Βρότσλαβ, η πόλη των νάνων

Πως θα αντιδρούσες αν περιφερόσουν σε ένα γραφικό σοκάκι και συναντούσες έναν νάνο να σε κερνάει παγωτό; Άραγε θα έκανες στην άκρη παραχωρώντας το πεζοδρόμιο για να περάσει ένας άλλος νάνος που τρέχει βιαστικά κρατώντας ένα βιογραφικό σημείωμα στο χέρι; Επίσης θα περπατούσες στις μύτες των ποδιών σου για να μη ξυπνήσεις έναν άλλον που ακόμη κοιμάται κουκουλωμένος στο κρεβάτι του δίπλα στην είσοδο ενός ξενοδοχείου; Αυτούς κι εκατοντάδες άλλους νάνους, μπορεί να συναντήσει κανείς στην πανέμορφη πόλη Βρότσλαβ. Κι επειδή ως θέαμα το βρήκα μοναδικό, σκέφτηκα να ξεκινήσω τη φωτογραφική μου βόλτα στη συγκεκριμένη πόλη, παρουσιάζοντας όσους νάνους κατάφερα να συναντήσω.
Τα μικρά μπρούτζινα αγαλματάκια των νάνων (kraswale ή krasnoludki στα πολωνικά) μπορεί να έχουν γίνει σύμβολα της πόλης και φυσικά μια πρωτότυπη τουριστική ατραξιόν αλλά η ιστορία τους ξεκινάει από την Πορτοκαλί Επανάσταση (γνωστή κι ως Επανάσταση των Νάνων) που πραγματοποιηθήκε την δεκαετία του 1980 ως μέρος του κινήματος Αλληλεγγύη που είχε ξεπηδήσει απ' τα ναυπηγεία του Γκντανσκ, προσδοκώντας την ανατροπή του κομμουνιστικού καθεστώτος.
Κατά τη διάρκεια αυτής της επανάστασης, οι αρχές πέρα από τις διαδηλώσεις στους δρόμους, προσπαθούσαν να σβήσουν τα αντικαθεστωτικά γκράφιτι στους τοίχους. Όμως κάθε βράδυ, κάποιοι πήγαιναν και ζωγράφιζαν νάνους στις καθαρές επιφάνειες, γράφοντας: "ο πανταχού παρών ανώνυμος μικρούλης τύπος που αντιστέκεται". Όταν είχε ρωτηθεί ο 39χρονος αρχηγός του κινήματος Waldemar Fydrych για ποιο λόγο ξεκίνησε αυτήν την περίεργη αντίσταση, απάντησε με την εξής ερώτηση: "Μπορείτε να αντιμετωπίσετε σοβαρά έναν αστυνομικό όταν σας ρωτάει γιατί συμμετείχατε σε μια παράνομη συνάντηση νάνων;".
Ένας άλλος θρύλος πάνω στον οποίον στηρίζονται οι νάνοι του Βρότσλαβ, βασίζεται στην ιστορία ενός πολύ ενοχλητικού καλικάντζαρου του Chochlik (Χόχλικ), ο οποίος είχε εγκατασταθεί στον ποταμό Όντερ με τη βάρκα του. Κάνοντας διάφορες κακίες και καπρίτσια ενοχλούσε τους κατοίκους του Βρότσλαβ. Έτσι λοιπόν η πόλη έπεσε στην ανάγκη των νάνων. Οι νάνοι βοήθησαν να πιάσουν τον καλικάντζαρο και τον άφησαν στη βάρκα του να ταξιδέψει σε άλλα μέρη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το έναυσμα μιας αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπων και νάνων.
Ο πρώτος νάνος στήθηκε το 2001 στην οδό Świdnicka προς τιμή όλων όσων συμμετείχαν στην Πορτοκαλί Επανάσταση. Δεν έμεινε όμως για πολύ καιρό μόνος καθώς σύντομα προστέθηκαν κι άλλοι. Κι από τη στιγμή που η πρωτοβουλία αυτή έγινε τουριστική ατραξιόν, η πόλη γέμισε νάνους. Σήμερα αριθμούνται πάνω από τριακόσιοι διασκορπισμένοι σ' όλο το Βρότσλαβ, από τους οποίους μόνο τρεις είναι γυναίκες.
Από την πρώτη στιγμή που πάτησα το πόδι μου στην πόλη αυτή, λάτρεψα το πρωτότυπο κυνήγι θησαυρού που έχει στηθεί. Περπατώντας στους δρόμους, στα πάρκα, στο ποτάμι αλλά και σε κάθε κτίριο που προσπερνούσαμε, παρατηρούσα προσεκτικά κάθε σημείο και γωνιά ευελπιστώντας πως θα ανακαλύψω κι από έναν.
Οι ποικιλία των νάνων ήταν πλούσια. Μπορούσες να συναντήσεις από τις πιο παραδοσιακές φιγούρες, στις πιο μοντέρνες μορφές όπως ένα Άγαλμα της Ελευθερίας ή έναν διάσημο Πολωνό κιθαρίστα. Επίσης πολλά καταστήματα είχαν τους δικούς τους νάνους, όπως ένας χορτάτος που κοιμόταν με ξεκούμπωτο παντελόνι έξω από μια γνωστή αλυσίδα φαγητού ή έναν που κάνει ανάληψη από ΑΤΜ έξω από μια τράπεζα. Επίσης πολλοί ήταν δραστήριοι και δημιουργικοί όπως μια χορεύτρια έξω από τη Λυρική Σκηνή και μια μεγάλη ορχήστρα στο προαύλιο χώρο του εντυπωσιακού Μεγάρου Μουσικής. Κάποιοι νάνοι εξέφραζαν τις οικολογικές τους ανησυχίες κι άλλοι τιμούσαν ανθρώπους με ειδικές ανάγκες. Πολλοί νάνοι λειτουργούσαν επικριτικά στο σύγχρονο τρόπο ζωής ενώ κάποιοι άλλοι τραγουδούσαν ανέμελα. Το βέβαιο είναι πως όλοι τους είχαν κάτι να πουν με ένα διακριτικό και συνάμα έξυπνο τρόπο.
Από τη διήμερη περιπλάνησή μου, κατάφερα να ανακαλύψω γύρω στους εβδομήντα νάνους. Δε ξέρω αν μπορώ να νιώσω ικανοποίηση ή όχι για το αποτέλεσμα του δικού μου κυνηγιού θησαυρού αλλά το βέβαιο είναι πως για δύο μέρες ένιωσα πάλι παιδί. Και μόνο γι' αυτό το ανέμελο συναίσθημα, νιώθω ευγνωμοσύνη για την πόλη αυτή...