Κάτι αλλάζει στην Ευρώπη

Ο Ντράγκι υποστήριξε το αυτονόητο: ότι με τις περικοπές δημοσίων δαπανών και εισοδημάτων συρρικνώνεται η ζήτηση, με συνέπεια να αποθαρρύνεται κάθε ιδιωτική επένδυση και να επισπεύδεται έτσι η ύφεση και η μαζική ανεργία. Κατέδειξε ότι η Ευρωζώνη σήμερα έχει αυτοπαγιδευθεί στην ύφεση και την ανεργία, λόγω της απόλυτης προτεραιότητος που αποδίδει στον περιορισμό των δημοσίων ελλειμμάτων.
Η γερμανική ακεραιοφροσύνη ισχυρίζεται ότι με τη δημοσιονομική «εξυγίανση» ενισχύεται το «κλίμα εμπιστοσύνης» των επενδυτών. Ο Ντράγκι απέδειξε στο Τζάκσον Χολ ότι με την εκτός τόπου και χρόνου απόλυτη προτεραιότητα στη δημοσιονομική ισοσκέλιση, το κλίμα εμπιστοσύνης των επενδυτών όχι μόνον δεν ενισχύεται, αλλά αντίθετα καταρρέει σε δραματικό βαθμό, ώστε όχι μόνον δεν προσέρχονται νέες επενδύσεις, αλλά και όσες προϋπάρχουν αποσύρονται κακήν κακώς.
Ωστόσο, με τις ανακοινώσεις της 4ης Σεπτεμβρίου, ο Ντράγκι απέδειξε ότι στην Ευρωζώνη η Γερμανία παραμένει ασφαλώς πρώτη δύναμη, αλλά σε ζητήματα ζωής και θανάτου των ευρωπαϊκών κοινωνιών δεν είναι το αφεντικό. Στο Δ.Σ. της ΕΚΤ, το Βερολίνο μειοψήφησε, απώλεσε τους παραδοσιακούς συμμάχους του και οι πλειοψηφήσαντες εταίροι ενέκριναν αποφάσεις που υπερβαίνουν τα συμβατικά όρια λειτουργίας της ΕΚΤ.
Φυσικά, η ανάκαμψη στην Ευρωζώνη απέχει πολύ από το να είναι απλό νομισματικό και πιστωτικό πρόβλημα. Ωστόσο, ο Ντράγκι δεν περίμενε από τον θλιβερό Σόιμπλε να του το υπενθυμίσει. Ο ίδιος το γνωρίζει πολύ καλά και προς τούτο κατά κόρον επαναλαμβάνει ότι όσα «αντισυμβατικά» μέτρα και να εφαρμόσει η ΕΚΤ, απαιτείται επιπλέον αποφασιστική συνδρομή από τις εθνικές κυβερνήσεις, προκειμένου να στηριχθεί η αναγκαία ανάκαμψη στην Ευρωζώνη. Αυτό σημαίνει όχι μόνον προσφορά αυξημένης ρευστότητος προς την οικονομία και όχι μόνον προς τις τράπεζες, οι οποίες δεν την ανακυκλώνουν, αλλά την κατακρατούν, αλλά σημαίνει επίσης επέκταση και όχι περικοπές δημοσίων δαπανών. Ενόσω συνεχίζονται οι περικοπές δαπανών και οι φοροεπιδρομές στα εισοδήματα, η ύφεση θα βαθαίνει και η ανεργία θα εκτινάσσεται χωρίς όρια, αλλά και ουδεμία «εξυγίανση» θα πραγματοποιείται είτε στον δημόσιο τομέα είτε στον ιδιωτικό. Όταν η δημοσιονομική αρετή προβάλλεται ως απόλυτο αγαθό παντός καιρού, ιδίως δε σε περίοδο ύφεσης της οικονομίας, τότε αυτή η αρετή αποβαίνει μήτηρ πάσης κακίας.
Ο Γερμανός ακεραιόφρων Γιούργκεν Σταρκ, πρώην μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ, διετύπωσε την άποψη ότι με τις αγορές τιτλοποιημένων ιδιωτικών δανείων από επιχειρήσεις και τράπεζες η ΕΚΤ αποβαίνει η ίδια «κακή τράπεζα» (bad bank). Ωστόσο, αυτός ακριβώς είναι ο ρόλος της κεντρικής τράπεζας σε περίοδο κρίσης: να αφαιρεί τις επισφαλείς πιστώσεις από την αγορά, ώστε να εξυγιαίνονται οι συναλλαγές και να ενισχύεται το κλίμα εμπιστοσύνης. Ούτε βέβαια ευσταθεί η κριτική του Άξελ Βέμπερ, πρώην μέλους του Δ.Σ. της ΕΚΤ, ότι με τις εξαγορές επισφαλών τίτλων κοινοτικοποιείται η ανευθυνότητα των υπερχρεωμένων χωρών - μελών, αφού στην ιστορική εμπειρία αυτός ήταν πάντοτε ο τρόπος υπέρβασης της κρίσης. Όταν μια περιοχή πλήττεται από την κρίση, οι υπόλοιπες έρχονται σε αλληλεγγύη με αυτήν, κατανέμοντας μεταξύ τους τα χρέη της, ώστε το σοκ της κρίσης να αποσβένυται, αντί να παραμένει επικεντρωμένο στην αρχική εστία του με κίνδυνο υψηλής μεταδοτικοτικότητος στον υπόλοιπο κόσμο.
Ενόσω η γερμανική διαχείριση της Ευρώπης επιμένει στη μη-κοινοτικοποίηση των χρεών και των κινδύνων, η κρίση δεν παύει να επεκτείνεται, ακόμη και σε όσες οικονομίες πιστεύουν ότι είναι υγιείς και ανταγωνιστικές, με συνέπεια η σημερινή Ευρώπη να θεωρείται το «βαρίδι» που σύρει την παγκόσμια οικονομία προς τον βυθό. Ούτε το ευρωπαϊκό χρέος είναι τόσο υψηλό, ώστε να δικαιολογείται η σημερινή απελπιστική κατάσταση με ορούς ύφεσης και ανεργίας. Οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία, με υψηλότερο χρέος από το ευρωπαϊκό, ασκώντας εκ διαμέτρου αντίθετη πολίτικη, έχουν επιτύχει και να εξέλθουν από την ύφεση και να μειώσουν αισθητά την ανεργία τους.
Οι αποφάσεις του Ντράγκι σηματοδοτούν την αρχή του τέλους της παράλογης και αυτοκαταστροφικής γερμανικής ασυδοσίας στην Ευρωζώνη. Κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, αλλά χρειάζονται στήριξη από τις εθνικές κυβερνήσεις και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, με αύξηση των δημοσίων δαπανών και όχι πλέον με άλλες περικοπές.

Πηγή: left.gr