Επιλεκτικός φασισμός

της Νόρα Ράλλη

Δεν καταλαβαίνω. Και όταν δεν μπορώ να καταλάβω, δεν αισθάνομαι καλά. Το κακό ξεκινάει με φαγούρα. Κάτι αρχίζει να με «τρώει», βάζω ξίδι, πίνω λεμόνια, αλλά οι τοξίνες εκεί. Δε λένε να φύγουν. Το αποτέλεσμα είναι κόκκινες καντήλες και ξινισμένα μούτρα. Εξαιρετικά γοητευτική εικόνα, δεν το συζητώ!
Και όλα αυτά γιατί; Γιατί αδυνατεί ο εγκέφαλός μου να κατανοήσει. Κάτι γίνεται με τις συνδέσεις, κάπως υπολειτουργούν οι νευροδιαβιβαστές, ίσως και λόγω της ημέρας, τι να πω. 45 χρόνια, σου λέει... δεν τα λες και λίγα. Δεν είναι και πολλά. Είναι ακριβώς τόσα όσα χρειάζεται για ν' αρχίσει κάποιος ν' ανησυχεί...
Φυσικά, το πρόβλημα δεν ξεκίνησε σήμερα. Μήτε χθες. Αρχισε πριν κάνα μήνα, τότε, με τις πολλές βροχές. Είχαν βγει οι μετεωρολόγοι στα παράθυρα και διαμήνυαν σεισμούς και καταποντισμούς. Αν και στην πρωτεύουσα δεν πολυνιώσαμε την κακοκαιρία, ωστόσο υπήρχε μία κάποια κινητικότης. Κάτι τέντες κατέβηκαν, κάτι παραθύρια έκλεισαν, κάτι αδιάβροχα πουλήθηκαν. Τότε το είδα. Και από τότε, ησυχία δεν έχω.
Ενώ περιμέναμε βροχή κι αντάρα, βλέπω τον γείτονα να βγαίνει έντρομος και ν' αρχίζει να καταβρέχει τα παντζούρια του, να τα σαπουνίζει και να τα καθαρίζει με μανία. Στάθηκα και τον κοίταζα. Οσο κι αν προσπάθησα, συμπέρασμα λογικό αυτής της πράξης του, ίσα με τα τώρα, δεν έβγαλα.
Εννοείται πως τα παντζούρια το ίδιο βράδυ γίναν και πάλι μαύρα απ' τη βροχή. Ισα με τα τώρα, έτσι έμειναν. Τα βλέπω κάθε πρωί, φεύγοντας για τη δουλειά, και το πρόβλημά μου όλο και χειροτερεύει... Βαθιά μέσα μου νιώθω πως, αν μπορέσω να καταλάβω γιατί ο γείτονας έπλυνε τα παντζούρια του πριν τη βροχή, θα μπορέσω να τα καταλάβω όλα! Μέχρι τότε όμως;
Πήγε, λέει, ο Νίκολα Γκρούεφσκι στην Ουγγαρία και ζήτησε άσυλο. Πρώην πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ είναι, καταδικασμένος για διαφθορά σε δύο χρόνια φυλάκιση. Δεν πήγε φυλακή. Στην Ουγγαρία πήγε. Στον Ορμπαν, τον μέγα «δημοκράτη» πρωθυπουργό της χώρας, τον ακόμα πιο μέγα «προστάτη» του λαού του από τους μιαρούς πρόσφυγες και μετανάστες. Εκεί πήγε. Χωρίς διαβατήριο, δίχως ταξιδιωτικά έγγραφα. Αρα πήγε ως «λαθρομετανάστης»... όχι;
Σιχαίνομαι αυτή τη λέξη, όπως σιχαίνομαι τις κόκκινες καντήλες και τα ξινισμένα μούτρα μου. Ακόμα κι όταν τη χρησιμοποιώ κατά παράβαση για να τονίζω την παράκρουση. Γιατί περί παράκρουσης πρόκειται: Μια χαρά τον καλοδέχθηκε ο Ορμπαν, έκανε και δυο μέρες να το παραδεχθεί, τον έχει εκεί και τον φυλάει, την ίδια στιγμή που δεν αφήνει να πατήσει μετανάστης το πόδι του στη χώρα. Ενεκα που ο καταδικασμένος Γκρούεφσκι πήγε με την αυτοκινητάρα της ουγγρικής πρεσβείας και οι άλλοι πάνε με κάτι βάρκες που μπάζουν νερά; Αλλά και πάλι... Τι δεν καταλαβαίνω;
Ωραίος δεν είναι αυτός ο «επιλεκτικός φασισμός»; Τον ζω κάθε μέρα. Τον ακούω να ροχαλίζει τα βράδια και δεν μ' αφήνει να ησυχάσω. Και βέβαια δίπλα μου κοιμάται. Σε σας όχι;
Εμένα πάλι, κάθε πρωί, κοιτάει τις καντήλες μου στον καθρέφτη και χαμογελάει καλοσυνάτα. Ξέρει ότι δεν καταλαβαίνω και δείχνει κατανόηση. Κατανόηση και ικανοποίηση.
Κάποια ιδιωτικά σχολεία, λέει, αποφάσισαν να μη γιορτάζουν την επέτειο του Πολυτεχνείου. Εστειλαν και επιστολή: «Τα ιδιωτικά σχολεία τιμούν τις επετείους στην πραγματική, στην ιστορική και όχι στη φαντασιακή τους βάση. Δεν τις χρησιμοποιούν ως όχημα απλά για να χαθεί μάθημα, δεν υποτάσσονται στον ιδεολογικό καταναγκασμό και την ομοιομορφία του κεντρικού σχεδιασμού και δεν παραβιάζουν ούτε τη λογική ούτε την εμπιστοσύνη που οφείλουν στις οικογένειες των μαθητών τους: Δεν ψάχνουν αφορμές να χαθεί εκπαιδευτικός χρόνος».
Και τότε «χάθηκε» εκπαιδευτικός χρόνος. Τότε, 45 χρόνια πριν. Λίγο πριν είχαν χαθεί και άλλα: ελευθερίες, δικαιώματα, εθνικοί πόροι, ανθρώπινες ζωές. Μέσα σ' αυτά, χάθηκε και η δημοκρατία. Αλλος «επιλεκτικός φασισμός» και τότε.
Νέα παιδιά έγιναν ένα με χιλιάδες πολιτών, εργατών, περαστικών. Στάθηκαν. Μίλησαν. Διεκδίκησαν. Το τανκ μπήκε, η χούντα έπεσε και μετά οι Ελληνες ψήφισαν Δεξιά, αποθεώνοντας τον Καραμανλή. Και «απογοητεύτηκαν», 45 χρόνια μετά... Πραγματικά, τι δεν καταλαβαίνεις;

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών