Σάββατο 21 Φεβρουαρίου 2015

Ο Τέλλος Φίλης γράφει για το Βαλκανεύοντας



Μια βαθιά και εσωτερική διαδικασία αυτογνωσίας

Ο Γιώργος Χατζελένης μετράει τις αποστάσεις που του έμαθαν με αυτό που ήδη υπάρχει, ερήμην του. Σε διαδρομές πόλεων και αντοχών που τις ήξερε μόνο από τους τηλεοπτικούς δέκτες, όταν τ' απογεύματα, σχολώντας από τη δουλειά, εκπαιδευόταν στην τηλεόραση και τώρα, μπροστά στο άγνωστο μέλλον, επιχειρεί μία αναγνωριστική πτήση - του μυαλού περισσότερο -, ξέροντας ενστικτωδώς πως μόνο έτσι θα μπορέσει να προσδιορίσει ποιος πραγματικά είναι και τι ζητά από τη ζωή του.
Οι σταθμοί του ταξιδιού του λειτουργούν σαν σήματα πορείας χωρίς προδιαγεγραμμένη σηματοδότηση. Ο συγγραφέας καταφέρνει ώς τις τελευταίες σελίδες το αφήγημα να παραμένει ουσιαστικά ένα άγραφο χαρτί, μία taboula rasa συναισθημάτων, προσθέτοντας στην περιήγησή του, εμπειρικά, εικόνες και σπαράγματα μνήμης από μία ιστορία την οποία ήδη αμφισβητεί και θέλει οπωσδήποτε να διατυπώσει τη δική του εκδοχή.
Νικάει τον φόβο για το άγνωστο αύριο με τη σωματική κούραση ή την τεχνητή πείνα, κατά καιρούς σαν γνήσιος ιστορικός, καταφεύγει στις σωματικές λειτουργίες, όχι για να αποσιωπήσει αυτά που κατέγραψε με την εγκεφαλική του σκαπάνη αλλά για να ζητήσει τη συνωμοτική συμμετοχή του αναγνώστη του.
Απαιτεί την ταύτιση με τον ήρωά του για την κατανόηση όλων των ιστορικών στιγμών της τελευταίας πενταετίας, παραθέτοντας ακατάπαυστα εικόνες πόλεων και διαδρομές, όχι για να δημιουργήσει μία σειρά ταξιδιωτικών καρτ ποστάλ, αλλά για να φτιάξει το απαραίτητο κλίμα, σελίδα τη σελίδα της συμμετοχής της δικής μας μνήμης πάνω στις πόλεις, στην ιστορία τους και στη σημερινή τους πραγματικότητα.
Με επίφαση ένα ταξιδιωτικό οδοιπορικό, μας παρασύρει περίτεχνα σε μία βαθιά και πολύ εσωτερική διαδικασία αυτογνωσίας, όχι για να βοηθήσει μα για να μας υπενθυμίσει. Γι' αυτόν, το σημαντικό δεν βρίσκεται στη λύση και στην κάθαρση αλλά στην ισορροπία του ταξιδιού. Αέναοι ταξιδιώτες χωρίς αποσκευές σε πόλεις που αλλάζουν κι ανθρώπους που συντηρούνται χρόνια τώρα μόνο από την επιλεκτική τους μνήμη πάνω σε γεγονότα που γράφτηκαν σε μία σελίδα Ιστορίας, η οποία θα απασχολήσει επόμενες γενιές χρόνια μετά τα συμβάντα.
Κι ενώ συνεχίζουμε με σιγουριά την ανάγνωση μιας από την αρχή προκαθορισμένης πορείας, σίγουροι κι ασφαλείς, στο τέλος μας τραβά το χαλί κάτω από τα πόδια, φουλάρει τις σελίδες με οξυγόνο, δίνοντάς μας το τελικό, το οριστικό του χτύπημα. Και μας πετά σε κενό αέρος. Καμιά ζωή δεν προγραμματίζεται και κάθε μία, κάποια στιγμή, ερήμην των προγραμματισμών μας, θα βρει το νόημά της. Κι αυτό γιατί, είτε το θέλουμε, είτε όχι, αυτή είναι η μεγάλη μας διαφορά, αυτό το απόλυτο ονειρικό μας τοπίο, αυτό το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μας, αυτά είναι τα ανομολόγητα Βαλκάνια των ενοχών μας, κι εμείς οι κάτοικοί τους, που αέναα θα βαλκανεύουμε στους αιώνες.

Εντευκτήριο τεύχος 106
σελ. 158
Φεβρουάριος 2015

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου