Ενθουσιασμένος και γεμάτος από υπέροχες εικόνες κι ευχάριστες στιγμές μέσα από τις βόλτες στο Βρότσλαβ, πήραμε το τραίνο για την Βαρσοβία. Μέσα σε λίγες ώρες διασχίσαμε σχεδόν διαγώνια μια ολόκληρη χώρα, με τις απέραντες εκτάσεις που χάνονταν στον ορίζοντα να φανερώνουν την επίπεδη μορφολογία της πολωνικής γης. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, παρατηρούσα τους αγρούς και τις κωμοπόλεις που περνούσαμε κι αναρωτιόμουν αν τελικά θα καταφέρει η Βαρσοβία να με ενθουσιάσει το ίδιο.
Φτάσαμε απόγευμα έξω από τα προάστια της πολωνικής πρωτεύουσας. Ο ήλιος είχε αρχίσει να γέρνει πίσω από τους θεόρατους ουρανοξύστες που είναι συγκεντρωμένοι δίπλα στο εντυπωσιακό Παλάτι του Πολιτισμού και των Επιστημών και προσπαθούν να το καλύψουν με τις αστραφτερές τους προσόψεις. Οι πρώτες εικόνες που αντικρίσαμε ήταν εντυπωσιακές. Γυάλινοι γίγαντες στο χρώμα του ουρανού ανακατεμένοι με μονόχρωμα μπαρόκ κτίρια ενώ στο βάθος διακρινόταν μια συστοιχία κτιρίων σοσιαλιστικού ύφους. Η παλιά πόλη κρυβόταν πίσω απ' αυτά.
Η πρώτη μας επίσκεψη στην παλιά πόλη της Βαρσοβίας πραγματοποιήθηκε εκείνο το βράδυ. Την νύχτα η πόλη αποκτά μια μαγική όψη. Οι προσόψεις των κτιρίων αποκτούν μια πιο ερυθρή απόχρωση, οι ατέλειες σβήνουν κι οι περιπλανώμενοι στους δρόμους έχουν μια πιο ευδιάθετη συμπεριφορά. Από τα γραφικά σοκάκια της Παλιάς Πόλης βγήκαμε στην μεγάλη πλατεία με το βασιλικό ανάκτορο και τη στήλη του Zygmunt. Μια μεγάλη βεράντα προς τον ποταμό. Από κει ξεκινάει η στενόμακρη βασιλική οδός που ενώνει την Παλιά Πόλη με το παλάτι Wilanow, το οποίο βρίσκεται σε ένα από τα ομορφότερα πάρκα της Ευρώπης. Βιαστικοί και κουρασμένοι, χαρτογραφήσαμε την περιοχή που θα περιπλανόμασταν για τις επόμενες μέρες.
Κινηθήκαμε πρώτα προς την πλατεία της αγοράς, την οποία βρήκαμε άδεια και σκοτεινή καθώς όλα τα μαγαζάκια ήταν κλειστά. Παρ' όλα αυτά, η πλατεία έλαμπε μες στο σκοτάδι ως μια αυτόφωτη οντότητα κάτω από τον έναστρο ουρανό. Στο κέντρο της μας καλωσόριζε αγέρωχη με το σπαθί στον αέρα και την ασπίδα παρατεταγμένα, η γοργόνα της Βαρσοβίας, το άγαλμα σύμβολο της πόλης που στάθηκε όρθιο κι ανέπαφο από τους ανελέητους βομβαρδισμούς των Γερμανών.
Έχοντας πάρει μια πρώτη γεύση και κουρασμένοι από το ταξίδι με το τραίνο, επιστρέψαμε νωρίς στο ξενοδοχείο μαζεύοντας δυνάμεις για τις επόμενες μέρες. Η ομορφιά της Βαρσοβίας αποκαλύφθηκε στο φως του ζεστού φθινοπωρινού ήλιου. Η πολύχρωμη παλιά πόλη ήταν ονειρική. Ένα παραμύθι που προσπαθούσε να προφυλάξει την αγνότητά του πίσω από τα κόκκινα τείχη του παλιού κάστρου. Μια τάφρος κι ένα ερυθρό οχυρό χώριζαν την καλαισθησία της παλιάς πόλης με την ομορφιά του σύγχρονου κομματιού της Βαρσοβίας. Το ιδιαίτερο όμως της υπόθεσης είναι πως όλα αυτά τα κτίρια που τόσο πολύ διέφεραν μορφολογικά κι αρχιτεκτονικά, έχουν την ίδια ηλικία.
Για να μάθουμε τα αίτια που προκάλεσαν τη συγκεκριμένη ιδιαιτερότητα, πρέπει να γυρίσουμε εβδομήντα χρόνια πίσω. Μετά από μια ηρωική εξέγερση, η οποία θεωρείται η μεγαλύτερη στην κατεχόμενη Ευρώπη, οι Γερμανοί για εκδίκηση ισοπέδωσαν όλη την παλιά πόλη κι εκτέλεσαν τους κατοίκους της. Όλα αυτά τα έκτροπα έγιναν με εντολή του Χίμλερ. Η Βαρσοβία έπαψε να υπάρχει ως πόλη μετά το τέλος του πολέμου. Κι όμως, όσοι από τους κατοίκους επιβίωσαν, την ξανάχτισαν όπως ακριβώς την θυμούνταν. Η μόνη αλλαγή που έκαναν ήταν η όψη του Καθεδρικού του Αγίου Ιωάννη, τον οποίον ξανάχτισαν στην μεσαιωνική του μορφή. Όπως συνέβη και στο Πόζναν με τον Καθεδρικό των Αγίων Παύλου και Πέτρου.
Σήμερα η Παλιά Πόλη της Βαρσοβίας είναι μια πανέμορφη συνοικία γεμάτη πολύχρωμα σπίτια. Περπατάς ανάμεσά τους κι αμέσως η ψυχή σου γαληνεύει από τον φωτισμό, τα γήινα χρώματα, τις λιτές διακοσμήσεις, τις υπέροχες ζωγραφικές πινελιές στις προσόψεις και την ηρεμία που εκπέμπει το τοπίο. Καλαίσθητες καφετέριες και μυρωδάτα παγωτατζίδικα δεν είναι τίποτα παραπάνω από το κερασάκι στην τούρτα.
Η πλατεία της Παλιάς Αγοράς έχει μια τελείως διαφορετική όψη την μέρα. Τα μαγαζάκια είναι ανοιχτά και τα εστιατόρια έχουν στρωμένα τα τραπεζάκια τους έξω. Ζωγράφοι στέκονται σε διάφορα ανοίγματα κι εκθέτουν τα έργα τους. Παρέες μας προσπερνούν ευδιάθετες ενώ διάφορα τουριστικά γκρουπ μας φράζουν εκνευριστικά το δρόμο. Πόσες φορές έτυχε να πέσω πάνω σε περιστατικούς επειδή το βλέμμα μου περιφερόταν χαμένα στις λεπτομέρειες των κτιρίων. Επιχρυσωμένα ανάγλυφα, μορφές με παραδοσιακές ενδυμασίες, μικρά αγαλματίδια στις κόγχες των κτιρίων και ηλιακά ρολόγια. Μια ατέρμονη πανδαισία διακοσμητικών στοιχείων. Άραγε με τι καρδιά βομβάρδισαν οι ναζί αυτό το στολίδι; Αλλά και με τι πάθος οι εναπομείναντες κάτοικοι το ξανάχτισαν όπως ακριβώς ήταν. Η αναστύλωση ήταν τόσο επιτυχής που η Παλιά Πόλη χαρακτηρίστηκε μνημείο της Unesco.
Από ένα στενό σοκάκι περάσαμε από την Πλατεία της Αγοράς στο Βασιλικό Κάστρο. Στο ενδιάμεσο του περιπάτου μας συναντήσαμε τον Καθεδρικό. Η λιτή και φοβιστική του όψη προκαλεί ένα μούδιασμα στους διαβάτες. Ίσως παίζει ρόλο η δυσαναλογία του ύψους που έχει ο ναός με το στενό σοκάκι που περνάει από μπροστά του. Ωστόσο ο εσωτερικός χώρος του ναού είναι λιτός κι άχρωμος. Μόνο ο ήχος του εκκλησιαστικού οργάνου μ' εντυπωσίασε όταν το άκουσα ένα απόγευμα καθώς περνούσαμε από εκεί.
Η μεγάλη πλατεία με το βασιλικό κάστρο σφύζει κι αυτή από κόσμο καθ' όλη τη διάρκεια της μέρας. Πλανόδιοι ταχυδακτυλουργοί, μουσικοί του δρόμου και ηθοποιοί προσθέτουν με την παρουσία τους μια ακόμη πινελιά ομορφιάς στο ήδη όμορφο τοπίο που ξεδιπλώνεται μπροστά μας. Στο κέντρο δεσπόζει η στήλη Zygmunt, αφιερωμένη στον βασιλιά Zygmunt III Waza που μεταφέρθηκε το 1596 από την Κρακοβία στην Βαρσοβία.
Αφήνουμε την πανέμορφη παλιά πόλη πίσω και κατηφορίζουμε την βασιλική οδό. Κι εδώ επικρατούν τα αναστυλωμένα κτίρια γύρω μας. Μόνο που εδώ είναι εμφανείς οι νέες επεμβάσεις. Τα λευκά κτίρια φαίνονται ξεκάθαρα πως είναι πρόσφατα. Ακόμη και στο προεδρικό μέγαρο είναι εμφανές πως μόνο τα μαρμάρινα λιοντάρια της αυλής είναι παλιά κάτι που αντιλαμβανόμαστε από τις ουλές του πολέμου που μέχρι σήμερα είναι ανεπούλωτες πάνω στα σώματά τους.
Ο δρόμος αυτός είναι το πιο ζωντανό κομμάτι της πόλης, καθώς εδώ βρίσκεται το πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας. Δεκάδες βιβλιοπωλεία συνυπάρχουν με όμορφα μπαρ, τα οποία λειτουργούν ως σημεία αναφοράς στις καθημερινές δραστηριότητες των φοιτητών. Αυτόν τον δρόμο τον διασχίσαμε σε όλες τις φάσεις της μέρας. Τον είδαμε γεμάτο κόσμο τα πρωινά που οι φοιτητές έτρεχαν στα μαθήματά τους, τα βράδια που αντροπαρέες μαζεύονταν έξω από τα μπαρ για να δουν μπάλα, στις πλατείες όπου κορίτσια συγχρονίζονταν στους ρυθμούς μοντέρνων χορών κι ενός νεαρού που ντυμένου στα μαύρα έπαιζε εντυπωσιακά με την ηλεκτρική του κιθάρα αγαπημένα κομμάτια των Metallica.
Η Βαρσοβία από την πρώτη στιγμή, μας φανέρωσε πως είναι η πρωτεύουσα των αντιθέσεων, όπου δύσκολα μπορεί κανείς να αντισταθεί στο κάλεσμά της.
Δεν είναι τυχαίο μάλιστα, που έχει την πιο νεαρή παλιά πόλη της Ευρώπης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου