριά. Αλληλοχτυπήματα με τους πρωταγωνιστές να συνεχίζουν να παλεύουν λες και δεν έχουν πάθει τίποτα. Γελούσα με τη λογική του Ιναρίτου.
Κι ερχόμαστε στην ερμηνεία του Ντι Κάπριο. Ίσως ήταν από τα λίγα αξιόλογα στοιχεία της ταινίας. Όχι πως ήταν και η καλύτερη της καριέρας του. Είμαι βέβαιος πως το όσκαρ που πιθανόν θα κερδίσει, θα αντιστοιχεί σε όλη τη μέχρι σήμερα καριέρα του.
Επίσης η ταινία ήταν πλούσια σε αντιγραφές από διάφορες άλλες ταινίες, τελείως άσχετες μεταξύ τους. Σε μία στιγμή μπερδευτήκαμε διότι πιστέψαμε πως μπήκε το πνεύμα του Ράμπο στο σώμα του ήρωα. Λίγο αργότερα, ένιωσα ένα deja vu καθώς η καταδίωξη του ήρωα από τους Ινδιάνους μου θύμισε πολύ το Apocalypto του Γκίμπσον. Δεν έμεινε όμως μόνο εκεί ο σκηνοθέτης. Η σκηνή που σκεπάζεται ο ήρωας με το κουφάρι του αλόγου μου θύμισε αρκετά μία παρόμοια περίπτωση από την "Αυτοκρατορία Αντεπιτίθεται" όταν ο Λουκ Σκάιγουόκερ έσκισε τη κοιλιά του δικού του "αλόγου" για να ζεσταθεί. Ο σκηνοθέτης όμως ήθελε και λίγη κουλτούρα, οπότε αποφάσισε να αντιγράψει αρκετές σκηνές από τις ταινίες του Ταρκόφσκι (Νοσταλγία) όπως η στιγμή που ο ήρωας οραματίζεται πως βρίσκεται μέσα σε μία ερειπωμένη ορθόδοξη εκκλησία κι από έργα του Μάλικ (Το δέντρο της ζωής) όπως στη φάση που ο ήρωας στέκεται απέναντι σε μία πυραμίδα με οστά. Όσο για τις σκηνές που είχε αίματα, σκεφτόμουν το σαρκαστικό γέλιο του Ταραντίνο.
Τελειώνοντας η ταινία ένιωσα μία απέραντη ανακούφιση για την ολοκλήρωση του μαρτυρίου μου κι έναν εκνευρισμό που προωθούνται μεγάλες πατάτες, χαρακτηριζόμενες ως αριστουργήματα της χρονιάς. Η νέα ταινία του Ιναρίτου ήταν ένα μεγάλο τίποτα. Πέρα από κάποια όμορφα τοπία με ατμοσφαιρική μουσική, το έργο δεν είχε τίποτα παραπάνω να προσφέρει.
Επίσης με εκνευρίζει το πόσο πολύ διαφημίζονται και πουλάνε ταινίες που μιλάνε για μίσος, εκδίκηση και θάνατο. Γουστάρουμε να βλέπουμε ακρωτηριασμούς και ποτάμια αίματος, δείχνοντας έτσι ασέβεια απέναντι στο θαύμα της ζωής. Και ειδικά αυτή η ταινία είναι πλούσια από οργή κι εκδίκηση που δεν οδηγεί πουθενά. Ενώ από την άλλη περνούν απαρατήρητες ταινίες-διαμάντια που προβληματίζουν τους θεατές και τους προσφέρουν σκέψεις και προτάσεις σχετικά με το νόημα της ζωής και την ύπαρξή μας σ' αυτόν τον πλανήτη, όπως το "Μαργαριταρένιο Κουμπί", τα "Μανταρίνια" και τη "Χειμερία Νάρκη". Φτάνει πια τόσο αίμα. Αυτές οι ταινίες μας έκαναν να συνηθίσουμε και να αδιαφορούμε για τα πραγματικά εγκλήματα που συμβαίνουν γύρω μας, όπως οι πνιγμοί των προσφύγων στις θάλασσές μας.
Θα της έβαζα ένα βαθμό παραπάνω από το ανεκδιήγητο Birdman. Μέχρι το τέλος παιζόταν να πάρει το τεσσάρι της η ταινία. Όμως η τελική πάλη των πρωταγωνιστών, η κενότητα του έργου και τα λάθη του σεναρίου με ανάγκασε να ρίξω τη βαθμολογία. Τους δυο βαθμούς που προσφέρω, δίνονται μόνο για τα τοπία και την εξαιρετική φωτογραφία. Σε όλα τα υπόλοιπα η ταινία πήρε μηδέν. Και σας παρακαλώ πολύ, μη ξεκινήσετε τον αντίλογο πως η ταινία ήταν καλογυρισμένη με εξαιρετικά πλάνα κτλ. Η ουσία είναι αυτή που μετράει. Όχι το περιτύλιγμα. Οι τίτλοι τέλους μου υπενθύμισαν το λάθος μου. Ένα λάθος που επαναλάμβανα ψιθυριστά καθώς γυρνούσα σπίτι.
"Μη δώσεις ποτέ ξανά λεφτά για ταινίες του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ιναρίτου".
Δε θα το ξανακάνω.

Βαθμολογία:2/10

Τι χρειαζόμαστε τελικά;

Γυρνώντας σήμερα στο σπίτι συνάντησα μία κοπέλα που έβγαινε έξω από το γειτονικό σούπερ μάρκετ. Κρατούσε τις φορτωμένες σακούλες στα χέρια της και ήταν βαριά ντυμένη λόγω κρύου. Αυτό όμως δεν την εμπόδισε να σκύψει το κεφάλι και να χαμογελάσει όμορφα και παιχνιδιάρικα σε κάτι που στεκόταν πίσω από κάποιους θάμνους του πεζόδρομου. Δύο βήματα πιο κοντά κι επιβεβαιώθηκε η σκέψη μου πως η κοπέλα μόλις είχε χαρίσει ένα υπέροχο χαμόγελο σε ένα σκυλάκι που περίμενε τον ιδιοκτήτη του.
Αυτήν την εικόνα την έχω συναντήσει πολλές φορές στις καθημερινές μου διαδρομές. Αρκετοί άνθρωποι γνωστοί μου ή μη, συνηθίζουν να χαρίζουν ζεστά χαμόγελα σε σκυλιά που συναντούν στο διάβα τους. Μία κίνηση που σπάνια συμβαίνει μεταξύ αγνώστων ανθρώπων. Αυτή η αντιφατική συμπεριφορά δείχνει ξεκάθαρα το πως έχει εξαφανιστεί η ειλικρίνεια και η εμπιστοσύνη μεταξύ μας καθώς έχουμε μάθει να ζούμε με τους νόμους της καπιταλιστικής ζούγκλας. Από την άλλη όμως έχουμε την ανάγκη να εκφραστούμε και να μοιραστούμε συναισθήματα έστω και με ένα απλό χαμόγελο, αλλά κομπλάρουμε κι έτσι όλα τα χαμόγελα καταλήγουν σε σκυλιά.
Γυρνώντας σπίτι προσπάθησα να φέρω στο νου μου τις στιγμές που μου έχει τύχει να χαρίσω το χαμόγελό μου σε έναν άγνωστο άνθρωπο. Πόσο όμορφα ένιωθα κάθε φορά που ανταποκρινόταν η κίνησή μου αυτή. Αφορμές υπήρξαν πολλές. Ένα αφοπλιστικό βλέμμα μέσα σε έναν κλειστό χώρο αλλά και σε αστείες περιπτώσεις όπως αυτή που κάποιος κόβει άτσαλα το δρόμο σε έναν άλλον, αρκεί να μην υπάρχουν νεύρα.
Να λοιπόν που δε χρειάζονται πολλές προσπάθειες για να φτιάξει η διάθεσή μας, διότι οι απλές κινήσεις είναι αυτές που μετράνε.
Η κοπέλα που έτυχε να βγαίνει εκείνη τη στιγμή από το σούπερ μάρκετ, μου υπενθύμισε πως η ζωή θα μπορούσε να ήταν πολύ πιο όμορφη αν χαμογελούσαμε ο ένας στον άλλον. Τόσο απλά...
Τι χρειαζόμαστε λοιπόν;
Τα χαμόγελά μας και μία γλυκιά καλημέρα...

Φωτογραφία ανάρτησης: Γιωργής Σαράτσης, Κεραμικός, 21/01/16

"Παγωμένη" Ευρώπη...

Μάλλον η βαρυχειμωνιά είναι μία καιρική κατάσταση άγνωστη για την Ευρώπη. Μόνο μ' αυτή τη δικαιολογία μπορεί να κρυφτεί η απανθρωπιά των "εταίρων" μας όταν το φθινόπωρο πετούσαν ο ένας στον άλλον την ευθύνη για τους πρόσφυγες . Αναρωτιέμαι αν αυτά τα γουρούνια που μας κυβερνούν από Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη (διότι εγχώρια κυβέρνηση δεν υπάρχει) είχαν αναλογιστεί την εικόνα ενός μικρού παιδιού απροστάτευτου από τις κακουχίες του χιονιά. 

Με σιγουριά πλέον μπορούμε να λέμε πως έπεσε κάθε ανθρώπινη μάσκα του νεοφιλελεύθερου ευρωπαϊκού μορφώματος, από τη στιγμή που παιδιά, τα οποία βρέθηκαν χωρίς τη θέλησή τους σε μία ξένη ήπειρο, η οποία φέρει μεγάλη ευθύνη για τη κατάσταση της χώρας τους, μένουν αβοήθητα κι απροστάτευτα στον παγετό που πλήττει την Ευρώπη...

Ήρθε ο καιρός να γυρίσουμε τη πλάτη μας σ' αυτούς τους αλήτες αν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι...

H δικτατορία των φελλών

του Περικλή Κοροβέση

Στη ζοφερή εποχή που ζούμε και με την εκμηδένιση όλων των ανθρώπινων αξιών και δικαιωμάτων -και ειδικά στη χώρα μας, όπου το τούνελ είναι σε «χειροπιαστό σκοτάδι» και αδιέξοδο- μπαίνει συχνά το ερώτημα πού είναι οι διανοούμενοί μας, γιατί αυτή η σιωπή, ακόμα και όταν στα παραθαλάσσια εξοχικά τους ξεβράζονται πτώματα προσφύγων;
Για μένα το ερώτημα τίθεται αλλιώς.
Τελικά ποιοι είναι αυτοί που αποκαλούμε διανοούμενους; Είναι ένα αποσαφηνισμένο επάγγελμα, όπως του τσαγκάρη ή της μοδίστρας;
Είναι οι πανεπιστημιακοί, οι επιστήμονες, οι λογοτέχνες, οι καλλιτέχνες; Μπορεί κάποιος να τους κατατάξει σε ένα ενιαίο σύνολο;
Μια πρόχειρη απάντηση που δίνουν πολλοί είναι πως διανοούμενοι είναι αυτοί που σκέπτονται. Αυτή η απάντηση είναι λάθος γιατί όλοι οι άνθρωποι σκέπτονται, εκτός από αυτούς που υποφέρουν από την ασθένεια Αλτσχάιμερ.
Κάποιος φίλος, που είχαμε μια σχετική συζήτηση, υποστήριζε με θέρμη πως δίπλα στους πάσχοντες από Αλτσχάιμερ πρέπει να βάλουμε και τους επαγγελματίες πολιτικούς καριέρας.
Διαφώνησα βέβαια. Ενας που θέλει να αναρριχηθεί στην πυραμίδα της εξουσίας πρέπει να είναι άσος στην ίντριγκα και τη ραδιουργία, σαΐνι στους τακτικισμούς, να έχει σωστό προσανατολισμό προς την πλευρά που έχει την πιθανότητα να νικήσει, να ξέρει να λέει μόνο αυτά που τον συμφέρουν κολακεύοντας την ιεραρχία και προπαντός να χειρίζεται άριστα την τέχνη του ψεύδους.
Ακόμη, να έχει τη δεξιοτεχνία να κινείται χωρίς πρόβλημα από τον έναν πολιτικό χώρο στον άλλον και να αλλάζει απόψεις, όπως ο χαμαιλέοντας το χρώμα του. Και όλα αυτά απαιτούν σκέψη.
Αλλά αυτό δεν αρκεί για να ονομάσουμε τον πολιτικό διανοούμενο. Αλλού πρέπει να ψάξουμε για να βρούμε μια απάντηση.
Ο Ρολάν Μπαρτ είχε πει πως δεν είναι συγγραφείς όλοι όσοι γράφουν βιβλία. Και έκανε τη διάκριση ανάμεσα σε συγγραφείς και γράφοντες.
Οι πρώτοι, πάντοτε λίγοι, και συχνά ελάχιστα γνωστοί, είναι αυτοί που μπορούν να φτάσουν στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής, εκεί που μόνο η τρέλα μπορεί να φτάσει, και να αναδυθούν αλώβητοι -όχι πάντα- δίνοντάς μας τη μαρτυρία της κατάδυσής τους.
Και αυτό βέβαια ισχύει για όλες τις τέχνες. Αλλά μπορούμε να μεταφέρουμε τη διάκριση του Μπαρτ και στις άλλες τέχνες ή σε επαγγέλματα που έχουν σχέση με το γράψιμο.
Και έτσι έχουμε: ζωγράφοι - ζωγραφίζοντες, ηθοποιοί-ηθοποιίζοντες, καλλιτέχνες-καλλιτεχνίζοντες, δημοσιογράφοι-δημοσιογραφίζοντες, τραγουδιστές-τραγουδίζοντες κ.λπ.
Οι γράφοντες δεν ασχολούνται με την ψυχή του ανθρώπου, αλλά με κάποιο θέμα που μπορεί να πιάσει εμπορικά. Εξάλλου, είναι και το πρώτο πράγμα που σε ρωτάει ο εκδότης όταν του πηγαίνεις ένα βιβλίο. «Περί τίνος πρόκειται;»
Και αν ο συγγραφέας κάνει το λάθος να δώσει μια μικρή περίληψη, μπορεί ο εκδότης να το έχει απορρίψει ήδη με την ευγενική φράση «ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη σας, θα σας απαντήσουμε μόλις περάσει από την επιτροπή». Και η απάντηση δεν έρχεται ποτέ.
Και μια μικρή παρένθεση: Ενας νεαρός συγγραφέας που είχε μια τέτοια εμπειρία έστειλε σε όλους τους έγκριτους γαλλικούς εκδοτικούς οίκους το πρώτο βιβλίο της Μαργκερίτ Ντιράς, με άλλο όνομα. Και όλοι τους το απέρριψαν. Οι εκδότες -μιλάμε για τους εμπορικούς- ενδιαφέρονται για το κέρδος που είναι συνδεδεμένο με το θέμα.
Αν υποθέσουμε πως μια Βόσνια μουσουλμάνα ξεπεράσει προκαταλήψεις και φόβους και μας δώσει μια μαρτυρία για τον διαδοχικό βιασμό της από Σέρβους στρατιώτες, έχει λίγες πιθανότητες να βρει εμπορικό εκδότη, γιατί το θέμα δεν πουλάει. Αλήθεια, ποια ήταν τα θέματα του Προυστ ή του Τζόις; 
Ή ακόμα του Ομήρου και των αρχαίων τραγικών; Αντίθετα, αν κάποιος προτείνει ένα άλλο θέμα πιο περίπλοκο, π.χ. ένας πατέρας βιάζει τον γιο και την κόρη του, στη συνέχεια ο γιος βιάζει τη μάνα του και την αδελφή του, μάνα και κόρη γίνονται λεσβιακό ζευγάρι και πατέρας και γιος σοδομίζουν τον σκύλο τους, μπορεί να γίνει μπεστ σέλερ και ο συγγραφέας μπορεί να γίνει διάσημος και να χαρακτηριστεί τολμηρός, ρηξικέλευθος, πρωτοπόρος.
Κάποια αστυνομικά μυθιστορήματα στηρίζονται πάντοτε στο ίδιο θέμα. Ενας μυστηριώδης φόνος που κάποιος δαιμόνιος ντετέκτιβ αναλαμβάνει να τον διαλευκάνει.
Ο αναγνώστης ταυτίζεται με τον ντετέκτιβ αλλά δεν βρίσκει ποτέ τον δολοφόνο. Και ο λόγος είναι απλός. Ο συγγραφέας οδηγεί διαρκώς τον αναγνώστη του σε λάθος δρόμους (Αγκαθα Κρίστι κ.ά.). 
Εχουμε στην Ελλάδα έναν Ελληνα Σαρτρ και σιωπά; Από τις συνεντεύξεις και τα άρθρα που διαβάζω διαφόρων επιφανών, λίγοι είναι αυτοί που έχουν να πουν κάτι. Οι περισσότεροι αναζητούν δημοσιότητα που μπορεί να τους οδηγήσει και σε κάποια κοινοβουλευτική έδρα.
Εντούτοις, υπάρχουν φωνές που κραυγάζουν. Αλλά βρίσκονται στο περιθώριο. Και οι διάσημοι φελλοί σιωπούν, γιατί δεν έχουν τίποτα να πουν.
Και εκεί που περιμέναμε μια δικτατορία του προλεταριάτου, με τον Τσίπρα βρεθήκαμε σε μια δικτατορία των φελλών, πολυεπίπεδη.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Το ραδιοφωνικό μας διαμαντάκι...

Από τη στιγμή που δέχθηκε την πρόσκλησή μου ο Γιωργής Σαράτσης, να παραβρεθεί σε μία από τις εκπομπές του Αριστοτέλη Τσαγκαρογιάννη (ad_hoc), ήμουν βέβαιος πως κάτι όμορφο κι ενδιαφέρον θα βγει μέσα από τη δίωρη ραδιοφωνική μας συζήτηση. Οι προσδοκίες μου φάνηκαν μικρές μετά το τέλος της εκπομπής. Ο Γιωργής έβγαλε τον καλύτερό του εαυτό προσφέροντάς μας μία ιδιαίτερη ραδιοφωνική βραδιά σε μας που ήμασταν μέσα στο στούντιο αλλά και σε όσους μας άκουσαν την Παρασκευή.

Οι δύο ώρες φάνηκαν λίγες στο να ξεδιπλωθούν όλοι οι προβληματισμοί και οι ανησυχίες μας καθώς βαδίζουμε προς ένα μέλλον σκοτεινό κι αβέβαιο αλλά και η θέληση στο να συμβάλλουμε για να αλλάξει κάτι τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.

Τι φταίει για τη σημερινή μιζέρια;

Τι είναι αυτό που μας κρατάει στάσιμους και μας αναγκάζει σε απότομη οπισθοδρόμηση προς τη βαρβαρότητα;

Γιατί χάνονται χρόνο με το χρόνο τα ιδανικά που μας είχαν κληρονομήσει η Ιστορία και οι παραδόσεις;

Είναι τελικά επίκαιρος ο Επίκουρος;

Είμαι βέβαιος πως δόθηκαν ουσιώδεις απαντήσεις κατά τη διάρκεια της εκπομπής. Όσοι θέλουν να την απολαύσουν ξανά αλλά κι όσοι δεν μπόρεσαν να την ακούσουν, έχουν την ευκαιρία αρκεί να πατήσουν εδώ ή να την ακούσουν μέσω youtube. Μέσα απ' αυτήν την ανάρτηση μπορώ να σας προσφέρω ένα εννιάλεπτο κομμάτι της εκπομπής, το οποίο πραγματικά αξίζει να δείτε.

Κλείνοντας θέλω να ευχαριστήσω τον Γιωργή για την υπέροχη βραδιά και τον Αριστοτέλη για το βήμα που μας έδωσε. 

Τελικό συμπέρασμα, το μέλλον μας ανήκει αρκεί να το διεκδικήσουμε!

Εφτά χρόνια έκλεισε το laternative

Χθες κλείσαμε εφτά χρόνια. Δεν είναι τυχαίο πως το έβδομο έτος του ιστολογίου μου ήταν "σταθμός" στην όλη του πορεία. Γι' αυτό και το γιόρτασα με δυο σημαντικούς ανθρώπους που κέρδισα μέσα απ' αυτό. Τον Γιωργή Σαράτση και τον Αριστοτέλη Τσαγκαρογιάννη. 

Αυτή όμως η επέτειος έχει τη σημασία της επειδή ένας κύκλος σιγά σιγά κλείνει αν και χρόνο με το χρόνο διαπιστώνω πως το laternative άλλαξε κι εξακολουθεί να αλλάζει τη ζωή μου. 

Μου άνοιξε νέες πόρτες. 

Με έφερε σε επαφή με αξιόλογους ανθρώπους. 

Με οδήγησε σε αρκετούς μπελάδες.

Μου προκάλεσε ιδιαίτερους προβληματισμούς.

Με ώθησε να γράψω τρία βιβλία (το τρίτο βγαίνει τις επόμενες μέρες).

Αλλά το κυριότερο, μου διεύρυνε τους ορίζοντες και με βοήθησε (κι εξακολουθεί να με βοηθάει) στο να γίνομαι καλύτερος άνθρωπος.

Τα μέτωπα όμως που έχω ανοίξει είναι αρκετά. Πάνω σ' αυτά γίνεται το επόμενο μου βήμα. Και για να πραγματοποιηθεί το επόμενο βήμα πρέπει να θυσιαστεί το παλιό. Το laternative όμως θα εξακολουθεί να υπάρχει...

Και θα υπάρχει για να συζητάμε, να προβληματιζόμαστε και να γιορτάζουμε και τον 8ο και τον 9ο και τον 10ο χρόνο του...

Η πρωτεύουσα των συνόρων

Οι φωτογραφικές περιπλανήσεις ολοκληρώνονται στην Μπρατισλάβα. Η μικρή πρωτεύουσα της Σλοβακίας είναι η νεώτερη (ως πρωτεύουσα κράτους) στην Ευρωπαϊκή Ένωση (την ποια;) και φυσικά έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Τα προάστιά της σταματάνε πάνω στα σύνορα με την Αυστρία ενώ στα νοτιοανατολικά της συνορεύει με την Ουγγαρία. Δικαίως της αξίζει ο τίτλος της πρωτεύουσας των συνόρων.
Αν και μικρή σε μέγεθος, η Μπρατισλάβα έχει αρκετά αξιοθέατα τα οποία μπορούν να γεμίσουν όμορφα μία ολιγοήμερη διαμονή στην πόλη. Αποφάσισα να μοιράσω τις φωτογραφίες σε δύο κατηγορίες. Στο πρώτο βίντεο θα παρουσιάσω το σύγχρονο κομμάτι της πόλης με το κάστρο, τα σοβιετικά μνημεία και την βόλτα στις όχθες του Δούναβη και στο δεύτερο βίντεο θα περιπλανηθούμε στα σοκάκια της παλιάς πόλης.
Τις πρώτες εντυπώσεις τις κλέβει το νεώτερο μνημείο της πόλης, η μεγάλη γέφυρα που περνάει πάνω από τον Δούναβη κι ενώνει τα δύο τμήματα της πόλης (00:06-00:36). Χτίστηκε τη δεκαετία του '70. Έχει μήκος κοντά στα 500 μέτρα. Θυμάμαι πως θέλαμε πάντα ένα πεντάλεπτο για να τη διασχίσουμε. Θα θυμάμαι για καιρό τη θέα όμως πάνω από το ποτάμι αλλά και την αίσθηση του τραντάγματος σε κάθε βαρύ όχημα που περνούσε πάνω από το κεφάλι μας. Επίσης ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της γέφυρας είναι το παρατηρητήριο με το αστείο όνομα UFO στο οποίο στεγάζεται ένα εστιατόρια. Οπότε το γεύμα συνοδεύεται με όμορφη θέα. Την προσοχή μου τράβηξε κι ένα γκράφιτι που βρίσκεται σε μία από τις βάσεις της γέφυρας στο οποίο είναι αποτυπωμένη όλη η απέναντι όχθη του Δούναβη (00:06).
Στο βόρειο τελείωμα της γέφυρας αρχίζει μία μικρή ανηφόρα που μας οδηγεί στο κάστρο της πόλης (00:37-01:34). Η διαδρομή μέχρι την νότια πύλη γίνεται πιο όμορφη καθώς περνάμε μέσα από μεσαιωνικά σοκάκια. Όσο για το οικοδόμημα, γνωρίζω πως καταστράφηκε από μεγάλη πυρκαγιά κι άρχισε η ανακατασκευή του το 1953 (ακόμα γίνονται εργασίες στο περίβολό του χώρο). Ένα μεγάλο λευκό κτίριο με τέσσερις πύργους. Μοιάζει κορώνα που δεσπόζει πάνω στο κεφάλι της παλιάς πόλης. Στον προαύλιο χώρο του κάστρου βρίσκονται δύο πύλες. Η μία ονομάζεται η Πύλη του Νικόλα (01:07) και ήταν στραμμένη προς την Ρωσία και η άλλη είναι η Πύλη της Βιέννης και ήταν στραμμένη προς την Αυστριακή πρωτεύουσα. Από κάτω απλώνεται ο Δούναβης σε όλο του το μεγαλείο (01:22), η πόλη από την μία πλευρά (01:02) και η Αυστρία από την άλλη (00:43). Όταν έχει καλό καιρό διακρίνονται και τα εδάφη της Ουγγαρίας. Αξίζει να σημειώσουμε πως από τον βραχώδη λόφο του κάστρου ξεκινούν τα διάσημα Μικρά Καρπάθια της Σλοβακίας.
Όσο για την πόλη, αποφάσισα να παρουσιάσω στη συγκεκριμένη περιήγηση να παρουσιάσω ένα μικρό της δείγμα (01:34-02:52). Λεπτομέρειες από τα μπαρόκ κτίρια, εικαστικές παρεμβάσεις πάνω σε ερειπωμένα οικοδομήματα, σε μισογκρεμισμένους τοίχους και σε εσωτερικές αυλές. Η φθορά καλύπτεται δημιουργικά γεμίζοντας τους περιπάτους μας με χρώματα, σχέδια κι όμορφα συναισθήματα. Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε η φωτογραφική έκθεση μίας γκαλερί σχετικά με το προσφυγικό ζήτημα.
Καθώς κατηφορίζουμε προς τις όχθες του Δούναβη, συναντήσαμε την εκκλησία της Αγίας Ελισάβετ (02:53-03:14), διάσημη με τον χαρακτηρισμό της "μπλε εκκλησίας". Πρώτη φορά που συναντώ μία τόσο ιδιαίτερη εκκλησία. Το μπλε της χρώμα προσφέρει ένα αίσθημα ουράνιας γαλήνης ενώ αν είμαστε τυχεροί (με τις καιρικές συνθήκες), μπορούμε να δούμε το καμπαναριό να γίνεται ένα με το χρώμα του ουρανού.
Πέρα όμως από την χρωματιστή εκκλησία, υπάρχει και το μουντό στοιχείο του σοβιετικού καθεστώτος, το οποίο είναι έντονο στο σύγχρονο κομμάτι της πόλης (03:15-04:06). Εργατικές κατοικίες στη νότια πλευρά του Δούναβη, μία ανεστραμμένη μεταλλική πυραμίδα που στεγάζει το κρατικό ραδιόφωνο, στιβαροί γλυπτοί και ψηφιδωτοί διάκοσμοι σε πανεπιστημιακούς χώρους και αρκετά μνημεία της σοβιετικής δόξας, όπως το Στάλινγκραντ.
Το μεγαλύτερο όμως σοβιετικό "ίχνος" στην πόλη είναι το Σλάβιν (04:07-04:41). Το Σλάβιν πέρα από σοβιετικό μνημείο είναι και στρατιωτικό κοιμητήριο για αυτούς που έπεσαν κατά την απελευθέρωση της Μπρατισλάβας τον Απρίλιο του 1945. Εντυπωσιακός είναι ο ψηλός οβελίσκος (39,5 μέτρα) με έναν στρατιώτη ου κρατά μία σημαία στην κορυφή. Εντυπωσιακή όμως είναι και η θέα της πόλης και της σλοβακικής υπαίθρου από εκεί ψηλά.
Η βόλτα καταλήγει στον Δούναβη λίγο πριν το σούρουπο, με τους γλάρους να πετούν γύρω από τα ποταμόπλοια και τον ήλιο να δύει πίσω από την μεγάλη γέφυρα, προσφέροντάς μας έναν όμορφο χρυσό ουρανό. Τα φώτα ανάβουν στην πόλη. Το παρατηρητήριο μετατρέπεται σε έναν πραγματικό ιπτάμενο δίσκο που επιτηρεί την πόλη και οι εικαστικές παρεμβάσεις στους δημόσιους τοίχους αποκτούν έναν άλλον τονισμό κάτω από τα φώτα των στύλων.
Η επιστροφή στο ξενοδοχείο με βρήκε φορτωμένο με όμορφες εικόνες... 

Αποστασία σε καιρό υποδούλωσης...

Ένα χρόνο μετά την ενδιαφέρουσα θεματική βραδιά στο Revolt (Εξάρχεια), θα συναντηθώ ξανά στην Αθήνα με τον αγαπημένο μου φίλο Γιωργή Σαράτση για να μιλήσουμε αυτή τη φορά για ένα ακόμη κοινωνικό πρόβλημα, την αδράνεια των ανθρώπων απέναντι στον σημερινό αφανισμό των ηθών, των ιδεών και των αξιών αλλά και τη συστηματική υποδούλωση σε μία καθημερινότητα στάσιμη κι αδιάφορη. Αυτή τη φορά ο προβληματισμός μας θα φιλοξενηθεί στην εκπομπή του Αριστοτέλη Τσαγκαρογιάννη στο maga.gr radio. 

Μπορεί το θέμα τη συζήτησης να έχει μία απαισιόδοξη χροιά αλλά εμείς μέσα από τη κουβέντα θα προσπαθήσουμε να πείσουμε πως μέσα σ' αυτήν την κοινωνία υπάρχουν αρκετοί "αποστάτες". Άνθρωποι που έχουν ξεφύγει από την κοινή ροή και προσπαθούν να πετύχουν την πολυπόθητη εσωτερική επανάσταση και ψυχική ισορροπία που θα τους βοηθήσει να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι, να απολαύσουν το υπέρτατο θαύμα της ζωής και να συνυπάρξουν όσο το δυνατόν περισσότερο αρμονικά με τους γύρω τους. Μέσα από τον διάλογο θ' αποδείξουμε πόσο σημαντικές κι επίκαιρες είναι οι θεωρίες του Επίκουρου σχετικά με τον τρόπο ζωής αλλά και την αντίληψη που έχει γι' αυτήν και τον θάνατο. 

Η ραδιοφωνική μας "αποστασία" θα πλαισιωθεί από όμορφες μουσικές επιλογές του Γιωργή Σαράτση, ενώ στη συζήτησή μας θα μπορεί να παρέμβει ο καθένας μέσα από το chat του διαδικτυακού ραδιοφωνικού σταθμού.
Η εκπομπή θα μεταδοθεί σήμερα (Παρασκευή 15/01/16) στις 18:00-20:00.
Καλή ακρόαση!

Μουσείο Ακρόπολης: 44.434 επισκέπτες στην έκθεση για τη Σαμοθράκη

Την περασμένη Κυριακή ολοκληρώθηκε η περιοδική έκθεση για τα περίφημα μυστήρια της Σαμοθράκης που παρουσίασε το Μουσείο Ακρόπολης σε συνεργασία με τις Εφορείες Αρχαιοτήτων Ροδόπης και Έβρου και με την ουσιαστική συμβολή του Δημήτρη Μάτσα, αφοσιωμένου εδώ και χρόνια στις αρχαιότητες της Σαμοθράκης.
Η έκθεση εγκαινιάστηκε στις 20 Ιουνίου 2015 και την επισκέφθηκαν 44.434 Έλληνες και ξένοι, πολλοί από τους οποίους έκαναν έτσι την πρώτη τους γνωριμία με το νησί.
Παρουσιάστηκαν συνολικά 252 αρχαιολογικά εκθέματα από τη Σαμοθράκη, πολλά από τα οποία συντηρήθηκαν στα εργαστήρια του Μουσείου Ακρόπολης, στήθηκαν σε νέες μαρμάρινες βάσεις και θα επιστρέψουν στο νησί για την επανέκθεσή τους στις ανακαινισμένες αίθουσες του Αρχαιολογικού Μουσείου της Σαμοθράκης.
Στις 21 Ιουνίου 2015 πραγματοποιήθηκε διεθνής επιστημονική ημερίδα στο αμφιθέατρο του Μουσείου με ανακοινώσεις από τις πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες στη Σαμοθράκη.

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης, οι επισκέπτες είχαν επίσης την ευκαιρία να απολαύσουν τα εκθέματα με πλοηγούς τους Αρχαιολόγους - Φροντιστές του Μουσείου, με τη συμμετοχή τους στις θεματικές παρουσιάσεις «Σαμοθράκη. Τα μυστήρια των μεγάλων θεών» και «Οι Μεγάλοι Θεοί της Σαμοθράκης και η Αθηνά της Ακρόπολης».
Για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, το Μουσείο έδωσε τη δυνατότητα σε ομάδες σχολείων να παρακολουθήσουν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ταξίδι στη Σαμοθράκη», ενώ για τα παιδιά και τους γονείς τους, με το ειδικό φυλλάδιο «Μια εξερεύνηση στα μυστήρια της Σαμοθράκης», οι μικροί επισκέπτες - από οκτώ ετών - περιηγήθηκαν με ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο στην περιοδική έκθεση.
Τέλος, το Μουσείο διοργάνωσε διαγωνισμό φωτογραφίας στο Instagram με στόχο τη συλλογή ελκυστικών φωτογραφιών από τις εμπειρίες του κοινού στο νησί της Σαμοθράκης.
Η περιοδική έκθεση για τα περίφημα μυστήρια της Σαμοθράκης αποτελεί την πρώτη θεματική έκθεση του Μουσείου Ακρόπολης από μια σειρά εκθέσεων με σημαντικά έργα του αρχαίου κόσμου από σπουδαίους τόπους της ελληνικής περιφέρειας. Στόχος του Μουσείου είναι να παρουσιάσει ασυνήθιστα θέματα που θα ενδιέφεραν τον σύγχρονο επισκέπτη και παράλληλα να διεγείρει το ενδιαφέρον του να επισκεφθεί τους τόπους προέλευσης των εκθεμάτων.
Θα ακολουθήσει, τον Ιούνιο του 2016, η έκθεση για την αρχαία Δωδώνη, το αρχαιότερο ελληνικό μαντείο.

Πηγή: Ανασκαφή

Οι δώδεκα μεγάλεs ανακαλύψειs του 2015

Ενα ζευγάρι αγκαλιασμένο για περίπου 6.000 χρόνια, ένας πολύχρυσος τάφος πολεμιστή, ένα πηγάδι-μαντείο και μαζί άλλα θαυμαστά αντικείμενα ήταν τα πλέον εντυπωσιακά ευρήματα από ανασκαφές που εντοπίστηκαν ή ανακοινώθηκαν κατά το 2015.
Η χρονιά ξεκίνησε τον Φεβρουάριο, με την ανακοίνωση μιας σπάνιας διπλής ταφής ηλικίας περίπου 6.000 ετών στον περιβάλλοντα χώρο του σπηλαίου Αλεπότρυπα, στον Διρό. Παρότι η ανακάλυψη του Γ. Παπαθανασόπουλου και των συνεργατών του είχε γίνει πριν από την είσοδο του 2015, η αδιατάρακτη αυτή ταφή του ζευγαριού της νεολιθικής εποχής (3.800 π.Χ.) αποτέλεσε καλό οιωνό για τη χρονιά. Ας δούμε μερικές από τις σημαντικότερες στιγμές.
1. Περισσότερες πινακίδες με Γραμμική Β γραφή εντοπίστηκαν το καλοκαίρι στην έρευνα του σημαντικότατου νέου μυκηναϊκού ανακτόρου στον Αγιο Βασίλειο στο Ξηροκάμπι Λακωνίας, όπου ανασκάπτει η επίτιμη έφορος αρχαιοτήτων Αδαμαντία Βασιλογάμβρου. Οι πήλινες πινακίδες, που αποτελούσαν μέρος του γραφειοκρατικού συστήματος καταγραφής του ανακτόρου, ψήθηκαν πιθανόν από πυρκαγιά κατά τον 14ο αι. π.Χ. Σύμφωνα με την ανασκαφέα, το μέγαρο είναι παλαιότερο και από της Πύλου, κατά τουλάχιστον έναν αιώνα. Πρόκειται για το μοναδικό ανάκτορο που έχει εντοπισθεί στη Λακωνία με τις πλούσιες μυθολογικές παραδόσεις και για μία «από τις πιο σπουδαίες συστηματικές ανασκαφές στον τομέα της ελληνικής πρωτοϊστορίας» σύμφωνα με το υπουργείο.
2. Είκοσι πανομοιότυπες επιγραφές στο εσωτερικό πηγαδιού που εντόπισε η αρχαιολογική σκαπάνη στον Κεραμεικό συνιστούν επαναλαμβανόμενη επίκληση προς τον θεό Απόλλωνα, τον οποίο καλεί να αποκαλύψει στους πιστούς αληθείς προβλέψεις για τα μελλούμενα, στο πλαίσιο κάποιου τελετουργικού, προφανώς υδρομαντείας συνδεδεμένης με το φρέαρ στο ιερό: «Ελα σε μένα Παιάνα (Απόλλωνα), φέρνοντας τον αληθινό χρησμό». («ΕΛΘΕ ΜΟΙ Ω ΠΑΙΑΝ ΦΕΡΩΝ ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟΝ ΑΛΗΘΕC»). Εκεί ανασκάπτει το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο υπό τη διεύθυνση της Γιούτα Στρότσεκ σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών.
3. Tα ναυαγισμένα πλοία στα Αντικύθηρα ήταν δύο και όχι ένα. Αυτή ήταν η εντυπωσιακότερη φετινή ανακάλυψη από τη δεύτερη ανασκαφική περίοδο που ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο. Μολύβδινα τμήματα άγκυρας, κεραμικά αγγεία μεταφοράς υγρών, ένα τμήμα μουσικού οργάνου και ένα τμήμα παιχνιδιού, μεταλλικά και ξύλινα τμήματα του αρχαίου πλοίου, εντοπίσθηκαν φέτος. Τον ίδιο μήνα εγκαινιάστηκε στη Βασιλεία της Ελβετίας μεγάλη περιοδική έκθεση για τα Αντικύθηρα, από τις πλέον επιτυχημένες του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
4. Πολύχρυσος, με πλούσια κοσμήματα, όπλα και αντικείμενα, ήταν ο ασύλητος τάφος που βρέθηκε στην Πύλο από ανασκαφείς της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών. Ανήκε σε πολεμιστή, χρονολογείται περίπου το 1500 π. Χ. (Υστεροελλαδική ΙΙ περίοδος) και αποτελεί την πιο εντυπωσιακή περίπτωση επίδειξης προϊστορικού πλούτου σε ταφικά μνημεία της Ηπειρωτικής Ελλάδας που έχει έρθει στο φως τα τελευταία εξήντα πέντε χρόνια. Φαίνεται ότι ανήκε σε επιφανή άνδρα της εποχής. Ο λακκοειδής τάφος, ο ονομαζόμενος «τάφος του πολεμιστή γρύπα» από ανάγλυφο πλακίδιο με γρύπα, εντοπίστηκε από τους Jack L. Davis και Sharon R. Stocker του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι πλησίον του μυκηναϊκού ανακτόρου του Νέστορος. Πολλά από τα αντικείμενα είναι έργα μινωικής τεχνοτροπίας και έτσι αποδεικνύεται ότι η Πύλος είχε έντονα επηρεαστεί από τη μινωική τέχνη γύρω στο 1.500 π.Χ.
5. Τα ίχνη ενός μινωικού ανακτορικού συγκροτήματος του οποίου την ύπαρξη αγνοούσαμε μέχρι σήμερα, εμβαδού περί τα 900 τετραγωνικά μέτρα, ανακαλύπτει η αρχαιολογική σκαπάνη στη θέση Μπούφος, στο Σίσι Κρήτης. Πρόκειται για ανασκαφή της Βελγικής Αρχαιολογικής Σχολής με ομάδα από το Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λουβέν Λα Νεβ υπό τη διεύθυνση του Καθηγητή J. Driessen.
6. Η ανασκαφή του Προ - και Παλαιοανακτορικού νεκροταφείου στον Πετρά Σητείας, συνεχίσθηκε από την επίτιμη διευθύντρια Μεταξία Τσιποπούλου. Ερευνήθηκαν εν μέρει δύο νέα Παλαιοανακτορικά (Μεσομινωικά ΙΙ 1900-1800 π.Χ.) ταφικά κτίρια, με 5-7 δωμάτια το καθένα, στα βόρεια του νεκροταφείου, και τμήμα ενός Πρωτομινωικού ΙΙ (2400-2200 π.Χ.) ταφικού κτιρίου στα νότια του νεκροταφείου. Επίσης, συνεχίζεται μεθοδικά η αποκάλυψη του οικισμού.
7. Το αρχαίο Θέατρο Σικυώνας «είναι το εμβληματικότερο μνημείο και μπορεί να συγκριθεί με αυτό της Επιδαύρου σε αρχιτεκτονικό σχέδιο, διαστάσεις, χωρητικότητα, ακουστική, κατασκευή» όπως τονίζει ο ανασκαφέας, έφορος αρχαιοτήτων Κωνσταντίνος Κίσσας. Η κατασκευή του Θεάτρου τοποθετείται περί το 300 π.Χ. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων πραγματοποίησε διερευνητικές ανασκαφικές τομές στοχευμένες σε καίριες θέσεις σε όλη την έκταση του μνημείου. Εκπονούνται τοπογραφική και αρχιτεκτονική αποτύπωση του θεάτρου και διενεργούνται εργασίες συντήρησης. Η Εφορεία Κορίνθου είχε και άλλες «καρποφόρες» έρευνες, στην αρχαία Φενεό κ.α.
8. Είκοσι δύο ναυάγια βρήκαν οι αρχαιολόγοι κοντά στο νησί Φούρνοι της Ικαρίας. Μέσα σε 13 μέρες ερευνών, Ελληνες και Αμερικανοί αρχαιολόγοι εντόπισαν 22 σκαριά. Επικεφαλής ήταν ο Πίτερ Κάμπελ από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον και ο Γιώργος Κουτσουφλάκης, από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων. Πρόκειται για ναυάγια της αρχαϊκής περιόδου, της κλασικής, της ελληνιστικής, της ύστερης ρωμαϊκής και της ύστερης μεσαιωνικής περιόδου (από το 700 π.Χ. έως τον 16ο αιώνα).
9. Ενας υπέροχος μαρμάρινος Σιληνός σε φυσικό μέγεθος, που χρονολογείται στην ελληνιστική εποχή (3ος π.Χ. αι.), ήρθε στο φως στην Αρχαία Αγορά της Πέλλας από την ανασκαφική ομάδα του καθηγητή του ΑΠΘ, Ιωάννη Ακαμάτη, στα τέλη Ιουλίου. Το άγαλμα απεικονίζει όρθια ανδρική γενειοφόρο μορφή, που φορά δορά (δέρμα ζώου) και φέρει ενδρομίδες (αρχαία υποδήματα σαν μπότες), ενώ διατηρούνται σποραδικά υπολείμματα χρωμάτων. Πρόκειται για εύρημα μοναδικό για τη συγκεκριμένη θέση, στη βόρεια στοά της Αγοράς, σε χώρο όπου, όπως όλα δείχνουν, είχε λατρευτικό χαρακτήρα. Με βάση τα χαρακτηριστικά του προσώπου του, οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι η μορφή ανήκει στον κόσμο του Διόνυσου και πρόκειται πιθανόν για Σιληνό.
10. Ενας μοναδικός τετραθάλαμος μακεδονικός τάφος των πρώιμων ελληνιστικών χρόνων ήρθε στο φως το περασμένο καλοκαίρι στις παρυφές του οικισμού της Πέλλας, στο ανατολικό νεκροταφείο του αρχαιολογικού χώρου. Η μοναδικότητά του έγκειται στο ότι, εκτός από τον προθάλαμο και τον κυρίως θάλαμο, διαθέτει δύο ακόμη πλευρικούς θαλάμους που ανοίγονται βόρεια και νότια του προθάλαμου, μήκους 2 μέτρων ο καθένας. Στο εσωτερικό του νότιου πλευρικού θαλάμου υπάρχει λίθινο βάθρο, πάνω στο οποίο είχε τοποθετηθεί η κλίνη του νεκρού ή της νεκρής, ενώ εκτιμάται ότι νεκρική κλίνη υπήρχε και στον άλλο θάλαμο, αλλά αφαιρέθηκε κατά τη σύλησή του.
11. Μια εντυπωσιακή οικία των κλασικών χρόνων (5ος-4ος αι. π.Χ.) με πλήθος κινητά ευρήματα, ανάμεσά τους, πολυάριθμα χάλκινα και αργυρά νομίσματα, πήλινα ακροκέραμα, υφαντικά βάρη και ειδώλια, κοσμήματα αλλά και σημαντική ποσότητα κεραμικής και αμφορέων, αποκαλύφθηκε φέτος το καλοκαίρι στη χερσόνησο της Μολυβωτής στη Ροδόπη - που πολλοί την ταυτίζουν με την αρχαία Στρύμη. Στην ίδια ανασκαφή αποκαλύφθηκε πλήθος κινητών ευρημάτων σε ένα από τα δύο πηγάδια που εντοπίστηκαν και καθαρίστηκαν στον εξωτερικό χώρο της οικίας.
12. Ενα αψιδωτό κτίριο, μεγάλων διαστάσεων, που χρονολογείται στη 2η χιλιετία π.Χ., με δύο τεράστια πιθάρια κοντά στην αψίδα του, πρωτοφανές εύρημα για την περιοχή του μακεδονικού Ολύμπου, αποκαλύφθηκε στη θέση Ρέμα Ξυδιάς στον Πλαταμώνα Πιερίας στα τέλη του 2014 και η ανασκαφή ολοκληρώθηκε το 2015. Στην ίδια αρχαιολογική θέση αποκαλύφθηκε νεκροταφείο με 22 κιβωτιόσχημους τάφους Υστερης Εποχής του Χαλκού, πλούσια κτερισμένους με μυκηναϊκού τύπου και ρυθμού αντικείμενα.

Πηγή: Έθνος

Πολλά μέτωπα ανοιχτά...

Όλα αυτά τα χρόνια μας περνούσαν απαρατήρητες οι καθημερινές εκρήξεις στη Μέση Ανατολή. Είχαμε την εντύπωση πως αυτοί οι μαρτυρικοί τόποι βρίσκονται μακριά από την ευρωπαϊκή μας γειτονιά. Η απάθεια και η ύπουλη πολιτική στάση της Δύσης στη διαιώνιση αυτής της κατάστασης, έφερε τις εμπόλεμες καταστάσεις έξω από τα σπίτια μας.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ξεχάστηκε, μία τεράστια χώρα διαλύθηκε, ενώ η "ήρεμη" κατάσταση την οποία διανύει τώρα, πατάει πάνω σε μία ωρολογιακή βόμβα...
Ύστερα ήρθαν τα γεγονότα στο Παρίσι. Μέσα σε μία νύχτα, δύο χώρες βρέθηκαν κάτω από στρατιωτικό νόμο. Στην Γερμανία και στις χώρες-δορυφόρους της (Τσεχία, Σλοβακία, Δανία κ.α.) φουντώνει η ακροδεξιά μέσα από διάφορα ύποπτα συμβάντα (π.χ. Κολωνία). Τα Βαλκάνια πάντα βρίσκονταν σε μία εθνικιστική δίνη. Και η Τουρκία δίπλα μας από καιρό τώρα φλέγεται σε μία εμπόλεμη κατάσταση με τους Κούρδους.
Το σημερινό τυφλό χτύπημα στο ιστορικό κέντρο της Κωνσταντινούπολης αποδεικνύει πλέον πως έχει χαθεί η μπάλα από τους "μεγάλους". Η κοινωνία έχει συγχυστεί με τα αλλεπάλληλα σοκ, μ' αποτέλεσμα να έχει επέλθει ένας μόνιμος πανικός και μία καταστροφική κατάσταση ανασφάλειας, η οποία μας οδηγεί σε περίεργα μονοπάτια αντιδημοκρατικά και φασιστικά...
Το κοινωνικό μούδιασμα οφείλεται στην αδράνειά μας καθώς δε προλαβαίνουμε να ακολουθήσουμε τις εξελίξεις. Ο καταιγισμός των γεγονότων δείχνει πως ο έλεγχος έχει χαθεί. Είτε τρομοκρατικά είτε παρακρατικά, τα χτυπήματα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα το άφθονο αίμα πολιτών. Κι όσο αυτό το αίμα θα ρέει, τόσο ο φόβος και το μίσος θα φουντώνουν.
Το χειρότερο όμως είναι πως τα ανοιχτά μέτωπα γίνονται όλο και περισσότερα και η λίστα των πόλεων και των θυμάτων μέρα με τη μέρα αυξάνεται. Ένα γεγονός άκρως ανησυχητικό...

Και πάλι αστερόσκονη...

Ποτέ δεν με άγγιξε καλλιτεχνικά ο David Bowie. Παρ' όλα αυτά τον σεβόμουν ως προσωπικότητα μέσα από το πάθος αρκετών θαυμαστών του.

Ο David Bowie μου πρόσφερε δυο πράγματα στη ζωή μου. Στοίχειωσε τα παιδικά μου χρόνια μέσα από την ιδιαίτερη ερμηνεία του στον "Λαβύρινθο" και μου έδωσε μία παρηγοριά στο φόβο μου απέναντι στον θάνατο. 

Η ζωή είναι ένα μεταβατικό στάδιο της ενεργειακής μας ύπαρξης, η οποία απλά περνάει και φεύγει μέσα απ' αυτόν τον μάταιο κόσμο...

Γι' αυτό κι ο θάνατός του ήταν αθόρυβος, ξαφνικός κι αξιοπρεπής. 

Ήθελε να μας δείξει πως έτσι αθόρυβα όλοι μας θα γίνουμε ξανά αστερόσκονη...

Ο Χίτλερ ζει στα πυρηνικά όπλα

του Περικλή Κοροβέση

Ο δικτάτορας της Β. Κορέας, Κιμ Γ', αποφάσισε να κάνει ένα πρωτότυπο δώρο στον εαυτό του την παραμονή των γενεθλίων του.
Μια πυρηνική έκρηξη, εν είδει τεράστιου βεγγαλικού, βόμβα υδρογόνου ισχυρίζεται ο ίδιος, αλλά αυτό αμφισβητείται από Δύση και Ανατολή, που υποστηρίζουν πως ήταν μία από τις συνηθισμένες δοκιμές που κάνει.
Η σεισμική δόνηση που προκάλεσε ήταν μικρότερη από τις προηγούμενες τρεις δοκιμές. Αρα ο δικτάτορας κομπορρημονεί. Λογικό ακούγεται. Δεν μπορεί ένας κοτζάμ Κιμ να αρκεστεί σε μια συνηθισμένη ατομική βόμβα.
Χρειάζεται παραπάνω, έστω και αν αυτό είναι στη σφαίρα της επιθυμίας ή δηλωτικό των προθέσεών του. Η διεθνής κοινότητα τον καταδίκασε δριμύτατα και βέβαια και οι μεγάλες πυρηνικές δυνάμεις. 
Αλήθεια, τι απέγιναν τα διάφορα κινήματα για την ειρήνη, τον πυρηνικό αφοπλισμό; Πού είναι και οι αντιμιλιταριστές; Εχουμε να τα ακούσουμε πριν από την κατάρρευση του Ανατολικού Μπλοκ. 
Πολλοί από μας πιστεύουν πως τα πυρηνικά όπλα βρίσκονται πακεταρισμένα σε τίποτα σκοτεινές αποθήκες και σκουριάζουν σιγά σιγά. Φαίνεται σαν, με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, να εξαλείφθηκε η απειλή ενός πυρηνικού ολέθρου και όλοι κοιμόμαστε ήσυχοι. Λίγοι είναι αυτοί που παρακολουθούν τον σύγχρονο εξοπλιστικό ανταγωνισμό που βρίσκεται σε πλήρη ακμή.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, υπάρχουν -καταγραφή του Ιουνίου 2015- 15.700 ενεργές πυρηνικές κεφαλές. 7.500 διαθέτει η Ρωσία και 7.200 οι ΗΠΑ. Τις υπόλοιπες μοιράζονται η Γαλλία, η Κίνα, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ, το Πακιστάν, η Ινδία και η Βόρεια και η Νότια Κορέα.
Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης από το 1996 αποφάσισε πως η κατοχή πυρηνικών όπλων είναι παράνομη. Αλλά καμιά πυρηνική δύναμη δεν συμμορφώθηκε και έγραψαν το Διεθνές Δίκαιο εκεί που δεν πιάνει μελάνι.
Η Αμερικανίδα καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, που έχει κάνει έρευνες πάνω σ' αυτό το θέμα, η Elaine Scarry2, υποστηρίζει πως αν χρησιμοποιηθεί μόνο το 0,15% του πυρηνικού εξοπλισμού θα σκοτώσει με την πρώτη 44 εκατομμύρια ανθρώπους και μέσα σε μία εβδομάδα θα έχουν πεθάνει ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι.
Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, περιπολούν στις θάλασσες 14 πυρηνικά υποβρύχια των ΗΠΑ, σε βάθος δύο χιλιάδων μέτρων, που έχουν δύναμη πυρός ίση με 4.000 βόμβες σαν και αυτήν που εξαφάνισε τη Χιροσίμα. Και είναι υπό κατασκευήν άλλα δώδεκα υποβρύχια του ίδιου τύπου.
Να σημειώσουμε πως η επικοινωνία σε τόσο μεγάλο βάθος είναι δύσκολη και ένα λάθος σήμα μπορεί να οδηγήσει σε μια πυρηνική καταστροφή.
Ολα αυτά τα πυρηνικά όπλα είναι προγραμματισμένα για συγκεκριμένους στόχους. Αρκεί το πάτημα ενός κουμπιού και ο πύραυλος έφυγε. Η συνολική δύναμη πυρός των πυρηνικών όπλων μπορεί να εξαφανίσει τον πλανήτη μας εκατό φορές. Ή, για να το πούμε πιο παραστατικά, εκατό πλανήτες στο μέγεθος της Γης.
Από στρατιωτική άποψη τα πυρηνικά όπλα είναι άχρηστα. Είναι σχεδιασμένα για χώρες και πληθυσμούς. Και έχουμε το προηγούμενο της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, όπου ήθελαν οι ΗΠΑ να δοκιμάσουν την ισχύ των νέων τους όπλων, σε ανθρώπινες ζωές.
Ο πόλεμος ουσιαστικά είχε τελειώσει και ήταν θέμα ημερών να παραδοθεί η Ιαπωνία. Και αν έκτοτε δεν έχουν χρησιμοποιηθεί πυρηνικά όπλα, είναι γιατί δεν θα υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Απλά θα εξαφανιστεί ο πλανήτης μας με όλη του τη ζωή. Και, νεκρό αστέρι, θα γυρίζει άσκοπα γύρω από τον Ηλιο, σκορπώντας ραδιενέργεια στο σύμπαν.
Και εδώ αναγκαστικά ερχόμαστε στο κέρδος και την εξουσία. Ενα ρολόι Ρόλεξ στοιχίζει μια περιουσία και δείχνει την ίδια ώρα που δείχνει το κάθε κινητό, ακόμα και τα φτηνιάρικα. Και οι Σαουδάραβες πρίγκιπες έχουν διακοσμημένα τα κινητά τους τηλέφωνα με πολύτιμους λίθους, χωρίς αυτό να προσφέρει τίποτα στο σήμα.
Είναι όμως σημάδια πλούτου και εξουσίας. Και αυτό σημαίνει πως είσαι κάποιος ανώτερος από τους άλλους, και επομένως η ζωή του κατώτερου δεν μετράει το ίδιο. Τη νοοτροπία του δικτάτορα Κιμ της Β. Κορέας την έχουν και οι άλλες πυρηνικές δυνάμεις, έστω και αν έχουν Κοινοβούλια.
Είναι η ίδια η σκέψη του Χίτλερ περί ολοκαυτώματος, αυτή τη φορά όμως πυρηνικού, που δίνει αμύθητα κέρδη στις πολεμικές βιομηχανίες που κάθε μέρα παράγουν όλο και πιο αποτελεσματικές μηχανές θανάτου.
Και έτσι μπορούμε να καταλάβουμε γιατί οι ζωές των προσφύγων δεν έχουν καμία αξία. Και αν πνίγηκαν στη Μεσόγειο 25.000 άνθρωποι, αυτό δεν σημαίνει τίποτα για τις διακοπές των Ευρωπαίων.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Οι καλύτερες ταινίες του 2015

Θα μπορούσα να χαρακτηρίσω το 2015 ως χρονιά των ντοκιμαντέρ. Οι περισσότερες ταινίες που μου άρεσαν φέτος είχαν ένα κοινό γνώρισμα, το ανθρωποκεντρικό ενδιαφέρον. Σε αρκετές απ' αυτές έγραψα μεγάλα κείμενα για να καταφέρω να περάσω όλες μου τις σκέψεις και τους προβληματισμούς που μου προκάλεσαν. Όσο για την πρώτη ταινία, τη θεωρώ ως την καλύτερη της δεκαετίας.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με τις δικές μου καλύτερες ταινίες της χρονιάς (για περισσότερη κριτική, πατήστε πάνω στους τίτλους των ταινιών):

10. Μακριά από τους ανθρώπους

Λιτή ταινία, όπως λιτή είναι και η γραφή του Αλμπερ Καμύ. Υπέροχα τοπία, διακριτικές ερμηνείες, σπάνιοι αλλά εξαιρετικοί οι διάλογοι και ιδιαίτερη η επικοινωνία των ηθοποιών με το κοινό μέσα από τα βλέμματά τους. Αξιοπρόσεκτη η πάλη δύο εγωισμών, αυτού της αξιοπρέπειας με αυτόν της όρεξης για ζωή. Αντιπολεμικό έργο σε ρόλο "κατηγορώ" των σφαγών που διέπραξαν οι Γάλλοι στην Αλγερία κι όμορφα περασμένος ο πόνος του ξεριζωμού. Βαθμολογία: 7/10

9. Μελβούρνη

Ιδιαίτερη κινηματογραφική πρόταση από το Ιράν γυρισμένη μέσα σε ένα διαμέρισμα. Υπέροχες οι ερμηνείες από τους δυο πρωταγωνιστές, έντονοι διάλογοι με έξυπνο χιούμορ που έσπαγε το άγχος των θεατών. Εντυπωσιακή η ανατροπή προς το φινάλε της ταινίας κι άκρως ανθρώπινη η τελευταία σκηνή. Η πιο όμορφη ταινία που είδα στις φετινές Νύχτες Πρεμιέρας. Βαθμολογία: 7/10

8. Το Πέρασμα

Εξαιρετική κινηματογραφική πρόταση από την Βουλγαρία. Κι εδώ επικρατεί η λιτή περιγραφή και η ειλικρινής ανάλυση του παρελθόντος που κουβαλούν οι χώρες του Ανατολικού Μπλοκ. Απόστρατος αξιωματικός που κρατούσε κάποτε τα σύνορα κλειστά για να μη φύγει κανείς, σήμερα διακινεί μετανάστες. Στην παράνομη επιχείρησή του μπλέκει ένας άνεργος πατέρας που προσπαθεί να βρει λεφτά για να σώσει το σπίτι του από την τράπεζα. Αρκετά σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, όμορφα τοποθετημένα σ' αυτήν την ταινία. Μπόνους η συμμετοχή του Μίκι Μανόλοβιτς (ο θρυλικός Μάρκο του Underground). Βαθμολογία: 8/10

7. Μάκβεθ

Άκρως πετυχημένη η μεταφορά του σαιξπηρικού λόγου στην μεγάλη οθόνη. Μπορεί τελικά η φιλοδοξία να σε τυφλώσει και ο φόβος να σε τρελάνει; Το Μάκβεθ δίνει την καλύτερη απάντηση. Υπέροχα τοπία, δυνατοί διάλογοι, επιβλητικό φινάλε, κι εξαιρετική η ερμηνεία του Μάικλ Φασμπέντερ. Βαθμολογία: 9/10

6. Με τα Μυαλά που Κουβαλάς

Ένα από τα καλύτερα animation που έχω δει στη ζωή μου. Ίσως το μοναδικό που δεν απευθύνεται σε παιδιά. Υπέροχα μηνύματα και πλούσιο σε συναισθήματα. Λίγο πριν τους τίτλους τέλους με έπιασε ένα έντονο σφίξιμο στο στήθος, συνέπεια του πιο απροσδιόριστο συναισθήματός μας, της χαρμολύπης. Βαθμολογία: 8/10

5. Τα Μανταρίνια

Αν και παραγωγή του 2011, το συγκεκριμένο αντιπολεμικό αριστούργημα εσθονικής και γεωργιανής παραγωγής, κατάφερε να με συγκινήσει και να κλείσει υπέροχα την περσινή χειμερινή σεζόν. Η ιστορία αναφέρεται στον πόλεμο της Αχμπαζίας, με τον οποίον έφυγαν όλοι οι Εσθονοί που ζούσαν πάνω από εκατό χρόνια στα βουνά του Καυκάσου. Δύο φίλοι μεσήλικες συνεχίζουν να μαζεύουν τα μανταρίνια τους καθώς συνεχίζει να μαίνεται ο πόλεμος έξω από τα σπίτια τους. Η ζωή τους όμως θα αλλάξει όταν μετά από μία συμπλοκή, ο ένας ήρωας θα χρειαστεί να φιλοξενήσει σπίτι του, δυο τραυματίες που είναι εχθροί. Υπέροχες ερμηνείες κι εξαιρετικοί διάλογοι, με ένα έντονο αντιπολεμικό μήνυμα στο τέλος της ταινίας. Τελικά η ζωή έχει γλυκόπικρη γεύση. Μία γεύση που μόνο τα μανταρίνια μπορούν να μας προσφέρουν. Βαθμολογία: 9/10

4. Αρκαδία Χαίρε

Ο Φίλιππος Κουτσάφτης μας ταξιδεύει για μία ακόμη φορά στο χρόνο, στην Ιστορία και σε τόπους ξεχασμένους. Το Αρκαδία Χαίρε είναι φορτωμένο με εικόνες, σκέψεις, στοχασμούς, γνώσεις, μαρτυρίες και μπόλικη συγκίνηση. Η ομορφιά και η δυσκολία της ζωής στην ύπαιθρο παρουσιάζονται όμορφα και δένουν αρμονικά με την Ιστορία που κουβαλάει ο τόπος της Αρκαδίας. Επίσης η ταινία είναι ένα ισχυρό όπλο κατά της ξενοφοβίας και του ρατσισμού. Ένα ακόμη κομμάτι της Ελλάδας που πεθαίνει και σιγά-σιγά εξαφανίζεται πίσω από τη λήθη, καταφέρνει ο Έλληνας δημιουργός να διαφυλάξει μέσα απ' αυτό το αξιόλογο ντοκιμαντέρ. Βαθμολογία: 10/10

3. Το Αλάτι της Γης

Μία ακόμη εξαιρετική δουλειά του Βίμ Βέντερς. Το Αλάτι της Γης ασχολείται με πολλά θέματα. Πρώτα απ' όλα παρουσιάζει την "επανάσταση" που έκανε ένας νεαρός καθώς παράτησε την καριέρα του για να ασχοληθεί με το μεγαλύτερό του πάθος, την φωτογράφιση. Πάνω σ' αυτό πατάει η ταινία και δείχνει την ωρίμανση αυτής της προσωπικότητας πίσω από τον φακό, την αγάπη του για ζωή, για τα ταξίδια, για τον άνθρωπο και για την Ιστορία. Φωτογραφίες με έντονο δυναμισμό κι απερίγραπτη ομορφιά αλλά και λήψεις που ήταν γροθιά στο στομάχι. Η δουλειά του φωτογράφου δεν περιορίστηκε μόνο εκεί. Η ταινία κλείνει με την οικολογική του δράση και τη σημερινή του συνεισφορά στον τόπο καταγωγής του. Ή αλλιώς, πως ο άνθρωπος ξαναγεννά έναν χαμένο παράδεισο. Ένα έργο που αποδεικνύει πως όλα μπορούν να αλλάξουν αρκεί να δράσουμε. Βαθμολογία: 8/10

2. Το Μαργαριταρένιο Κουμπί

Η πρώτη ταινία - δοκίμιο που έχω δει στη ζωή μου. Δυο ώρες μαγευτικές που σε ταξιδεύουν σε παλιές φυλές της Παταγονίας που ζούσαν αρμονικά με τη φύση, λίγο πριν πατήσουν στα εδάφη τους οι δυτικοί και τους αφανίσουν. Πως ένας τόσο όμορφος πολιτισμός χιλιάδων χρόνων με μοντέλο αναρχικό, εξαφανίστηκε χωρίς να αφήσει ίχνος πίσω του. Κάτι που επεδίωξε να κάνει κι ο Πινοσέτ με την δικτατορία του αλλά η θάλασσα δε δέχτηκε να συμμετάσχει στο έγκλημα αυτό. Είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις που δε μπορώ να περιγράψω μία ταινία. Και σ' αυτήν μου την αδυναμία, κρύβεται όλη η μαγεία του συγκεκριμένου έργου. Ένα ιδιαίτερο και διακριτικό αριστούργημα. Βαθμολογία: 9/10

1. Χειμερία Νάρκη

Η Τουρκία συνεχίζει να μας εντυπωσιάζει με υπέροχα αριστουργήματα υπαρξισμού κι ανθρωπισμού. Η Χειμερία Νάρκη είναι ένα μείγμα ταρκοφσκικής λήψης, καραϊνδρικής μουσικής ένδυσης, μπεργκμανικών διαλόγων, αγγελουπολικών τοπίων, γαλλικών ερμηνειών και βαλκανικής νοοτροπίας. Όλα αυτά αρμονικά δεμένα μεταξύ τους.

Στη ταινία αποθεώνεται ο ανθρώπινος εγωισμός σε όλες τις μορφές του. Στον αστό διανοούμενο που θέλει να έχει άποψη για όλα τα θέματα, κρίνοντας τους πάντες εκτός από τον εαυτό του, με τρόπο που να είναι πάντα αρεστός. Αναφέρεται στους γνωστούς ξερόλες που αναζητούν την κοινή αποδοχή μέσα από μία υποτιθέμενη πνευματικότητα, ενώ στην πραγματική τους ζωή επικρατεί η μικροψυχία, ο εγωκεντρισμός κι ο ναρκισσισμός. Ακολουθεί ο εγωισμός της αδράνειας και της απάθειας, ο οποίος συσχετίζεται με ανθρώπους αργόσχολους, τεμπέληδες και βαρίδια στις πλάτες άλλων, οι οποίοι παρατηρούν τις εξελίξεις και τα κοινά δρώμενα από την άνεση ενός δερμάτινου καναπέ με μοναδικό τους ρόλο να κρίνουν τους πάντες, όχι επειδή θεωρούν τον εαυτό τους καλύτερο αλλά επειδή φοβούνται μη κριθούν κι αυτοί κάποια στιγμή. Υπάρχει κι ο εγωισμός της υποτέλειας, η καταπάτηση της προσωπικότητας και της ελεύθερης άποψης εξαιτίας της ανέχειας και της υποδούλωσης από κεφαλαιοκράτες αστούς. Μέσα σε όλα αυτά βρίσκεται κι ο εγωισμός της πλήξης, ο οποίος συναντιέται σε νέους ανθρώπους που έχουν λύσει όλα τους τα προβλήματα μ' αποτέλεσμα να θέλουν να προσφέρουν βοήθεια και στήριξη σε αδύναμα κοινωνικά στρώματα όχι μόνο επειδή νιώθουν ενοχές αλλά διότι θέλουν να φανούν κι ως γενναιόδωροι με απώτερο σκοπό να αναγνωριστούν μέσα από υποκριτικές κινήσεις. Τέλος έχουμε και τον εγωισμό της υπερηφάνειας, ο οποίος είναι ο πιο τίμιος αλλά παράλληλα μπορεί να γίνει αυτοκαταστροφικός τόσο γι' αυτόν που τον έχει όσο και για τους γύρω του. Τα τοπία στην ταινία είναι υπέροχα. Παντού υπάρχουν ευθείες γραμμές που υποδηλώνουν την απεραντοσύνη της μοναξιάς των προσώπων, οι οποίοι κυκλοφορούν άσκοπα σε τόπους μοναχικούς και ξεχασμένους, αναζητώντας τον ρόλο τους μέσα στη κοινωνία, επιλέγοντας την πιο εύκολη οδό, αυτή του κριτή των πάντων πίσω από την οθόνη ενός υπολογιστή ή την στήλη μίας τοπικής εφημερίδας. Κι όμως αυτά τα σπουδαία πλάνα της ταινίας έρχονται σε δεύτερη μοίρα, διότι αυτό που κεντρίζει το ενδιαφέρον είναι οι καταπληκτικοί διάλογοι που εκτυλίσσονται σε τρεις ώρες ταινίας. Είναι τόσο όμορφες κι ανθρώπινες οι συζητήσεις, είναι τόσο έντονες οι κόντρες και τόσο οικείοι οι προβληματισμοί των ηρώων, μ' αποτέλεσμα να γινόμαστε ενεργοί ακροατές των διαλόγων και συνεχιστές αυτών των προβληματισμών μετά τους τίτλους τέλους, αναπτύσσοντας τις απόψεις μας για όλα όσα μας πρόσφερε η ταινία. Συγκλονιστική στιγμή των διαλόγων είναι η σεξπιρική απαγγελία του τοπική δασκάλου προς τον πλούσιο ξενοδόχο της περιοχής. Η αποθέωση της συνείδησης ενός αφυπνισμένου τμήματος της κοινωνίας το οποίο δε θέλει να σιωπά απέναντι στην αδικία που βλέπει γύρω του.
 Οι ερμηνείες είναι θεαματικές. Σπάνια συναντάς ένα καστ ηθοποιών από τους οποίους παίρνεις το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Εξάλλου όπως δηλώνεται σε μία σκηνή του έργου, η καλύτερη υποκριτική βασίζεται στην ειλικρίνεια. Κι όπως φάνηκε οι ηθοποιοί ήταν απολύτως ειλικρινείς μαζί μας διότι μέσα από τις ερμηνείες του αναδείκνυαν παράλληλα και τους δικούς τους προσωπικούς φόβους και τις ατομικές τους ανασφάλειες.
Δε χρειάζεται να γράψω κάτι παραπάνω για να αποδείξω τον ενθουσιασμό μου γι' αυτό το αριστούργημα. Εξάλλου είναι δύσκολο να τον συγκρατήσω διότι η Χειμέρια Νάρκη ήταν μία γροθιά για μένα, μία ταινία άκρως προσωπική.
Βαθμολογία: 10/10