Τετάρτη 4 Ιανουαρίου 2017

Οι καλύτερες ταινίες του 2016

                         

Το 2016 ήταν μία από τις φτωχότερες κινηματογραφικές χρονιές. Υπήρξαν βδομάδες ολόκληρες που περιμέναμε να βγει έστω μία ενδιαφέρουσα ταινία, ενώ η θερινή σεζόν ήταν απολύτως νεκρή. Παρ' όλα αυτά υπήρξαν κάποια διαμάντια τα οποία κατάφεραν κι έσωσαν την διαχρονική αξία της σκοτεινής αίθουσας. Οι ταινίες που με μάγεψαν την περασμένη χρονιά είχαν κοινό τους γνώρισμα την λιτή περιγραφή και την λυρική τους διάθεση. Λίγα λόγια κι ουσιώδη, ντυμένα με όμορφα πλάνα και υπέροχα μουσικά ακούσματα.
Όσον αφορά την πρώτη θέση, βρέθηκα σε μεγάλο δίλημμα και την απόφαση την πήρα με μεγάλη δυσκολία. Και οι δυο ταινίες ήταν υπέροχες αλλά η πρώτη κέρδισε στη διαχρονικότητά της. Επίσης μέσα στην λίστα δεν έβαλα δυο αριστουργήματα επειδή ήταν παλιές παραγωγές αλλά αξίζει να σημειωθούν στην εισαγωγή της ανάρτησης. Αναφέρομαι στο υπέροχο ντοκιμαντέρ του Χιλιανού σκηνοθέτη Πατρίσιο Γκούζμαν "Νοσταλγώντας το Φως"(2010) και το οσκαρικό "Επίσημη Ιστορία" (1985).
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με τις δικές μου καλύτερες ταινίες της χρονιάς (για περισσότερη κριτική, πατήστε πάνω στους τίτλους των ταινιών):



10. Η Αποικία



Αν κι αφελής λίγο στην αφήγησή της, η Αποικία είναι ένα καλογυρισμένο πολιτικό θρίλερ, στο οποίο αναφέρεται για το πραξικόπημα της Χιλής και τις σκοτεινές αδελφότητες που λειτουργούσαν σε απομονωμένες περιοχές της χώρας. Με πολύ εύστοχο τρόπο δείχνει πως οι μεγαλύτεροι απατεώνες κι εγκληματίες κρύβονται συνήθως πίσω από τον πατριωτισμό και την θρησκεία. Επίσης η ταινία θίγει την υπόγεια συνεργασία των δυτικών δημοκρατιών και των διαφόρων διεθνών οργανισμών με τα απάνθρωπα καθεστώτα της υφηλίου. Η "Αποικία" είναι ένα τρανό παράδειγμα όπου ο κινηματογράφος μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης στη διεθνή πολιτική σκηνή διότι χάρης σ' αυτήν την ταινία, η Γερμανία υποσχέθηκε πως θα να ανοίξει τον φάκελο της περιβόητης "Αποικίας Αξιοπρέπειας".


9. Χαίρε Καίσαρ



Πρώτα απ' όλα είναι Κοέν! Ακόμα και μία μέτρια ταινία τους μπορεί να προσφέρει ένα ευχάριστο, ενδιαφέρον κι απολαυστικό κινηματογραφικό βράδυ. Έξυπνοι διάλογοι, παρέλαση γνωστών προσώπων κι ιδιαίτερες ερμηνείες από ηθοποιούς που δεν τους έχουμε συνηθίσει σε τέτοιους ρόλους. Η συνταγή είναι γνωστή και οι αδελφοί-"κινηματογραφικοί μάγειρες" πάντα πετυχαίνουν το πιάτο της ημέρας. Με το "Χαίρε Καίσαρ" οι αδελφοί Κοέν μας γυρίζουν δεκαετίες πίσω, γεμίζοντας την σκοτεινή αίθουσα με χαμόγελα και νοσταλγία, ενώ μέσα από το αστείρευτο χιούμορ τους μπλέκουν τον χριστιανισμό με το δόγμα του καπιταλισμού. Κι εκεί είναι που δε ξέρεις αν πρέπει να γελάσεις ή να κλάψεις.


8. Rogue One



Όχι μόνο δεν διαφημίστηκε όσο θα πρεπε, αλλά δυσφημίστηκε από αρκετούς κριτικούς. Κι εμείς υποψιασμένοι γνωρίζοντας πως το Hollywood θυσιάζει τα παιδιά του για λίγα ακόμη κέρδη, πήγαμε στο σινεμά να δούμε απλά μία ακόμη διαστημική περιπέτεια. Όμως το Rogue One, ήταν μία κινηματογραφική αποκάλυψη. Η αναγέννηση του διαστημικού έπους Star Wars. Χωρίς φανφάρες και υπερβολικά εφέ, κατάφερε να μας κρατήσει κολλημένους στην καρέκλα μέχρι το τέλος. Υπέροχες διαστημικές μάχες, καταπληκτικά πλάνα, όμορφες ερμηνείες μακριά από ηρωισμούς και μελοδράματα. Και φυσικά η επανεμφάνιση του αγαπημένου μας Darth Vader! Τόσο πολύ λατρέψαμε το Rogue One, που φέραμε σε δεύτερη μοίρα το όγδοο επεισόδιο Star Wars. Θέλουμε κι άλλα Star Wars Stories!


7. Truman



Η μοναδική ταινία που είδα σε θερινό, κι αυτό έτυχε να συμβεί αρχή καλοκαιριού. Μία γλυκόπικρη αλλά άκρως συμπαθητική ταινία για την ανδρική φιλία και τις δοκιμασίες που περνάει εξαιτίας ενός επερχόμενου θανάτου. Ανθρώπινες ερμηνείες απ' όλους τους ηθοποιούς αλλά τις καρδιές μας τις κλέβει ένας πανέμορφος σκύλος. Λιτή περιγραφή των ανθρωπίνων σχέσεων και της αδυναμίας να διαχειριστούμε δύσκολες υποθέσεις όπως αυτή ενός αξιοπρεπούς θανάτου. Η ταινία δε ξεφεύγει σε μελοδραματικές λύσεις κι αυτό της δίνει ένα κύρος.


6. Το Δωμάτιο



Ο ανεξάρτητος αμερικάνικος κινηματογράφος στα καλύτερά του. Μία γλυκιά ταινία για την απότομη ενηλικίωση ενός μικρού παιδιού, το οποίο γεννήθηκε εγκλωβισμένο σε ένα δωμάτιο όπου ζει τα τελευταία χρόνια η μητέρα του, θύμα απαγωγής ενός αγνώστου μεσήλικα. Το έργο δεν ασχολείται τόσο με την απαγωγή και την απόδραση όσο με τον μετέπειτα γολγοθά των δυο προσώπων. Υπέροχοι διάλογοι, απαιτητικό σενάριο (το οποίο ο σκηνοθέτης φέρνει εις πέρας με μεγάλη επιτυχία) κι εξαιρετικές ερμηνείες απ' όλους τους ηθοποιούς (η Μπρι Λάρσον κέρδισε το όσκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου) αλλά περισσότερο του πιτσιρικά Jacob Tremblay, ο οποίος έπαιξε καταπληκτικά!


5. Σκοτεινές Ψυχές



Αν και ταινία του 2014, προβλήθηκε για πρώτη φορά στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες το περασμένο φθινόπωρο. Οι Σκοτεινές Ψυχές είναι ένα συγκλονιστικό αριστούργημα, το οποίο μας εισχωρεί στον ψυχικό κόσμο της ιταλικής μαφίας. Οι ερμηνείες είναι καταπληκτικές απ' όλους τους ηθοποιούς, οι διάλογοι είναι καθηλωτικοί ενώ τα σκοτεινά τοπία της Καλαβρία παίζουν καταλυτικό ρόλο στην έκβαση του έργου και στις ψυχολογικές μας διακυμάνσεις. Η ένταση στην ταινία αυξάνεται κλιμακωτά και τα χαστούκια είναι απανωτά μέχρι να ρθει το τελικό θανάσιμο χτύπημα. Ο σκηνοθέτης Φραντσέσκο Μούντσι έστησε με μαεστρία μία σύγχρονη τραγωδία.


4. Κόκκινη Χελώνα



Η "Κόκκινη Χελώνα" είναι ένα μαγευτικό βωβό animation γαλλοβελγικής παραγωγής από τα θρυλικά στούντιο της Ghibli. Ο Ολλανδός καρτουνίστας Μίκαελ Ντούντοκ ντε Βιτ μας συστήνει με έναν αξεπέραστο τρόπο τον δικό του ναυαγό. Με πλάνα λιτά αλλά πλούσια από χρώματα, γίνονται τόσο ζωντανά στην μεγάλη οθόνη, που αμέσως τραβούν τον θεατή στα τοπία του ονειρικού και έρημου νησιού. Η μουσική δένει αρμονικά με τη φύση, τα κύματα, τη θάλασσα και τις συναισθηματικές διακυμάνσεις του ναυαγού. Το καλύτερο animation της χρονιάς.


3. Στην Αγκαλιά του Φιδιού



Ο Αμαζόνιος, ο θεόw των φυλών του μεγάλου αυτού ποταμού, είναι το φίδι που αγκαλιάζει τα παιδιά του κι έχει τη μορφή του ανακόντα. Κεντρικοί ήρωες της ταινίας είναι οι ιθαγενείς που ζούσαν αρμονικά με τη φύση, χιλιάδες χρόνια πριν έρθουν οι πολιτισμένοι Δυτικοί για να τους μετατρέψουν τον επίγειο παράδεισο σε μία κόλαση θρησκευτικού και κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Η ιστορία βασίστηκε στα ημερολόγια του Ολλανδού εξερευνητή Θίοντορ Κοχ-Γκρίνμπεργκ και του Αμερικανού Ρίτσαρντ Ίβανς Σόλτες. Μέσα από τις σελίδες του, ο Κολομβιανός σκηνοθέτης Σίρο Γκέρα πλάθει τρεις ήρωες. Έναν Γερμανό ανθρωπολόγο, έναν Αμερικάνο βιολόγο κι έναν τελευταίο απόγονο μιας εξαφανισμένης φυλής. Οι δυο δυτικοί, με χρονική διαφορά μερικών δεκαετιών, διεισδύουν στη ζούγκλα για να βρουν ένα φυτό, το οποίο φημίζεται πως γιατρεύει όλες τις ασθένειες. Και οι δυο ήρωες πέφτουν πάνω στον τελευταίο απόγονο. Υπέροχα πλάνα με μαγευτικά τοπία σε ασπρόμαυρη αποτύπωση, δίνοντας μ' αυτόν τον τρόπο ο σκηνοθέτης την δυνατότητα να αφουγκραστούμε την δύναμη της φύσης και την μαγεία των ήχων. Πέρα όμως απ' όλα αυτά, η ταινία θέτει ένα σωρό ερωτήματα και στρέφει το βλέμμα στις ξεχασμένες μας ρίζες.


2. Λουλούδια



Τα "Λουλούδια" είναι μία υπέροχη ταινία πλούσια σε συμβολισμούς. Περνάει τόσο όμορφα τη θλίψη της μοναξιάς, τη δύναμη της μνήμης και τον πόνο της απώλειας. Μικρές ιστορίες μπλέκονται με μεγάλη μαεστρία, ξεγυμνώνοντας με τον καλύτερο τρόπο την έλλειψη επικοινωνίας της σύγχρονης κοινωνίας μας. Η εξέλιξη ενός μέρους της ταινίας στο εργοτάξιο και η συχνή παρουσία του μπετόν, δείχνει το άψυχο και ψυχρό στήσιμο ενός μέλλοντος που θυσιάζει την ανθρώπινη υπόστασή μας στον βωμό της προόδου. Όμως μέσα σ' αυτή τη ζούγκλα που ορθώνεται, υπάρχει λίγος χώρος για λουλούδια. Τα πλάνα είναι καταπληκτικά. Ο σκηνοθέτης παίζει με το φως άψογα, θυμίζοντας έντονα την αξεπέραστη κισλοφσκική σκηνοθεσία (ειδικά στην Μπλε ταινία). Οι ηθοποιοί είναι εξαιρετικοί. Λατρευτές φιγούρες και οι τέσσερις. Η μουσική προσφέρει μία γαλήνη αντίστοιχη με αυτήν των πολύχρωμων λουλουδιών σε ένα βάζο. Οι σχέσεις διακρίνονται για την ειλικρίνειά τους ενώ οι διάλογοι των ηρώων είναι ανθρώπινοι και συγκινητικοί. Σε πολλές σκηνές επικρατεί η σιωπή. Μόνο που η σιωπή αυτή είναι εκκωφαντική. Η κινηματογραφική Ισπανία (η ταινία είναι βασκική) στα καλύτερά της.


1. Η Κιβωτός των Ανθρώπων



Η Κιβωτός των Ανθρώπων ανήκει στα αριστουργήματα που μας βάζουν κατευθείαν σε μία μαγεία που μόνο ο κινηματογράφος μπορεί να μας προσφέρει. Σβήνοντας τα φώτα, πέφτει η απόλυτη σιωπή καθώς το κοινό εκστασιασμένο παρακολουθεί λυρικές σκηνές με την Μαριάν να τρέχει μέσα στο Λούβρο φωνάζοντας "Liberté, égalité, fraternité" και τον Ναπολέων να μας παρουσιάζει με καμάρι τους θησαυρούς του κτιρίου ως δικά του κειμήλια, αποδεικνύοντας εύστοχα την ματαιότητα αυτού του κόσμου.
Για τον σκηνοθέτη Αλεξάντρ Σοκούροφ, η Τέχνη είναι το καλύτερο μέσο για να επικοινωνήσουμε με το παρελθόν. Ίσως έτσι καταφέρουμε να ακούσουμε τις συμβουλές των προγόνων μας. Πολύ πιθανόν να διαπιστώσουμε και τους φαύλους κύκλους της Ιστορίας. Σήμερα όμως η Τέχνη έχει εμπορευματοποιηθεί, έχει χάσει το δρόμο της, το νόημά της και τον ρόλο της τόσο στην κοινωνία όσο και στην Ιστορία.
Μέσα από την Ιστορία του Λούβρου και τον υποτιθέμενο σεβασμό που δείξανε οι ναζί στον εναπομείναντα θησαυρό του, ο σκηνοθέτης μας παρουσιάζει τις αμέτρητες καταστροφές που υπέστη το Ερμιτάζ από τους ανελέητους βομβαρδισμούς των Γερμανών και διερωτάται για ποιο λόγο δεν έδειξαν σεβασμό και σ' αυτήν την Τέχνη. Με όμορφες παρομοιάσεις, μας εξηγεί πως όσο εκλεπτυσμένα όντα κι αν δείχνουμε, δύσκολα κρύβουμε την βαρβαρότητα που έχουμε μέσα μας.
Ο σκηνοθέτης όμως δεν στέκεται μόνο στον ρόλο της Τέχνης αλλά βυθίζεται και στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, τον οποίο μας τον παρομοιάζει με μία συνεχή τρικυμία. Πως θα αντιδρούσαμε άραγε αν ερχόταν κάποιος και μας έλεγε με συνοπτικό τρόπο το μέλλον μας;
Θα χλωμιάζαμε;
Θα γελούσαμε;
Θα ζητούσαμε παραπάνω πληροφορίες;
Ή θα φεύγαμε εκνευρισμένοι;
Αξίζει να ξέρουμε από πριν το μέλλον μας ή είναι προτιμότερο να το πλάθουμε εμείς σιγά σιγά;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου