Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου 2015

Η αρχόντισσα των Κυκλάδων...




Χρόνια άκουγα για την ομορφιά αυτής της πόλης. Η Ερμούπολη με είχε γοητεύσει χρόνια πριν την επισκεφθώ. Και η αλήθεια είναι πως όχι μόνο επιβεβαίωσε τη φήμη της αλλά μου πρόσφερε ακόμα περισσότερες ομορφιές απ' αυτές που πρόσμενα,  μ' αποτέλεσμα να φύγω όχι μόνο ικανοποιημένος αλλά κι ερωτευμένος με τον τόπο αυτό.
Κάθε συνοικία της Ερμούπολης έχει την δικιά της ομορφιά και μπορεί να θεωρηθεί ως μία διαφορετική οντότητα μέσα στην αφήγηση των περιπλανήσεών μου. Αν κάτσεις στο λιμενοβραχίονα της πόλης μπορείς να δεις από την μία μεριά την αριστοκρατική γειτονιά "Στα βαπόρια" (00:04) κι από την άλλη την πανοραμική όψη της Ερμούπολης με την Άνω Σύρο για κορώνα (00:08-0:14). Νότια της πόλης βρίσκονται τα ναυπηγία (00:16-00:22), πηγή πλούτου για το νησί. Όπως ήταν οι ναυτικοί με τους εφοπλιστές. Οπότε δεν είναι τυχαίο πως μερικά σπίτια διακοσμούν τις εισόδους τους με μοντέλα φορτηγών πλοίων (00:24).
Σε κάθε μητροπολιτική πόλη, όπως ήταν η Ερμούπολη, μπορεί να συναντήσει κανείς αρκετά αρχιτεκτονικά είδη. Εξάλλου οι συναλλαγές δεν έφερναν μόνο χρήμα αλλά και ύφος. Αυτό προσφέρει μία ακόμη απόλαυση στις βόλτες. Οι αρχιτεκτονικές εναλλαγές (00:27-00:54). Μαρμάρινες προσόψεις με επιγραφές, πετρόχτιστα αρχοντικά σπίτια, προσφυγικά οικήματα, όλα μαζί αρμονικά δεμένα σε μία πόλη.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό στοιχεία της Σύρου είναι ο μεγάλος πληθυσμός γατών (00:56-01:08). Τις συναντάς παντού. Να κοιμούνται πάνω σε μαντρότοιχους ή σε παράθυρα, να χαλαρώνουν στα σκαλοπάτια, να περπατάνε αμέριμνες δίπλα σου, μα πάνω απ' όλα να νιώθουν κυρίαρχοι του νησιού. Από το νησί μου γνωρίζω πως τα χωριά μεταξύ τους ανταγωνίζονταν στον αριθμό των γατιών. Όσο πιο πλούσιος είναι ένας τόπος τόσο περισσότερες γάτες έχει, με το σκεπτικό πως υπάρχει τόσο φαΐ για να χορτάσουν και τα ζωντανά πολυτελείας. Στη Σύρο έμαθα πως οι κάτοικοι τιμούν και προσέχουν τις γάτες επειδή τους γλίτωσαν από τα ποντίκια.
Όσο κατηφορίζεις προς την κεντρική πλατεία της Ερμούπολης παρατηρείς πως πέρα από την ομορφιά, ο τόπος σφύζει από ζωή κι όμορφα στέκια (01:09-01:14). Ένας τόπος που δεν ερημώνει όταν φεύγει το καλοκαίρι, κάτι που δυστυχώς συμβαίνει στα υπόλοιπα νησιά.
Θα ξεκινήσω τις περιπλανήσεις μου από την περιοχή της πανέμορφης εκκλησίας του Αγίου Νικολάου (01:17-02:15). Εκεί βρίσκεται η αριστοκρατική περιοχή "Στα βαπόρια" και ο χιώτικος Βροντάδος. Η περιοχή αυτή είχε ερημώσει για αρκετά χρόνια. Τα αρχοντικά είχαν αφεθεί στην φθορά του χρόνου. Τα τελευταία χρόνια όμως έχει πάρει πάλι τα πάνω της. Αρκετά αρχοντικά έχουν ανακαινιστεί και κάποια λειτουργούν ως πολυτελή ξενοδοχεία. Η ομορφιά του τοπίου συνοδεύεται πέρα από τα κομψά οικήματα και με την άγρια ομορφιά των ακτογραμμών. Απότομα βράχια καταλήγουν σχεδόν κάθετα στα τυρκουάζ νερά του Αιγαίου.
Σύνορο της συνοικίας αυτής με την υπόλοιπη πόλη είναι η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Σπάνια με γοητεύει τόσο πολύ μία εκκλησία. Για την συγκεκριμένη είχε ενδιαφερθεί ο βασιλιάς Όθωνας. Ο ναός θεμελιώθηκε το 1848 κι εγκαινιάστηκε το 1870. Ευεργέτες του ναού ήταν η βασίλισσα Όλγα, ο τσάρος Νικόλαος, ο βαρόνος Σίνας, ο τότε δήμαρχος της Σύρου Δ. Βαφιαδάκης και διάφοροι πλοιοκτήτες. Η πανύψηλη αυλή στην οποία βρίσκεται ο τεράστιος ναός, του προσθέτει ακόμη μεγαλύτερο ύψος. Ειδικά όταν στέκεσαι στην κάτω πλευρά μιας μικρής πλατείας που βρίσκεται μπροστά του, νιώθεις πως τα καμπαναριά ακουμπάνε στον ουρανό. Για τον συγκεκριμένο ναό άκουσα μία όμορφη ιστορία ενός γεροντάκου Συριανού που συνάντησα στην Πελοπόννησο το περασμένο σαββατοκύριακο. Μου είπε πως στην Κατοχή, οι Γερμανοί είχαν τρία αντιτορπιλικά στο λιμάνι της Ερμούπολης. Κάθε μέρα γύρω στις 4 με 5 το απόγευμα, ερχόταν ένα συμμαχικό αεροπλάνο και χτυπούσε βιαστικά τα καράβια. Άλλες φορές τα πετύχαινε κι άλλες όχι. Πιο πολύ το ένοιαζε να εκνευρίζει τους Γερμανούς παρά να τους προκαλεί ζημιά. Ο ευγενικός γεροντάκος μου είπε πως παιδάκι τότε ανέβαινε με φίλους του σε μία πλαγιά κάθε μέρα και περίμεναν αυτό το υπερθέαμα. Συμπλήρωσε πως το αεροπλάνο έκανε συνήθως τρεις κύκλους πάνω από την πόλη και πάντα περνούσε ανάμεσα από τα καμπαναριά της εκκλησιάς του Αγίου Νικολάου. Τον είχαν θαυμάζει πολύ τον πιλότο. Όχι μόνο επειδή ήταν τότε σύμμαχος (διότι αργότερα η Αγγλία μας πούλησε) αλλά κι επειδή τους πρόσφερε το θέαμα αυτό.
Λίγο πιο κάτω από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, βρίσκεται το θέατρο Απόλλων (02:16-02:26). Η ύπαρξη του βασίστηκε στην θεατρική άνθηση της πόλης την τριακονταετία 1830-1860. Το θέατρο Απόλλων θεμελιώθηκε το 1862 κι εγκαινιάστηκε το 1864. Έτσι ένα όνειρο των κατοίκων του νησιού πραγματοποιήθηκε, οπότε οι παραστάσεις που μέχρι τότε παίζονταν σε ξύλινες αποθήκες και καφενεία, κατάφεραν να αποκτήσουν την δικιά τους εκλεπτυσμένη στέγη. Μετά τον πόλεμο, το θέατρο υπέστη μεγάλες καταστροφές. Έγιναν αρκετές επεμβάσεις οι οποίες επέφεραν αρκετές αλλοιώσεις στο εσωτερικό του. Για πολλά χρόνια έμεινε αναξιοποίητο. Όμως την δεκαετία του '90 ξεκίνησε ένας νέος κύκλος ανακαινίσεων και το θέατρο παραδόθηκε ξανά στο κοινό του το 2000. Σήμερα προσφέρει στους κατοίκους της πόλης πέρα από παραστάσεις και συναυλίες, και προβολές ταινιών. Το κτίριο αυτό έχει δεχτεί αρκετές επιρροές από τη φημισμένη Σκάλα του Μιλάνου, το ακαδημαϊκό θέατρο στο Καστελφράνκο και το Τεάτρο ντελα Πέργκολα της Φλωρεντίας.
Κομψοτεχνήματα δε συναντάς μόνο στους εσωτερικούς χώρους τον κτιρίων αλλά και τις προσόψεις τους. Υπέροχες τοιχογραφίες μορφών μέσα σε θόλους και πίσω από παράθυρα, όμορφα αρχιτεκτονικά στοιχεία, πέτρα και μάρμαρο μαζί. Μέσα στα σοκάκια της Ερμούπολης μπορείς να συναντήσεις χαρακτηριστικές λεπτομέρειες αρκετών ευρωπαϊκών πόλεων. Από τα στενά της μεσαιωνικής Σιένα, βγαίνεις σε κεντρικούς δρόμους της αριστοκρατικής Βιέννης για να συναντήσεις κομψά κτίρια της Αθήνας του Τσίλερ.
Και μιας κι αναφέρθηκα στο Τσίλερ κι αφού όλοι δρόμοι της πόλης κατηφορίζουν προς την κεντρική πλατεία Μιαούλη, ήρθε η στιγμή να μιλήσω και για το πανέμορφο Δημαρχείο της Ερμούπολης (03:44-04:10). Χρειάστηκε 22 χρόνια για να χτιστεί. Θεμελιώθηκε το 1876 και εγκαινιάστηκε το 1898. Αρχιτέκτονας αυτού του διαμαντιού ήταν ο Ερνέστος Τσίλερ κι ολοκληρώθηκε επί δημαρχίας Δ. Βαφιαδάκη. Το κτίριο αυτό πέρα του ότι ομορφαίνει την πόλη, είναι κι ανοιχτό για το κοινό. Ελεύθερα κινούνται άνθρωποι στο εσωτερικό του για να θαυμάσουν τους υπέροχους χώρους του, την ιδιαίτερη σκάλα που ανεβαίνει στον πάνω όροφο και τις αίθουσες συνεδριάσεων που σε ταξιδεύουν σε άλλες εποχές. Μάλιστα διαθέτει καφετέρια. Ένα ζωντανό κτίριο αξιοζήλευτο για άλλα όμοιά του στις διάφορες πόλεις της Ελλάδος και της Ευρώπης.
Η Ερμούπολη μου πρόσφερε όμορφες στιγμές και ζεστή φιλοξενία και μου απέδειξε πως είναι πιο εύκολο να βρούμε υψηλό μορφωτικό και κοινωνικό επίπεδο σ' αυτές τις γωνιές της Ελλάδος παρά στις μεγάλες πόλεις της. Όμως περισσότερο με ερέθισε η αρχοντιά της. Μία αρχοντιά που έχει λείψει όχι μόνο από την Αθήνα αλλά κι από την Χίο. Κι όταν αναφέρομαι στην αρχοντιά δεν εννοώ μόνο τα κτίρια αλλά και τη συμπεριφορά των ανθρώπων.
Υπέροχη η Σύρος.
Αρχόντισσα η Ερμούπολη.
Άξιοι χαρακτηρισμοί...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου